Μαρία Κυριάκου: "Το θέατρο για μένα είναι μια βουτιά στο άγνωστο"

Μαρία Κυριάκου: "Το θέατρο για μένα είναι μια βουτιά στο άγνωστο"

Η σκηνοθέτις της παράστασης "Οιδίπους Τύραννος" που ανεβάζει ο ΘΟΚ, έχει πλήρη επίγνωση του ρίσκου που εμπεριέχει η προσπάθεια να ξαναπεί μια ιστορία που έχει χιλιοειπωθεί

Συνεχίζοντας την παράδοση παρουσίασης έργων από το αρχαίο ελληνικό δραματολόγιο, ο ΘΟΚ έχει επιλέξει την κορυφαία τραγωδία του Σοφοκλή, Οιδίπους Τύραννος. Το κατά πολλούς σημαντικότερο έργο της αρχαιότητας, που με την άφταστη ποιητικότητά του, την υψηλή τεχνική και το βαθύ περιεχόμενό του ασκεί μέχρι και σήμερα ακατανίκητη γοητεία, θα σκηνοθετήσει η Μαρία Κυριάκου.

Αλήθεια, αισθάνεστε “βάρος” να σκηνοθετείτε αυτή την κορυφαία τραγωδία του Σοφοκλή; 

Πάντα δουλεύοντας με ένα έργο αισθάνομαι ευθύνη απέναντι στο κείμενο, γιατί αυτό είναι η έμπνευση και ο κόπος ενός ανθρώπου. Αυτό ως σκηνοθέτις το σέβομαι και το αφήνω να με καθοδηγεί. Τώρα με ένα τέτοιο έργο, η ευθύνη είναι κατά κάποιο τρόπο μεγαλύτερη, όχι επειδή βαφτίστηκε η κορυφαία τραγωδια του Σοφοκλή, αλλά επειδή μελετώντας το, αντιλαμβάνεσαι το μεγαλείο και τη μαεστρία του λόγου του. Την ίδια ώρα ξέρεις ότι είναι πολύ δύσκολο να μεταφέρεις αυτή την πυκνότητα του ποιητικού λόγου στο κοινό του σήμερα. Οπότε, αυτό που αισθάνομαι είναι την ευθύνη της ουσιαστικής επικοινωνίας αυτού του έργου στο σημερινό θεατή.

Πού οφείλεται, κατά εσάς, αυτή η ακατανίκητη γοητεία που ασκεί μέχρι σήμερα;

Αυτό που ανέφερα και προηγουμένως. Η πυκνότητα πολλαπλών νοημάτων μέσα σε ένα καθαρά ποιητικό κείμενο, καθώς και μια μαεστρία στην πλοκή που ενώ ξέρουμε όλοι την κατάληξη, εντούτοις δεν παύει ποτέ να μας καθηλώνει. Ίσως επειδή στο πρόσωπο του Οιδίποδα συνοψίζεται η ανθρώπινη φύση. Τα υπαρξιακά ζητήματα που εγείρει το έργο είναι τόσο, μα τόσο σύγχρονα και ο τρόπος που τα αποδίδει τόσο αριστοτεχνικός, που αναπόφευκτα μάς συνεπαίρνει.

Κατά τη δική σας γνώμη, από που πηγάζει η διαχρονικότητα του συγκεκριμένου έργου του αρχαίου ελληνικού δραματολογίου;

Το έργο, μέσα από το ταξίδι του κεντρικού ήρωα, εστιάζει στην αναζήτηση ταυτότητας, στη σχέση του ανθρώπου με το θείο, στη σχέση του με τη φύση. Αυτά είναι ζητήματα διαχρονικά και οικουμενικά, που ο καθένας από μας μπορεί να ταυτιστεί μαζί τους σε κάποιο επίπεδο. Τα έργα αυτά είναι διαχρονικά γιατί "συνομιλούν" με κάτι μεταφυσικό, με το ανοίκειο, με αυτό που δεν γνωρίζουμε και που πάντα ψάχνουμε να βρούμε. Με αυτή τη ρωγμή δηλαδή που ονομάζεται ανθρώπινη ύπαρξη.

Η δική σας προσέγγιση διαφοροποιείται, θεωρείτε; Και αν ναι, με ποιο τρόπο;

Διαφοροποιείται σε σχέση με τι; Υπάρχουν άπειρες παραστάσεις αυτού του έργου και ο κάθε καλλιτέχνης που έρχεται αντιμέτωπος μαζί του, προσπαθεί να βρει τον τρόπο μέσα από την προσωπική του ματιά, να το προσεγγίσει. Ταυτόχρονα, δεν υπάρχει παρθενογένεση στην τέχνη. Η διακειμενικότητα είναι βασικό συστατικό της δημιουργίας. Πόσω μάλλον με ένα έργο που γράφτηκε τον 5ο αιώνα π.Χ. και έχει επιβιώσει διόμιση χιλιάδες χρόνια ερμηνείας. Το θέατρο για μένα είναι μια βουτιά στο άγνωστο, με μοναδικά εργαλεία την αγάπη για γνώση και την ανάγκη για επικοινωνία. Επικοινωνία με τους συνεργάτες μου σ΄ αυτό το ταξίδι και επικοινωνία με το κοινό. Οπότε η δική μου προσέγγιση εμπεριέχει αυτά τα συστατικά. Μελέτη και μοίρασμα, καθώς και την επίγνωση του ρίσκου που κουβαλά η προσπάθεια να ξαναπείς μια ιστορία που έχει χιλιοειπωθεί.

Πώς αισθάνεστε που φέτος θα περιοδεύσετε σε όλη την Κύπρο μετά τη δύσκολη περίοδο που βίωσαν τα θέατρα λόγω πανδημίας; 

Από τη μια είναι ωραίο να μεταφέρεται μια παράσταση για να είναι προσβάσιμη σε περισσότερο κόσμο, από την άλλη η μεταφορά μια παράστασης, κοστίζει καλλιτεχνικά. Πάντα κάτι χάνεται από το στήσιμο, και ως επακόλουθο από το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Η ουσία βέβαια της ερμηνείας είναι εκεί και ελπίζουμε αυτό να επικοινωνήσει με το κοινό, άσχετα αν παίζουμε στη βάση μας ή όχι. Η πανδημία σίγουρα ήταν ένα τεράστιο πλήγμα για τα θέατρα. Κυρίως γιατί ήδη το κοινό μας στην Κύπρο είναι περιορισμένο. Κι αυτό είναι ευθύνη του κράτους που πρέπει να στηρίζει την τέχνη και τον πολιτισμό, αντιμετωπίζοντάς τα ως απαραίτητα συστατικά για την ανάπτυξη της κοινωνίας μας.  

 

Διάβασε περισσότερα σχετικά με την παράσταση ΕΔΩ 

Loader