Μπορεί η διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας Χρυστάλλα Γιωρκάτζη να ξέρει πολλά για πολλούς αλλά προφανώς όχι πότε να σιωπά, τουλάχιστον στάθηκε αφορμή να θυμηθούμε τις εμβληματικές φράσεις που σφυρηλάτησαν αυτό που σήμερα αποκαλούμε υπερήφανα “Μπανανία”

“Ξέρω πολλά για πολλούς...” Αλλά ξέρετε δεν τα λέω γιατί α) είμαι χέστης β) στέλνω ένα εκφοβιστικό μήνυμα με πολλαπλούς αποδέκτες για το έχω κάψει από το πολύ “Narcos” και νομίζω πως είμαι ο Έσκομπαρ και γ) (προφέρεται γάμα τα) στον πελλόροτσο κανένας δεν είναι αρκετά τρελός να βγάλει τις βρωμιές του άλλου όταν η φωλιά του ίδιου είναι πιο χεσμένη κι απ’ την τουαλέτα του ΚΕΝ το πρώτο βράδυ της κατάταξης. Συνεπώς όταν ξανακούσετε αυτή τη φράση από κάποιο δημόσιο πρόσωπο και περιμένετε αποκαλύψεις, θα μπορούσε απλά να σας πει “είστε μαλάκες, υποτιμώ την ανύπαρκτη νοημοσύνη σας ηλίθια πρόβατα” κι εσείς να του σφίξετε το χέρι μ’ ένα πλατύ χαμόγελο στα χείλη.

“Ξέρεις ποιος είμαι εγώ ρε;” Δέκα στους δέκα που χρησιμοποιούν αυτή τη φράση είναι τόσο γνωστοί στο ευρύ κοινό όσο και τα σανσκριτικά - επίσης τις πλείστες φορές βγάζουν και ακριβώς το ίδιο νόημα, συνεπώς η καλύτερη απάντηση στο εν λόγω ερώτημα που θέτουν είναι “δεν ξέρω ποιος είσαι αλλά ξέρω τι είσαι: Μαλάκας”. Παρακαλώ, δεν κάνει τίποτα.

“Εγώ εν τζιαι...” Αν βρείτε έστω κι έναν, κυρίως στον δημόσιο βίο, που να παραδεχτεί ότι έκανε μαλακία και να παραιτηθεί, αποσυρθεί ή απλά το βουλώσει κι όλα αυτά πριν τον πιάσουν με κατεβασμένα σώβρακα γιατί μετά ας πούμε ότι ψιλοχεστήκαμε για τη συγγνώμη του... να συλληφθεί και να απελαθεί από τη χώρα γιατί χαλάει την πιάτσα. Μα πού νομίζει ότι ζει;

“Ττοππουζοκυπραίοι μάνα μου, τι καρτεράς;” Η πλάκα είναι πως αυτή η φράση απαντάται ως αντίδραση σε κάποια τυπική κυπριακή αμπαλατοσύνη (σεξιστική/ρατσιστική επίθεση, παρκάρισμα σε θέση ΑμΕΑ, παραλία με σκουπίδια κλπ) συνήθως από τους ίδιους τους τοππουζοκυπραίους που τη διαπράττουν αλλά φυσικά πιστεύουν πως η κριτική αφορά πάντα τους άλλους και ποτέ τους ίδιους. (Και ναι, το κάνουν κι αυτήν ακριβώς τη στιγμή)

“Κρύψε να περάσουμε” Το εθνικό μας motto, μια φράση τόσο εύστοχη και χαρακτηριστική της κοινωνίας μας που είναι απορίας άξιο πως και δεν φιγουράρει ακόμα στον θυρεό της Κυπριακής Δημοκρατίας. Κάποιοι θα ισχυριστούν ότι χάρη σ’ αυτή τη νοοτροπία επιβίωσαν οι Κυπραίοι στα δύσκολα, άλλοι πάλι ότι αυτή ακριβώς φταίει για τα σημερινά μας χάλια. Κανονικά πρέπει να πω ότι η αλήθεια κρύβεται κάπου στη μέση όμως επειδή μισώ τις μέσες, είναι η φράση που πρέπει να αναγράφεται στον τάφο της πρόωρα χαμένης μας αξιοπρέπειας.

“Να μην τα ισοπεδώνουμε όλα...” Η φράση-ευαγγέλιο του ισαποστάκη που δεν θέλει να πάρει ξεκάθαρη θέση για κάποιο ακανθώδες θέμα ή πιο σωστά προσπαθεί να καλύψει την πραγματική (συνήθως λόγω προσωπικού συμφέροντος) κάτω από τον μανδύα της πλασματικής αποκήρυξης των άκρων. Δεν το εννοεί παιδιά, απλά του πατήσατε τον κάλο.

“Εν τζιαι είμαι ρατσιστής αλλά...” Αν ακόμα δεν έμαθες ότι οτιδήποτε προηγείται ενός “αλλά” αυτόματα ακυρώνεται, έχεις δίκιο δεν είσαι ρατσιστής. Ηλίθιος είσαι. (ξέρω ότι είναι πλεονασμός αλλά χρειαζόμουν punchline)

“Ναι, είδαμε και του λόου σας τι κάματε...” Η πεμπτουσία της ανώφελης συζήτησης ελλείψει σοβαρών επιχειρημάτων. Λες για τον Γρίβα, θα σου πουν για τον Μακάριο. Βρίζεις τον Χίτλερ, ενοχλούνται γιατί δεν βρίζεις και τον Στάλιν. Αναφέρεις το Μαρί, σου πετάνε από κούρεμα μέχρι ΕΟΚΑ Β’. Ξέρετε, υπάρχουν πράγματα που είναι μόνο μαύρα ή μόνο άσπρα, όπως επίσης ότι μπορείς να κατεβάζεις καντήλια για το Μαρί χωρίς να είσαι αντικομουνιστής όπως επίσης να τρολάρεις τα κοάλα του ΦτωΦούλη χωρίς να ανήκεις στο ΑΚΕΛ. Δεν είμαστε όλοι κομματόσκυλα, συνεπώς το να μου τρίβεις στη μούρη την άλλη πλευρά στην οποία είναι ολοφάνερο πως δεν ανήκω, βοηθάει μια συζήτηση όσο και μια κλανιά τον συνωστισμό στο ασανσέρ.

“Εκάμαμεν τζιαι μεις πολλά...” Αν και είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι όντως κάναμε ως έθνος άφθονες μαλακίες (κι ακόμα κάνουμε) το να επαναλαμβάνουμε ad nauseam αυτή τη φράση σε κάθε συζήτηση για ιστορία, είτε μιλάμε για τον Μεγαλέξανδρο είτε για το ‘74, απλά ενισχύει τα ενοχικά μας σύνδρομα που όπως και το άλλο άκρο (ο τυφλός εθνικισμός) είναι οι χειρότεροι σύμβουλοι, ειδικά όταν προσπαθείς να ξεκολλήσεις από μυθεύματα και εμμονές και να δεις τα πράγματα με μια πιο ψύχραιμη και αντικειμενική ματιά. Καλές οι ενοχές (τουλάχιστον έτσι δείχνεις ότι δεν έχασες τελείως την ανθρωπιά σου) αλλά ας μην τις αφήσουμε να θολώνουν την κρίση μας, είναι υγιέστερο να επιζητάς λύση του Κυπριακού επειδή είναι ακριβώς αυτό που επιθυμείς παρά γιατί θεωρείς ότι είναι το σωστό λόγω ενοχών επειδή "εκάμαμεν τζιαι μεις πολλά". Για παράδειγμα, μπορείς να καταδικάσεις τα εγκλήματα του τουρκικού στρατού σε βάρος Ε/κ χωρίς να νιώθεις απαραίτητα ότι ξεπλένεις τα δικά μας του ‘63. . Τα πρώτα δεν είναι σε καμιά περίπτωση η τιμωρία μας για τα δεύτερα, αμφότερα είναι παράλογα, ειδεχθή και απολύτως καταδικαστέα εγκλήματα κατά της ανθρώπινης ζωής. Όσο κι αν μεμφόμαστε τους φασίστες που έφεραν τον Αττίλα στο νησί, δεν δικαιολογούνται με τίποτα οι σφαγές, οι βιασμοί και οι λεηλασίες. Ορίστε, δεν ήταν και τόσο δύσκολο τελικά.