Samson and Delilah (1949)

Οι Φιλισταίοι έχουν υποδουλώσει τους Ισραηλίτες και κανείς δεν μπορεί να προβάλει αντίσταση, εκτός από τον Σαμψών, ένα ρωμαλέο νέο θρυλικής μυϊκής δύναμης. Όταν οι Φιλισταίοι τον συλλαμβάνουν και τον φυλακίζουν, στο σχέδιο είναι να μάθουν το μυστικό του, βάζοντας τη πανέμορφη Δαλιδά να τον σαγηνεύσει. Ο Σαμψών ερωτεύεται τη Δαλιδά και της αποκαλύπτει από πού πηγάζει η δύναμη του και ολοι ξέρουμε πως καταλήγει αυτό. Ο μυώδης Victor Mature είναι ο Σαμψών και η σαγηνευτική Hedy Lamarr η Δαλιδά καθώς ο Cecil B. DeMille ήθελε έναν συνδυασμό “Jean Simmons, Vivien Leigh με μία γερή δόση από Lana Turner”. Αυτό το παλιομοδίτικο και αρκετά corny βιβλικό έπος υπήρξε μία από τις μεγαλύτερες εισπρακτικές επιτυχίες της εποχής και άνοιξε τον δρόμο για ακόμα περισσότερα μεγαθήρια του είδους, κάποια επίσης από τον DeMille. 

Quo Vadis (1951)

Ο έρωτας ενός Ρωμαίου και μιας χριστιανής στα χρόνια του μανιακού Νέρωνα στην πληθωρική αυτή  ιστορική υπερπαραγωγή (κόστους 7 εκατ. δολαρίων - ασύλληπτο ποσό για την εποχή) που ή θα έσωζε την MGM από τη χρεοκοπία ή θα την βύθιζε για τα καλά. Τελικά αποδείχθηκε η μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία της μετά το “Gone with the Wind” και ο... Μεσσίας της. Βοήθησαν σ’ αυτό τα εξαίρετα σκηνικά, τα 32.000 κοστούμια, οι 110 ομιλούντες ρόλοι, οι 30.000 κομπάρσοι και η πλούσια καλλιτεχνική παραγωγή (γυρίστηκε εξ ολοκλήρου στα υπερσύγχρονα στούντιο της Τσινετσιτά) συν το λαμπερό που περιλαμβάνει τους Robert Taylor, Deborah Kerr και τον Peter Ustinov ως Νέρωνα. 

David and Bathsheba (1951)

Η γνωστή βιβλική ιστορία του βασιλιά Δαβίδ που προκάλεσε απέραντη θλίψη στο λαό του όταν ερωτεύτηκε την όμορφη Βησθεβά και κανόνισε ώστε να σκοτωθεί ο άντρας της για να μπορέσει να την παντρευτεί. Χαμηλών τόνων θρησκευτικό δράμα, που καταφέρνει καλύτερα στον τεχνικό τομέα (ωραία, σκηνικά, πλούσια Technicolor φωτογραφία κλπ) παρά στον καλλιτεχνικό. Gregory Peck και  Susan Hayward, κάνουν ένα ωραίο ζευγάρι όμως το μεταξύ τους -τιμωρημένο απ’ τον Θεό- ρομάντζο δεν αποδίδεται και τόσο συναρπαστικά. Βέβαια τέτοιες μέρες, τέτοια λόγια. 

The Robe (1953) 

Ο επικεφαλής των Ρωμαίων στρατιωτών που παρίστανται στη Σταύρωση, κερδίζει στα ζάρια το χιτώνα του Ιησού και βασανίζεται από εφιάλτες, στη -θεωρητικά- πρώτη ταινία σινεμασκόπ, μια τεχνική που είχε ως σκοπό να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό της νεοφερμένης τηλεόρασης, αλλά στην ουσία η δεύτερη που γυρίστηκε και η πρώτη που προβλήθηκε με αυτό το σύστημα στις αίθουσες. Ζωντανά χρώματα, εντυπωσιακά σκηνικά κι ένα λαμπρό καστ σε ένα κλασικό θρησκευτικό δράμα που μπορεί να μην πηγαίνει βαθύτερα αλλά πετυχαίνει απόλυτα το στόχο του: να χορτάσει το μάτι και τα τονώσει τα θρησκευτικά αισθήματα του θεατή.

Demetrius and the Gladiators (1954)

Ο Δημήτριος είναι ένας γενναίος Χριστιανός, στοv oπoίo παραδίδει o Απόστολος Πέτρος τoν ιερό Χιτώνα τoυ Ιησού. Όταν αρνείται v' απoκαλύψει τo μέρος όπου έχει κρύψει τoν χιτώνα, o Δημήτριος καταδικάζεται από τους Ρωμαίους vα ακολουθήσει τηv επικίνδυνη καριέρα τoυ μονομάχου. Συνέχεια του «The Robe» που πάει παραπέρα την ιστορία του ελληνικής καταγωγής σκλάβου Δημήτριου, χωρίς όμως να προσφέρει τίποτα παραπάνω από μερικές θεαματικές σκηνές μονομαχιών και αναμετρήσεων με λιοντάρια στο Κολοσσαίο. Ο Victor Mature επαναλαμβάνει το ρόλο του Δημήτριου, όμως τα βλέμματα κλέβουν ένας έξοχος Jay Robinson στο ρόλο του Καλιγούλα και η πανέμορφη Susan Hayward ως Μεσσαλίνα.

The Ten Commandments (1956)

Βιβλικών διαστάσεων θρησκευτικό έπος βγαλμένο κατευθείαν από τη χρυσή εποχή του Χόλιγουντ που απαντούσε με μεγαλειώδεις υπερπαραγωγές στην απειλή της τηλεόρασης. Θεόρατα σκηνικά, πανάκριβα κοστούμια, χιλιάδες κομπάρσοι, προχωρημένα για την εποχή τους εφέ (τιμήθηκαν με Όσκαρ) και ένας γαλαξίας αστέρων σε έναν φιλμικό κολοσσό που φέρνει τη σφραγίδα του μετρ του είδους Cecil B. DeMille. 

Ben-Hur (1959)

Ο θρίαμβος των 11 Όσκαρ, το χορταστικό τετράωρο υπερθέαμα όπως μόνο το κλασικό Χόλιγουντ μπορούσε να φτιάξει, το επικών διαστάσεων εγχείρημα που παραλληλίζει τη ζωή ενός Εβραίου σκλάβου (ο Charlton Heston στον ρόλο της ζωής του) με εκείνη του Θεανθρώπου και –φυσικά- η μόνιμη τηλεοπτική συντροφιά κάθε Μεγάλη Βδομάδα. Παρά την εξαντλητική διάρκεια (σχεδόν τέσσερις ώρες) δεν χάνει στιγμή το ενδιαφέρον του και εξακολουθεί να εντυπωσιάζει μέχρι σήμερα με τα κολοσσιαία στάνταρ παραγωγής, τους μυριάδες κομπάρσους και κάποιες σκηνές ανθολογίας όπως η κλασική πλέον της αρματοδρομίας (στην έναρξη της οποίας τιμούνται οι συμμετέχοντες με αναφώνηση του τόπου καταγωγής τους, ανάμεσά τους κι ένας Κυπραίος). Εννοείται πως θα αγνοήσετε το βλακώδες remake του 2016 (ναι, εκείνο όπου ο Morgan Freeman μοιάζει με απόρριψη απ’ το Battlefield Earth). 

Solomon and Sheba (1959)

Προτού πεθάνει, ο βασιλιάς Δαβίδ ορίζει διάδοχό του το γιο του Σολομώντα. Ο Αδωνίων, αδελφός του και νόμιμος κληρονόμος του θρόνου, γίνεται εχθρός του νέου βασιλιά, ενώ η βασίλισσα του Σαβά, σύμμαχος των Αιγυπτίων, αποφασίζει να ταξιδέψει στην Ιερουσαλήμ και να σαγηνεύσει τον Σολομώντα. Ακόμα ένα φαντασμαγορικό βιβλικό έπος από τη χρυσή εποχή του είδους (τότε που το Χόλιγουντ ανταγωνιζόταν την τηλεόραση με σινεμασκόπ υπερθεάματα), το Solomon and Sheba θα μείνει στην ιστορία για δύο λόγους: Ήταν το τελευταίο φιλμ ενός από τους πρωτεργάτες της σκηνοθεσίας King Vidor και εκείνο που “σκότωσε” τον Tyrone Power, όταν ο 45χρονος σταρ που υποδυόταν τον Σολομώντα έπεσε νεκρός από ανακοπή καρδιάς κι ενώ είχε ολοκληρώσει το 75% των γυρισμάτων. Το στούντιο αναγκάστηκε να ξαναγυρίσει όλες τις σκηνές του από την αρχή με τον Yul Brynner (με μαλλιά) στη θέση του. 

King of Kings (1961)

Στην καρδιά της χρυσής εποχής του χολιγουντιανού θρησκευτικού έπους, ο Nicholas Ray επιχείρησε μια πιο λυρική προσέγγιση του Θείου Δράματος τολμώντας μάλιστα να δείξει για πρώτη φορά από το 1927 το πρόσωπο του Ιησού, έστω κι αυτό ανήκε στον ξανθομάλλη, γαλανομάτη Jeffrey Hunter που θύμιζε περισσότερο ροκ σταρ παρά τον Θεάνθρωπο. Το φιλμ απέτυχε εισπρακτικά (λέγεται πως ισοφάρισε τα έξοδα το 1989!) και αντιμετωπίστηκε με θυμηδία από τους κριτικούς, όμως οπτικά είναι χάρμα οφθαλμών και κανένας δεν μπορεί να μείνει ανέγγιχτος από τις σκηνές των θαυμάτων. 

Barabbas (1961)

Ελεύθερος, σύμφωνα με την επιλογή του λαού, ο Βαραββάς παρακολουθεί το θάνατο και την ταφή του Χριστού. Όταν αργότερα έρχεται σε επαφή με ανθρώπους που γνώρισαν από κοντά τον Ιησού, αρχίζει να αμφιβάλλει για το τυχαίο του γεγονότος ότι κάποιος άλλος σταυρώθηκε στη θέση του. Εντυπωσιακή υπερπαραγωγή του Dino De Laurentiis (για την Columbia) που έτρεξε να προλάβει το τρένο του θρησκευτικού έπους που ήταν ήδη στα ντουζένια του. Τα ήθη της εποχής δεν επέτρεψαν στον Richard Fleischer να εμβαθύνει περισσότερο στην ψυχολογία του Βαραββά (Anthony Quinn), ο οποίος δεν είχε πειστεί για τη θεϊκή φύση του Χριστού, κι έτσι αρκέστηκε σε μια απλή εξιστόρηση των γεγονότων που ακολούθησαν την επιλογή του από το λαό, ντυμένης με πλούσια σκηνικά και κοστούμια και με τον μανδύα της πολυδάπανης παραγωγής. Από το βιβλίο του βραβευμένου με Νόμπελ Λογοτεχνίας Σουηδού συγγραφέα, Pär Lagerkvist. 

The Gospel According to St. Matthew  /  Il Vangelo Secondo Matteo (1964)

Έτη φωτός μακριά από τα βιβλικών διαστάσεων χολιγουντιανά έπη, ο Piero Paolo Pasolini επέστρεψε στις ρίζες της χριστιανικής διδασκαλίας με αυτό το απελπιστικά low budget, ασπρόμαυρο φιλμ που όμως κρύβει τόση δύναμη και ευφυΐα όσοι δέκα Cecil B. De Mille μαζί! Ο μαυρομάλλης και ασκητικός Χριστός (τον υποδύεται ο βασκικής καταγωγής Εβραίος Enrique Irazoqui ο οποίος, όπως και το υπόλοιπο καστ, δεν ήταν καν ηθοποιός) θυμίζει συνδικαλιστή που βγάζει πύρινους λόγους, ενώ όλοι οι διάλογοι έχουν μεταφερθεί αυτούσιοι από το Ευαγγέλιο του τίτλου. Πρόκειται ίσως για μια από τις πιστότερες μεταφορές βιβλικού κειμένου στην οθόνη, έστω και σαν παραβολή για τον σοσιαλισμό, πράγμα αξιοπερίεργο αν σκεφτεί κανείς ότι τη σκηνοθέτησε ένας άθεος ομοφυλόφιλος μαρξιστής!

Τhe Greatest Story Ever Told (1965)

Γνωστό και ως The... Longest Story Ever Told λόγω της φονικής διάρκειας (η αρχική βερσιόν πάει 260 λεπτά, η πιο μαζεμένη τρίωρο) αυτό το φλύαρο φιάσκο αφηγείται  ιστορία του Ιησού του Ναζωραίου από τη γέννηση μέχρι τη σταύρωση και την ανάσταση και είναι μία από τις πιο κραυγαλέες περιπτώσεις miscasting στην ιστορία. Σκεφτείτε έναν ηθοποιό που δεν θα ταίριαζε σε θρησκευτικό έπος και πιθανότατα θα παίζει εδώ: ο Charlton Heston(!) ως Ιωάννης ο Βαπτιστής, ο Telly Savalas(!) ως Πόντιος Πιλάτος, ο Donald Pleasence(!) ως Σατανάς μέχρι και ο John Wayne(!!!) ως Εκατόνταρχος. Δυστυχώς, ούτε ο αξιόλογος Max von Sydow διασώζεται, καθώς παραμένει μία από τις πιο ατυχείς ενσαρκώσεις του Ιησού. Μερικές έξοχα φωτογραφημένες σκηνές δεν φτάνουν για να σε κρατήσουν ενώ σε κάποιες άλλες, μπορεί να πιάσετε τον εαυτό σας να χασκογελάει (ή να γιουχάρει).