Η σειρά Unorthodox ξεκινάει με την 19χρονη Esty (η εκπληκτική Shira Haas που μοιάζει με μια νεαρότατη Ελένη Ράντου) να ετοιμάζει τη δική της απόδραση από τη Νέα Υόρκη. Όχι βέβαια από κάποια μετα-αποκαλυπτική φυλακή του μέλλοντος αλλά από τον ασφυκτικό κλοιό της Χασιδικής κοινότητας του Μπρούκλιν (ένα μυστικιστικό κίνημα νεο-ορθόδοξων Εβραίων με αυστηρό θρησκειο-κεντρικό, πατριαρχικό και ακραία συντηρητικό τρόπο ζωής) όπου έχει γεννηθεί, μεγαλώσει και προορίζεται όπως όλες οι γυναίκες της κοινότητας για σύζυγος και μητέρα πολλών παιδιών. 

Η Esty μεγάλωσε χωρίς μητέρα (της είπαν ότι εγκατέλειψε την ίδια και την κοινότητα), με έναν μέθυσο πατέρα και πραγματικούς γονείς τη θεία και τη γιαγιά της. Χωρίς μόρφωση, ενδιαφέροντα ή προσωπική ζωή γενικά, δέχεται να παντρευτεί τον Yanky, έναν καλόψυχο και συνεσταλμένο αλλά πλήρως εξαρτημένο από τους γονείς του νεαρό (ο απίστευτα εκφραστικός Amit Rahav), τον οποίο συναντά για μισή ώρα, όσο χρειάζεται για να κλείσουν οι δικοί τους το προξενιό. Δέχεται με την ελπίδα η ζωή της να αποκτήσει κάποιο νόημα και σκοπό, όμως όπως βλέπουμε σε συνεχή flashbacks, απλά αφήνει τη μία φυλακή για μια άλλη χειρότερη που περιλαμβάνει την πεθερά να έρχεται σπίτι για να ελέγξει τις σεξουαλικές επιδόσεις της νύφης (“Πρέπει να κάνεις τον γιο μου να νιώθει βασιλιάς στο κρεβάτι” της πετάει με αυστηρό ύφος) ενώ μοναδική της έγνοια είναι πότε θα κάνει παιδιά (και αν μπορεί φυσικά). Αν νομίζετε πως η “χαροκαμένη πεθερά” της Ελένης Γαλαταριώτη είναι φάουσα, περιμένετε να γνωρίσετε την κυρία Myriam Shapiro. 

Η Esty καταφέρνει να αποδράσει και να ταξιδέψει στο Βερολίνο όπου ζει η μητέρα της μαζί με τη σύντροφό της έχοντας εξοριστεί και η ίδια από την περίκλειστη κοινότητα (όπως αντιλαμβάνεστε λεσβία και να συγκατοικεί με την αλλόθρησκη ερωμένη της, δεν την καθιστά ακριβώς και υπόδειγμα Χασιδικής Εβραίας). Η συνάντηση δεν γίνεται αμέσως εφικτή και η κοπέλα περιπλανιέται στους δρόμους της πολύβουης γερμανικής πρωτεύουσας όχι απλά ως μετανάστης από άλλη χώρα αλλά κι από άλλον αιώνα. Η γνωριμία της με μια παρέα φοιτητών ενός κοντινού ωδείου θα είναι καταλυτική: Η Esty όχι μόνο ανακαλύπτει έναν ολοκαίνουργιο κόσμο όπου όλα είναι πρωτόγνωρα γι’ αυτή (από έναν απλό καφέ μέχρι μια βουτιά στη λίμνη) αλλά βρίσκει για πρώτη φορά στη ζωή της κι έναν σκοπό: να πάρει μια δωρεάν υποτροφία για σπουδές πιάνου. Και είναι αποφασισμένη να το κυνηγήσει μέχρι τέλους.

Πίσω στο Μπρούκλιν το περιβάλλον της αντιλαμβάνεται κάποια στιγμή την απουσία της (όχι πως την πρόσεχαν και πολύ πριν) και ο τοπικός ραβίνος, που είναι το μεγάλο αφεντικό της κοινότητας και ελέγχει τους πάντες και τα πάντα, στέλνει τον Yanky μαζί με τον ξάδελφο Moishe (ένα μαύρο πρόβατο που είναι σε φάση επανένταξης και θα κάνει οτιδήποτε για άφεση αμαρτιών) να τη βρουν και να τη φέρουν πίσω με το ζόρι (δεν νοείται μέλος της κοινότητας και δη γυναίκα να αψηφήσει τους νόμους του Θεού).

Βασισμένη στο αυτοβιογραφικό βιβλίο Unorthodox: The Scandalous Rejection of My Hasidic Roots της Deborah Feldman όπου περιγράφει τις εμπειρίες της από την εγκατάλειψη της Χασιδικής κοινότητας Σατμάρ του Μπρούκλιν, η μίνι σειρά του Netflix (μόλις τέσσερα 50λεπτα επεισόδια) δεν είναι μια απλή σύγκρουση δύο διαφορετικών κόσμων,  δεν διαθέτει καλούς και κακούς και στα σίγουρα δεν πραγματεύεται θέματα πίστης. Είναι πρωτίστως μια τρυφερή, βαθιά ανθρώπινη ιστορία για το δικαίωμα του να ζήσεις τη ζωή σου όπως θέλεις εσύ και όχι όπως αποφάσισαν κάποιοι άλλοι. Παράλληλα είναι ίσως η πιστότερη απεικόνιση ενός κόσμου που αν και βρίσκεται στην καρδιά μιας παγκόσμιας μητρόπολης, είναι πρακτικά αόρατος κι ελάχιστοι “ξένοι” γνωρίζουν πολλά πράγματα γι’ αυτόν. Η αναπαράσταση ηθών, εθίμων, τελετών, συμπεριφορών και της καθημερινής ζωής των Χασιδιστών είναι, εκτός από εξουθενωτικά προσεγμένη και λεπτομερής, αφοπλιστικά σαγηνευτική και με απόλυτο σεβασμό προς το αντικείμενο (στη σκηνή του γάμου θα κρατάτε την ανάσα σας από την απαράμιλλη ομορφιά της). Είναι επίσης η πρώτη παραγωγή του Netflix γυρισμένη πρωτίστως στα γίντις, τη γερμανο-εβραϊκή διάλεκτο που διατηρήθηκε και διασώθηκε ουσιαστικά από τους Χασιδιστές όταν μετανάστευσαν στη Νέα Υόρκη από την Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. 

Αν και κινδυνεύουμε με εβραϊκό overdose (τελείωσα πρόσφατα Hunters και βλέπω κάθε εβδομάδα το The Plot Against America) το Unorthodox είναι από εκείνα τα καλά κρυμμένα, μικρού βεληνεκούς, διαμάντια που εύκολα μπορείς να προσπεράσεις στο Netflix (“σιγά μωρέ τι ενδιαφέρον μπορούν να έχουν οι περιπέτειες μιας κουρεμένης γουλί Εβραίας στο Βερολίνο;’) ψάχνοντας για τον επόμενο hot τίτλο. Όταν όμως το ανακαλύψεις θα αποζημιωθείς με μια ουσιαστικά σειρά εποχής σε σύγχρονο setting με ανθρωπιά, συναίσθημα, ελπίδα, ψυχή και μερικές από τις πιο σπαρακτικά πειστικές ερμηνείες που είδαμε τελευταία. Mazel tov!