Nosferatu (1922)

Και ξεκινάμε από τον παππού του είδους, τον Δράκουλα του γερμανικού εξπρεσιονισμού που ένα νομικό κώλυμα μετέτρεψε σε Nosferatu. Ο F.W. Murnau συνδυάζει λυρισμό και τρόμο με περισσή μαεστρία, ο Max Schreck απαθανατίζεται ως Count Orlok και το ευρωπαϊκό σινεμά αποκτά ένα από τα πρώτα του διαμάντια. Η οικογένεια του Bram Stoker μήνυσε τους παραγωγούς για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και κέρδισε. Το δικαστήριο διέταξε το κάψιμο κάθε κόπιας, όμως γλίτωσε εκείνη που προβαλλόταν τότε στο εξωτερικό κι έτσι -ευτυχώς για μας- το φιλμ σώθηκε. Σήμερα παίζεται ακόμα στις αίθουσες και αν είστε τυχεροί μπορεί να πετύχετε κάπου προβολή με ορχήστρα να παίζει ζωντανά την υπέροχη μουσική της.

Freaks (1932)

Το φιλμ που κατέστρεψε την καριέρα του σκηνοθέτη του αυθεντικού Dracula Tod

Browning παραμένει μέχρι σήμερα σοκαριστικό και άσχημο - ταυτόχρονα όμως κι ένα παραγνωρισμένο cult αριστούργημα. Τα «φρικιά» ενός τσίρκου ανακαλύπτουν τα σχέδια μιας ακροβάτριας και του εραστή της να σκοτώσουν τον νάνο σύζυγο της πρώτης και παίρνουν την φρικιαστική εκδίκησή τους. Η χρήση αληθινών ανθρώπων με δυσμορφίες (καρφιτσοκέφαλοι, ο ανθρώπινος κορμός, σιαμαίες, γυναίκα με μούσια κ.ά) σόκαρε κοινό και κριτικούς με συνέπεια η MGM να τη βάλει στο ράφι ενώ στη Βρετανία η προβολή της απαγορεύτηκε για 30 χρόνια!

I Walked with a Zombie (1943) 

Τα 40s ήταν κομματάκι στεγνά για το είδος (ας όψεται η αληθινή φρίκη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου) όμως ήταν η δεκαετία όπου διέπρεψε ο γαλλικής καταγωγής Jacques Tourneur με μια σειρά από υποβλητικά και βαθιά ατμοσφαιρικά φιλμ. Το “I Walked with a Zombie” θεωρείται από τα καλύτερα και περιστρέφεται γύρω από μια Αμερικανίδα νοσοκόμα που καταφθάνει σε ένα νησί της Καραϊβικής για να φροντίσει τη σύζυγο ενός ιδιοκτήτη φυτείας και έρχεται αντιμέτωπη με τις τοπικές λατρείες και ιεροτελεστίες. Ο τρόμος είναι για μια ακόμα φορά υπαινικτικός - σήμα κατατεθέν του σκηνοθέτη και του παραγωγού Val Lewton.

Les Diaboliques (1955)

Είναι η μοναδική ταινία για την οποία ο μέγας Alfred Hitchcock εξέφρασε δημόσια τη ζήλια του (ο Henri-Georges Clouzot του άρπαξε τα δικαιώματα μέσα από τα χέρια) ενώ παραδέχθηκε πως υπήρξε η βασική έμπνευση για το “Psycho” (μαζί φυσικά με τον “χασάπη του Wisconsin” Ed Gein). Στο κλασικό πλέον ασπρόμαυρο ψυχολογικό θρίλερ, η Simone Signoret και η Vera Clouzot συνωμοτούν ώστε να βγάλουν από τη μέση τον βάναυσο σύζυγο της δεύτερης (και εραστή της πρώτης). Το πετυχαίνουν όμως είναι όντως έτσι τα πράγματα; Θα μαντεύετε μέχρι το τέλος μ’ αυτό το αριστοτεχνικά δομημένο φιλμ που συνδυάζει το ερωτικό δράμα με τον τρόμο και το αφόρητο σασπένς.

Night of the Living Dead (1968) 

Γιατί από τη δεκαετία που μας έδωσε τα Psycho (1960), The Innocents (1961), The Birds (1963) και Rosemary’s Baby (1968) επιλέχθηκε ένα μοχθηρό ασπρόμαυρο no-budget φιλμ γυρισμένο στο Πίτσμπουργκ από έναν ασήμαντο σκηνοθέτη με τη συνδρομή συγγενών, φίλων και εντοσθίων από το χασάπικο της γειτονιάς; Για τον απλούστατο λόγο ότι το τόσο το ultra-popular υποείδος των ζόμπι όσο και το σύγχρονο φιλμ τρόμου γενικότερα, χρωστάνε την ύπαρξή τους στα ανθρωποφάγα ζόμπι του George Romero που βγήκαν από τον τάφο τους την εποχή που τα χρόνια της αθωότητας έμπαιναν στον δικό τους. Και γιατί όσα χρόνια κι αν περάσουν η εναρκτήρια σκηνή (“They’re coming to get you Barbra”) θα εξακολουθεί να στοιχειώνει τη μνήμη μας.

Suspiria (1977)

“Το μόνο πράγμα πιο τρομακτικό από τα τελευταία 12 λεπτά αυτής της ταινίας είναι τα πρώτα 80!” κραύγαζαν τα αμερικανικά πόστερ του κλασικού spaghetti horror του Dario Argento και είναι από τις σπάνιες φορές που συμφωνώ με το -συνήθως παραπλανητικό- τμήμα μάρκετινγκ! Ο πάλαι ποτέ Ιταλός Hitchcock αφηγείται μια ιστορία μαύρης μαγείας σε σχολή μπαλέτου και παντρεύει το υπερφυσικό με το splatter επιστρατεύοντας ζεστά, έντονα, χρώματα, εφιαλτικά zoom και την ανατριχιαστική μουσική επένδυση των Goblin που εγγυημένα θα κάνει τα νεύρα σας κρόσσια. Όχι μόνο από τα πιο τρομακτικά φιλμ ever αλλά κι από τα ομορφότερα, αισθητικά και σκηνοθετικά, αποτέλεσε έμπνευση για το οσκαρικό “Black Swan” του Darren Aronofsky. Εννοείται πως το προτιμούμε από το φιλότιμο μεν αλλά αχρείαστο περσινό remake του Luca Guadagnino. 

Poltergeist (1982) 

Τα 80s φημίζονται κυρίως για τη χρυσή εποχή των slashers και τα franchises τύπου Friday the 13th και Nightmare on Elm Street όμως ο Steven Spielberg ως παραγωγός είχε μια ιδέα για επιστροφή στο παλιομοδίτικο format του στοιχειωμένου σπιτιού και ανέθεσε τον Tobe Hooper (του αυθεντικού “The Texas Chainsaw Massacre”) να την υλοποιήσει. Το αποτέλεσμα είναι ένα από τα πιο ψυχαγωγικά φιλμ τρόμου της δεκαετίας, κάτι σαν το Paranormal Activity αλλά χωρίς τις ενοχλητικές κάμερες. Ο τόνος είναι καθαρά σπιλμπεργκικός, με έμφαση στα πιτσιρίκια, τους οικογενειακούς δεσμούς και την εξωτερική απειλή ενώ δεν λείπουν οι εναλλαγές χιούμορ-φόβου, τα εντυπωσιακά εφέ (σας προκαλώ να μην κλείσετε τα μάτια σας στη σκηνή του αυτοσχέδιου face lift) και τα απανωτά μπου. Βασικά θυμίζει βόλτα με το τρενάκι του τρόμου - ξέρεις ότι είναι χαζούλικο αλλά δεν παύεις να πετάγεσαι κάθε τρεις και λίγο!

The Blair Witch Project (1996)

Και φτάνουμε στο ασήμαντο, ultra-low budget, κακοτράχαλο και απελπιστικά ερασιτεχνικό home movie των Daniel Myrick και Eduardo Sánchez που κόστισε 60.000 δολάρια και έκανε $250 εκατ. στο παγκόσμιο box office στέλνοντας τους δημιουργούς

του στο εξώφυλλο του Time! Στην αρχή υπήρχε μόνο ένα έξυπνα στημένο site, μετά οι τρεις πρωταγωνιστές (που υποτίθεται ότι ερευνούσαν τον θρύλο της μάγισσας του Μπλερ κι εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς) δεν ήταν ποτέ διαθέσιμοι για συνεντεύξεις,

οπότε οι φήμες για το πρώτο αυθεντικό found footage φιλμ στην ιστορία εξαπλώθηκαν γρηγορότερα κι από την πανώλη τον Μεσαίωνα. Όπως αποδείχθηκε μετά, επρόκειτο για ένα από πιο πανούργα publicity stunts στην ιστορία και μάλιστα εντελώς δωρεάν

αφού αξιοποιήθηκε στο έπακρο το -τότε πρωτόλειο- εργαλείο του internet.

Martyrs (2008) 

Ότι κι αν σας πω γι’ αυτό το κακόφημο γαλλικό φιλμ τρόμου θα είναι λίγο. Δύο νεαρές κοπέλες εισβάλλουν στο σπίτι μιας φαινομενικά φιλήσυχης οικογένειας την οποία η μία ξεκληρίζει με ένα δίκαννο ισχυριζόμενη ότι όταν ήταν μικρή την είχαν απαγάγει και βασανίσει. Η άλλη κοπέλα αρχίζει να αμφισβητεί τη διανοητική κατάσταση της φίλης της όμως μια σειρά από γεγονότα θα οδηγήσουν σε (ακόμα πιο) φρικιαστικές και αδιανόητες αποκαλύψεις. Χαρακτηριστικό δείγμα του Νέου Γαλλικού Εξτρεμισμού της περασμένης δεκαετίας, το φιλμ του Pascal Laugier επιτίθεται στις αισθήσεις από την πρώτη κιόλας σκηνή και δεν σε αφήνει να ανασάνεις ούτε λεπτό εξαπολύοντας κατάμουτρα το ένα σοκ πίσω από τ’ άλλο. Το φινάλε θα σε αφήσει μουδιασμένο για πολύ ώρα και με μια έντονη επιθυμία να μπεις κάτω από την ντουζιέρα. Αγνοήστε το άστοχο αμερικανικό remake του 2015. 

Get Out (2017)

Το #BlackLivesMatter συναντά το The Stepford Wives στο σκηνοθετικό ντεμπούτο του ταλαντούχου κωμικού Jordan Peele που πετυχαίνει το καλύτερο κοινωνικοπολιτικό σχόλιο για τον ρατσισμό στις ΗΠΑ ενώ παράλληλα θα στείλει μερικές καλοδεχούμενες ανατριχίλες στη ραχοκοκαλιά σας. Όταν ο μαύρος γκόμενος μιας λευκής αστής μεταβαίνει σπίτι της για να γνωρίσει τους cool γονείς της (“ο μπαμπάς μου θα ψήφιζε και τρίτη φορά Ομπάμα εάν γινόταν”) καταλαβαίνει σχετικά γρήγορα ότι κάτι δεν πάει καλά πίσω από τα πλατιά χαμόγελα και την υπερβολική ευγένεια -και ίσως έχει να κάνει με το κενό βλέμμα και τη σχεδόν ρομποτική συμπεριφορά των μαύρων υπηρετών τους. Ο Peele χτίζει μία εξόχως ανατριχιαστική ατμόσφαιρα παράνοιας και μυστηρίου στο πρώτο μισό, η υποδόρια φυλετική ένταση είναι τόσο έντονη που καταντά σχεδόν αφόρητη για οποιοδήποτε έστω και με ψήγματα λευκών ενοχών, ενώ στο δεύτερο μισό όταν αποκαλύπτονται τα φρικιαστικά κίνητρα των οικοδεσποτών ο τρόμος και η γραφική βία χτυπάνε κόκκινο κι ο θεατής -όπως κι ο νεαρός πρωταγωνιστής- δεν ξέρει από που να φύγει. Εξαιρετικά καλογραμμένο, διαβολικά έξυπνο, έντονα πολιτικοποιημένο και δεξιοτεχνικά σκηνοθετημένο το “Get Out” είναι το αυθεντικά ατρόμητο φιλμ τρόμου της Tραμπικής εποχής.