Στη γαργαλιστική συζήτηση που άρχιζε να φουντώνει πρόσφατα κατά πόσο η Κύπρος θα μπορούσε μεσοπρόθεσμα να γίνει κάτι σαν το επόμενο Silicon Valley της Ανατολικής Μεσογείου, ο Μιχάλης Τυρίμος αντιτάσσει πως θα ήταν σίγουρα δόκιμο να συγκρίναμε το νησί μας με πετυχημένες πολιτικές και τακτικές που έχουν υιοθετήσει κοντινές χώρες με εμάς, όπως είναι για παράδειγμα η Ελλάδα και η Εσθονία.

«Η Silicon Valley είναι μια περιοχή που άρχισε να αναπτύσσεται στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ πριν από περίπου εβδομήντα χρόνια, όταν οι ανάγκες της πολεμικής αεροπορίας είχαν συντελέσει στην ανάπτυξη της μηχανικής και της τεχνογνωσίας γύρω από tech-oriented ζητήματα και προκλήσεις της τότε εποχής. Με τη διαχρονική κρατική στήριξη που ακολούθησε, η κοινότητα στην Καλιφόρνια έφτασε σταδιακά στα θαυμαστά επίπεδα που βρίσκεται σήμερα.

Πιστεύω όμως πως ως Κύπρος είναι φρονιμότερο να συγκριθούμε με κράτη όπως για παράδειγμα η Εσθονία, μια χώρα που έχει παρόμοιο μέγεθος με εμάς και που από τις αρχές της δεκαετίας του 90' τροχοδρόμησε έξυπνες και στοχευμένες τακτικές ψηφιακής πολιτικής, φτάνοντας στο σημείο να περηφανεύεται πια για την παρουσία στο έδαφός της unicorn εταιρειών, οι οποίες έχουν αξία μεγαλύτερη από ένα δισεκατομμύριο δολάρια. Εταιρίες όπως η Wise και το Skype, που ξεκίνησαν από την Εσθονία, έχουν προσελκύσει παγκόσμιο ενδιαφέρον και έχουν τοποθετήσει το μικρό κράτος της Βαλτικής στον χάρτη με τις πιο ανεπτυγμένες χώρες του διεθνούς, τεχνολογικού οικοσυστήματος».

Η Ελλάδα επίσης έχει να μας δώσει ορισμένα εμπνευστικά παραδείγματα, πιστεύει ο Μιχάλης Τυρίμος, «αφού είναι μια χώρα που κυρίως την τελευταία δεκαετία έχει αξιοποιήσει πολύ ορθά τις χρηματοδοτήσεις από την ΕΕ, οι οποίες επενδύθηκαν με στρατηγικό τρόπο στις κατάλληλες start-ups. Παράλληλα, η Ελλάδα έχει λειτουργήσει προξενείο στο Σαν Φρανσίσκο, ούτως ώστε να αποκτήσει στενότερη επαφή με τα τεκταινόμενα στην περίφημη αμερικανική κοιλάδα. Πιστεύω πως είναι ζήτημα χρόνου να αποκτήσει και η Ελλάδα την πρώτη, δική της unicorn».

H Kύπρος μέσα στα επόμενα 10 χρόνια

Aν και έχουν γίνει καλές προσπάθειες τα τελευταία δέκα χρόνια και βρισκόμαστε σε σωστό δρόμο, στην Κύπρο είναι πολλά που εκρεμμεί να γίνουν, επισημαίνει ο Μιχάλης Τυρίμος.

«Είχαμε startups που δημιουργήθηκαν στο νησί  μας και στη συνέχεια πουλήθηκαν σε μεγαθήρια του εξωτερικού, όπως το Foody και έχουμε και αρκετούς Κύπριους που έχουν φέρει πολύτιμη γνώση και know-how από το εξωτερικό πίσω στη χώρα μας. Ταυτόχρονα, έχουμε ντόπιες τεχνολογικές σταρταπς που κατόρθωσαν να ξεχωρίσουν και επεκτείνουν πια σημαντικά τις δραστηριότητές τους.

Από την πλευρά της, η κυβέρνηση άρχισε επίσης να βαδίζει σε σωστά μονοπάτια, μέσω της δημιουργίας του Υφυπουργείου Καινοτομίας αλλά και του Ιδρύματος Προώθησης Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ).

Έχει επιπλέον προωθηθεί το headquartering για μεγάλες εταιρίες, γεγονός στο οποίο διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο η συμβολή του Invest Cyprus. Αδιαμφισβήτητα, το να έρχεται στην Κύπρο μια τόσο μεγάλη εταιρεία, εκτός από το να φέρνει εισοδήματα προσθέτει στη γνώση και στην εμπειρία.

Προβλέπω πως τα επόμενα δέκα χρόνια ένα σεβαστό κομμάτι του ΑΕΠ της χώρας σίγουρα θα προέρχεται από τον τομέα της τεχνολογίας και του fintech, και αυτό δεν πιστεύω πως είναι ευσεβής πόθος.

Προβλέπω πως τα επόμενα δέκα χρόνια ένα σεβαστό κομμάτι του ΑΕΠ της χώρας σίγουρα θα προέρχεται και από τον τομέα της τεχνολογίας και του fintech

Έχουμε άλλωστε ήδη δει πόσο πολύ μπορούν να προσφέρουν τέτοιες εταιρίες και πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι οφείλουμε να αναπτύξουμε οικονομική δραστηριότητα πέραν από τον τουρισμό, το real estate και τις χρηματοικονομικές υπηρεσίες, που παραμένουν οι βασικοί πυλώνες της οικονομίας μας.

Bρισκόμαστε παρ' όλ' αυτα σε αρχικά στάδια, υπογραμμίζει.

«Ένα οικοσύστημα για να αναπτυχθεί χρειάζεται χρόνια, αν όχι δεκαετίες. Έχουμε όμως άτομα και εταιρίες που ήδη το προσπαθούν και σ' ένα μεγάλο βαθμό, τα καταφέρνουν.

Το κράτος πρέπει να συνεχίσει να βοηθά, προσφέροντας κονδύλια, προωθώντας περισσότερο τις σχετικές πολιτικές και κάνοντας αποτελεσματικότερο και φιλικότερο το immigration policy. 

Η τεχνολογία και το fintech industry (που είναι μέρος του technology industry) είναι το μέλλον και όσο περισσότερα ταλέντα προσελκύσουμε σ’ αυτόν τον τομέα, τόσο το καλύτερο. Δεν μπορούμε να είμαστε εσαεί μόνο δικηγόροι και λογιστές.

Πρέπει, ταυτόχρονα, να γίνει κατανοητό ότι το λεγόμενο ICT sector μπορεί να συνεισφέρει με βιώσιμο και μακροπρόθεσμο τρόπο στην ολιστική ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας. Και όταν λέμε ICT δεν πρέπει να περιοριζόμαστε στην απλή παροχή υπηρεσιών αλλά και στην επινόηση δικών μας τεχνολογιών, που εμείς θα εξάγουμε στο εξωτερικό και που θα φέρνουν πολύ μεγάλο αριθμό εσόδων και στη δική μας χώρα.

Πολύ σημαντική είναι, τέλος, η δημιουργία των κατάλληλων υποδομών και δομών για την προσέλκυση νέων ταλέντων, τόσο από την Κύπρο όσο και από το εξωτερικό. Χρειαζόμαστε, για παράδειγμα, περισσότερους αποφοίτους από τον τομέα του STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics) ενώ η σχολική ύλη πρέπει οπωσδήποτε να εμπλουτιστεί με σύγχρονα μαθήματα γύρω από τον προγραμματισμό και τις τεχνολογικές δεξιότητες. Κάτι αντίστοιχο θα μπορούσε να συμβεί και στο πλαίσιο των Επιμορφωτικών Μαθημάτων για ενήλικες, με σκοπό να πετύχουμε το λεγόμενο reskilling και upskilling».

*Ο Μιχάλης Τυρίμος είναι Managing Director | Capacitor Partners και FUTURE TALKS presenter @DIGITAL