«Είναι νόμιμο τα ιδιωτικά σκάφη να προβαίνουν στη διάσωση ανθρώπων που βρίσκονται σε κίνδυνο στα νερά της Μεσογείου; Ή μήπως πρέπει, όπως το θέτει λακωνικά η Die Zeit, να τους αφήνουμε;», διερωτάται στους Financial Times ο Φρέντερικ Στούντεμαν, μαζί με δύο γερμανίδες συναδέλφους του.

Σε άρθρο της έγκριτης εβδομαδιαίας γερμανικής εφημερίδας μία δημοσιογράφος τάχθηκε υπέρ της αρωγής των προσφύγων και των μεταναστών. Υποστήριξε πως όταν αποτυγχάνει η πολιτική, τότε θα πρέπει να αναλαμβάνουν πρωτοβουλία ιδιωτικές οργανώσεις με στόχο τη διάσωση ανθρώπινων ζωών. Μια άλλη δημοσιογράφος υποστήριξε πως η εμπλοκή μη κυβερνητικών οργανώσεων στην πράξη εξυπηρετεί τα συμφέροντα των διακινητών.

«Αλλά η αντίδραση της γερμανικής κοινής γνώμης υπήρξε άμεση και καταδικαστική. Μερικές ώρες μετά τη δημοσίευση μια καταιγίδα ξέσπασε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης» με πολιτικούς και ειδικούς αναλυτές να κάνουν λόγο για «ανεύθυνη δημοσιογραφία» και να επισημαίνουν πως και μόνον το ερώτημα αντιτίθεται σε βασικές ανθρωπιστικές αρχές που είναι κατοχυρωμένες από το γερμανικό Σύνταγμα. Το περιστατικό, σημειώνει ο Στούντεμαν, αποδεικνύει «πως η δημόσια δυσφορία για το μέγεθος και τον ρυθμό των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών, και η απουσία μιας πολιτικής για την αντιμετώπιση του ζητήματος, είτε σε εθνικό είτε σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, συγκρούεται με την πεποίθηση ότι η αρωγή (των αδύναμων) αποτελεί βασικό καθήκον, δεδομένης της ταραχώδους ιστορίας» της Γερμανίας.

Όσον αφορά την εξέλιξη της αντιπαράθεσης, αρκετοί αναλυτές, δεν παρέλειψαν να επισημάνουν πως εάν ακόμα και αυτό το «προπύργιο του φιλελευθερισμού», η Die Zeit, δηλαδή, παρασύρεται από λαϊκιστικά αντανακλαστικά και τη ρητορική που τα συνοδεύει, τότε αυτό σημαίνει πως κάτι αλλάζει στο δημόσιο διάλογο. Η εφημερίδα, από την πλευρά της, υπερασπίστηκε την απόφασή της να δημοσιεύσει το επίμαχο άρθρο, αλλάζοντας, στη συνέχεια, ελαφρώς τον τίτλο. Αλλά κάποιοι συνάδελφοι της Μάριαμ Λάου, της δημοσιογράφου που τάχθηκε κατά της εμπλοκής ΜΚΟ, έσπευσαν να διαφοροποιήσουν τη θέση τους.

Εκείνη θέλησε να επισημάνει πως φυσικά και δεν αποδέχεται να εγκαταλείπονται άνθρωποι να πεθάνουν στη θάλασσα. Αλλά θεωρεί πως η δράση των ΜΚΟ, παρά τις καλές προθέσεις, επιδεινώνει το πρόβλημα. Πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι η Λάου γεννήθηκε στην Τεχεράνη και πως ο ακαδημαϊκός πατέρας της αναγκάστηκε να εγκαταλείψει δύο φορές την πατρίδα του, και πριν και μετά την ισλαμική επανάσταση. Υποστηρίζει επίσης πως το κύριο πρόβλημα είναι η απουσία μιας συνεκτικής ευρωπαϊκής πολιτικής, γεγονός που υπονομεύει τη δημοκρατία. «Ο αγώνας αφορά τη μέση οδό», τόνισε, αναφερόμενη σε όλους όσοι δεν αντιτίθενται καταρχήν στη μετανάστευση, αρκεί να υπάρχει μια ξεκάθαρη στρατηγική.

Φωτογραφία: Reuters/ Jon Nazca