Στην κορυφή της λίστας με τους κατ’εξακολούθηση… «παπατζήδες», ψεύτες και «ξερόλες» βρίσκονται τα αγόρια, που προέρχονται από προνομιούχες οικογένειες και ειδικά στις ΗΠΑ και τον Καναδά.

Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε μία πρωτότυπη έρευνα σε 40.000 15χρονα αγόρια και κορίτσια, στις αγγλόφωνες χώρες (ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Ιρλανδία, Αγγλία, Σκωτία, Βόρεια Ιρλανδία). Οι Σκωτσέζοι και οι Βορειοιρλανδοί είναι αυτοί με τις μικρότερες πιθανότητες να… πουλήσουν φούμαρα, ενώ οι Αγγλοι βρίσκονται κάπου στη μέση.

«Ολοι μας έχουμε γνωρίσει “ξερόλες” και ψεύτες αλλά έχει γίνει ελάχιστη ερευνητική δουλειά για αυτά τα άτομα. Ομως, θα έπρεπε να τα μελετήσουμε καλύτερα γιατί είναι σημαντικό να ξέρουμε τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά που έχουν κοινά», λέει στη Guardian ο Τζον Τζέριμ, επικεφαλής της έρευνας από το τμήμα Εκπαίδευσης του University College London.

Μαζί με τη Νίκι Σουρ, επίσης από το UCL και τον Φιλ Πάρκερ, ψυχολόγο στο Αυστραλιανό Καθολικό Πανεπιστήμιο, ο Τζέριμ ανέλυσε δεδομένα από έρευνα του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης για τις επιδόσεις 15χρονων μαθητών και μαθητριών από πολλές χώρες, σε διάφορα μαθήματα.

Στα μαθηματικά, τα παιδιά κλήθηκαν να απαντήσουν σε ερωτήματα για 16 μαθηματικές έννοιες, ανάμεσα στις οποίες υπήρχαν και τρεις ανύπαρκτες. Ο Τζέριμ, βαθμολόγησε τις απαντήσεις των μαθητών σε αυτά τα τρία ερωτήματα λαμβάνοντας υπόψιν το φύλο, το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο και τον τόπο κατοικίας.

«*Τα αγόρια είναι μεγαλύτεροι “παπατζήδες” από τα κορίτσια*, τα παιδιά που προέρχονται από προνομιούχες οικογένειες είναι πιθανότερο να κάνουν πως τα ξέρουν όλα από ό,τι παιδιά χαμηλότερων τάξεων, ενώ πρωταθλητές είναι οι Βορειοαμερικανοί», λέει ο Τζέριμ. Οσοι έχουν υψηλότερο βαθμό στην κλίμακα, τείνουν να έχουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και επιμονή** και να είναι πιο δημοφιλείς στο σχολείο.

Οι επιστήμονες δεν ξέρουν γιατί υπάρχουν αυτές οι διαφορές, αλλά πιστεύουν ότι αυτά τα παιδιά ενδεχομένως να φοβούνται να παραδεχθούν ότι δεν ξέρουν κάτι ή να αισθάνονται πιο σίγουρα ότι αν πουν ψέμματα δεν θα τα πιάσουν. Οσον αφορά την χώρα καταγωγής, οι ειδικοί θεωρούν ότι η κουλτούρα παίζει ρόλο.

«Σκεφτείτε για παράδειγμα, την αισιοδοξία και τη θετική στάση των Βορειοαμερικανών έναντι της κατήφειας των Σκωτσέζων», εξηγεί ο Τζέριμ. «Κάποιοι το κάνουν περισσότερο από άλλους, αλλά όλοι μας είμαστε “παπατζήδες”», λέει ο Τζον Πετροτσέλι, ψυχολόγος στο πανεπιστήμιο Γουέικ Φόρεστ στη Βόρεια Καρολίνα.

«Οι άνθρωποι είναι κοινωνικά ζώα και θέλουμε να σχετιζόμαστε, να ανήκουμε, να μας αποδέχονται. Για αυτό προσπαθούμε να συμμετέχουμε όταν είναι σημαντικό για να δημιουργήσουμε και να διατηρήσουμε τέτοιες σχέσεις. Μερικές φορές, σε αυτές τις περιπτώσεις, πρέπει να μιλήσουμε για πράγματα για τα οποία δεν γνωρίζουμε τίποτα και τότε λέμε… αρλούμπες. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε καλύτερα τα κίνητρα αυτής της συμπεριφοράς ώστε να μπορούμε να εντοπίζουμε καλύτερα τα ψέματα».

Επίσης, μερικές φορές, αυτή η συμπεριφορά μάς είναι χρήσιμη. Ας πούμε, σε μία συνέντευξη για δουλειά, όταν δεν γνωρίζεις την απάντηση σε μία ερώτηση. Αν τα καταφέρνεις στα ψέμματα, μπορεί να πάρεις τη δουλειά», προσθέτει ο Τζέριμ.