Δώσαμε ραντεβού στο σπίτι της γιατί ήθελε να με ξεναγήσει στο εργαστήριό της, στο ισόγειο της οικείας της. Ανοίγοντας την πόρτα αμέσως διαισθάνθηκα την θετική αύρα ενός παθιασμένου, οξύνου και εύχαρη ανθρώπου. Αργότερα, συνομιλώντας μαζί της και περπατώντας στους χώρους του σπιτιού της, με τους τοίχους καλυμμένους από τα εντυπωσιακά έργα της, κατάλαβα γιατί αυτός ο άνθρωπος αναβλύζει χαρά, λατρεία για γνώση, πάθος για την δουλειά της και έρωτα για την τέχνη της.

Η Μαρίνα Ολύμπιος είναι μία γυναίκα που έχει μία βαθιά φιλοσοφική σχέση με την τέχνη της και όλο αυτό έχει γίνει βιώμά της, είναι η ζωή της. Πρόκειται για μία διόλου επιφανειακή σχέση καλλιτέχνη και έργου. Κάθε της έργο είναι μία γέννα, κοπιάζει και όπως μου είπε κάθε μέρα που ζωγραφίζει ιδρώνει, βρίσκεται σε μία μοναδική καλλιτεχνική ένταση. Κάθε της κουβέντα ήταν και μία γνώση, για μένα ένας πιθανός τίτλος για αυτή την συνέντευξη. Ασυγκράτηση, δοτική και πληθωρική πάντα χαμογελαστή, σαν μικρό παιδί που μας έδειχνε τα νέα του παιχνίδια. Ένιωσα πολύ τυχερός που τρύπωσα κατά κάποιο τρόπο στο “ιερό κελί” της, στο ησυχαστήριό της που ξεχνιέται με τις ώρες όπως μου είπε. 

Για μία και βάλε ώρα, μυήθηκα στον μαγευτικό της κόσμο. Κατανόησα τη διαστρωμάτωση των έργων της, την φιλοσοφία της, έμαθα τους κρυφούς συμβολισμούς της, γνώρισα την δύναμη των χρωμάτων της που τα αντλεί απευθείας από τα πετρώματα της Κύπρου και ολόκληρου του κόσμου. Εντυπωσιάστηκα για τα ταξίδια που πραγματοποίησε γράφοντας το βιβλίο “Το μανιφέστο μίας γυναίκας στον κόσμο”. Μέσα από αυτό το βιβλίο η Μαρίνα Ολύμπιος παρουσιάζει πως οι αρχαίοι Βυζαντινοί, οι Ίνκας, οι Thai, οι Kher, έζησαν την ίδια εποχή πάνω στη Γη, δημιούργησαν πολιτισμό στον τόπο τους και δεν συναντήθηκαν ποτέ. Πρωταγωνιστές της είναι οι γυναίκες, η πάλη τους για επιβίωση, σε σχέση με τα γεωλογικά θαύματα και πως η Βολιβία, το Περού, η Ταϋλάνδη, η Καμπότζη και η Ινδονησία συνδέονται με την Κύπρο και την Παναγία του Άρακα. 

Θα μπορούσα να την ακούω να μου μιλάει για ώρες. Εντυπωσιάστηκα για την τεχνική της, τα χρώματα που η ίδια παράγει χρησιμοποιώντας ορυκτά και πέτρες. Ξεναγήθηκα στο εργαστήριο της, είδα σπάνια απολιθώματα, κοχύλια, ακόμη και κόκκαλο από ουρά κροκόδειλου που βρέθηκε στην Κύπρο, εκατομμυρίων ετών. 

Σήμερα, εργάζεται πυρετωδώς για την τελευταία της έκθεση με τίτλο “An everlasting love”, μία αιώνια αγάπη για την ίδια που δεν τελειώνει ποτέ για την τέχνη της και μία αγάπη που πηγάζει από τις ορυκτές πέτρες εκατομμυρίων ετών που αντλεί τα χρώματά της και δίνει ζωή στα έργα της. Γι’ αυτό άλλωστε είπε πως η πιο ωραία χώρα είναι οι πέτρες. Όλα αυτά θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε από κοντά από την 1 μέχρι και τις 21 Ιουλίου στο ξενοδοχείο Αλμύρα στην Πάφο, σε μία πόλη με ιδιαίτερη σημασία για το έργο, την φιλοσοφία και την στάση της ως καλλιτέχνη. Έφυγα από το σπίτι της γεμάτος, προβληματισμένος και αισιόδοξος. Αυτό άλλωστε μεταδίδει και ανέφερε στην συνέντευξη: “Η επιθυμία είναι το πιο δυνατό μου κίνητρο”. 

Αρχικά θα ήθελα να μας πείτε πως ξεκίνησε η ενασχόλησή σας με την Τέχνη. Ποια ήταν ίσως εκείνη η στιγμή που είπατε στον εαυτό σας: “Αυτό θέλω να κάνω στη ζωή μου”. 

Από μικρό παιδί, σκάλιζα πέτρες και ζωγράφιζα ανθρώπους μέσα στο τοπίο τους στο χωριό του παππού μου, τα Λύμπια. Έπαιρνα πέτρες από την Αθηαίνου τις ίδιες ακριβώς πέτρες που σκάλιζαν  οι αρχαίοι Κύπριοι στο Ιδάλιον ή στους Γόλγους.  Έγινα 12 χρονών μαθήτρια στο Παγκύπριο Γυμνάσιο όταν άρχισα ιδιαίτερα γαλλικά και διάβασα για πρώτη φορά τον «Ξένο» του Albert Camus. Τότε ήξερα ότι θα έφευγα για το Παρίσι, για να σπουδάσω και να δημιουργήσω την τέχνη μου. Όλη μου η ύπαρξη και ο χρόνος της καθημερινής μου ζωής είναι οικονομημένα για να μπορώ να ζωγραφίζω και μέσω της τέχνης μου να ανακαλύπτω. Ο πόνος, οι φόβοι, οι λαχτάρες, τα όνειρα γίνονται τοπία και ιστορίες που με λυτρώνουν. Αναζητώ την ομορφιά, την κατανόηση, την ενσυναίσθηση και την εναλλακτική άποψη του ίδιου μου του εαυτού. Προσπαθώ να καταλάβω τον κόσμο και τη ζωή. Δεν ήταν εύκολο, αλλά από το 1989, που έγινε η πρώτη μου έκθεση στο Παρίσι και μέχρι σήμερα, επιβιώνω μέσα σε αυτό τον δύσκολο χώρο.  

Πώς εξελίχθηκε αυτό το ταξίδι στην τέχνη μέσα στη ζωή σας; Δρόμοι παράλληλοι ή αλληλένδετοι; 

Η εικαστική μου πορεία ξεκινά με έντονη ανατρεπτική διάθεση με μια πλούσια δραστηριότητα από ζωντανά δρώμενα, εγκαταστάσεις πολυμέσων και βιντεοέργα χρονολογικά  μεταξύ 1992 - 1998, έκθεση «Η Τέχνη είναι Δικαιοσύνη» στο Centre Georges Pombidou, στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στο Βordeaux, στην γκαλερύ Renos Xippas στο Παρίσι και στη Lehmann Maupin Gallery στη Νέα Υόρκη. Απώτερος στόχος του έργου μου είναι η αποσταθεροποίηση του φαινομένου, προκειμένου να αναδείξει τα βαθύτερα υποστρώματα και τις αθέατες όψεις του. Ζωή και Θάνατος, Φύση και Κοινωνία, Αγάπη και Μοναξιά.  Γίνομαι ο αγγελιοφόρος του «ΜΙΛΑ» για την τέχνη, κόντρα στο θάνατο του πολιτισμού, κόντρα στο θάνατο της θεώρησης ενός έργου τέχνης και τη δικτατορία των εικόνων που εκλαϊκεύουν την αντίληψη.  

Έχετε μία μεγάλη αγάπη για τον ορυκτό πλούτο της Κύπρου, στοιχείο το οποίο περάσατε στην τέχνη σας. Πώς ξεκίνησε αυτή η αγάπη και πώς έγινε αυτό τρόπος έκφρασής σας και δουλειάς μέσα στα ίδια τα έργα σας; 

Μέσω των γονιών μου έμαθα από παιδί ότι η σχέση μας με την άγρια φύση είναι μαγική και απαραίτητη. Μαθαίνω ακόμα περπατώντας μαζί με τη μητέρα μου για τα άγρια χόρτα και μανιτάρια της Κύπρου. Οι πέτρες ήρθαν μέσα στα χέρια μου. Μέσω της σιωπής τους μου μιλούν για την απόλυτη ομορφιά, τον άπειρο χρόνο. Σπούδασα πρώτα ορυκτολογία και ταυτόχρονα τελείωσα τις σπουδές μου στη Σχολή Καλών Τεχνών στο Παρίσι. Σήμερα περνούμε μια εποχή όπου η ιδέα ή η έννοια είναι πιο σημαντική από το τελειωμένο αντικείμενο τέχνης (Εννοιολογική Τέχνη που από το 1960 έχει παρασύρει την πορεία της σύγχρονης τέχνης μακριά από την ύλη) και σε ένα ιδίωμα όπως η ζωγραφική όπου έχουν ειπωθεί πολλά αν όχι τα πάντα, προτείνω να επανεφεύρουμε την ύλη. Βρίσκω το αληθινό φυσικό χρώμα και έτσι, η ζωγραφική γίνεται επίκαιρη. Δουλεύω μέσα στο τοπίο μου, με τη φύση που με περιβάλλει, με κυπριακές ώχρες με χαλκανθίτες.  Δείχνω την ύλη, ξαναβρίσκω τρόπους ενασχόλησης μαζί της.  Είναι επείγον να προστατεύσουμε τη φύση, τη Γη και τις γνώσεις μας γι’ αυτήν.  Γιατί είναι αποδεδειγμένο ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να είναι μόνο μπροστά σε ένα υπολογιστή και με ένα κινητό αλλά πρέπει να βρίσκεται και σε επαφή με τη φύση, να μπορεί να αγγίξει, να μυρίσει, να έχει αληθινή επαφή με τον κόσμο και τα πράγματα.  

Τι είναι εκείνο που σας συναρπάζει τόσο πολύ σε αυτό τον κόσμο των ορυκτών που έχετε μελετήσει και συνεχίζεται να ανακαλύπτεται; 

Η Γη όπως και η γεωλογία είναι ένα ανοικτό βιβλίο προς εξερεύνηση και κατανόηση. Μην ξεχνάτε ότι βρίσκουμε συνεχώς νέα μέταλλα ή νέα κρύσταλλα και μαθαίνουμε για καινούριες ιδιότητες των στοιχείων της ύλης. Νιώθω και πιστεύω ότι εμείς οι άνθρωποι έχουμε γεννηθεί για να είμαστε εξερευνητές.  

Εργάζεστε με μία ιδαίτερη τεχνική στα έργα σας. Μιλήστε μας λοιπόν για τον τρόπο δουλειάς σας και πώς θα την χαρακτηρίζατε αυτή σας την μέθοδο; 

Παίρνω τις πέτρες, τις λιώνω και φτιάχνω τα δικά μου χρώματα. Η συγκίνηση της ώχρας, της ύλης μέσα στα χέρια μου και η ζωγραφική φέρει την πνευματικότητα της χειρονομίας μιας γυναίκας. Η τυχαιότητα της συνάντησης ύλης και σώματος. Συνομιλία ανάμεσα στο πνεύμα και το σώμα, όπως το είπαν οι φιλόσοφοι, Ντελέζ, Νίτσε, Μπεργκσόν. Είμαι όπως τους προϊστορικούς ανθρώπους στα σπήλαια της Λασκώ που με λατρευτικές χειρονομίες και χορούς ζωγράφιζαν, όπως αγιογράφους που ζωγράφιζαν και προσεύχονταν. Λατρευτική χειρονομία και η σωματοποίηση τελικά των εικόνων. Η πνευματική δύναμη που μου δίνει η Γη, η χημεία της Ύλης, και ξέρω ότι η δημιουργία του κόσμου δεν έγινε σε μια μέρα και για πάντα, αλλά συμβαίνει κάθε μέρα που ζω και ζωγραφίζω. Η ζωγραφική είναι πιο αληθινή από την πραγματικότητα. Ζωγραφίζω τη δύναμη μιας γυναίκας να ριζώνει μέσα στο ουράνιο τόξο. Ζωγραφίζω τις κρυφές πηγές του νερού, το τοπίο είναι ο άνθρωπος που το βλέπει και η μαγεία της τέχνης βρίσκεται στο γεγονός ότι ο κάθε επισκέπτης ανακαλύπτει το δικό του τοπίο.

Αν και ίσως να είναι πασιφανές αν επισκεφτεί κάποιος το εργαστήριό σας τι σας εμπνέει εντούτοις θα ήθελα να κάνω αυτή την ερώτηση. Τι μπορεί να γίνει η αφορμή για να ξεκινήσει ένα έργο; 

Ο ανθρώπινος πόνος, η αδικία, ο φόβος, ο κομφορμισός που αποκτήθηκε κατά την οικειοποίηση και κατανάλωση αγαθών, η βαρβαρότητα του σύγχρονου πολέμου, η απάθεια, η αρρώστια.  Με εμπνέουν επίσης καθημερινά ο Gaston Bachelard με την «Ποιητική του Χώρου» ο Michel Foucault με την «Ιστορία της Σεξουαλικότητας», καθώς και ο Δημητριάδης με το «Πεθαίνω σαν Χώρα».  

Μιλήστε μας για την τελευταία σας έκθεση που ετοιμάζετε με τίτλο “An Everlasting Love”. Γιατί επιλέξατε αυτό τον τίτλο και τι θα δούμε σε αυτή τη νέα σας δουλειά; 

Στην πρώτη μου έκθεση στην Πάφο δείχνω τα ζωγραφικά έργα που δουλεύω τα 22 τελευταία χρόνια με ορυκτά φυσικά χρώματα που συλλέγω από τη Γη από όλο τον κόσμο.  Ζωγραφίζω για την επιθυμία της ζωής. Μια ονειρική αναζήτηση στη σεξουαλικότητα. Ένα γυμνό σώμα γυναίκας που αλληλεπιδρά με ρευστά, ειδυλλιακά τοπία. Αφετηρία για τη δημιουργία των γυμνών σωμάτων είναι η επιθυμία. Η μορφή με τη ρευστή ταυτότητα και τη φασματική χρωματική παρουσία είναι σώματα που επιθυμούν και ταυτόχρονα γίνονται αντικείμενα επιθυμίας. Το 2023 ζούμε μια ενδιαφέρουσα στιγμή όσον αφορά ιδεολογικά ζητήματα που άπτονται του φύλου και τα πάντα είναι περισσότερο ρευστά. Υφαίνω συστηματικά μία αυτομυθοπλασία. Η ατμόσφαιρα των έργων αποπνέει τη γαλήνη και την ομορφιά. Όπως σε ένα ηλιοβασίλεμα που συνειδητοποιείς ότι περνάει ο χρόνος. Σε αντίθεση με το κλίμα της εποχής, η έκθεση δημιουργεί την αίσθηση αθωότητας, μια αισιοδοξία. Η δημιουργία αυτής της όασης είναι ο στόχος μου. Η χαρά μου εκπέμπεται. Τα έργα δίνουν αίσθημα ειρήνης. Μια ατέλειωτη περιπέτεια ένα μελλοντικό όνειρο. Οι πίνακες μου ιριδίζουν όπως τις πέτρες. Ο κόσμος που ζεις με τις αισθήσεις σου. Η αναζήτηση του απροσδιόριστου γίνεται παρατήρηση του πολλαπλού, του πολυπληθούς, του απειροελάχιστου. Εκείνες οι μικρές λεπτομέρειες που είναι σπουδαίες. Η ζωγραφική, όπως και η αφήγηση, είναι μια πράξη επέμβασης στη διάρκεια, μια μαγεία που επενεργεί στη ροή του Χρόνου και τη συστέλλει ή τη διαστέλλει. Ο κόσμος o αυθόρμητος, ο φυσικός που σε σηκώνει στον αέρα. Η ζωγραφική ως λύτρωση από την ανθρώπινη μισαλλοδοξία. Η επιθυμία είναι το πιο δυνατό μου κίνητρο.  Κόντρα στη λογική. Η Γη δεν είναι μόνο ένας τόπος όπου κάποιοι σκοτώνονται και οι υπόλοιποι κοιτούν. Πάνω στη Γη μπορείς να ονειρεύεσαι και να δημιουργείς. Μέσα στον χώρο του κάθε τελάρου ξαναζώ την ιστορία του κόκκινου χρώματος. Από τις σπηλαιογραφίες μέχρι τα δικά μου κόκκινα χέρια από τις ώχρες μου. Όλη η αρχέγονη νοημοσύνη σε ένα αέναο ταξίδι στο σύγχρονο υποσυνείδητο. Και μην ξεχνάτε: Τέχνη είναι να είσαι ο απόλυτος εαυτός σου.

Τι είναι αυτό που συνδέει την τέχνη σας με την Πάφο; 

Βρίσκω από παιδί ορυκτά χρώματα και κρύσταλλα μέσα στον Ακάμα, στο μεταλλείο της φλεγόμενης Λίμνης στην Πόλη Χρυσοχούς, γαλάζιους αχάτες, κόκκινο και πράσινο Ίασπη στη Μανσούρα.  Είναι για μένα η απόλυτη ευτυχία και η Ανακάλυψη της Ομορφιάς.  Όλη η μαγεία από την στιγμή που γυρίζει ο δρόμος στην Πέτρα του Ρωμιού εκεί που τελειώνει ο γεωλογικός σχηματισμός της Πάχνας και αρχίζουν τα Μαμμώνια. Σαν να μεταβαίνω στη μαγεία του ζωντανού Μύθου. Θυμάμαι τον Αγαπήνορα που επιστρέφοντας από την Τροία κατέβηκε εδώ και λάτρεψε την θεά του Πόθου και του Έρωτα. Το Νικοκλή που τον 4ο π.Χ. αι. ίδρυσε εδώ το Κοινό Κυπρίων παίρνοντας χαλκό από το έδαφος. Τον Θεόκριτο που ήταν σαφής για την Κύπρια Ουράνια Αφροδίτη, λατρεύοντάς την πάνω σε αυτά τα χώματα. Η Παλαιά Πάφος ήταν ένα από τα ιερά κέντρα προσκυνήματος του αρχαίου κόσμου. Ο Ιερός Κωνικός «βαίτυλος» (κωνική λίθος) που συμβόλιζε τη δύναμη της θεάς, καθώς η λατρεία της Αφροδίτης ήταν ανεικονική. Οι προσκυνητές μόνο με λάδι, θυμιάματα και αρώματα έδιναν τον οβολό τους και έπαιρναν ένα ομοίωμα φαλλού και ένα σβόλο αλάτι. Πάνω στα έργα μου φαίνονται οι Ώρες, οι Χάριτες, οι Φτερωτοί Έρωτες σαν τα νερά του Διάριζου ποταμού που έλουζαν τους αρχαίους και λάτρευαν την Άνασσα Αφροδίτη. Για όλη την ετήσια Αναγέννηση της Φύσης υπεύθυνη είναι η Αφροδίτη, δηλαδή η Ομορφιά.  Έτσι ακριβώς και η ζωγραφική μου είναι η γιορτή της Φύσης. Η πιο ωραία χώρα είναι οι Πέτρες. Ένα κομμάτι Ουρανού.

Τα έργα σας είναι γεμάτα χρώματα. Ποιο θα λέγατε πως είναι το αγαπημένο σας και γιατί; 

Το χρώμα που αγαπώ περισσότερο είναι εκείνο του ουράνιου τόξου που είναι η ανάλυση του φωτός. Δεν είναι ένα χρώμα αλλά πολλά μαζί που αποτελούν και την ουσία μιας αχτίδας φωτός.  

Info 

Η νέα έκθεση της Μαρίνας Ολύμπιος που τιτλοφορείται “An everlasting love” θα έχει εγκαίνια το Σάββατο 1η Ιουλίου στο ξενοδοχείο Almyra στην Πάφο στις 19:00. Η έκθεση παρουσιάζεται από την γκαλερί RIANA RAOUNA και θα διαρκέσει μέχρι τις 21 Ιουλίου. Ώρες λειτουργίας της έκθεσης 10:00-14:00 & 15:00-19:00.