Για τους νέους της Κύπρου πολιτική σημαίνει διαφθορά και οι ιδεολογίες έχουν πεθάνει

Για τους νέους της Κύπρου πολιτική σημαίνει διαφθορά και οι ιδεολογίες έχουν πεθάνει

Για τους νέους της Κύπρου πολιτική σημαίνει διαφθορά και οι ιδεολογίες έχουν πεθάνει
Μια πάρα πολύ ενδιαφέρουσα και εξόχως ανησυχητική ποιοτική έρευνα

Μια ποιοτική έρευνα την οποία πραγματοποίησε το Εργαστήριο Ψυχολογικών Εφαρμογών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Επικοινωνίας & Κοινωνικής Έρευνας του Πανεπιστημίου Frederick στη Λευκωσία δίνει αρκετά ενδιαφέρουσες απαντήσεις για την αποστασιοποίηση των νέων της Κύπρου από την πολιτική.

Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν, μεταξύ άλλων, πως οι νεαροί ελληνοκύπριοι, όπως άλλωστε και η πλειονότητα των νέων στην Ευρώπη νιώθουν απογοητευμένοι με το παρόν τους, αβέβαιοι για το μέλλον τους και παραμένουν αμέτοχοι από τις εκλογικές διαδικασίες.

Η ανεργία αποτελεί το πρώτο ζήτημα που απασχολεί τους νέους ενώ σε μεγάλη πλειοψηφία θεωρούν ότι μια ενδεχόμενη λύση του Κυπριακού θα απεγκλωβίσει τη χώρα από την οικονομική κρίση. Θεωρούν ότι η πολιτική είναι συνυφασμένη με τη διαπλοκή ενώ η έννοια ιδεολογία τους προκαλεί σύγχυση.

Προσωπικοί και κοινωνικοί προβληματισμοί

Η γενική τάση κατέδειξε ότι η ανεργία αποτελεί το σημαντικότερο πρόβλημα που απασχολεί και φοβίζει τους νέους, τόσο αυτούς που δεν έχουν εργοδοτηθεί όσο και αυτούς που εργάζονται ή υποαπασχολούνται.

Με την ιδέα της “καριέρας” να εμπνέει παραδοσιακά τους νέους, σήμερα η επαγγελματική τους εξασφάλιση αποτελεί ένα στόχο εύθραυστο που εντείνει τις προσωπικές τους ανασφάλειες, κάνοντάς τους να νιώθουν αβοήθητοι και να χάνουν τον προσωπικό έλεγχο.

Μέσα από την έρευνα προκύπτει πως οι νέοι νιώθουν απαισιόδοξοι ως προς το θέμα αυτό με την πλειονότητα να συμφωνεί πως δεν υπάρχει εναλλακτική για απεγκλωβισμό από το “σύστημα” και πως τίποτα δεν μπορεί να τους διασφαλίσει ένα καλύτερο μέλλον.

Πολιτική και θεσμοί

Ως το σοβαρότερο πολιτικό πρόβλημα στην Κύπρο, οι νέοι κατέδειξαν το Κυπριακό Πρόβλημα, με τους μεγαλύτερους σε ηλικία να εμβαθύνουν περαιτέρω επί του θέματος και να τονίζουν πως αυτό σημαδεύει την καθημερινότητά τους -ιδιαίτερα μέσω των ΜΜΕ- και πως είναι άμεσα συνδεδεμένο με την οικονομία του τόπου.

Οι νέοι θεωρούν πως η λύση του Κυπριακού θα απεγκλωβίσει την χώρα από την οικονομική κρίση, θα ανοίξει νέες θέσεις εργασίας και θα βελτιώσει το εμπόριο.

Η έλλειψη εμπιστοσύνης στους θεσμούς εκφράστηκε έντονα, με τους συμμετέχοντες να συζητούν για τις υπαρξιακές τους ανησυχίες, την σύγχυση αλλά και την “προδοσία” που νιώθουν. Αισθήματα που τους οδηγούν στην αδράνεια και την μη διεκδίκηση επίλυσης όλων όσων αναφέρουν ως “προβλήματα” αφού νιώθουν πως δεν μπορούν να βασιστούν σε κανένα και σε τίποτα.

Με την πλειονότητα να δηλώνει απάθεια για την πολιτική, οι νέοι συζητώντας μεταξύ τους κατέληξαν πως η λέξη “πολιτική” είναι συνδεδεμένη με την διαπλοκή, την διαφθορά και τα σκάνδαλα ενώ χαρακτηριστικές και έντονες ήταν οι φωνές πως υποστήριξαν ότι ο ιδανικός τρόπος πολιτικής δράσης, έτσι ώστε να αποσταλεί μήνυμα προς τους θεσμούς και τους πολιτικούς, είναι η αποχή από τις εκλογικές διαδικασίες.

“Οι ιδεολογίες είναι νεκρές” και “η πολιτική αφορά σε ένα ξεπερασμένο πλαίσιο”

Αναλύοντας τους πολιτικούς, οι νέοι υποστήριξαν πως πρόκειται για ανθρώπους χωρίς σοβαρά πολιτικά προγράμματα και με μοναδική ατζέντα την άντληση ψήφων έτσι ώστε να παραμένουν στην εξουσία.

Η συντριπτική πλειοψηφία των νέων θεωρεί πως η ρίζα των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι ίδιοι αλλά και η κοινωνία γενικότερα αφορά στα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα των ανθρώπων που βρίσκονται στην εξουσία αλλά και στις πελατειακές σχέσεις που προωθούν. Η πλειονότητα των νέων που δήλωσε πως λαμβάνει μέρος στις εκλογικές διαδικασίες το πράττει με “βαριά καρδιά”.

Ο όρος “ιδεολογία” φαίνεται να προκαλεί σύγχυση στους νέους ενώ ο άξονας αριστέρας-δεξιάς δεν είναι ξεκάθαρος στην ανάλυσή τους. “Οι ιδεολογίες είναι νεκρές” και “η πολιτική αφορά σε ένα ξεπερασμένο πλαίσιο” ήταν οι επικρατέστερες απόψεις που ακούστηκαν.

Κουλτούρα και εκπαίδευση

Οι νέοι αξιολογούν ως εξαιρετικά σημαντικό τον θεσμό της εκπαίδευσης και συμφωνούν ότι το εκπαιδευτικό σύστημα στην χώρα χρίζει βελτίωσης και αναβάθμισης. Στην μεταξύ τους διάδραση κατέληξαν στο συμπέρασμα πως τα πανεπιστημιακά πτυχία και η εξειδίκευση δεν μεταφράζονται σήμερα κατ’ ανάγκη σε επαγγελματική εξασφάλιση ενώ συμφώνησαν πως στην Κύπρο δεν προωθείται η καλλιέργεια της κριτικής σκέψης.

Ευρωπαϊκή Ένωση

Η γραφειοκρατία και οι “γραφειοκράτες των Βρυξελών” ήταν μία από τις βασικές τοποθετήσεις των νέων ενώ στην μεταξύ τους συζήτηση έντονα αρνητική ήταν η άποψη σχετικά με την διαχείριση της προσφυγικής κρίσης από τα όργανα της ΕΕ.

Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία συμμετέχοντες στην έρευνα, δήλωσαν απογοητευμένοι σε σχέση με τις ελπίδες που τους είχε δώσει η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ αλλά όλοι συμφώνησαν πως η Κύπρος οφείλει για πολιτικούς, κυρίως, λόγους να ανήκει στην ευρωπαϊκή οικογένεια, λόγω του κυπριακού προβλήματος.

Μέλλον

Όταν οι συντονιστές της έρευνας ζήτησαν από τους νέους να οραματιστούν το μέλλον τους σε μία επανενωμένη Κύπρο, αυτό προκάλεσε σύγχυση στην πλειονότητα των ομάδων με τα μέλη τους να νιώθουν απροετοίμαστοι να συζητήσουν κάτι τέτοιο ή και να φανταστούν πως θα άλλαζε η καθημερινότητά τους.

Το Κυπριακό Πρόβλημα φαίνεται να αντιμετωπίζεται περισσότερο σε θεωρητικό επίπεδο και οι νέοι φαίνεται να αποστασιοποιούνται συναισθηματικά γιατί όπως δήλωσαν, γεννήθηκαν και μεγάλωσαν με αυτό το πρόβλημα.

Αξίζει να σημειωθεί πως οι πλείστοι δεν έχουν έρθει ποτέ σε επαφή με Τουρκοκύπριους και δεν έχουν επισκεφτεί τα κατεχόμενα ενώ αρκετοί έθιξαν τα θέματα θρησκείας, παράδοσης και γλώσσας.

Γενικότερα όσον αφορά στο μέλλον των ιδίων αλλά και της χώρας, διαφάνηκε η ανησυχία των νέων με ελάχιστους να νιώθουν αισιοδοξία πως τα πράγματα στην ζωή τους ή και στην Κύπρο θα βελτιωθούν. Οι νέοι δήλωσαν πως τους προκαλεί άγχος να σκέφτονται το μέλλον και το μόνο που επιθυμούν είναι να ζήσουν με αξιοπρέπεια, υπονοώντας κυρίως το οικονομικό κομμάτι.

Πολιτική δράση

Από τους νέους ζητήθηκε να επιλέξουν μέσα από μία σειρά φωτογραφιών τρόπους πολιτικής δράσης που θα επέλεγαν οι ίδιοι για να αλλάξουν την ζωή τους και όλα όσα θεωρούν αρνητικά.

Εντύπωση προκάλεσε το γεγονός ότι οι δύο επικρατέστερες φωτογραφίες - δράσεις αφορούσαν στην κάλπη, δηλαδή στην συμμετοχή στην εκλογική διαδικασία, και στην διαδήλωση/διαμαρτυρία, κάτι που δεν συνάδει με την κοινωνικοπολιτική καθημερινότητα στην χώρα.

Σε αντίθεση με όλα όσα είχαν δηλώσει, όπως για παράδειγμα την αποχή από τις εκλογικές διαδικασίες αλλά και την επιλεκτική αδράνεια, τείνουν να επιλέγουν τους πιο πάνω τρόπους δράσης θεωρητικά, αφού στην πράξη δεν θέλουν να είναι “γραφικοί”, βγαίνοντας στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν αλλά ούτε και να ψηφίζουν αφού “τίποτα δεν θα αλλάξει”.

Γενικές παρατηρήσεις

Παρόλο που το παρελθόν της χώρας όσον αφορά στην πολιτική κουλτούρα φαίνεται να αντικατοπτρίζεται στον τρόπο που συζητούν μεταξύ τους -σε θεωρητικό επίπεδο- οι νέοι, τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν πως η απογοήτευση που νιώθουν τους αδρανοποιεί και τους προκαλεί απαισιοδοξία. Επιλέγουν -στη θεωρία- τη ψήφο και τη διαμαρτυρία αλλά δεν προχωρούν στην πράξη αφού δηλώνουν σίγουροι πως δεν πρόκειται για διαδικασίες που δεν θα φέρουν την αλλαγή στην πραγματική τους ζωή.

Παγιδευμένοι στην αρνητική κριτική, δεν είναι σε θέση να προχωρήσουν σε αντιπροτάσεις ή διεκδικήσεις

Το πολιτικό τους ρεπορτόριο φαίνεται να είναι μειωμένο και στην πράξη δεν είναι διατεθειμένοι να διεκδικήσουν ή να δράσουν με οποιοδήποτε οργανωμένο ή άλλο τρόπο για να αλλάξουν την καθημερινότητα ή τα δεδομένα που αφορούν στο μέλλον τους. Η απάθεια, η αποχή και η κυνικότητα υπερισχύουν στην στάση που επιλέγουν να διατηρούν προς τα πολιτικά πράγματα.

Συνδέουν την πολιτική με την διαφθορά και τα οικονομικά συμφέροντα, δεν πιστεύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση παρά μόνο σε ό,τι μπορεί να αφορά στον Κυπριακό και απομακρύνουν συναισθηματικά τον εαυτό τους από μία ενδεχόμενη αλλαγή στη ζωή τους σε περίπτωση λύσης του Κυπριακού.

Στους νέους υπερισχύουν τα συναισθήματα ανασφάλειας, απογοήτευσης, αποπροσανατολισμού, έλλειψης έμπνευσης και εμπιστοσύνης. Παρ' όλα αυτά αναδεικνύεται έντονα η ανάγκη για εξεύρεση νέων ιδεών τις οποίες δεν μπορούν να εντοπίσουν στην παραδοσιακή πολιτική ή και την παραδοσιακή πολιτική δράση. Παγιδευμένοι στην αρνητική κριτική, δεν είναι σε θέση να προχωρήσουν σε αντιπροτάσεις ή διεκδικήσεις κάτι που παρατηρείται γενικότερα σε όλο τον κόσμο.

Ταυτότητα έρευνας

Συλλογή και ανάλυση ποιοτικών στοιχείων σχετικά με το πολιτικό ενδιαφέρον των Ελληνοκυπρίων νέων. Για την έρευνα συστάθηκαν οκτώ ομάδες εστίασης των δέκα ατόμων, διαχωρισμένες σε δύο ηλικιακές ομάδες, 18-24 ετών και 25-35 ετών. Οι συμμετέχοντες επιλέχθηκαν ομοιόμορφα με βάση τις απαντήσεις τους σε κλειστό ερωτηματολόγιο στρατολόγησης.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στα εργαστήρια του Πανεπιστημίου Frederick [Αύγουστος 2016-Φεβρουάριος 2017] και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Contemporary Social Science - Journal of the Academy of Social Sciences” τον Οκτώβριο του 2017 κάτω από τον τίτλο “Investigating the roots of political disengagement of young Greek Cypriots”.

Ερευνητική Ομάδα

Επικεφαλής: Δρ Μπετίνα Ντάβου [Καθηγήτρια Ψυχολογίας], Δρ Σωτήρης Θεοχαρίδης [Αναπληρωτής Καθηγητής Φιλοσοφίας και Κοινωνικών Επιστημών]

Επιστημονικοί Συνεργάτες: Ιωάννα Χριστοδούλου, Χάρης Πασιάς

Πηγή: ΟffsiteCy

Loader