Διεθνής ομάδα αστρονόμων έκανε τον πιο ακριβή έως σήμερα έλεγχο της γενικής θεωρίας σχετικότητας του Albert Einstein όχι μόνο πέρα από το ηλιακό μας σύστημα, αλλά και πέρα από τον δικό μας γαλαξία, επιβεβαιώνοντας την ορθότητά της, για τη συμπεριφορά της βαρύτητας σε κοσμική κλίμακα.

Συνδυάζοντας στοιχεία από το διαστημικό τηλεσκόπιο «Χαμπλ» και το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου στη Χιλή, οι επιστήμονες έδειξαν ότι πράγματι η βαρύτητα συμπεριφέρεται όπως ακριβώς προβλέπει η γενική θεωρία σχετικότητας που είχε παρουσιάσει ο Albert Einstein το 1915.

Από τότε, η θεωρία αυτή έχει περάσει με «άριστα» από αλλεπάλληλα τεστ στη Γη και το διάστημα. Οι νέες ακόμη πιο μακρινές μετρήσεις, που έδειξαν πως καμπυλώνεται το φως (και άρα ο χωροχρόνος) γύρω από τον γαλαξία, επιβεβαίωσαν για μια ακόμη φορά ότι η θεωρία είναι σωστή.

Οι ερευνητές από τη Βρετανία, τη Γερμανία και τις ΗΠΑ, με επικεφαλής τον δρα Τόμας Κόλετ του Ινστιτούτου Κοσμολογίας και Βαρύτητας του βρετανικού Πανεπιστημίου του Πόρτσμουθ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», χρησιμοποίησαν έναν σχετικά κοντινό γαλαξία (τον ESO325-G004 σε απόσταση 450 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη) ως βαρυτικό φακό για να πραγματοποιήσουν ένα τεστ ακριβείας της θεωρίας.

Ο γαλαξίας αυτός δρα ως ισχυρός βαρυτικός φακός, στρεβλώνοντας το φως από έναν άλλο πολύ πιο μακρινό γαλαξία που βρίσκεται από πίσω του, δημιουργώντας έτσι τον λεγόμενο φωτεινό «δακτύλιο Einstein» γύρω από το κέντρο του. Συγκρίνοντας τη μάζα του γαλαξία ESO 325-G004 με την καμπύλωση του χώρου γύρω του, οι αστρονόμοι βρήκαν ότι η βαρύτητα συμπεριφέρεται σύμφωνα με τις προβλέψεις της γενικής θεωρίας της σχετικότητας.

«Είναι τόσο ανακουφιστικό να χρησιμοποιούμε τα καλύτερα τηλεσκόπια στον κόσμο για να θέσουμε σε αμφισβήτηση τον Αϊνστάιν και τελικά να βρίσκουμε πόσο σωστός ήταν» δήλωσε ο καθηγητής Μπομπ Νίκολ, διευθυντής του Ινστιτούτου Κοσμολογίας και Βαρύτητας.

https://www.youtube.com/watch?time_continue=63&v=E7-jvKaSB8w

Το νέο τεστ σχετίζεται και με την επέκταση του σύμπαντος, κάτι που είναι γνωστό ήδη από το 1929 ότι συμβαίνει, αλλά το 1998 έγινε πλέον αντιληπτό ότι η διαστολή του σύμπαντος είναι ταχύτερη σήμερα από ό,τι στο παρελθόν.

Αυτό μπορεί να εξηγηθεί μόνο αν υπάρχει ένας «εξωτικός» παράγων διαστολής, η λεγόμενη -και προς το παρόν μόνο θεωρητική- σκοτεινή ενέργεια. Όμως το κατά πόσο μπορεί να ισχύει αυτή η εξήγηση της επιταχυνόμενης διαστολής του σύμπαντος, εξαρτάται από το εάν ισχύει επίσης η γενική θεωρία της σχετικότητας για τη βαρύτητα σε κοσμολογική κλίμακα – που όντως φαίνεται να ισχύει.