Στην αρχή είναι το σοκ. Η οργή. Ο αποτροπιασμός. Μετά έρχεται το τσουβάλιασμα. Οι γενικεύσεις. Ο λαϊκισμός. Τα “πού είναι το κράτος;” ξεσπάσματα εκείνου που τα περιμένει όλα από τους άλλους. Στη συνέχεια έχουμε κάποια σχετική ευαισθητοποίηση με τη μορφή πύρινων viral άρθρων, επώνυμων video αγαθών προθέσεων ή βαρύγδουπων επίσημων ανακοινώσεων. Στον βραχύβιο κύκλο των ειδήσεων είσαι τόσο σημαντικός όσο ο επόμενος που θα σε αντικαταστήσει στους Σοκ! Βόμβα! Θρήνος! τίτλους σε τρεις μέρες το πολύ.

Είμαστε λαός που μας αρέσει να κουνάμε το δάχτυλο. ‘Εχουμε αυτό το self-righteous, διδασκαλικό ύφος στο DNA μας, κατάλοιπο του αιώνιου μικρού που θέλει να δείχνει σημαντικός όχι γιατί δεν είναι (όλοι οι άνθρωποι είναι) αλλά γιατί δεν φαίνεται. Τα ξέρουμε όλα, τα κρίνουμε όλα, τα αναλύουμε, βγάζουμε βιαστικά συμπεράσματα, καταδικάζουμε, στήνουμε στον τοίχο ή αθωώνουμε με την ίδια ευκολία που χέζουμε (ενίοτε και με την ίδια ακριβώς ποιότητα). Τη μια μέρα είμαστε οικονομολόγοι, την άλλη διεθνολόγοι, την τρίτη θεωρητικοί φυσικοί και πάει λέγοντας, πάντα ανάλογα με το κυρίαρχο θέμα της επικαιρότητας. Χωρίς φραγμούς, χωρίς ντροπή, χωρίς συναίσθηση.

Το πρόσφατο τροχαίο δυστύχημα με τα δύο νεκρά 11χρονα κορίτσια πυροδότησε για νιοστή φορά μία κουβέντα που γίνεται εδώ και δεκαετίες, απλά οι 28 νεκροί από την αρχή του χρόνου χάλασαν τον συνήθη κύκλο της. Κάθε φορά που έχουμε θανατηφόρο ακολουθείται η ίδια διαδικασία με όλη την ευλάβεια και συνέπεια μιας συναυλίας της ΕΔΟΝ: Ξέρεις ότι θα γεμίσει το ίντερνετ κεράκια και τίτλους “γιατί Θεέ μου” όπως ότι θα φιγουράρει ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου στην αφίσα της τελευταίας. Νεκρούς από τροχαία είχαμε, έχουμε και θα έχουμε πάντα. Όχι μόνο εμείς, όλος ο κόσμος. Λιγότερους σε χώρες με φωτισμένο οδικό δίκτυο, καλύτερη αστυνόμευση και οδική συμπεριφορά που δεν παραπέμπει σε επιδρομή Κυπραίων σε four day clearance, περισσότερους σε εκείνες όπου νόμοι, σήματα και φανάρια είναι διακοσμητικά στοιχεία. Έχουμε επίσης και πολλά εργατικά ατυχήματα αλλά εκεί επειδή τα περισσότερα θύματα είναι “άτυχες Βουλγάρες” πηγαίνουν άκλαφτα χωρίς να μάθουμε καν το όνομά τους- δεν θα δεις ποτέ κάποιο βίντεο ευαισθητοποίησης των εργοδοτών ώστε να παρέχουν ένα ασφαλέστερο εργατικό περιβάλλον, αυτά είναι ψιλά γράμματα για τη μέση μοιρολογίστρα του Facebook.

Όταν όμως συμβαίνει ένα θανατηφόρο τροχαίο ο όχλος αφηνιάζει, ειδικά όταν υπάρχουν παιδιά ανάμεσα στα θύματα. Και όπως πάντα διψάει για αίμα. Χρειάζεται ξεκάθαρους φταίχτες γιατί αδυνατεί να κατανοήσει ότι, στατιστικά να το δεις, όλοι μας λίγο πολύ είμαστε υποψήφια πτώματα κάθε φορά που γυρνάμε το κλειδί στη μηχανή. Γιατί ενώ κατά βάθος γνωρίζουμε ότι δεν αρκεί να προσέχεις μόνο εσύ αλλά και όλοι οι άλλοι με τους οποίους μοιράζεσαι το δρόμο (αρκεί ένας να κάνει τη μαλακία) ο μηχανισμός άμυνας του μυαλού αποδιώχνει τη σκέψη προτάσσοντας την ψευδαίσθηση ότι δεν θα συμβεί σε μας. Γιατί όσο να πεις τα “προσέχουμε”, “το ελέγχουμε”, “αντέχουμε το ποτό”, “οδηγούμε καλύτερα”, “έχουμε γαμάτο αυτοκίνητο”, “ξέρουμε τους δρόμους” ακούγονται πολύ καλύτερα από το “είμαι ακόμα ζωντανός λόγω κωλοφαρδίας η οποία κάποια στιγμή εξαντλείται”. Κι αρχίζουμε τον εξάψαλμο: φταίει η μάνα που δεν φόρεσε ζώνη στα παιδιά, ήταν απρόσεκτη, κοιμήθηκε, φταίει το κράτος, η αστυνομία, η έλλειψη καμερών (μη ρωτάτε, αυτά κολλάνε παντού). Καταντήσαμε πλέον ως κοινωνία (γιατί περί κατάντιας πρόκειται) να εκφέρει άποψη για τα τροχαία ο διαβόητος πρώην βουλευτής που έτρεχε με 200 και μετά απειλούσε με το γνωστό “ξέρεις ποιος είμαι εγώ ρε;” τους αστυνομικούς που τον σταμάτησαν. Ο τύπος τελικά τιμωρήθηκε από το δικαστήριο με πρόστιμο και αφαίρεση άδειας όμως αυτό δεν τον εμποδίζει απ’ το να ρυπαίνει το ίντερνετ με τη γνώμη του για τα τροχαία - γνώμη που όπως καταλάβατε απ’ το ιστορικό του έχει την ίδια ακριβώς αξία με το τυπικό ποντικοκούραδο που βρίσκει κάποιος στη σοφίτα του.

Σίγουρα με ένα καλύτερο (και πάντα φωτισμένο) οδικό δίκτυο, με ακόμα συχνότερη και αυστηρότερη αστυνόμευση, κάμερες και ραντάρ τα ατυχήματα ίσως μειωθούν αλλά μην περιμένετε και θαύματα (όπως ας πούμε η Αστυνομία Κύπρου πριν δύο χρόνια. Αλλά ακόμα κι αν συμβεί αυτό τι; Θα πανηγυρίσουμε μια πιθανή μείωση των νεκρών από 28 σε ας πούμε 14; Θα είμαστε ευχαριστημένοι με έναν... στατιστικά αποδεκτό αριθμό νεκρών και δεν θα είμαστε αναγκασμένοι να ξεσπαθώνουμε κάθε τρεις και λίγο στο ίντερνετ; Ξέρουμε πολύ καλά ότι για μειωθούν δραστικά τα τροχαία (και αναφέρομαι σ’ αυτά που μπορούν να αποφευχθούν όταν πχ δεν πιεις, δεν μαστουρώσεις, δεν τρέχεις σαν παλαβός και γενικά δεν συμπεριφέρεσαι λες και είσαι αθάνατος χρειάζονται πολλά περισσότερα από ευχολόγια, βαρύγδουπες εξαγγελίες ή χάι τεκ γκάτζετς και πολύ δυσκολότερα: Χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας του Κύπριου οδηγού, σφυρηλάτηση σωστής οδικής συμπεριφοράς από το σχολείο ακόμα και ανάλογη ανατροφή από τους γονείς. Να μάθουμε να μην οδηγούμε σαν ζοππόβορτοι και να επιστρατεύουμε συχνότερα μυαλό και κοινή λογική, αλλιώς όλη η κουβέντα για κάθε νέο τροχαίο θα καταλήγει το ίδιο ανούσια και κλισέ με το “Μολώχ της ασφάλτου”.

Με δυο λέξεις: Κάτσαμε πάνω.