Η παρακαταθήκη του #MeToo

Η παρακαταθήκη του #MeToo

Η πατριαρχία περνάει δύσκολες ώρες.

Η παρακαταθήκη του #MeToo

Η χρονιά είναι το 2013. Ο κωμικός Seth Macfarlane βγαίνει να ανακοινώσει της υποψηφιότητες των Όσκαρ λέγοντας: "Συγχαρητήρια κυρίες μου, δεν έχετε πλέον ανάγκη να υποκρίνεστε ότι ο Harvey Weinstein είναι γοητευτικός". Η αίθουσα έσκασε στα γέλια επιβεβαιώνοντας ότι οι ημέρες και τα έργα του άλλοτε κραταιού Weinstein ήταν το κοινό μυστικό στους κύκλους του Hollywood. Fast forward στο 2017. Mέσα από την ερευνητική δημοσιογραφία των New York Times και συγκεκριμένα, τη δουλειά της Jodi Kantor και της Megan Towey (για την οποία πήραν μαζί με τον Ronan Farrow του New Yorker το φετινό βραβείο Pulitzer), το κουτί της Πανδώρας άνοιξε και γέννησε τον κυκεώνα #MeToo. Αυτό που απασχολεί τώρα είναι το ποιά θα είναι η παρακαταθήκη του μαζικού κινήματος και αν αυτή η μετατόπιση στον τρόπο αντιμετώπισης των γυναικών στον εργασιακό χώρο ήρθε για να μείνει.

“Περάσαμε τέσσερις μήνες στην έρευνα για τον Weinstein. Ολο αυτό το διάστημα αναζητήσαμε σαφείς αποδείξεις. Καταλήξαμε σε ρεπορτάζ που περιέχουν επίσημες μαρτυρίες των γυναικών και αυτό είναι σημαντικό. Αποκαλύψαμε επίσης τις φιλικές συμφωνίες που είχε κάνει για να αποφύγει τα δικαστήρια. Υπάρχει το οικονομικό ίχνος του χρήματος που έδωσε μυστικά όλα αυτά τα χρόνια. Και κυρίως αποκαλύψαμε τα εσωτερικά έγγραφα της εταιρείας Weinstein Company. Εκεί, μια γυναίκα, η Lauren O’Connor, νεαρό στέλεχος της εταιρείας είχε γράψει το 2015 μια μεγάλη αναφορά που περιείχε τις καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση μέσα στην εταιρεία του. Μια από τις υπαλλήλους του είχε συρθεί στο ξενοδοχείο για να κάνει μασάζ στον Weinstein, γυμνό. Το σημείωμα της έγραφε χαρακτηριστικά: "Η ισορροπία των εξουσιών είμαι εγώ: 0 - Harvey Weinstein: 10”.

H είδηση των τελευταίων ημερών ότι ο Weinstein συνελλήφθη από τις Αμερικάνικες αρχές επιβεβαιώνει αυτό που υποψιαζόμαστε όλοι: **η πατριαρχία περνάει δύσκολες ώρες. ** Θα ήταν εύκολο να αφορίσει κανείς το #MeToo εξομοιώνοντας το με τον υπερφίαλο κόσμο της βιομηχανίας του θεάματος. Σε συζητήσεις μάλιστα, εκφράζεται συχνά η κυνική άποψη του “τώρα θυμήθηκαν όλες να βγούν να μιλήσουν; Tώρα που έγιναν μεγάλες σταρ και δεν έχουν τίποτα να χάσουν;” Το σαφές υπονοούμενο στον αφορισμό είναι ότι οι ορδές γυναικών που βγήκαν να μιλήσουν, βολεύτηκαν εδώ και χρόνια έχοντας κερδίσει την εύνοια Weinstein για να φτάσουν εκεί που έφτασαν - έστω και αν γι’αυτό χρειάστηκε να δώσουν ανταλλάγματα. Μια τέτοια προσέγγιση ωστόσο είναι υπεραπλουστευτική, κυρίως γιατί θεωρεί δεδομένη την δυνατότητα που είχαν στην διάθεση τους αυτές οι γυναίκες να βγουν και να καταγγείλουν περιστατικά στις απαρχές της καριέρας τους. Αγνοούν με απλά λόγια ότι προ-MeToo, **είτε ήσουν το κορίτσι της διπλανής πόρτας είτε η Gwyneth Paltrow, οι συνθήκες ήταν τέτοιες που δεν σου έδιναν καμία αυτοπεποίθηση** να βγεις και να μιλήσεις δημόσια γι’αυτό που σου συνέβη. Το σύστημα ήταν τέτοιο που ξερνούσε κάθε σου καλή πρόθεση και σε μεταμόρφωνε από θύμα σε θύτη.

Εικάζω πως κανείς από τους δημοσιογράφους που ανέδειξε το σκάνδαλο Weinstein δεν μπορούσε τότε να φανταστεί την έκταση που θα έπαιρνε το θέμα ανα το παγκόσμιο. Σ’ένα καζάνι που έβραζε όμως εδώ και καιρό, η αφορμή δόθηκε - έστω από τον εκτός πραγματικότητας glamour κόσμο του Hollywood- ώστε να φτάσει πλέον να συζητιέται το θέμα στους περισσότερους χώρους εργασίας. Πορείες διαμαρτυρίας οργανώθηκαν σε όλα τα μέρη του πλανήτη, γυναίκες που έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση ή επιθέσεις αισθάνονται πιο προστατευμένες να μιλήσουν, και κυρίως, κάτι φαίνεται να αλλάζει πια στο savoir faire των κοινωνικών συνανστροφών μεταξύ ανδρών και γυναικών.

“Όλοι, ουσιαστικά υποκινούμενοι από τον φόβο, αναγκάζονται να ενταχθούν σ’ αυτό το κίνημα. Όταν το βλέπω, μου θυμίζει τον θάνατο ενός βορειοκορεάτη ηγέτη, για τον οποίο έκλαιγαν τρομερά όλοι και κάποιοι έκλαιγαν τόσο δυνατά που δεν μπορούσες να συγκρατήσεις τα γέλια σου” δήλωσε πρόσφατα ο Ρόμαν Πολάνσκι που βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα εδώ και χρόνια. "Δηλαδή, πρόκειται απλά για υποκρισία;” ρωτάει ο δημοσιογράφος. “Κατά την άποψή μου είναι εντελώς υποκρισία”, απαντά ο Πολάνσκι.

Περα από οποιαδήποτε προσωπικά bias, το ζητούμενο είναι αφενός να υπάρξει μια μεγάλη μετατόπιση στην ισορροπία δυνάμεων (γιατί η σεξουαλική παρενόχληση έχει να κάνει λιγότερο με το σεξ και περισσότερο με την εξουσία), και αφετέρου, να συντελεστεί μια ριζική αλλαγή κουλτούρας και συμπεριφοράς που θα αναγκάσει τους άντρες, να αφήσουν πίσω τους ‘παραδοσιακά πρότυπα ανδρισμού’ τα οποία μέχρι τη στιγμή του #MeToo, ήταν απολύτως αποδεκτά - κάτι σαν το τίμημα που έπρεπε να πληρώσει μια γυναίκα για να μπορεί να υπάρξει στον εργασιακό χώρο ως ‘ισότιμο’ μέλος του. Μέχρι να υλοποιηθεί το φιλόδοξο εγχείρημα, μπορεί να γίνουμε και μάρτυρες υπερβολών ή περιστατικών που προδίδουν ότι το πράγμα μπορεί και να έχει ξεφύγει. Ας είναι. Κάθε μεγάλο επαναστατικό κίνημα αφήνει συνήθως πίσω του παράπλευρες απώλειες μέχρι να καταφέρει να ξαναγράψει τους κανόνες.

Loader