Μια μυστική, απρόσιτη βάση του βρετανικού στρατού πυροδοτεί εδώ και δεκαετίες θεωρίες συνωμοσίας λόγω της πρωτοποριακής του, όπως χαρακτηρίζεται, έρευνας στα χημικά και βιολογικά όπλα. Το Πόρτον Ντάουν βρίσκεται κοντά στο Σάλσμπερι της νοτιοδυτικής Αγγλίας και αποτελεί από τις πιο αμφιλεγόμενες στρατιωτικές εγκαταστάσεις της Βρετανίας. Το Εργαστήριο Αμυντικής Επιστήμης και Τεχνολογίας, όπως είναι η επίσημη ονομασία του, απασχολεί 3.000 επιστήμονες και έχει ετήσιο προϋπολογισμό 560 εκατομμυρίων ευρώ.

Ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1916 για να αντιμετωπίσει τις γερμανικές επιθέσεις με αέρια κατά τον Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο, στα οποία αρχικά περιλαμβάνονταν αέριο χλώριο και έπειτα αέριο μουστάρδας και φωσγένιο. Τη δεκαετία του 50΄επιστήμονες στο Πόρτον Ντάουν παρασκεύασαν ένα μη θανατηφόρο αέριο καισίου–το γνωστό δακρυγόνο–καθώς και τον φονικό νευροτοξικό παράγοντα VX.

Δεδομένου ότι οι διεθνείς συνθήκες απαγορεύουν τη χρήση χημικών όπλων, η έρευνα που διεξάγεται στο Πόρτον Ντάουν χαρακτηρίζεται αμυντικής φύσης, υποστηρίζει το βρετανικό υπουργείο Άμυνας. Οι υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις του αποσκοπούν στη βελτίωση του εξοπλισμού και των ελέγχων για την προστασία του στρατού και του πληθυσμού, σύμφωνα με το υπουργείο.

Τα τελευταία χρόνια το εργαστήριο έχει συμμετάσχει σε έρευνες για τον ιό Έμπολα και έχει εμπλακεί στην μάχη για την καταπολέμηση της επιδημίας στη Σιέρα Λεόνε από το 2013. Επίσης έχει αναλύσει τα χημικά όπλα που χρησιμοποιούνται στον πόλεμο στη Συρία και κυρίως το αέριο σαρίν, όπως έχει αποκαλύψει στο παρελθόν η κυβέρνηση.

Η μακρά ιστορία μυστικότητας που περιβάλλει το εργαστήριο έχει ωστόσο πυροδοτήσει επίμονες φήμες και σενάρια συνωμοσίας, μεταξύ των οποίων και κατηγορίες για πειράματα σε ανθρώπους και ζώα.

Το 1999 η αστυνομία ξεκίνησε έρευνα σχετικά με κάποιες δοκιμές που τυχόν να έθεσαν σε κίνδυνο τις ζωές στρατιωτών εν αγνοία τους. Η έρευνα δεν κατέληξε σε ποινικές διώξεις αλλά το 2008 το υπουργείο Άμυνας αποζημίωσε 360 πρώην μέλη των ενόπλων δυνάμεων με 3,4 εκατομμύρια ευρώ. Οι άνθρωποι αυτοί υποστήριξαν ότι, παρά την θέλησή τους, χρησιμοποιήθηκαν σε πειράματα χημικών όπλων στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, αλλά το υπουργείο αρνήθηκε ότι είχε ευθύνη.

Τον Ιούνιο του 2016 με Δελτίο Τύπου υπό τον τίτλο Η αλήθεια για το Πόρτον Ντάουν, το υπουργείο Άμυνας επιχείρησε να αντικρούσει κάποιες από τις φήμες για το εργαστήριο, περιλαμβανομένου του ότι εξωγήινοι είχαν μεταφερθεί εκεί και ότι χρησιμοποιούνταν για την καλλιέργεια κάνναβης.

Σε αυτό περιγραφόταν το έργο που πραγματοποιείται στο εργοστάσιο και γινόταν η παραδοχή ότι επιτυχημένες δοκιμές «δεν μπορούν επί του παρόντος να επιτευχθούν χωρίς τη χρήση πειραματόζωων».Επιπλέον, το εργαστήριο ανέπτυξε το εθελοντικό ερευνητικό πρόγραμμά του, στο οποίο έχουν συμμετάσχει 20.000 άνθρωποι μέσα σε δεκαετίες. «Ανέκαθεν λειτουργούσε με τα υψηλότερα ηθικά στάνταρ της εποχής», ανέφερε το υπουργείο.

Πηγή