του Lucas Laursen για το Fortune

Οι φράχτες γύρω από τους δρόμους και τα τείχη γύρω από τις πόλεις επέτρεπαν στις φορολογικές αρχές να λαμβάνουν ένα μερίδιο από τα κέρδη των επιχειρήσεων ήδη πριν από την έλευση του έθνους-κράτους.

Το πρόβλημα είναι ότι αυτή η προσέγγιση με τους φράχτες και τα τείχη δεν αποδίδει καλά στη νέα ψηφιακή εποχή, καθώς οι τεχνολογικοί γίγαντες και οι πολυεθνικές επιχειρήσεις έχουν βρει τρόπους να υπερβαίνουν τα εμπόδια και να παίρνουν τα χρήματά …σπίτι τους.

Αυτό, ωστόσο, ίσως και να αλλάξει σύντομα. Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) δήλωσε την περασμένη Τρίτη ότι εκπρόσωποι από 95 χώρες συμφώνησαν να «αντιμετωπίσουν τις φορολογικές προκλήσεις της ψηφιοποίησης της οικονομίας». Με άλλα λόγια, οι πλουσιότερες χώρες στον κόσμο θέλουν να στήσουν τα δικά τους τείχη έναντι των επιχειρήσεων στον 21ο αιώνα και να βάλουν ένα τέλος σε πολλά χρόνια φοροαποφυγής από τη μεριά των μεγάλων εταιρειών.

Από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός, ο επικεφαλής του ΟΟΣΑ, Ángel Gurria, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων την περασμένη εβδομάδα ότι παρά τις διαφορές μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ, ο ίδιος πιστεύει ότι «υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να τεθούν τα θεμέλια για μια συμφωνία φέτος που θα εγκριθεί και θα τεθεί σε ισχύ το 2020».

Οι μεταρρυθμίσεις υπό την ηγεσία του ΟΟΣΑ αποτελούν μέρος μιας πρωτοβουλίας που ξεκίνησε το 2015, με στόχο να τεθούν σε εφαρμογή το 2020. Ο οργανισμός, με έδρα στο Παρίσι, αναγκάστηκε να αναλάβει δράση κατόπιν της παρέμβασης μεμονωμένων χωρών όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία, οι οποίες πλέον εφαρμόζουν τους δικούς τους νόμους που φορολογούν με διαφορετικούς τρόπους τα έσοδα από ψηφιακές υπηρεσίες παγκοσμίως.

Το πρόβλημα είναι ότι εάν κάθε χώρα αρχίσει να εφαρμόζει διαφορετικούς νόμους, οι εταιρείες ενδέχεται να υποστούν διπλή φορολόγηση σε ορισμένες περιπτώσεις και καμία φορολόγηση σε άλλες. Αυτό ακριβώς προσπαθεί να αποτρέψει ο ΟΟΣΑ σε έναν από τους «πυλώνες» πολιτικής που ανακοινώθηκαν αυτήν την εβδομάδα.

Και δεν είναι μόνο ο ΟΟΣΑ που αναλαμβάνει μια τέτοια πρωτοβουλία: οι ΗΠΑ επιδιώκουν να ορίσουν ένα ελάχιστο συνολικό φορολογικό συντελεστή για τις πολυεθνικές, συμπεριλαμβανομένων των παρόχων ψηφιακών υπηρεσιών.

Και η ΕΕ επεξεργάζεται προτάσεις που επικεντρώνονται στη γεωγραφική θέση των χρηστών των υπηρεσιών – αν και αυτό δυσχεραίνεται από το γεγονός ότι η ίδια η ΕΕ είναι χωρισμένη σε φορολογικούς παραδείσους, όπως το Λουξεμβούργο και η Ιρλανδία, και σε χώρες που φιλοξενούν λίγες έδρες εταιρειών αλλά πολλούς χρήστες υπηρεσιών.

Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι, παρά τις φαινομενικά ατελείωτες συζητήσεις, κάποια μέρα θα θεσπιστεί ένας παγκόσμιος ψηφιακός φόρος. Αν και μερικές πολυεθνικές εταιρείες θα αντιτεθούν στις αλλαγές, άλλες, όπως η Google, έχουν ήδη εκφράσει ενδιαφέρον για μια συντονισμένη παγκόσμια προσέγγιση που θα καταστήσει τον φορολογικό σχεδιασμό τους πιο προβλέψιμο και ομοιογενή.