Επιτέλους ελπιδοφόρα νέα για τους γύπες της Κύπρου, τους πραγματικούς, όχι τους μεταφορικούς, εκείνοι είναι πάντα μια χαρά. Για πρώτη φορά, μετά από δεκαετίες, εντοπίστηκε φωλιά στην περιοχή του Άη Γιάννη στην Πάφο.

Ωστόσο, ο πληθυσμός του γύπα στην Κύπρο εξακολουθεί να βρίσκεται σε εξαιρετικά ανησυχητικά χαμηλά επίπεδα, ενώ τα ζευγάρια που αναπαράγονται επιτυχώς, είναι λιγοστά. Και πάλιν, αναφερόμαστε στους πραγματικούς γύπες, όχι τους γραβατωμένους γύπες που κυκλοφορούν σε αφθονία ανάμεσά μας.

Σε σημερινή ανακοίνωσή τους, η Υπηρεσία Θήρας & Πανίδας και ο Πτηνολογικός Σύνδεσμος Κύπρου αναφέρουν ότι στις αρχές Ιουνίου επιβεβαιώθηκε η ύπαρξη τριών ενεργών φωλιών, εκ των οποίων η μια εντοπίστηκε κοντά στην ταΐστρα σίτισης πτωματοφάγων πουλιών στην Επαρχία Πάφου, σε περιοχή σημαντικής αποικίας του είδους στο παρελθόν και ανήκει σε πουλιά που είχαν εισαχθεί από την Κρήτη μέσω του έργου ΓΥΠΑΣ.

Οι άλλες δυο φωλιές, σημειώνουν, βρίσκονται στους Γκρεμούς Επισκοπής, που αποτελούσε ανέκαθεν τη μεγαλύτερη αποικία του είδους και τον πιο σταθερό χώρο φωλεοποίησης τα τελευταία χρόνια. «Το 2011 ο πληθυσμός του γύπα στην Κύπρο, έφτασε στο ναδίρ όταν είχαν καταγραφεί μεταξύ έξι και οκτώ πουλιά μόνο, ενώ ένας βιώσιμος αριθμός για το είδος εκτιμάται γύρω στα 200 άτομα για την Κύπρο. Κατά το κρίσιμο αυτό στάδιο, ο πληθυσμός ενδυναμώθηκε με 25 πουλιά από την Κρήτη, μέσω του έργου ΓΥΠΑΣ.

Έκτοτε, η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας σε συνεργασία με τον Πτηνολογικό Σύνδεσμο Κύπρου και το Τμήμα Δασών (οι 3 Κύπριοι εταίροι του έργου ΓΥΠΑΣ) παρακολουθούν στενά τον πληθυσμό πραγματοποιώντας καταγραφές του είδους δύο φορές τον χρόνο», αναφέρουν. Όπως σημειώνουν, δυστυχώς, μεταξύ φθινόπωρου 2015 και χειμώνα 2016, εφτά γύπες βρέθηκαν νεκροί λόγω δηλητηρίασης, ενώ το 2016 ήταν μια χρονιά κατά την οποία δεν καταγράφηκε φώλιασμα. «Το γεγονός ότι κατά τη φετινή καταγραφή εντοπίστηκαν τρεις ενεργές φωλιές είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρο και σηματοδοτεί μια αισιόδοξη κληρονομιά του έργου ΓΥΠΑΣ», προσθέτουν.

Ο Γύπας φωλιάζει σε αποικίες σε απόκρημνα βράχια σε ακτές ή βουνά της ενδοχώρας και προτιμάει ανοικτούς βιότοπους πάνω από τους οποίους ανεμοπορεί και αερογλιστρά αναζητώντας τροφή (πτώματα ζώων). Αν και ο πληθυσμός του είδους στην Κύπρο βρισκόταν κάποτε σε υγιή επίπεδα και ήταν σχετικά κοινό είδος, τις τελευταίες δεκαετίες ο πληθυσμός μειώθηκε επικίνδυνα, με αποτέλεσμα να απειλείται άμεσα με εξαφάνιση.

Ο κύριος λόγος για τη μείωση αυτή ήταν και παραμένει η δηλητηρίαση λόγω παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων για αλεπούδες και αδέσποτους σκύλους. Η απειλή αυτή σε συνδυασμό με τη μείωση της διαθέσιμης τροφής λόγω μείωσης της εκτατικής κτηνοτροφίας (ελεύθερη βόσκηση ζώων) και την ενόχληση κατά την εποχή του φωλιάσματος επέφεραν ένα σοβαρότατο πλήγμα στο είδος.

Παρόλο που έχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες για να βοηθηθεί ο πληθυσμός του Γύπα της Κύπρου, αυτές δεν έχουν αποδώσει σε βαθμό που το είδος να είναι ασφαλές και όσο συνεχίζεται η χρήση δολωμάτων το είδος θα βρίσκεται σε κίνδυνο.

Θα χρειαστούν αρκετά χρόνια μέχρι να ανακάμψει ο πληθυσμός του Γύπα στην Κύπρο, καθώς το είδος αναπαράγεται μόνο όταν ωριμάσει δηλ. σε ηλικία μεγαλύτερη των 3 – 4 ετών και με μόνο ένα αυγό κάθε φορά.

Με το καλό να τους πολλύνουμε τούτους και να μειώσουμε τους ανθρώπινους γύπες!