Αυτή η λίστα που ζήτησε το BBC από 108 συγγραφείς, κριτικούς και δημοσιογράφους είναι και φιλόδοξη: οι 108 περισσότερο ή λιγότερο ειδικοί κλήθηκαν να επιλέξουν τα πέντε λογοτεχνικά έργα που διαμόρφωσαν το ανθρώπινο πνεύμα και επηρέασαν την ιστορία του κόσμου. Ποια είναι αυτά; Ιδού η πρώτη πεντάδα.

Η «Οδύσσεια» του Ομήρου «Η καλύβα του μπαρμπα-Θωμά» της Χάριετ Μπίτσερ Στόου (1852, ΗΠΑ) «Φρανκεστάιν» της Μέρι Σέλεϊ (1818, Βρετανία) «1984» του Τζορτζ Οργουελ (1949, Βρετανία) «Τα πάντα γίνονται κομμάτια» του Τσινούα Ατσέμπε (1958, Νιγηρία)

Οπως φαίνεται από τα πέντε πρώτα υπάρχει σαφής πλειοψηφία των αγγλόφωνων επιλογών. Και ακολουθούν: «Χίλιες και μια νύχτες», «Δον Κιχώτης» «Αμλετ», «Εκατό χρόνια μοναξιάς» και η «Ιλιάδα». Στη δωδέκατη θέση βρίσκουμε την «Κωμωδία» του Δάντη. Κριτές από άλλες χώρες; Κανένας. Οι άγγλοι κριτές, πάντως, επέλεξαν, αντί των μεγάλων κλασικών, τα έργα που σημάδεψαν κατά κάποιον τρόπο την εποχή τους ή που αφήνουν το στίγμα τους, τουλάχιστον θεματικά, και στη σημερινή εποχή: οι διακρίσεις, η εξουσία, η τεχνολογική πρόοδος, ο ολοκληρωτισμός.

Αλλά γιατί πρώτη η «Οδύσσεια» του Ομήρου; «Επειδή είναι ένας από τους μεγαλύτερους ιδρυτικούς μύθους του δυτικού πολιτισμού» εξηγεί η συγγραφέας Νάταλι Χέινς. «Επειδή διερωτάται τι σημαίνει να είναι κανείς ήρωας, επειδή έχει σπουδαίους γυναικείους χαρακτήρες, επειδή είναι γεμάτη από θεούς και τέρατα και επειδή μας αναγκάζει να αναρωτηθούμε για τις πεποιθήσεις μας γύρω από την περιπέτεια, τον πόλεμο και το πάντα επίκαιρο θέμα της επιστροφής στην εστία».

Σωστή.