Πεθαίνοντας ξένη και ανώνυμη στην Κύπρο

Πεθαίνοντας ξένη και ανώνυμη στην Κύπρο

Πεθαίνοντας ξένη και ανώνυμη στην Κύπρο
Δεν ξέρω αν το προσέξατε αλλά η “άτυχη Βουλγάρα” είχε όνομα. Την έλεγαν Πετράνα και ήταν άνθρωπος πριν καταλήξει σκυλοτροφή

Αγαπητή Πετράνα, στην Κύπρο καυχιόμαστε πως λέμε τα πράγματα με τ’ όνομά τους - εκτός βέβαια κι αν πρόκειται γι’ αλλοδαπούς. Τότε το όνομα δεν έχει την παραμικρή σημασία. Όσα χρόνια κι αν έζησες πάνω σ’ αυτόν τον πλανήτη, ό,τι κι αν έκανες στη ζωή σου, όλα τα σημαντικά κι ασήμαντα επιτεύγματά σου ως άνθρωπος, όλα τα όνειρα, τα πάθη, τα λάθη, οι μαλακίες σου, το στίγμα σου γενικά συμπυκνώνονται σε δύο λέξεις: Άτυχη Βουλγάρα. Αυτό ήσουν όσο ζούσες κι εργαζόσουν στην Κύπρο, αυτό είσαι και μετά θάνατον. Μια “άτυχη Βουλγάρα”. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο.

Βέβαια, δεν ήσουν πάντα αυτό. Γεννήθηκες Πετράνα Μίλκοβα πριν 46 χρόνια στη Βουλγαρία. Φαντάζομαι πως στην πατρίδα σου θα ήσουν η Πετράνα, θα ήταν χαζό άλλωστε να σε φώναζαν “Βουλγάρα” εκεί, ανάμεσα σε 7 εκατομμύρια άλλους Βούλγαρους. Αλλά κι εδώ, σ’ αυτή τη γωνιά της Μεσογείου που έκανες προσωρινό σπίτι σου, θα ήσουν πάλι η Πετράνα για όσους είχαν την τιμή να σε γνωρίσουν, το αφεντικό σου, τους συναδέλφους και τους φίλους που θα έκανες. Μέχρι που πέθανες. Παρατημένη σ’ ένα χωράφι κάπου στην Πάφο με φριχτά τραύματα που ακόμα ψάχνουν να βρουν πως προκλήθηκαν. Πρώτα είπαν πως σε χτύπησε γεωργικό μηχάνημα, ύστερα ότι σε έριξαν σε ένα απ’ αυτά και μετά ότι σε ξέσκισαν κάτι ροτβάιλερ που κάποιοι ασυνείδητοι άφησαν ξαμολημένα.

Κι επειδή ακριβώς ο θάνατός σου θυμίζει επεισόδιο του CSI, κρατήθηκες στην επικαιρότητα λίγο περισσότερο από τον “Γεωργιανό εργάτη” που σκοτώθηκε σε εργατικό ατύχημα στην Τσάδα πριν μια βδομάδα (Λουμπριμίρ Ποπόφ το όνομά του σε περίπτωση που αναρωτιόσασταν). Πλέον, ως νεκρή κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, απέκτησες δημοσιογραφικό ενδιαφέρον και κάπως πρέπει να παρουσιαστείς στο διψασμένο για ενημέρωση ευρύ κοινό. Κι από Πετράνα Μίλκοβα έγινες “άτυχη Βουλγάρα” γιατί, πίστεψέ με το γνωρίζω από πρώτο χέρι, ο τίτλος πχ “Σκυλιά ίσως σκότωσαν την άτυχη Πετράνα” θα γεννούσε απορίες τύπου “ποια στον πούτσο είναι πάλι αυτή η Πετράνα;;;” ανάμεσα στο πονόψυχο αναγνωστικό κοινό που θέλει να γνωρίζει με μια ματιά στον τίτλο περί τίνος πρόκειται. Να ξέρει βρε αδερφέ ο αναγνώστης πριν σπαταλήσει τον πολύτιμο χρόνο του με μια ματιά στον τίτλο ότι είναι η ο Γιαννής απ' τη Λεμεσό, ή εκείνη η όμορφη η κορούα απ' τη Λάρνακα, κάποιος γνωστός ή έστω κάποιος με τον οποίο μπορεί να ταυτιστεί τέλος πάντων. Το "Πετράνα" δεν λέει απολύτως τίποτα. Λες όμως "Βουλγάρα" ώστε να σκεφτεί "αα, τέτοια ήταν;" και να συνεχίσει το σκρόλινγκ.

Βλέπεις αγαπητή μου Πετράνα υπήρξες άτυχη και για ακόμα έναν λόγο: που δεν γεννήθηκες εδώ. Για να είσαι κάποια. Σαν τον Κωστή, τον Χαμπή, την Αντρουλλού που όταν τινάζουν τα πέταλα ραγίζουν οι πέτρες, σπάνε καρδιές, πέφτει το ίντερνετ, λυγίζουν οι πάντες για τον αδόκητο χαμό του εξαίρετου νέου, του γνωστού επιχειρηματία, της πανέμορφης μητέρας, της διακεκριμένης συμπολίτισσας. Αυτοί ήταν κάποιοι στη ζωή αλλά και στον θάνατο. Αναφέρονται με το πλήρες ονοματεπώνυμο, την ηλικία, το επάγγελμα, τόπο καταγωγής, λοιπές ιδιότητες, το πόσο όμορφες/λεβέντες/αγαπητοί/ ήταν. Γιατί, σου λέει, το χωριό του θανόντα μόνο να κάτσει να διαβάσει έχουμε εξασφαλισμένα τα χιλιάδες κλικ, ειδικά αν είναι κεφαλοχώρι , για σένα κακομάζαλη “άτυχη Βουλγάρα” μου ποιος χέστηκε; Άσε που όταν προτάσεις την εθνικότητα περνάς και το υποδόριο μήνυμα ότι όλα αυτά τα άσχημα συμβαίνουν, αν όχι πάντα, τις περισσότερες φορές μόνο στους ξένους. Σαν να υπάρχει μια αρρώστια στο DNA τους και η κυπριακή καταγωγή είναι το εμβόλιο που σε προστατεύει απ’ αυτή. Είναι οι Ρουμάνοι γονείς που σκοτώνουν τα μωρά τους, είναι οι Μολδαβές που δολοφονούνται επειδή ήταν πουτάνες, είναι η Μάγδα αυτή που έβαλε να σκοτώσουν τον άντρα της αλλά ένας Πακιστανός κι ένας Κινέζος οι δράστες.

Μην το παίρνεις προσωπικά Πετράνα μου, έτσι ήταν πάντα κι έτσι όπως φαίνεται θα παραμείνει για πολύ καιρό ακόμα. Και μην ψάχνεις ρατσιστικά ή ξενοφοβικά κίνητρα σε όλα media, για μερικά απ' αυτά οι λόγοι που λειτουργούν έτσι είναι πολύ πιο πεζοί. Βλέπεις ήσουν μια ασήμαντη, σχεδόν 50άρα, Βουλγάρα εργάτρια στα χωράφια. Δεν ήσουν τουλάχιστον νέα και όμορφη να βάλουμε καμιά σέξι φώτο σου από το Instagram και ν’ αφήσουμε κανένα πιπέρατο υπονοούμενο για την ερωτική σου ζωή, άλλωστε Βουλγάρες, Ρουμάνες, Ουκρανές, όλες εσείς του ανατολικού μπλοκ φημίζεστε για τα χαλαρά ήθη σας, σωστά; Δεν ήσουν βέβαια ούτε κάποιο, ξένης καταγωγής μεν αλλά διακεκριμένο μέλος της τοπικής κοινωνίας που έχεις προσφέρει τα μέγιστα όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και στην ίδια την ανθρωπότητα, ώστε να αποκτήσεις αμέσως και ονοματεπώνυμο και ιδιότητα. Μη σου πω και απεριόριστη πρόσβαση σε γιαούρτια

Πετράνα Μίλκοβα. Πιθανότατα σε λίγες μέρες να μην θυμόμαστε καν τ’ όνομά της γιατί παραήταν ασήμαντο για να μπει σε κάποιο τίτλο (και πόσοι στ’ αλήθεια διαβάζουν πέρα από τον τίτλο;). Όμως ας της κάνουμε τη χάρη να το συγκρατήσουμε, έστω και για λίγο. Ας προσπαθήσουμε στην επόμενη συζήτηση για το θέμα στο καφέ ή το κομμωτήριο να πούμε “τι φριχτό αυτό που συνέβη στην Πετράνα”. Ας υποκριθούμε τουλάχιστον ότι ήταν κάτι περισσότερο από μια “άτυχη Βουλγάρα”... Από την έκθεση  Anonymous Women της Αμερικανίδας φωτογράφου Patty Carroll

Loader