Αν δεν έχεις γεννηθεί με σκούρο δέρμα και σε κοινωνία λευκών δεν μπορείς να νιώσεις (να νιώσεις όμως, όχι μαλακίες) τον ρατσισμό, την απέχθεια στην έκφραση, την υποψία στο βλέμμα, τη διακριτική απόσταση του σώματος του άλλου όταν περνάει από δίπλα σου. Όσο κι αν καμαρώνουμε κάποιοι λευκοί προνομιούχοι (κατά προτίμηση ετερόφυλοι άντρες) για τα αντιρατσιστικά μας αισθήματα, παραμένει γεγονός ότι δεν μπορούμε να κατανοήσουμε πλήρως το πως είναι να σε ΜΙΣΟΥΝ χωρίς να σε ξέρουν μόνο και μόνο επειδή είσαι μαύρος, ξένος ή/και αλλόθρησκος.

Γι’ αυτό το When They See Us, η σοκαριστική μίνι σειρά του Netflix γύρω από την πολύκροτη υπόθεση των Πέντε του Σέντραλ Παρκ, με χτύπησε στο στομάχι με όλη την ορμή και τη δύναμη ενός πολιορκητικού κριού. Δεν πρόκειται να το βιώσω ποτέ αλλά για πέντε βασανιστικές ώρες ένιωσα τι σημαίνει να βρίσκεσαι σε λάθος τόπο τη λάθος στιγμή και με το λάθος χρώμα, τι σημαίνει να θέλει το σύστημα να σε γαμήσει χωρίς σάλιο επειδή είσαι μαύρος κι επειδή μπορεί, τι σημαίνει να σου φορτώνουν έναν απεχθή βιασμό και να σε στέλνουν -αμούστακο παιδί- στη φυλακή για τα καλύτερα χρόνια της ζωής σου.

Έπαθα το ίδιο με το Unbelievable, ακόμα μία σειρά του Netflix, που φιλοδοξεί να είναι για τον βιασμό ότι το When They See Us για τον ρατσισμό: να αισθανθείς στο πετσί σου, έστω και εικονικά, ένα ειδεχθές έγκλημα που στην πραγματική ζωή είναι από εξαιρετικά σπάνιο έως απίθανο να βιώσεις (και μιλάω για τον αντίκτυπο που είχαν πάνω μου οι δύο σειρές όντας λευκός, ετερόφυλος άντρας, δεν μπορώ να διανοηθώ καν εκείνον σε γυναίκες και μαύρους αντίστοιχα).

Η σπαρακτικά πειστική Kaitlyn Dever στο ρόλο ενός θύματος βιασμού που κανείς δεν πιστεύει

Το Unbelievable ξεκινάει με τον βιασμό της έφηβης Μαρί μέσα στο σπίτι της στην πολιτεία της Ουάσινγκτον. Βλέπουμε το θύμα (την υποδύεται με σπαρακτική πειστικότητα η Kaitlyn Dever του Booksmart) τυλιγμένη με κουβέρτα στην αγκαλιά της ανάδοχης μητέρας της, Το πρώτο επεισόδιο, όπως κι εκείνο του When They See Us, είναι το πιο ζόρικο στη θέαση. Όπως και στη σειρά της Ava DuVernay όπου το εναρκτήριο επεισόδιο ήταν αφιερωμένο στις (σκληρές) ανακρίσεις των πέντε αθώων όπως αποδείχθηκε υπόπτων, έτσι κι εδώ έχουμε όλη τη διαδικασία που ακολουθείται σε περίπτωση βιασμού.

Όλη η διαδικασία απεικονίζεται με τόσο ψυχρό, κλινικό κι επαγγελματικό τρόπο που καταντά σχεδόν αφόρητο - χώρια που παίρνεις μια ιδέα γιατί τόσοι πολλοί βιασμοί δεν καταγγέλλονται σε παγκόσμιο επίπεδο

Οι ατέλειωτες ιατρικές εξετάσεις, οι αλλεπάλληλες ανακρίσεις όπου το θύμα βιώνει ξανά και ξανά τον βιασμό της μέχρι να πει όπως τα θέλουν οι (άντρες) αστυνομικοί, η αμφισβήτηση, η ειρωνεία, η συγκατάβαση, η εχθρότητα, η απειλές και εν τέλει η σύγχυση, ο φόβος, η ανασφάλεια, η κούραση, ο πόνος, η εξάντληση και η ανάγκη να “τελειώσει όλο αυτό”. Όλη η διαδικασία απεικονίζεται με τόσο ψυχρό, κλινικό κι επαγγελματικό τρόπο που καταντά σχεδόν αφόρητο - χώρια που παίρνεις μια ιδέα γιατί τόσοι πολλοί βιασμοί δεν καταγγέλλονται σε παγκόσμιο επίπεδο. Τελικά οι αστυνομικοί πείθουν(!) τη Μαρί ότι ο βιασμός ήταν αποκύημα της φαντασίας της, η κοπέλα ανακαλεί φοβούμενη τυχόν χειρότερη μεταχείριση ενώ τη μηνύουν κι από πάνω για ψευδή καταγγελία. 

Merritt Wever και Toni Collette ως οι ντετέκτιβ που ξετυλίγουν το κουβάρι της απίστευτης -αλλά πέρα για πέρα αληθινής- υπόθεσης

Από το δεύτερο επεισόδιο η πλοκή μεταφέρεται σε δύο επίπεδα. Στο ένα, παρακολουθούμε τη ζωή της Μαρί να γίνεται ολοένα και πιο σκατένια μετά το συμβάν (χάνει τη δουλειά της, γίνεται παρίας, βουλιάζει ολοένα βαθύτερα στην απόγνωση και την κατάθλιψη) ενώ το δεύτερο διαδραματίζεται στο Κολοράντο όπου η ντετέκτιβ Karen Duvall (η έξοχη Merritt Wever) ερευνά τον βιασμό μίας κοπέλας, μόνο που αυτή τη φορά βλέπουμε η έρευνα να γίνεται σωστά και με τη απαραίτητη ευαισθησία. Από καθαρή τύχη η Duvall ανακαλύπτει πως ένας άλλος βιασμός σε μια γειτονική πόλη παρουσιάζει αρκετές ανησυχητικές ομοιότητες με τη δική της υπόθεση. Ενώνοντας δυνάμεις με την ντετέκτιβ Grace Rasmussen που ερεύνησε εκείνο το περιστατικό (ακόμα μία σπουδαία εμφάνιση του ερμηνευτικού χαμαιλέοντα Toni Collette) οι δύο γυναίκες θα βρεθούν στα ίχνη ενός, αόρατου μέχρι πρότινος, καθ΄ έξιν βιαστή με δεκάδες γνωστά και άγνωστα θύματα.

Το Unbelievable είναι ένα procedural με ψυχή. Δεν βασίζεται τόσο πολύ στη διαδικασία (αν και καταγράφεται με κάθε εξουθενωτική λεπτομέρεια) όσο στην ψυχοσύνθεση τόσο των θυμάτων όσο και των διωκτών του δράστη (ο τελευταίος παραμένει ένας ασήμαντος κομπάρσος χωρίς να μας ενδιαφέρει το “ποιος” και το “γιατί” - όπως τους αρμόζει και στην πραγματική ζωή) κι εκεί κρύβεται η αληθινή δύναμη της σειράς, ορμώμενη από τις στιβαρές ερμηνείες των τριών πρωταγωνιστριών.

Παράλληλα αυτό που κάνει τη θέαση τόσο εθιστική και αδύνατο να τη διακόψεις, είναι το ότι ενώ γνωρίζεις ότι η υπόθεση της Μαρί και η έρευνα των δύο ντετέκτιβ συνδέονται, ανυπομονείς για την τελική λύτρωση της κοπέλας ενώ παρακολουθείς το ασύλληπτο μαρτύριό της μετά τον βιασμό. Αυτό -κυρίως- σε κρατάει καρφωμένο στο binge-watching μαζί φυσικά με τον badassισμό της Collette, τη συγκρατημένη οργή της Wever και την εύθραστη, μελαγχολική φιγούρα της Dever. Η σειρά βασίστηκε σε πραγματικά γεγονότα και συγκεκριμένα στην έρευνα μιας δημοσιογραφικής ομάδας που ανέδειξε το θέμα και βραβεύτηκε με Πούλιτζερ (μπορεί να διαβάσετε το άρθρο εδώ) κι αυτό την κάνει ακόμα πιο απίστευτη, εξ ου και ο δίσημος τίτλος που παραπέμπει και στο απίστευτο της όλης υπόθεσης αλλά και στο ότι κανείς δεν πίστεψε τη Μαρί.

“Ο βιασμός δεν είναι κάτι που απλά οι άνθρωποι ξεπερνούν, είναι κάτι που το κουβαλάς για πάντα πάνω σου, σαν σφαίρα στη σπονδυλική στήλη” λέει σε μια σκηνή η Duvall. Γι’ αυτό και το Unbelievable δεν είναι μια σειρά που πρέπει να δεις, αλλά που επιβάλλεται να υποστείς. 

ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ: To Unbelievable είναι το καλύτερο crime mini series που θα δεις στο Netflix