Πρόκειται για επιστολή τεσσάρων σελίδων στα γαλλικά, με ημερομηνία 1-2 Νοεμβρίου 1888, η οποία ως τώρα ήταν στα χέρια ιδιώτη, αναφέρει ο Guardian. 

Οι δύο άνδρες γράφουν σε έναν άλλο καλλιτέχνη, τον Εμίλ Μπερνάρ, για την πρώτη εβδομάδα της συγκατοίκησής τους. Μιλούν για τη ζωή στην πόλη Αρλ, στην Προβηγκία, αλλά και για τις επισκέψεις τους σε πορνεία της περιοχής. 

Ο Βαν Γκογκ γράφει σχετικά: «Κάτι που θα σε ενδιαφέρει: κάναμε κάποιες εκδρομές σε πορνεία και είναι πιθανόν ότι θα πηγαίνουμε συχνά εκεί για δουλειά». Και οι δύο εμφανίζονταν σίγουροι ότι το έργο τους θα οδηγούσε σε μια «μεγάλη αναγέννηση της Τέχνης». 

Λίγους μήνες νωρίτερα ο ολλανδός ζωγράφος είχε εξάλλου ολοκληρώσει δύο από τα πιο γνωστά έργα του, τα «Ηλιοτρόπια» και την «Εναστρη Νύχτα». Για τον Γκογκέν ο Βαν Γκογκ γράφει ότι «είναι ένα απείραχτο πλάσμα με τα ένστικτα ενός άγριου θηρίου. Με τον Γκογκέν το αίμα και το σεξ έχουν προβάδισμα σε σχέση με τη φιλοδοξία». 

Πάντως ο Γκογκέν εμφανίζεται συγκρατημένος και ελαφρά ειρωνικός: «Μην τον ακούς τον Βίνσεντ, ξέρεις ότι εντυπωσιάζεται εύκολα». Η συγκατοίκηση του Βαν Γκογκ με τον Γκογκέν υποτίθεται ότι ήταν, όπως αναφέρει η βρετανική εφημερίδα, το πρώτο βήμα για το ουτοπικό όνειρο του Βαν Γκογκ για μια αποικία ζωγράφων. 

Μερικές εβδομάδες μετά την επιστολή, η ζωή τους θα έπαιρνε μια τραγική διάσταση.

Θεωρίες και ιστορίες πίσω από το κομμένο αυτί του Βαν Γκογκ

Στο βιβλίο του Μάρτιν Γκέιφορντ “The yellow house: Van Gogh, Gauguin and Nine Turbulent Weeks in Arles”, ο συγγραφέας μιλά για την πίεση που είχε ασκήσει στον Γκογκέν προκειμένου να τον επισκεφθεί στην Αρλ και να μείνουν μαζί οργανώνοντας εκεί μια κοινότητα ζωγράφων που θα γεννούσαν τη νέα τέχνη. Ο Γκογκέν αποφάσισε να επισκεφθεί τον Βαν Γκογκ, αλλά φτάνοντας εκεί διαπίστωσε ότι έπρεπε να μοιράζονται τον ίδιο χώρο, το στούντιο και διπλανά υπνοδωμάτια.

Η αρχή της συμβίωσης ήταν αρμονική με τους δυο τους να κάνουν βόλτες στην περιοχή και τακτικές επισκέψεις στα μπουρδέλα της Αρλ. Σύμφωνα με τον συγγραφέα η κατάσταση άρχισε να αλλάζει όταν ο Γκογκέν συνειδητοποίησε ότι ο συγκάτοικός του μετεωριζόταν πάνω στην άβυσσο της τρέλας. H ακριβής αιτία για την εσωτερική ταραχή του Βαν Γκογκ έχει υπάρξει θέμα πολλών συζητήσεων και εικασιών με διαγνώσεις που κυμαίνονται από γλαύκωμα, βαριά ηλίαση, αλκοολισμό (αψέντι), σύφιλη και σχιζοφρένεια.

Ο Βαν Γκογκ μη έχοντας πουλήσει έναν πίνακα ένιωθε την απόρριψη και αυτό τον βύθιζε σε μια διαρκή κατάθλιψη που εκδηλωνόταν με μεγάλες κρίσεις. Η σχέση τους άρχισε να μοιάζει με ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί. Οι καλλιτεχνικές διαφορές τους επιδείνωναν την κατάσταση και ο Γκογκέν άρχισε να τρομάζει τις νύχτες όταν ο Βαν Γκογκ έμπαινε στο δωμάτιό του και τριγύριζε όλη νύχτα.

H κρίση στη σχέση τους κορυφώθηκε όταν ο Βαν Γκογκ άδειασε ένα ποτήρι αψέντι στο πρόσωπο του Γκογκέν. Λίγες μέρες αργότερα επιτέθηκε στον φίλο του και ο Γκογκέν αποφάσισε να αφήσει το κοινό τους κατάλυμα και να μείνει σε ξενοδοχείο.

Ο Βαν Γκογκ βυθισμένος στην τρέλα του άρπαξε ένα ξυράφι και έκοψε το αυτί του, ραντίζοντας τριγύρω με αίμα. Το τύλιξε σε μια εφημερίδα και το πρόσφερε σε μια πόρνη, ονόματι Ραχήλ, ζητώντας της να το «φυλάξει προσεκτικά». Μετά εξαφανίστηκε, αλλά δεν πρόβαλε καμία αντίσταση στους αστυνομικούς, όταν εισέβαλαν στο σπίτι και τον πήγαν στο νοσοκομείο.

Λίγα χρόνια αργότερα, στο βιβλίο των ιστορικών τέχνης Χανς Κάουφμαν και Ρίτα Βίλντεγκανς με τίτλο Van Goghs Ohr – Paul Gauguin und der Pakt des Schweigens διατυπώνει μια άλλη θεωρία.

 Ο Βαν Γκογκ, σύμφωνα για τους συγγραφείς δεν αυτοακρωτηριάστηκε, αλλά έχασε το αυτί του όταν ο Γκογκέν τον χτύπησε με ένα σπαθί σε έναν καβγά για μια γυναίκα ονόματι Ραχήλ -στην οποία έδωσε το κομμένο αυτί του- και για την αληθινή φύση της τέχνης.

Πληροφορίες: protagon.gr και elculture.gr