Το βόρειο ημισφαίριο εξακολουθεί να βιώνει ένα καυτό καλοκαίρι με άκρως δυσάρεστες συνέπειες. Στην Ιαπωνία δεκάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Στη Σουηδία ξέσπασαν περισσότερες από πενήντα δασικές πυρκαγιές. Στην Αλγερία, το θερμόμετρο ενός μετεωρολογικού σταθμού στη Σαχάρα έφτασε τους 51,3 βαθμούς ενώ στο Τορόντο ο υδράργυρος κυμαινόταν άνω των 30 βαθμών επί 18 συναπτές ημέρες. Την ίδια ώρα στο Μόντρεαλ, το νεκροτομείο της πόλης γέμισε με άψυχα σώματα ανθρώπων που δεν άντεξαν την υπερβολική ζέστη.

Γιατί, όμως, ένα μεγάλο τμήμα του κόσμου μας πλήττεται από εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες; Ποια είναι η κοινή αιτία όλων αυτών των ακραίων καιρικών φαινομένων; Πρόκειται, σίγουρα, για δύσκολα ερωτήματα, υπενθυμίζει ο Guardian, δεδομένης της «σύνθετης δομής των καιρικών συστημάτων του πλανήτη». Αλλά πρέπει να σημειωθεί ότι την ώρα που οι περισσότεροι επιστήμονες επισημαίνουν μια σειρά από καθοριστικούς παράγοντες – με την υπερθέρμανση του πλανήτη να κατατάσσεται πρώτη στη σχετική λίστα – «κάποιοι υπογραμμίζουν ότι θα ήταν λάθος να υπερβάλλουμε τον ρόλο της όσον αφορά τα κύματα καύσωνα που παρατηρούμε σήμερα».

Ο Νταν Μίτσελ, για παράδειγμα, από το πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, υποστηρίζει πως στην προκειμένη περίπτωση σημαντική επίδραση στην αύξηση των θερμοκρασιών ασκεί και το αποκαλούμενο jet stream – ένα ρεύμα ισχυρών ανέμων που πνέουν σε ύψος από 7 έως 11 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια της Γης με κατεύθυνση από δυτικά προς ανατολικά, μεταφέροντας τις καιρικές συνθήκες ανά τον κόσμο. Όταν είναι έντονοι οι άνεμοι, προκαλούν, συνήθως, καταιγίδες. Όταν είναι ασθενείς, όπως αυτήν την περίοδο, «το αποτέλεσμα είναι να επικρατούν για μεγάλο χρονικό διάστημα υψηλές τιμές ατμοσφαιρικής πίεσης στις ίδιες περιοχές», εξήγησε ο βρετανός ειδικός. Κάποιο ρόλο διαδραματίζουν επίσης και οι αλλαγές στις θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας στον Βόρειο Ατλαντικό. Μάλιστα ανάλογες συνθήκες είχαν παρατηρηθεί και το 1976, χρονιά κατά την οποία η Βρετανία βίωσε ένα από τα πιο ξηρά, ηλιόλουστα και ζεστά καλοκαίρια της κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα.

Υφίσταται, ωστόσο, μια πάρα πολύ σημαντική διαφορά και έγκειται στο γεγονός ότι από το 1976 έως σήμερα η μέση παγκόσμια θερμοκρασία έχει αυξηθεί σημαντικά – εξαιτίας της δραματικής αύξησης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Οπότε η όποια αλλαγή στα καιρικά συστήματα θα έχει ισχυρότερο αντίκτυπο στις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στον πλανήτη. Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου συνεχίζουν να αυξάνονται ενώ σύμφωνα με τις προβλέψεις η παγκόσμια κοινότητα δεν θα καταφέρει να συγκρατήσει την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω των δύο βαθμών κατά τη διάρκεια του αιώνα, τα κύματα καύσωνα αναμένεται πως θα επιδεινωθούν και θα παρατηρούνται ολοένα και συχνότερα.