Σρεμπρένιτσα: Τα Killing Fields* των Βαλκανίων

Σρεμπρένιτσα: Τα Killing Fields* των Βαλκανίων

Σρεμπρένιτσα: Τα Killing Fields* των Βαλκανίων
24 χρόνια από τη χειρότερη μαζική σφαγή στην Ευρώπη μετά τον Β’ ΠΠ που πολλοί Έλληνες αποδίδουν -φυσικά- σε αντιορθόδοξη Δυτική προπαγάνδα

Στην Κύπρο η 11η Ιουλίου σημαίνει τα τελευταία οκτώ χρόνια μόνο ένα πράγμα: Μαρί. Το πιο τρανταχτό, και με το υψηλότερο body count, παράδειγμα κρατικής εγκληματικής αμέλειας της σύγχρονης ιστορίας. Για τον υπόλοιπο κόσμο όμως τα τελευταία 24 χρόνια η ημερομηνία είναι συνυφασμένη με τη γενοκτονία της Σρεμπρένιτσα, όταν το δεκαήμερο 11 -22 Ιουλίου 1995 περίπου 8.000 Βόσνιοι μουσουλμάνοι εκτελέστηκαν εν ψυχρώ από σερβικές στρατιωτικές και παραστρατιωτικές δυνάμεις, θύματα της χειρότερης μαζικής σφαγής σε ευρωπαϊκό έδαφος μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Με τη καταδίκη ενός από τους πρωτεργάτες της σφαγής, του πρώην ηγέτη του Στρατού των Σέρβων της Βοσνίας (γνωστός και ως “Χασάπης της Βοσνίας”) Ράτκο Μλάντιτς, σε ισόβια κάθειρξη από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την Πρώην Γιουγκοσλαβία τον Νοέμβριο του 2017 γράφτηκε -υποτίθεται- ο επίλογος της φρικιαστικής αυτής σελίδας της σύγχρονης ευρωπαϊκής ιστορίας. Και λέμε υποτίθεται γιατί όπως πολύ καλά ξέρουμε κι εδώ στην Κύπρο, όταν ακόμα ανακαλύπτονται ομαδικοί τάφοι μετά από τόσα χρόνια, κάποιες πληγές δεν επουλώνονται ποτέ...

Μουσουλμάνα της Βοσνίας θρηνεί κάποιον αγαπημένο της μέσα σε μια “θάλασσα από φέρετρα” σε μια χαρακτηριστική φωτογραφία της μεταπολεμικής Σρεμπρένιτσα

“Τ’ αδέλφια μας οι Σέρβοι” Πρώην Γιουγκοσλαβία, 1995. Ο πόλεμος για τον έλεγχο του εθνοτικού μωσαϊκού που ακούει στο ονοματεπώνυμο Βοσνία - Ερζεγοβίνη βρίσκεται ήδη στον τρίτο χρόνο του με τους Κροάτες Μουσουλμάνους από μία και τους Σερβοβόσνιους του Ράντοβαν Κάραντιτς από την άλλη. Οι τελευταίοι έχουν την (ανεπίσημη) υποστήριξη του Βελιγραδίου, διαφόρων Σερβικών παραστρατιωτικών οργανώσεων, μερικών μάχιμων υπολειμμάτων του πρώην ενιαίου Λαϊκού Γιουγκοσλαβικού Στρατού και εθελοντών από διάφορες Σλαβικές χώρες και την Ελλάδα η οποία (όπως και η Κύπρος) ζει έναν άνευ προηγουμένου φιλοσερβικό παροξυσμό. Κι ενώ σε όλον τον υπόλοιπο κόσμο ανατριχιάζουν με τις ανταποκρίσεις από την αιματοβαμμένη πολιορκία του Σαράγεβο (με τις τυφλές οβίδες στις λαϊκές αγορές και τη διαβόητη “λεωφόρο των snipers” όπου υπολογίζεται πως ξεψύχησαν χιλιάδες άοπλοι πολίτες ανάμεσά τους και εκατοντάδες μικρά παιδιά) εμείς καταπίνουμε αμάσητα καθημερινά ρεπορτάζ για τα ηρωικά κατορθώματα των “ορθόδοξων αδελφών” μας συνοδεία συγκινητικών βίντεο των ενσωματωμένων Ελλαδιτών ρεπόρτερ από τα δάση της Βοσνίας με μόνιμη μουσική υπόκρουση το Ederlezi απ’ τον “Καιρό των Τσιγγάνων” (που ανάγεται σε δεύτερο -ανεπίσημο- εθνικό ύμνο).

Οι (ελάχιστες) φωνές που απλά επισήμαιναν τις φρικαλεότητες των Σέρβων απορρίπτονται ως μειοδοτικές και πνίγονται μέσα στην ομαδική παράκρουση και την αμείλικτη προπαγάνδα. Και η Δυτική απλούστευση Κακοί Σέρβοι - Καημένοι Μουσουλμάνοι δεν βοηθάει ιδιαίτερα. Ο Ελληνισμός είναι πεπεισμένος ότι οι Σέρβοι είναι θύματα μιας παγκόσμιας συνωμοσίας (ΗΠΑ, ΟΗΕ, ΝΑΤΟ και ΕΕ) που αβαντάρει τους μουσουλμάνους και “εκείνους τους καταραμένους τους συνεργάτες των Ναζί”, τους Κροάτες. Το τι γινόταν στα βουνά της ανατολικής Βοσνίας, όπου τα όμορφα χωριά όμορφα καίγονταν, ήταν δυστυχώς ψιλά γράμματα... <img src='/sites/default/files/imported_photos_inline/1568034979_4_mladic.jpg' alt='Στ' αριστερά, ο αρχηγός του Στρατού των Σέρβων της Βοσνίας Ράντο Μλάντιτς με τον ηγέτη των Σέρβων της Βοσνίας Ράντοβαν Κάραντιτς με στρατιωτική περιβολή την περίδο του πολέμου στην περιοχή. Αμφότεροι διεκδικούν τον τίτλο του "χασάπη της Βοσνίας", εκτίουν ισόβια για εγκλήματα πολέμου ενώ παραμένουν για πολλούς Σερβοβόσνιους “πατριώτες” και “ήρωες”. Σας θυμίζει κάτι; ' class='img-responsive'/>

Ασφαλής ζώνη Ήδη από τον Απρίλιο του 1993 τα Ηνωμένα Έθνη ανακήρυξαν τον μουσουλμανικό θύλακα της Σρεμπρένιτσα την πρώτη στην ιστορία τους “Ασφαλή Ζώνη” (Safe Area) για τους χιλιάδες Βόσνιους μουσουλμάνους των γύρω περιοχών που έτρεχαν να σωθούν από το συνεχές σφυροκόπημα των Σέρβων. Οι τελευταίοι σε μια ύστατη προσπάθεια να διασφαλίσουν τα εδάφη της ανατολικής Βοσνίας κοντά στα σύνορα με τη μαμά Σερβία αφάνιζαν από τον χάρτη ολόκληρα χωριά των Μπόσνιακς (οι Βόσνιοι μουσουλμάνοι) πολλές φορές μαζί με τους κατοίκους τους. Οι μαρτυρίες επιζώντων πολλές και γλαφυρές: Οι θηριωδίες των Σέρβων στρατιωτών και παραστρατιωτικών (όπως οι διαβόητοι Τσέτνικς και οι Τίγρεις του Αρκάν) μπορούν να συγκριθούν μόνο με εκείνες των Ναζί, των Ερυθρών Χμερ ή των Γιαπωνέζων στη Νανκίνγκ. Πολλά πτώματα βρίσκονταν με κομμένο το λαιμό ή ακόμα και αποκεφαλισμένα. Μια άλλη προσφιλής μέθοδος ήταν η συγκέντρωση ενός μεγάλου αριθμού θυμάτων (συνήθως γυναικόπαιδα και ηλικιωμένοι) σε ένα σπίτι ή στάβλο το οποίο στη συνέχεια έκαιγαν ή πετούσαν μέσα χειροβομβίδες.

Ο ευρύτερος Δήμος της Σρεμπρένιτσα απαριθμούσε το 1991 γύρω στους 36.000 κατοίκους στην πλειοψηφία τους Μπόσνιακς μαζί με έναν σεβαστό αριθμό Σέρβων και λίγους Κροάτες. Από την ανακήρυξη της περιοχής σε “ασφαλή ζώνη” μέχρι και το μοιραίο καλοκαίρι του 1995 υπολογίζεται ότι ο πληθυσμός διογκώθηκε στους 60.000 - όλοι πρόσφυγες από τις γύρω περιοχές. Οι χώροι φιλοξενίας, κάτι εγκαταλελειμμένα εργοστάσια στο γειτονικό Ποτότσαρι, ελλιπείς χωρίς ούτε τα στοιχειώδη. Και για “φρουρά” έμειναν περίπου 400 Ολλανδοί κυανόκρανοι. Με τις πάνοπλες Σερβικές δυνάμεις να συγκεντρώνονται στους γύρω λόφους, τα πράγματα δεν έδειχναν καθόλου καλά.

Στις 9 Ιουλίου 1995 ο ηγέτης των Σέρβων της Βοσνίας Ράντοβαν Κάραντιτς διατάσσει την κατάληψη της Σρεμπρένιτσα κόντρα στη διεθνή κατακραυγή, τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και τα χιλιάδες άδεια κουτάκια μπύρας των Ολλανδών κυανόκρανων. Στην αποκλεισμένη περιοχή κόσμος αρχίζει να πεθαίνει από την πείνα ενώ οι συνεχείς εκκλήσεις του ΟΗΕ για στρατιωτική ενίσχυση πηγαίνουν στον βρόντο. Κάποιες σποραδικές αεροπορικές επιδρομές του ΝΑΤΟ εναντίον των σερβικών δυνάμεων σταματούν κι αυτές όταν ο Μλάντιτς απειλεί ότι θα σκοτώσει τους Ολλανδούς στρατιώτες και κάποιους Γάλλους ομήρους. Ο κόσμος ήταν έτοιμος για μια ακόμα Ρουάντα ακριβώς ένα χρόνο μετά την γενοκτονία μισού εκατομμυρίου Τούτσι κάτω από την ντελικάτη μύτη της διεθνούς κοινότητας!

Το απόγευμα της 11ης Ιουλίου ο στρατηγός Ράτκο Μλάντιτς συνοδεία ανώτερων αξιωματικών του Σερβικού Στρατού μπαίνει θριαμβευτής στην ταλαιπωρημένη Σρεμπρένιτσα και βολτάρει στους ερειπωμένους δρόμους της. Το ίδιο βράδυ περίπου 20.000 με 25.000 Μπόσνιακς καταφεύγουν στις εγκαταστάσεις του ΟΗΕ στο Ποτότσαρι αλλά και στα γύρω κτήρια και χωράφια. Πίστευαν ότι βρισκόταν σε “ασφαλή ζώνη”. Έκαναν λάθος.

Σφαγή Τους πρόσφυγες ακολουθούν οι Σέρβοι στρατιώτες οι οποίοι διεισδύουν ανενόχλητοι στον καταυλισμό. Ακολουθούν μαζικές εκτελέσεις, βιασμοί και κάθε μορφής κτηνωδίες κάτω από τα απαθή βλέμματα των Ολλανδών. Τις επόμενες μέρες ο Μλάντιτς διαπραγματεύεται την τύχη των προσφύγων. Συμφωνεί στο να αφήσει ελεύθερα τα γυναικόπαιδα, όχι όμως και τους άνδρες. Την ίδια ώρα στις γύρω περιοχές καραβάνια προσφύγων φεύγουν προς κάθε κατεύθυνση. Χιλιάδες εξαφανίζονται από προσώπου γης. Στις εγκαταστάσεις του Ποτότσαρι όλοι οι άνδρες Μπόσνιακς σε ηλικία κατάταξης συγκεντρώνονται και εκτελούνται μαζικά σε διάφορες τοποθεσίες. Νωρίτερα γυναίκες και παιδιά επιβιβάζονται σε λεωφορεία με προορισμό την Τούζλα - κάποια από αυτά, με γυναίκες μόνο, δεν φτάνουν ποτέ εκεί. Μέχρι τις 22 Ιουλίου, υπολογίζεται πως οι Σέρβοι εκτέλεσαν 7.000 με 8.000 Βόσνιους μουσουλμάνους. Σε χωράφια, σε γυμναστήρια σχολείων, σε γήπεδα, σε αποθήκες. Σε κάποιες περιπτώσεις στις σφαγές συμμετείχε και ο Σερβικός πληθυσμός κάποιων χωριών, σε άλλες πάλι Σέρβοι χωρικοί εκτελούνταν επί τόπου επειδή προσπάθησαν να κρύψουν ή να βοηθήσουν μουσουλμάνους. To “χειρότερο μαζικό έγκλημα σε ευρωπαϊκό έδαφος από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου” όπως θα ονομαστεί, μόλις είχε συντελεστεί. Και για μια ακόμα φορά η διεθνής κοινότητα ως απλός (τηλε)θεατής είπε “Θεέ μου τι τρομερό” και άλλαξε κανάλι. Σε Ελλάδα και Κύπρο η κοινή γνώμη το απέρριψε ως “Δυτική προπαγάνδα με στόχο την Ορθοδοξία” και έβαλαν πάλι το Ederlezi στη διαπασών. Το “ποτέ ξανά” που είχαν βροντοφωνάξει οι Ευρωπαίοι ηγέτες μετά το Ολοκαύτωμα ηχούσε στο σφαγείο της Σρεμπρένιτσα σαν ένα κούφιο σύνθημα. Σαν ένα μακάβριο αστείο.

Aftermath Χρειάστηκε ένα ακόμα μακελειό στην υπαίθρια αγορά του Σαράγεβο (στις 28 Αυγούστου) για να κινητοποιηθεί το ΝΑΤΟ. Οι βομβαρδισμοί των Σερβικών θέσεων διήρκεσαν από τις 30 Αυγούστου έως τις 20 Σεπτεμβρίου και οδήγησαν στη Συμφωνία του Ντέιτον (Νοέμβριος του ‘95) που επίσημα έβαλε τέλος στις εχθροπραξίες. Στις 16 Νοεμβρίου ο ηγέτης των Σέρβων της Βοσνίας Ράντοβαν Κάραντιτς και ο αρχηγός του Σερβοβοσνιακού Στρατού Ράντκο Μλάντις κατηγορήθηκαν από το Διεθνές Δικαστήριο για την Πρώην Γιουγκοσλαβία για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Ο πρώτος συνελήφθη το 2008 στο Βελιγράδι, ο τελευταίος τον Μάιο του 2011 και αμφότεροι καταδικάστηκαν σε ισόβια. Πριν ζούσαν ελεύθεροι (και σαν ήρωες) στη Σερβία μέχρι και τη σύλληψη του μέντορά τους Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς (πέθανε το 2006), οπότε και αναγκάστηκαν να κρυφτούν. Το 1999 η έκθεση του Γ.Γ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν ήταν καταπέλτης και για τον ίδιο τον Οργανισμό αφού του επέρριψε ευθύνες για την γενοκτονία που συντελέστηκε σε υποτίθεται ασφαλή ζώνη του. Ανθρωπολόγος κρατάει το χέρι θύματος που βρέθηκε σε ομαδικό τάφο της περιοχής το 2002 μαζί με 505 ακόμα πτώματα

Το 2001 η γαλλική κυβέρνηση χαρακτήρισε τη σφαγή “αποτυχία της Γαλλίας” ενώ αναγνώρισε ότι έπρεπε να ικανοποιηθεί το αίτημα των Ολλανδών στρατιωτών για αεροπορική ενίσχυση, όμως ο διοικητής όλων των δυνάμεων του ΟΗΕ στη Βοσνία Στρατηγός Janvier “φαίνεται πως υποτίμησε τον Μπλάντιτς”. Το 2002 η Ολλανδική κυβέρνηση του Βιμ Κοκ παραιτήθηκε υπό το βάρος των ενοχών για την απάθεια των στρατιωτών τους μπροστά στη γενοκτονία (άσχετα εάν το 2006 τους... παρασημοφόρησαν κάνοντας τη Διεθνή Κοινότητα να αναρωτηθεί για την ορθότητα της νομιμοποίησης της κάνναβης) , ενώ την ίδια χρονιά η ηγεσία των Σέρβων της Βοσνίας δημοσιοποίησε έκθεση όπου τα θύματα ανέρχονται σε “1.800 μουσουλμάνους στρατιώτες”. Δύο χρόνια αργότερα η έκθεση αναθεωρήθηκε, οι Σερβοβόσνιοι αναγνώρισαν τη σφαγή 8.000 άοπλων ανθρώπων και ζητάνε επίσημα συγνώμη. Και πίσω στη μαρτυρική Σρεμπρένιτσα, 24 χρόνια μετά, ακόμα βρίσκουν ομαδικούς τάφους.

«Ύψωσαν την ελληνική σημαία μέσα στη Σρεμπρένιτσα»

Μπορεί σήμερα ο παραπάνω τίτλος να προκαλεί τουλάχιστον ντροπή, όμως το ‘95 ήταν... πανηγυρικός και φιγουράριζε σχεδόν στο σύνολο των πρωτοσέλιδων του ελλαδικού Τύπου! Βλέπετε, η μονόπλευρη, φιλοσερβική προπαγάνδα των early 90s ήταν το μικρότερο από τα προβλήματά μας. Κάποιοι Ελλαδίτες φαίνεται πως δεν αρκούνταν στα λόγια και ήθελαν να δείξουν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους στα “ορθόδοξα αδέλφια μας”, ως εθελοντές στις τάξεις του Σερβοβοσνιακού Στρατού του Μλάντιτς. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που είχαν στα χέρια τους οι ελληνικές αρχές περίπου 100 Έλληνες μέλη της Ελληνικής Εθελοντικής Φρουράς (ΕΕΦ) πολέμησαν στο πλευρό των Σέρβων, ενώ τουλάχιστον 12 από αυτούς συμμετείχαν στην κατάληψη της Σρεμπρένιτσα αν και διίστανται οι απόψεις στο κατά πόσο είχαν εμπλοκή στη σφαγή. Έλληνες παραστρατιωτικοί σε άγνωστη τοποθεσία της Βοσνίας το 1995. Υπολογίζεται ότι περίπου 100 εθελοντές από Ελλάδα πολέμησαν στο πλευρό των σερβικών δυνάμεων ενώ τουλάχιστον 12 από αυτούς συμμετείχαν στην κατάληψη της Σεμπρένιτσα αν και παραμένει  αδιευκρίνιστο εάν όντως συμμετείχαν στη σφαγή Σύμφωνα με ρεπορτάζ του **“Βήματος”** (10/07/05) “την άκρη του νήματος ανακάλυψαν πρώτοι οι ελεγκτές του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ) τον Οκτώβριο του 2003. Σε έφοδο που έκαναν σε σπίτι 36χρονου υπόπτου για διακίνηση αναβολικών, βρέθηκαν μπροστά στο μακάβριο θέαμα φωτογραφιών από εκτελέσεις αμάχων μουσουλμάνων στη Βοσνία. Από την έρευνα που ακολούθησε, προέκυψε ότι ο 36χρονος ήταν στρατολογητής εθελοντών, οι οποίοι θα πολεμούσαν στο πλευρό των Σέρβων παραστρατιωτικών”. Αυτός ο άνδρας (με καταγωγή από τον Έβρο) ενδέχεται να συμμετείχε στις σφαγές ενώ τα υπόλοιπα μέλη της ΕΕΦ τον είχαν απομονώσει γιατί τον θεωρούσαν ακραίο και αιμοδιψή. Υπάρχουν ακόμα φωτογραφίες με Έλληνες εθελοντές να ποζάρουν μαζί με Σέρβους κρατώντας την ελληνική σημαία αμέσως μετά την πτώση της Σρεμπρένιτσα, ενώ τουλάχιστον τέσσερις παρασημοφορήθηκαν(!) από τον Ράντοβαν Κάραντιτς. Μάλιστα στην έκθεση των Ολλανδών αναφέρεται πως ο Μλάντιτς ζήτησε να «αναρτηθεί η ελληνική σημαία για τους Έλληνες που πολέμησαν μαζί μας».

Οι εθελοντές από την πλευρά τους (βασικά οι δύο-τρεις που βγήκαν να μιλήσουν δημόσια) αρνούνται κάθε ανάμειξη στη σφαγή ενώ ένας από αυτούς κίνηση αγωγή για συκοφαντική δυσφήμιση στον δημοσιογράφο της “Ελευθεροτυπίας” Τάκη Μίχα για τις αναφορές του στην ΕΕΦ στο (εξαιρετικό) βιβλίο του “Ανίερη Συμμαχία: Η Ελλάδα και η Σερβία του Μιλόσεβιτς” (2003, εκδόσεις Ελάτη). Η αγωγή αργότερα αποσύρθηκε, ενώ ο Μίχας απέσπασε το βραβείο Μπότση (το ελληνικό Πούλιτζερ). Σήμερα καμία έρευνα για την υπόθεση δεν βρίσκεται σε εξέλιξη και το θέμα θεωρείται ουσιαστικά λήξαν. Tweet από -διαγραμμένο πλέον- εθνικιστικό account όπου απεικονίζεται η ομάδα Ελλήνων εθελοντών στον πόλεμο της Βοσνίας τη μέρα της κατάληψης της Σρεμπρένιτσα από τις σερβικές δυνάμεις. Μάλιστα το tweet δηλώνει υπερήφανα ότι ο αρχηγός του Σερβοβοσνιακού στρατού Ράτκο Μλάντιτς διέταξε να υψωθεί η ελληνική σημαία προς τιμή των εθελοντών

Η αμφισβήτηση Ακόμα και σήμερα ακούγονται φωνές που αμφισβητούν έντονα τη γενοκτονία της Σρεμπρένιτσα και την απορρίπτουν ως δυτική προπαγάνδα που χρησίμευσε για την επικείμενη ΝΑΤΟϊκή επέμβαση. Οι επικρατέστερες θεωρίες συνωμοσίας (που ακολουθούν σταθερά κάθε Αμερικανική ή ΝΑΤΟϊκή επέμβαση από τον Β’ ΠΠ και μετά) κάνουν λόγο για παραφούσκωμα του αριθμού των θυμάτων, για μεταφορά από διάφορα μέρη νεκρών Μπόσνιακς μαχητών στην περιοχή και για αποσιώπηση των εγκλημάτων Κροατών και Μουσουλμάνων σε βάρος του σερβικού πληθυσμού της Βοσνίας (ο αρχηγός των μουσουλμανικών ενόπλων δυνάμεων στην περιοχή, Νάσερ Όριτς καταδικάστηκε μεν από το Διεθνές Δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου το 2006 όμως στη συνέχεια άσκησε έφεση και αθωώθηκε). Οι υποστηρικτές αυτών των θεωριών επικαλούνται μαρτυρίες πρώην βαθμοφόρων του ΝΑΤΟ ή του ΟΗΕ, αλλά και μεμονωμένων πανεπιστημιακών, αναλυτών και δημοσιογράφων.

  • Ο όρος The Killing Fields αναφέρεται στη γενοκτονία του καμποτζιανού λαού από τους Ερυθρούς Χμερ την περίοδο 1975-1979 όπου υπολογίζετα ότι περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι εκτελέστηκαν και θάφτηκαν σε διάφορα χωράφια της χώρας - οι περισσότεροι με αξίνες, τσάπες και τσεκούρια "γιατί οι σφαίρες κοστίζουν".
Loader