«Ανέκαθεν οι άνθρωποι ψάχνουν τις απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα. Από πού ερχόμαστε; Υπάρχει άλλη έξυπνη ζωή στο σύμπαν; Τι υπάρχει μέσα σε μια μαύρη τρύπα; Πώς θα επιβιώσουμε στη Γη; Πώς μπορούμε να εποικίσουμε το Διάστημα; Ποιος είναι ο σχεδιασμός, το βαθύ νόημα πίσω από κάθε πράγμα; Υπάρχει κανένας εκεί πάνω;» συνοψίζει ο βρετανός αστροφυσικός στο βιβλίο του «Σύντομες απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα».

Αποσπάσματα του βιβλίου κυκλοφόρησαν χθες και προκάλεσαν αίσθηση καθώς ο Hawking προβλέπει ένα εφιαλτικό σενάριο για το μέλλον.

Ποιες είναι οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα λοιπόν; Ο αστροφυσικός που άφησε την τελευταία του πνοή τον περασμένο Μάρτιο απαντά και με έναν προσωπικό απολογισμό: «Είχα μια καταπληκτική ζωή σε αυτόν τον πλανήτη, ενώ συγχρόνως διέτρεχα με το μυαλό μου ολόκληρο το σύμπαν και τους νόμους της Φυσικής. Έφτασα στα πέρατα του γαλαξία, ταξίδεψα σε μια μαύρη τρύπα και γύρισα στις απαρχές του χρόνου. Στη Γη είδα αναταράξεις και ηρεμία, επιτυχία και πόνο. Ήμουν πλούσιος και φτωχός, οργανικά ικανός και ανίκανος. Δέχθηκα συγχαρητήρια και επικρίσεις, αλλά ποτέ δεν αγνοήθηκα. Χάρη στη δουλειά μου είχα το εξαιρετικό προνόμιο να συμβάλω στην κατανόηση του σύμπαντος».

«Ελπίζω μια μέρα να βρούμε τις απαντήσεις σε όλες μας τις ερωτήσεις. Πώς θα μπορέσουμε να θρέψουμε έναν παγκόσμιο πληθυσμό όλο και μεγαλύτερο; Να του προσφέρουμε πόσιμο νερό, να παράγουμε ανανεώσιμη ενέργεια, να προλαμβάνουμε και να θεραπεύουμε ασθένειες, να επιβραδύνουμε την κλιματική αλλαγή; Ελπίζω η επιστήμη και η τεχνολογία να μας δώσουν τις απαντήσεις. Είμαστε όλοι ταξιδιώτες του χρόνου, πορευόμαστε προς το μέλλον» γράφει.

«Η επιστήμη αποδεικνύεται πολλές φορές πιο παράξενη από την επιστημονική φαντασία. Και προσφέρει μεγαλύτερη ικανοποίηση» εξηγεί για να προχωρήσει σε μια προσωπική εξομολόγηση: «Εγώ είμαι ένας επιστήμονας με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για την Φυσική, την Κοσμολογία, το σύμπαν και το μέλλον της ανθρωπότητας. Χάρις στους γονείς μου καλλιέργησα μια ακόρεστη περιέργεια, ενώ δεν έπαψα ποτέ να προσπαθώ, όπως ο πατέρας μου, να απαντώ στα πολλά ερωτήματα που θέτει η επιστήμη».

Πού τον οδήγησε αυτή ακόρεστη περιέργεια; «Πέρασα όλη μου ζωή ταξιδεύοντας στο σύμπαν χωρίς να βγω ποτέ από το μυαλό. Κάποια στιγμή πίστεψα ότι θα ζούσα το τέλος της Φυσικής όπως την γνωρίζουμε. Σήμερα, αντίθετα, πιστεύω πως και μετά το βιολογικό μου τέλος οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να απολαμβάνουν το θαύμα των επιστημονικών ανακαλύψεων. Είμαστε κοντά σε κάποιες από αυτές τις απαντήσεις. Αλλά ακόμη δεν έχουμε φτάσει».

Το βέβαιο για ένα από τα λαμπρότερα μυαλά των φυσικών επιστημών είναι πώς τα τελευταία πενήντα χρόνια η οπτική μας για το σύμπαν άλλαξε πολύ. «Θα είμαι ευτυχής εάν θα έχω συμβάλλει κι εγώ σε αυτήν την αλλαγή» γράφει ο Hawking και συνεχίζει με μια θέρμη φιλοσοφικής ενατένησης: «Μία από τις μεγάλες αποκαλύψεις της διαστημικής εποχής είναι η νέα οπτική κάτω από την οποία η ανθρωπότητα έμαθε να κοιτάζει τον εαυτό της: όταν παρατηρούμε τη Γη από το Διάστημα, βλέπουμε ένα ενιαίο σύνολο. Αντιλαμβανόμαστε την ενότητα, όχι τις διαιρέσεις. Είναι μια εικόνα που μέσα στην τεράστια απλότητά της μεταδίδει ένα πολύ δυνατό μήνυμα: ένας μοναδικός πλανήτης, μία και μόνο ανθρώπινη φυλή». Ένα είναι και το συμπέρασμα για τον Στίβεν Χόκινγκ: «Το μέλλον της ανθρωπότητας βρίσκεται στο σύμπαν» σημειώνει υπενθυμίζοντας ότι γεννήθηκε ακριβώς τρεις αιώνες μετά τον θάνατο του Γαλιλαίου. «Μου αρέσει να σκέπτομαι ότι αυτή η σύμπτωση έπαιξε ρόλο στην κατεύθυνση που πήρα στο πεδίο των επιστημών. Αν και βέβαια, σύμφωνα με τους υπολογισμούς μου, εκείνη την ημέρα θα πρέπει να γεννήθηκαν περίπου διακόσιες χιλιάδες παιδιά. Και ποιος ξέρει πόσα από αυτά επέδειξαν κάποιο ενδιαφέρον για την αστρονομία».

Ο Hawking θα έπρεπε πάντως να ζήσει πολύ λιγότερα χρόνια από τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά εξαιτίας της νόσου του Lou Gehrig από την οποία προσβλήθηκε σε νεαρή ηλικία. Τελικά κατάφερε να ζήσει για πολλές δεκαετίες ακόμη καθηλωμένος σε αναπηρικό αμαξίδιο.

«Δεν ήμουν ποτέ ανάμεσα στους καλύτερους μαθητές - ήταν μια τάξη πολύ έξυπνων παιδιών και εγώ ήμουν πάνω κάτω στον μέσο όρο. Οι συμμαθητές μου πάντως με φώναζαν Einstein. Αυτό σημαίνει ότι έβλεπαν κάτι σε μένα. Δυο συμμαθητές μου πάντως είχαν στοιχηματίσει ένα σακουλάκι καραμέλες ότι δεν θα γινόμουν κανένας» αναφέρει για τα μαθητικά του χρόνια, ενώ ανατρέχει και στην τεράστια επιτυχία που γνώρισε το βιβλίο του «Το χρονικό του χρόνου: Από τη Μεγάλη Έκρηξη ως τις μαύρες τρύπες» (στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κάτοπτρο): «Δεν περίμενα τέτοια επιτυχία. Χωρίς αμφιβολία συνέβαλε το ενδιαφέρον του κόσμου για την ιστορία μου, για το γεγονός ότι κατάφερα να γίνω θεωρητικός φυσικός και συγγραφέας μπεστ σέλερ παρά την αναπηρία μου».

Ο Hawking δίνει κι άλλα δείγματα ταπεινότητας αλλά και αυτοσαρκασμού: «Για πολλούς συνάδελφούς μου είμαι ένας φυσικός ανάμεσα στους πολλούς. Αλλά για το μεγάλο κοινό ήμουν ο πιο διάσημος φυσικός του κόσμου. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι, με εξαίρεση τον Einstein, οι επιστήμονες δεν γίνονται δημοφιλείς όσο οι ροκ σταρ και εν μέρει επειδή αντικατοπτρίζω το στερεότυπο της ανάπηρης ιδιοφυΐας: δεν μπορώ να καμουφλαριστώ με μια περούκα και ένα ζευγάρι μαύρα γυαλιά. Το αναπηρικό αμαξίδιο με προδίδει».