Στην επετειακή συγκυρία των 50 χρόνων από την τουρκική εισβολή ο Νίκος Παττίχης προβαίνει σε ένα άκρως απαιτητικό εγχείρημα οργάνωσης έκθεσης, τόσο με την ιδιότητα του συλλέκτη έργων σύγχρονης τέχνης, όσο και με τον ρόλο του επιμελητή που συντονίζει το σκεπτικό παρουσίασης των έργων που ο ίδιος έχει επιλέξει. 

Casts of an Island 2024 είναι ο τίτλος της έκθεσης, παρμένος από την ομώνυμη μνημειακή εγκατάσταση του Σωκράτη Σωκράτους, και ‘τα εκμαγεία ή καλύτερα τα αποτυπώματα ενός νησιού’, της Κύπρου θα παρουσιαστούν από τις αρχές Ιουνίου του 2024 στις παλιές Αποθήκες Χαρουπιών στο παραλιακό βιομηχανικό μέτωπο της Λεμεσού μεταξύ Μαρίνας Λεμεσού και νέου λιμανιού. Εγκαινιάζοντας το νεοσύστατο ίδρυμα psi.foundation, μαζί με το πιο σημαντικό, ίσως, κτήριο του μοντερνισμού στην Κύπρο, το οποίο και θα φιλοξενεί τις φιλόδοξες μελλοντικές του δράσεις.

Σαράντα τρεις καλλιτέχνες, κυρίως Κύπριοι, συμμετέχουν με περισσότερα από 120 έργα των τελευταίων 35 χρόνων, τα πλείστα των οποίων ανήκουν στον μη κερδοσκοπικό οργανισμό CYCO (Cyprus Contemporary Art Center): αρκετά από τα ιδιαιτέρως πολιτικά έργα χρονολογούνται μετά το άνοιγμα των οδοφραγμάτων το 2004, ενώ νέες προσθήκες και παραγωγές έγιναν με αφορμή την έκθεση.

Το σύνολο των έργων της έκθεσης καλύπτει ένα ευρύ φάσμα εικαστικών προτάσεων, χαρακτηριστικό των εξελίξεων των σύγχρονων τάσεων στη διεθνή εικαστική κοινότητα: εκδοχές ζωγραφικής πράξης, κατασκευές, εγκαταστάσεις και βίντεο, όλα ως όψεις του επινοητικού πράττειν, αλλά και ως μηνύματα αναφορικά στην ενότητα του οικουμενικού πολιτισμού. 

Μερικοί από τους πολλαπλούς εικαστικούς τρόπους που παρουσιάζονται στην έκθεση πιο αναλυτικά είναι: περίεργες συσσωρεύσεις διαφορετικών υλικών, μεταπλάσεις αρχειακού υλικού, αντικείμενα καθημερινής χρήσης σε ανάληψη αισθητικού ρόλου, κατασκευές με κάθε είδους υλικά υπολειμμάτων, θραυσμάτων, αποσπασμάτων εικαστικού ή ρηματικού λόγου, γλυπτικού τύπου συναρμογές, φωτογραφικές παραγωγές στη λογική των έργων της ζωγραφικής καβαλέτου, νέες χαρτογραφήσεις ανάμεσα σε πλασματική πολεοδομία και ψυχογεωγραφία , έργα ως δηλώσεις διαδικασίας, η μεταβαλλόμενη  εικόνα μέσω βιντεοπροβολής, η νέα ψηφιακή οπτική τάξη και οι υλικότητες του νοητικού χώρου.

Με όλη αυτή τη δημιουργική πολυφωνία είναι φυσικό επακόλουθο αφενός ο αναστοχασμός σε καίρια ζητήματα που ανάγονται στην ιστορική μνήμη και τον κοινωνικό βηματισμό σε κάθε τομέα του ‘πραγματικού’ βίου και αφετέρου η δυνατότητα παραγωγής νέου στοχασμού που να οικοδομεί  μια λυτρωτική κοσμοαντίληψη.  

Εξάλλου οι αυτοτελείς και ατομικοί τρόποι επίλυσης που ο κάθε καλλιτέχνης εφευρίσκει, -χωρίς δεσμευτική οπτική, αλλά σε μία δημιουργική συναλλαγή με το ιστορικό παρελθόν και τις συγκυρίες του παρόντος-,  τείνουν στην ολοκλήρωση μιας ολιστικής και σφαιρικής θεώρησης, σαν να δομείται ένα ‘σώμα’ με τη δυνατότητα να ειδωθεί από όσο το δυνατόν περισσότερες οπτικές γωνίες. Επιπλέον ο μεταφορικός και αλληγορικός τρόπος  των έργων αναφορικά σε πολιτικά, κοινωνικά και αισθητικά ζητήματα βιωμένης ή πλασματικής και επινοημένης εμπειρίας, γίνεται αφορμή σε ποικίλες διερωτήσεις που διευρύνουν τον ορίζοντα κατανόησης των πραγμάτων, ενώ εμμέσως ενισχύεται η κριτική σκέψη. 

Ο εκθεσιακός σχεδιασμός και η θεωρητική προσέγγιση του επιμελητή  ορίζουν έναν αφηγηματικό μίτο σε μία αλληλουχία σκέψεων και ιδεών, δημιουργώντας  ενότητες και διαλόγους μεταξύ των έργων. Με αυτόν τον τρόπο δομείται και μία ‘δοκιμιακού’ τύπου προσέγγιση με σαφείς υπαινιγμούς για την ιστορία της Κύπρου και το εθνικό της φαντασιακό, καθώς και στάσεις και στάσιμα αναφορικά στη μικρή και τη μεγάλη Ιστορία. 

Θάλεια Στεφανίδου, ιστορικός τέχνης 

(αποσπάσματα από το εισαγωγικό κείμενο στον επικείμενο κατάλογο της έκθεσης)

Καλλιτέχνες που συμμετέχουν (με αλφαβητική σειρά): Ραίσσα Αγγελή, Χρίστος Ακορδαλίτης, Κλίτσα Αντωνίου, Γιάννης Βαρελάς, Κωστής Βελώνης, Banu Cennetoglu, Jake and Dinos Chapman, Θεόδουλος Γρηγορίου, Αλέξανδρος Γιωρκάτζης, Emin Cizenel, Χάρις Επαμεινώνδα, Peter Eramian, Marina Genadieva, Mustafa Hulusi, Ελίνα Ιωάννου, Ανδρέας Καλλή, Στέλιος Καλλινίκου, Λητώ Κάττου, Γλαύκος Κουμίδης,  Φάνος Κυριάκου, Κυριακή Κώστα, Μαρία Λοιζίδου, Άγγελος Μακρίδης, Παναγιώτης Μιχαήλ, Δημήτρης Νεοκλέους, Λευτέρης Ολύμπιος, Μαρία Περεντού, Βίκη Περικλέους, Πόλυς Πεσλίκας, Έφη Σαββίδου, Κούλα Σαββίδου, Μαρίνα Σιακόλα, Μελίνα Σουκιούρογλου, Σωκράτης Σωκράτους, Κωνσταντίνος Ταλιώτης, Λευτέρης Τάπας, Πανίκος Τεμπριώτης, Μαρία Τουμάζου, Νίκος Χαραλαμπίδης, Μιχάλης Χαραλάμπους, Σάββας Χριστοδουλίδης, Μαριάννα Χριστοφίδου