Άμεσες και φθηνές πληρωμές θα μπορούν να πραγματοποιούν οι Ευρωπαίοι από τις 30 Νοεμβρίου που είναι η επίσημη πρεμιέρα του TIPS, της νέας υπηρεσίας άμεσων πληρωμών που λανσάρει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Της Βάσως Αγγελέτου για το Insider.gr

Το TIPS είναι μια ολοκληρωμένη λύση άμεσων πληρωμών που έχει πανευρωπαϊκή εμβέλεια με όριο συναλλαγής τα 15.000 ευρώ. Η «καινοτομία» της νέας υπηρεσίας είναι ότι τα χρήματα θα μεταφέρονται στον δικαιούχο μόλις σε λίγα δευτερόλεπτα και η υπηρεσία θα είναι διαθέσιμη 24 ώρες την ημέρα 365 ημέρες το χρόνο. Επιπλέον, το TIPS προσφέρει 100% ασφάλεια, ως προς τον κίνδυνο διακανονισμού, αφού οι συναλλαγές εκτελούνται σε χρήμα κεντρικής τράπεζας μέσω του ευρωπαϊκού συστήματος πληρωμών TARGET2.

Όπως αναφέρει στο insider.gr ο κ. Γιώργος Κορφιάτης, προϊστάμενος στο Τμήμα Μελέτης Θεμάτων Μεταφοράς Κεφαλαίων και Λειτουργίας Υποδομών της Τράπεζας της Ελλάδος και Project Manager του TIPS, «δύο είναι τα κυρίαρχα σημεία που πρέπει να επισημάνουμε: αφενός υπάρχει μια παγκόσμια τάση προς τις άμεσες πληρωμές και αφετέρου ενιαίο νόμισμα δεν σημαίνει πάντα ενιαία μέθοδος πληρωμών».

Ο ίδιος εξηγεί ότι «το Ευρωσύστημα είναι το καταλληλότερο για να αναπτύξει μια πανευρωπαϊκή λύση διακανονισμού στις άμεσες πληρωμές λόγω εμπειρίας και εύρους προσβασιμότητας. Συνεπώς, το Ευρωσύστημα επεκτείνοντας το χαρτοφυλάκιο των υπηρεσιών του TARGET2, θα παρέχει το διακανονισμό των άμεσων πληρωμών για να αποφύγει τον κατακερματισμό της αγοράς (κίνδυνος πολλαπλών εθνικών λύσεων) και να προωθήσει την ομαλή και αποτελεσματική λειτουργία των συστημάτων πληρωμών, παραμένοντας συγχρόνως ουδέτερο όσον αφορά τα πιθανά διαφορετικά επιχειρηματικά μοντέλα που θα υιοθετήσει ενδεχομένως η αγορά».

«Θέλω να τονίσω πως το TIPS προσφέρει τη βέλτιστη λύση για την πανευρωπαϊκή προσβασιμότητα και διαλειτουργικότητα. Είναι μια υπηρεσία βασισμένη σε μια σύγχρονη αρχιτεκτονική που καταφέρνει να συνδυάσει τα πλεονεκτήματα ενός συστήματος εκκαθάρισης πληρωμών λιανικής και ενός συστήματος μεγάλων πληρωμών (RTGS), δηλ. το διακανονισμό μεγάλου όγκου πληρωμών, άμεσα», προσθέτει.

Πώς το TIPS θα αλλάξει τις καθημερινές μας συναλλαγές

Οι αγορές σε ηλεκτρονικά και φυσικά καταστήματα θα γίνονται -κυριολεκτικά- με το πάτημα ενός κουμπιού, αφού το ποσό πληρωμής θα πιστώνεται άμεσα στο λογαριασμό του εμπόρου.

Συνεπώς, ένα από τα οφέλη για τον καταναλωτή στο ηλεκτρονικό εμπόριο, εκτός από την ευκολία, την απλότητα και την ασφάλεια, είναι και η άμεση αποστολή του προϊόντος αφού ο καταναλωτής δεν θα χρειάζεται να περιμένει να «εμφανιστεί» το ποσό στο λογαριασμό του λογαριασμό του εμπόρου για να δοθεί το «πράσινο» φως για την αποστολή του προϊόντος. Συγκεκριμένα:

Στα ηλεκτρονικά καταστήματα: Μέχρι τώρα, τα e-shops συνήθως χρειάζονται 1-2 εργάσιμες ημέρες για να δώσουν εντολή για αποστολή ενός προϊόντος που αγοράστηκε ηλεκτρονικά, ιδίως όταν η πληρωμή έχει γίνει από άλλη χώρα, καθώς οι διατραπεζικές μεταφορές προς το εξωτερικό χρειάζονται έως και 2 ημέρες για να ολοκληρωθούν. Η αμεσότητα στις πληρωμές είναι προς όφελος τόσο του καταναλωτή, που θα λάβει νωρίτερα το προϊόν του, όσο και του εμπόρου, ο οποίος θα δει τα χρήματα να μπαίνουν στον λογαριασμό του σε χρόνο «dt» χωρίς να επιβαρύνεται με το κόστος της αποδοχής μιας πληρωμής με κάρτα.

Στα φυσικά καταστήματα: Το ίδιο θα ισχύσει σύντομα και για τα φυσικά καταστήματα, καθώς μέσω του TIPS θα μπορούν να πραγματοποιηθούν πληρωμές μέσω του QR code, με σάρωση του κωδικού από το κινητό μας, ή όπως υποστηρίζει και ο κ. Κορφιάτης «θα μπορούν να πραγματοποιηθούν ανέπαφες πληρωμές ακόμα και μέσω της επαυξημένης πραγματικότητας». Σημειώνεται ότι οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται ήδη σε διαδικασία ενσωμάτωσης της τεχνολογίας QR code στα mobile apps τους, η οποία αναμένεται να βελτιώσει θεαματικά την εμπειρία και την ευκολία στις πληρωμές των πελατών τους.

Τα πλεονεκτήματα του TIPS για τα ιδρύματα

Τα πλεονεκτήματα για τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών που θα συμμετέχουν είναι σημαντικά, κυρίως όσον αφορά τη διαχείριση της ρευστότητάς τους καθώς τα υπόλοιπα των λογαριασμών προσμετρούνται στα ελάχιστα αποθεματικά και στον υπολογισμό της ενδοημερήσιας ρευστότητας, εξηγεί ο κ. Κορφιάτης

Επισημαίνει δε ότι το TIPS είναι μια ισχυρή και ανθεκτική υποδομή αγοράς, διαχειριζόμενη από το Ευρωσύστημα και συμβατό με τις αυστηρές απαιτήσεις επίβλεψης του Ευρωσυστήματος καθώς και με την οδηγία CPMI-IOSCO που αφορά στην ανθεκτικότητα του κυβερνοχώρου για τις υποδομές της χρηματαγοράς.

Επιπλέον, είναι υποδειγματικά αποτελεσματικό αφού ο άμεσος διακανονισμός σε χρήμα Κεντρικής Τράπεζας αυξάνει την ασφάλεια και εκμηδενίζει τον πιστωτικό κίνδυνο. Επίσης, το TIPS είναι οικονομικό, αφού η τιμολογιακή πολιτική του βασίζεται στις αρχές της ισότητας και της έλλειψης διακρίσεων

Τέλος, σημειώνει ο κ. Κορφιάτης, το TIPS προσφέρει μια σειρά πλεονεκτημάτων, όπως δωρεάν άνοιγμα και τήρηση λογαριασμού καθώς επίσης και λήψη πληρωμών και ενημερώσεων. Μάλιστα, για τα δύο πρώτα χρόνια λειτουργίας του η χρέωση διαμορφώνεται στα 0,002 ευρώ ανά εξερχομένη εντολή πληρωμής, ενώ οι 10 πρώτες εκατ. διακανονισμένες πληρωμές ανά λογαριασμό TIPS, να είναι εντελώς δωρεάν έως το τέλος του 2019.

Τι λένε οι τράπεζες

Οι ελληνικές τράπεζες επεξεργάζονται το TIPS και τα οφέλη του και, σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, αναμένεται να συμμετάσχουν το πανευρωπαϊκό δίκτυο έως τα τέλη του 2019 «που θα είναι έτοιμες οι απαιτούμενες υποδομές από πλευράς τους», σύμφωνα με στελέχη του κλάδου.

Αντίστοιχη υπηρεσία που χρησιμοποιείται στη χώρα μας είναι το σύστημα άμεσων πληρωμών IRIS (μέσω της ΔΙΑΣ ΑΕ), το οποίο όμως απευθύνεται μόνο στις τέσσερις συστημικές τράπεζες και την Τράπεζα Αττικής και αφορά ποσά έως 500 ευρώ μέσω κινητού. Για το internet banking, το IRIS έχει όριο τα 12.500 ευρώ και η υπηρεσία είναι διαθέσιμη μόνο τις εργάσιμες μέρες και ώρες.

Ήδη στην υπηρεσία TIPS συμμετέχουν οι μεγαλύτερες ισπανικές τράπεζες όπως και αρκετές τράπεζες από την υπόλοιπη Ευρώπη ενώ στο σχήμα SCTinst συμμετέχει το 50% των ευρωπαϊκών παρόχων υπηρεσιών πληρωμών

«Επανάσταση» στις πληρωμές το 2019

Με την απελευθέρωση των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών από το επόμενο έτος χάρη στην πανευρωπαϊκή οδηγία PSD2 (που έχει ενσωματωθεί στην ελληνική νομοθεσία με το νόμο 4537/2018), το τοπίο των πληρωμών αναμένεται να αλλάξει ραγδαία. Πλέον, εκτός από τις παρόχους υπηρεσιών πληρωμών, νέοι τρίτοι πάροχοι υπηρεσιών (TPPs) αναμένεται να εισέλθουν και στην ελληνική αγορά προσφέροντας κυρίως Υπηρεσίες Εκκίνησης Πληρωμών. «Από εκεί αναμένουμε να προέλθει το μεγάλο growth στις άμεσες πληρωμές λιανικής», εκτιμούν πηγές του Ευρωσυστήματος.

Η μεγάλη «έκρηξη» όμως αναμένεται να γίνει το επόμενο έτος, όταν και θα έχουν εισχωρήσει στην νέα υπηρεσία οι περισσότεροι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών της Ευρωζώνης. «Από τη στιγμή που η προσχώρηση στο σχήμα δεν είναι υποχρεωτική, η αξία της υπηρεσίας θα αυξάνεται αναλογικά με την συμμετοχή των παρόχων υπηρεσιών πληρωμών στο TIPS, σύμφωνα και με το νόμο του Metcalfe ο οποίος ορίζει ότι η αξία ενός δικτύου είναι ανάλογη με το τετράγωνο του αριθμού των χρηστών του», καταλήγει ο κ. Κορφιάτης.