Η ταινία "Δεσμώτης του ιλίγγου" (Vertigo) είναι ψυχολογικό θρίλερ παραγωγής 1958, σε σκηνοθεσία Άλφρεντ Χίτσκοκ. Το σενάριο της ταινίας, το οποίο έγραψαν οι Άλεκ Κόουπελ και Σάμιουελ Α. Τέιλορ, είναι βασισμένο στο αστυνομικό μυθιστόρημα των Μπουαλώ-Ναρσεζάκ με τίτλο "D'entre les morts". Στην ταινία πρωταγωνιστεί ο Τζέιμς Στιούαρτ στο ρόλο ενός αστυνομικού, ο οποίος αναγκάστηκε να αποσυρθεί πρόωρα από την ενεργό δράση λόγω ψυχολογικού σοκ που υπέστη κυνηγώντας έναν εγκληματία, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα να υποφέρει από κατάθλιψη και ιλίγγους. Συμπρωταγωνίστρια του Στιούαρτ στην ταινία είναι η Κιμ Νόβακ στον ρόλο μιας γυναίκας που παρουσιάζει αλλόκοτη συμπεριφορά και κρατά ένα σκοτεινό μυστικό.

Η ταινία γυρίστηκε στο Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνιας στα στούντιο της εταιρίας Paramount και θεωρείται καινοτόμος εφόσον καθιέρωσε το dolly zoom, ένα οπτικό εφέ που στρεβλώνει την προοπτική δημιουργώντας σύγχυση. Το εφέ αυτό χρησιμοποιήθηκε για να μεταδώσει στο θεατή την αίσθηση ιλίγγου από την οποία υπέφερε ο Σκότι όταν κοιτούσε από ψηλά στο κενό. Το εφέ αυτό αποκαλείται συχνά "The Vertigo Effect".

Η ταινία έλαβε ανάμεικτες κριτικές μετά την πρεμιέρα της το 1958, αλλά με την πάροδο του χρόνου έλαβε κλασική υπόσταση και πλέον θεωρείται ως ένα από τα σημαντικότερα έργα του σκηνοθέτη. Το 1989 η ταινία χαρακτηρίστηκε από την Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου ως «πολιτιστικά, αισθητικά και ιστορικά σημαντική» και επιλέχθηκε να ενταχθεί στο Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου των Ηνωμένων Πολιτειών. Το 2012 οι κριτικοί του περιοδικού Sight & Sound την κατέταξαν στην πρώτη θέση στη λίστα με τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών, ενώ το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου το 2007 την κατέταξε στην 9η θέση στη λίστα με τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών.

Πηγή φωτογραφίας