Ίσως τις εντονότερες μέχρι σήμερα αντιδράσεις πυροδότησε η ανακοίνωση για ανέγερση ενός ακόμη ουρανοξύστη στη Λεμεσό, αυτήν τη φορά στο παραλιακό μέτωπο της πόλης, μπροστά από το ιστορικό κέντρο.

Οι αντιδράσεις βασίζονται κυρίως στην ευαίσθητη, όπως χαρακτηρίζεται, τοποθεσία του νέου ουρανοξύστη, ο οποίος χωροθετείται μεταξύ της ιστορικής οδού Αγίου Ανδρέου και απέναντι απ’ το πάρκο της επίχωσης.

Ο λόγος γι’ αυτό το κτίριο εδώ:

Σε μια ενδιαφέρουσα τοποθέτηση προέβη ο αρχιτέκτονας και πρώην δημοτικός σύμβουλος Λεμεσού, Γιάννης Αρμεύτης.

Γράφει ο αρχιτέκτονας:

Mια διαδικτυακή διαφήμιση σε σχέση με τον σχεδιασμό της νεας ανάπτυξης μεταξύ παραλιακού δρόμου και Αγίου Ανδρέου αναστάτωσε αγαπητούς φίλους σε υπέρμετρο βαθμό.

Ενεργοποιηθηκαν τα αντανακλαστικά κάποιων στο άκουσμα και μόνο της λεξης ανάπτυξης στο κέντρο της Λεμεσου. Όπως πριν λιγα χρόνια που κάποιοι διαμαρτύρονταν για την ανάπτυξη στο παλιό λιμάνι, διαδήλωναν και αμφισβητούσαν ακόμα τη σκοπιμότητα του έργου. Απαιτούσαν τον τερματισμό των εργασιών και την κατεδάφιση κτιρίων, έστω κι αν λίγους μήνες αργότερα η ανάπτυξη βραβεύτηκε με το κρατικο βραβείο αρχιτεκτονικής.

Είναι θεμιτός και επιβαλλόμενος ο προβληματισμος για την οργάνωση της πόλης, το μοντέλο πολεοδομικης ανάπτυξης. Είναι σημαντικα θέματα ο ορίζοντας της πόλης, οι οπτικές φυγές, οι ανέσεις περιοίκων, η ποιότητα πρασίνου, τα ζητήματα ηχητικής και οπτικής ρύπανσης, το κυκλοφοριακό και πολλά άλλα. Διαφάνηκε από τα μηνύματα και τα σχόλια κοινωνικής δικτύωσης η εύλογη ανησυχία των πολιτών για τη χωροθέτηση ψηλών κτιρίων στην κεντρική αστική περιοχή της πόλης.

Είναι φυσικό ότι πάντα κάτι το νέο προκαλεί, ιντριγκάρει και δημιουργεί αντιπαραθέσεις. Είμαι της άποψης ότι οι διαφορετικές αυτές απόψεις μπορούν να αντιπαρατεθούν δημιουργικά στο πλαίσιο ενός διαλόγου και μιας δημόσιας συζήτησης. Το ζητούμενο αυτών των δημοκρατικά ανοιχτών διαδικασιών είναι να εξυπηρετηθούν τα καλώς νοούμενα συμφέροντα της πολης μας και των κατοίκων. Να αναδειχθούν οι αδυναμιες μας, η ανεπάρκεια μας ως αρχιτεκτονες, μηχανικοί, επιμελητήρια και πολιτεία να προβλέψουν και να δράσουν.

Πρακτικά θα πρέπει, αφού επισημανθούν και ιεραρχηθούν τα προβλήματα να προχωρήσουμε σε υιοθέτηση εφικτών μέτρων, ώστε να υπάρχει σε σύντομο χρονικό διάστημα η ανατροπή της μιζέριας και μαρασμού, στην οποία έχει υποπέσει το κέντρο.

Η συγκεκριμένη ανάπτυξη δεν είναι το πρόβλημα της πόλης σήμερα. Ούτε αίτηση ακόμη δεν έγινε.

Το πρόβλημα της πόλης είναι η απουσία στρατηγικής που θα φέρνει αποτελέσματα. Απαιτείται νέο όραμα για το κέντρο και ο κύκλος του σχεδίου περιοχής του κέντρου που δημοσιεύθηκε το 2003 έκλεισε τον κύκλο του. Σύμφωνα με το σχέδιο προγραμματίστηκαν και ολοκληρώθηκαν έργα που έφεραν τη Λεμεσό στο επίπεδο που βρίσκεται σήμερα. Όμως η αλήθεια είναι ότι μεγάλες περιοχές του κέντρου ειδικά ανατολικά της Ανεξαρτησίας μέχρι τη βιβλιοθήκη και τον Δημόσιο Κήπο έμειναν υποβαθμισμένες παρά τις προσπάθειες της τοπικής αρχής και άλλων φορέων.

Σημειώνεται η δημιουργία του Παπαδάκειου Πολιτιστικού κέντρου που θα λειτουργήσει σύντομα που εφάπτεται της προτεινόμενης ανάπτυξης, βορειότερα το Ριαλτο και κάποιοι χώροι του ΤΕΠΑΚ , ανατολικότερα το πολιτιστικό κέντρο Πάνος Σολομωνιδης, η βιβλιοθήκη που αισίως ολοκληρώνεται σύντομα, η ανάπλαση του ΓΣΟ κ.α.

Τον δρόμο δείχνει επισης η ιδιωτική πρωτοβουλία όπως η ανάπτυξη του Columbia, χώροι καλλιτεχνών, γκαλερί, νέοι χώροι επαγγελματιών, μικρά ξενοδοχεία, χώροι ψυχαγωγίας, οι εκδηλώσεις και η ζωντάνια στην πλατεία Ηρώων.

Τα έργα και οι επενδυσεις που απαιτούνται για να μετασχηματιστεί μια περιοχή προς το καλύτερο πρέπει να είναι ευπρόσδεκτα, να τυγχάνουν κριτικής, όχι όμως διαμέσου ισοπεδωτικών αφορισμών και δαιμονοποίησής τους.

Αγαπάμε την πόλη μας και ιδιαίτερα για εμάς που ζούμε και εργαζόμαστε στο κέντρο δεν χρειάζονται μαθήματα ιστορίας, αισθητικής και ευθύνης. Εάν κάποιοι νομίζουν ότι κατέχουν το αλάθητο και θεωρούν τον εαυτό τους ως σταυροφόρους για τη διατήρηση της στασιμότητας στην πόλη, αυτό είναι πισωγύρισμα και συντηρητισμός. Εάν θεωρείς τον εαυτό σου προοδευτικό επιδιώκεις τον διάλογο και βλέπεις με θετικό πρόσημο την κάθε ιδέα. Να την αντικρουεις με επιχειρήματα και όχι με χλευασμό.

Το ζητούμενο για το κέντρο της πόλης είναι ο εξωραισμος του, η συντήρηση και προστασία του, ο εμπλουτισμός με χρήσεις, υπηρεσίες και υποδομες αλλά και η εξέλιξή του ώστε να μπορεί να προσφέρει ποιότητα ζωής στους κατοίκους αλλά και να λειτουργεί ως πόλος έλξης τόσο για τους ντόπιους όσο και για τους ξένους.

Ερωτήματα που πρέπει να μας απασχολήσουν όλους εμάς που νοιαζόμαστε για την πόλη μας και να θέσουμε στον ευατο μας με αυτοκριτική διάθεση μπορεί να είναι :

1. Μας ικανοποιεί όπως είναι το κέντρο σήμερα;
2. Μπορούμε να φέρουμε νέους ανθρώπους να ζήσουν και να δημιουργήσουν;
3. Μπορούμε να φέρουμε την επιχειρηματικότητα;
4. Πότε θα δημοσιευθεί το νέο σχέδιο περιοχής του κέντρου;
5. Προγραμματισμός και χρονοδιάγραμμα από πλευράς πολιτείας και μηχανισμός για υλοποίηση των στόχων υπάρχει;
6. Ποια η ιεράρχηση των ζητημάτων; Αλήθεια θεωρείτε ότι το πρόβλημα στάθμευσης είναι το μόνο πρόβλημα του κέντρου;
7. Το τείχος που κτίστηκε στον παραλιακό μεταπολεμικά μας ικανοποιεί;
8. Πώς μετασχηματίζεται η πόλη, πώς σπάει η συνεχόμενη δόμηση των άμορφων μαζών.
9. Πώς γίνεται εφικτή σύνδεση με τη θάλασσα;
10. Πώς δημιουργούνται δημόσιοι χώροι, πλατείες; Πώς εντασσονται στο αστικό ιστό ξεχασμένα σοκάκια;
11. Τι γίνεται με την ασφαλή διέλευση ;
12. Πως επιτυγχάνεται η διαμπερότητα και η οργανική σύνδεση μώλου - ιστορικού κέντρου;
13. Μπορεί οι χρήσεις και ένταση της αναπτυξης στο παραλιακό μέτωπο να ανατροφοδοτεί και να στηρίζει το υπόλοιπο κέντρο με ηπιότερη και χαμηλότερης εντασης ανάπτυξη; Μπορεί να λειτουργήσει το σύστημα αυτό με νέους όρους;
14. Μπορούμε να σχεδιάσουμε μια πόλη για τα επόμενα 50 χρόνια;
15. Μπορούμε να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω 60 χρόνια πριν;
16. Μπορούμε να τα κατεδαφίσουμε όλα; Να επαναφέρουμε τα διώροφα και την προκυμαία;
17. Μπορούν οι προκλήσεις να γίνουν ευκαιρίες;

18. Αυτά τα ζητηματα μπορούμε να τα απαντήσουμε χωρις δογματισμούς και προκαταλήψεις;

Δυστυχως για ακόμα μια φορά το θεσμικό πλαίσιο καθυστερεί της ανάπτυξης.