Ο Αντρέι Ταρκόφσκι γεννήθηκε στο χωριό Ζαβράζιε της περιφέρειας Ιβάνοβο, γιος του ποιητή και μεταφραστή Αρσένι Αλεξάντροβιτς Ταρκόφσκι, που καταγόταν από το Κίροβοχραντ της Ουκρανίας, και της Μαρία Ιβάνοβα Βισνιάκοβα, απόφοιτης του Ινστιτούτου Λογοτεχνίας Μαξίμ Γκόρκι.

Σπούδασε μουσική, ζωγραφική, γλυπτική και αραβικά, ενώ για ένα διάστημα συμμετείχε σε γεωλογική αποστολή στην ανατολική Σιβηρία. Από το 1956 φοίτησε για περίπου τέσσερα χρόνια στο Ινστιτούτο κινηματογράφου της Σοβιετικής Ένωσης.

Η διεθνής αναγνώριση του Ταρκόφσκι ήρθε με την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, “Τα παιδικά χρόνια του Ιβάν” (1962), η οποία κέρδισε τρεις "Χρυσούς Λέοντες" στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Βενετίας, μεταξύ των οποίων το βραβείο σκηνοθεσίας και καλύτερης ταινίας.

Η ιδιαιτερότητα της τέχνης του Ταρκόφσκι πηγάζει από την αντίληψη του ιδίου για τον κινηματογράφο και ο συνδυασμός των πολλών τεχνών που ο σκηνοθέτης χρησιμοποιούσε για την παραγωγή του. 

Η βαθιά υπαρξιακή προσέγγιση τόσο της πλοκής, όσο και της εμπειρίας της θέασης των ταινιών του, δημιουργούσε πάντοτε μια ξεχωριστή υπογραφή στα έργα του. Ο ίδιος δήλωσε ότι «Για μένα ο κινηματογράφος είναι ένας τρόπος να φτάσω στην αλήθεια και προσπαθώ να το κάνω στο μέγιστο βαθμό που είμαι ικανός. Είμαι βαθύτατα πεπεισμένος ότι η διαδικασία δημιουργίας μιας ταινίας δεν τελειώνει αφότου αυτή έγινε τελικά έτοιμη για τον κινηματογράφο. Η πράξη της δημιουργίας λαμβάνει χώρα στην αίθουσα την ώρα που παρακολουθείς την ταινία. Επομένως, ο θεατής για μένα δεν είναι ούτε καταναλωτής μου, ούτε κριτής, αλλά συν-δημιουργός, συν-συγγραφέας».

Ο σκηνοθέτης προσπάθησε να ερμηνεύσει την ανθρώπινη ύπαρξη μέσω του κινηματογράφου, αφορμόμενος πολλές φορές από τις εμπειρίες της παιδικής του ηλικίας, αλλά και το σχεσιακό που αναπτύσσεται μεταξύ των ανθρώπων, των ευαισθησιών τους, των αποφάσεων τους και της ηθικής τους, σε σύζευξη με το χρόνο, γι΄αυτό και ο κινηματογράφος του είναι υπερφυσικός. Συχνά, γίνεται λόγος για τον κινηματογράφο του Ταρκόφσκι ως μια “γλυπτική στον χρόνο”. Σύμφωνα με αυτή, ο Ταρκόφσκι πίστευε πως ένας από τους κύριους στόχους του κινηματογράφου ήταν η καταγραφή της αληθινής ανθρώπινης εμπειρίας του χρόνου. Οι ταινίες του χαρακτηρίζονται συχνά για την έλλειψη γραμμικής αφήγησης, υιοθετώντας ποιητικούς συνειρμούς και «ονειρική λογική».

Σπουδαία έργα του σκηνοθέτη είναι “Τα παιδικά χρόνια του Ιβάν” (1962), “Αντρέι Ρουμπλιόφ” (1969), “Σολάρις” (1972), “Ο Καθρέφτης” (1975), “Στάλκερ” (1979).

Η τελευταία του ταινία “Η Θυσία”, γυρίστηκε στη Σουηδία το 1986, κερδίζοντας τέσσερα βραβεία στις Κάννες. Πέθανε την ίδια χρονιά στη Γαλλία από καρκίνο.

Φωτογραφίες