Αν έχω κρατήσει κάτι από την κουβέντα μας με τον Μιχάλη είναι πως δεν του αρέσουν οι τίτλοι. Το ότι κατέχει τον τίτλο του προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος «Περικλής», έγινε απλώς για λόγους πρακτικότητας. Ζητούμενο για εκείνον ήταν να βρει άτομα που να συμμερίζονται το όραμά του, ώστε να συνεχίσουν εκείνο που ξεκίνησε πριν από τρία χρόνια, με τη σύζυγό του, Νέφη. Γιατί όπως λέει χαρακτηριστικά: «Οι Τέχνες βοηθάνε αυτά τα παιδιά να ξεφύγουν από τη δύσκολη καθημερινότητά τους. Τους προσφέρουν μια διαφορετική οπτική της ζωής. Πιο όμορφη!».

Γράφει η Κωνσταντίνα Γεωργίου

Να σε πάρω πίσω στον Σεπτέμβριο του 2014. Πώς αποφασίσετε με τη σύζυγό σου τη δημιουργία του προγράμματος «Περικλής», το οποίο είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Περικλή Παυλίδη; Μεγάλη ιστορία. Ουσιαστικά, ο Περικλής Παυλίδης -ένας επιχειρηματίας της Λεμεσού- ήταν ο άνθρωπος που αποτέλεσε πηγή έμπνευσης να προσφέρουμε δωρεάν μαθήματα σε παιδιά, στη σχολή , ιδιοκτησίας της Νέφης. Είχε προηγηθεί η επικοινωνία μας με τη διευθύντρια ενός Δημοτικού σχολείου της Λεμεσού, η οποία μας είχε εισηγηθεί να βοηθήσουμε ένα ορφανό παιδί, καθώς θεωρούσε πως θα το ωφελούσε η επαφή του με τις Τέχνες. Σ΄εκείνο το σημείο, ο Περικλής μάς πρότεινε να προσφέρει το «musicNart» μαθήματα σε λιγότερο προνομιούχα παιδιά, κάτι που είχε σκεφτεί και η Νέφη παλαιότερα -το οποίο συμμερίστηκα με τη σειρά μου- αλλά δεν είχαμε καταλήξει μέχρι τότε πώς ακριβώς θα το πράτταμε. Τελικά, τα καταφέραμε, έχοντας και την πολύτιμη συνεισφορά ορισμένων γονιών που τα παιδιά τους φοιτούσαν στη σχολή, οι οποίοι εξέφρασαν την επιθυμία να καταβάλλουν το λειτουργικό κόστος της φοίτησης ενός ή δυο παιδιών στο συγκεκριμένο πρόγραμμα. Υπήρχαν και γονείς που δεν είχαν την ευχέρεια να καλύψουν το συνολικό κόστος της φοίτησης ενός παιδιού, αλλά έδιναν ό,τι μπορούσαν από το υστέρημά τους, επειδή πίστεψαν εξ αρχής στον σκοπό μας. Να σημειώσω πως το κόστος για τη φοίτηση των παιδιών στο πρόγραμμα, αφορά την αμοιβή των καθηγητών της σχολής, οι οποίοι προς τιμήν τους πρόσφεραν δωρεάν ώρες διδασκαλίας, θέλοντας και αυτοί να στηρίξουν την προσπάθεια μας.

Ένας από τους λόγους της δημιουργίας του προγράμματος, είναι επειδή θεωρείτε ότι όλα τα παιδιά πρέπει να έχουν πρόσβαση στις Τέχνες; Πρέπει να αναφέρω, ότι εγώ είμαι ένας άνθρωπος που προηγουμένως δεν είχα ιδιαίτερη επαφή με τις Τέχνες. Η καλλιτέχνης της οικογένειας είναι η Νέφη. Μέσα από αυτή την εμπειρία, όμως, διαπίστωσα πως οι Τέχνες διαμορφώνουν τον χαρακτήρα ενός παιδιού. Είναι καλά τα μαθηματικά, οι επιστήμες, η ιστορία και οι γλώσσες, αλλά εκείνο που θα καλλιεργήσει και θα διαμορφώσει μια προσωπικότητα, στο τέλος της ημέρας, είναι οι Τέχνες. Αν για παράδειγμα έχεις ένα παιδί με προβλήματα κοινωνικοποίησης και το ενθαρρύνεις να παρακολουθήσει μαθήματα θεάτρου, θα συμβάλλεις στην ανάπτυξή του μέσα από τους ρόλους που θα κληθεί να υποδυθεί. Κάποιοι ενδεχομένως να προτάξουν ως επιχείρημα: «Όταν ένα παιδί δεν έχει να φάει, θα σκεφτούμε το θέατρο;». Εγώ θα απαντήσω: «Παρά τα μαθηματικά, αν μη τι άλλο, το θέατρο θα βοηθήσει εκείνο το παιδί να ξεφύγει από τη δύσκολη καθημερινότητά του». Δεν είναι τυχαίο που λένε ότι ένα φτωχό παιδί, μ΄ένα μουσικό όργανο στα χέρια, δεν είναι καθόλου φτωχό. Αν βοηθήσεις ένα παιδί με προβλήματα να μάθει ένα μουσικό όργανο, αυτομάτως θα του παρέχεις μια συντροφιά. Έναν νέο «φίλο». Αυτό θέλαμε ουσιαστικά να προσφέρουμε μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα σε αυτά τα παιδιά.

Το πρώτο βήμα, ήταν να εξελίσσουμε το πρόγραμμά μας με τη δημιουργία του Ιδρύματος. Το δεύτερο βήμα είναι να γνωστοποιήσουμε τη δράση μας, να εδραιωθεί το έργο μας και να στηρίξουμε περισσότερα παιδιά. Το τρίτο βήμα είναι να επεκταθεί η δράση μας σε παγκύπριο επίπεδο

Πώς επιλέγετε τα παιδιά που συμμετέχουν στο πρόγραμμα; Επειδή δεν είχαμε τους απαραίτητους μηχανισμούς ελέγχου -τους οποίους θα είμαστε σε θέση να αναπτύξουμε ως Ίδρυμα πλέον- ένας τρόπος για να εξακριβώσουμε την πραγματική κατάσταση των παιδιών, ήταν μέσω των Συνδέσμων Γονέων των διαφόρων σχολείων, το Γραφείο Ευημερίας, ακόμη και από τη Μητρόπολη Λεμεσού. Είναι σημαντικό για εμάς να γνωρίζουμε το υπόβαθρο ενός παιδιού, για να μπορέσουμε να το βοηθήσουμε καλύτερα και πιο ουσιαστικά. Αυτό μας εξυπηρετεί και στο να αποφασίσουμε σε πρώτη φάση με ποιο είδος Τέχνη θα καταπιαστεί μέχρι να δούμε πού ακριβώς έχει κλίση.

Απ’ ό,τι αντιλήφθηκα, δεν περιμένατε το πρόγραμμα να είχε τέτοια απήχηση. Ισχύει; Έτσι ακριβώς. Δεν το περιμέναμε σε καμία περίπτωση. Από το ένα παιδί που είχαμε στην αρχή, φθάσαμε αισίως στα 26. Προσωπικά, δεν περίμενα ότι υπάρχουν τόσα παιδιά που δεν έχουν πρόσβαση στις Τέχνες. Διότι, υπάρχουν σχολεία, δημοτικοί και κοινοτικοί φορείς που προσφέρουν καλλιτεχνικά προγράμματα με χαμηλό κόστος, δίνοντας τη δυνατότητα στους περισσότερους γονείς να παρέχουν μια δραστηριότητα στα παιδιά τους. Αυτό που αντιλήφθηκα, όμως, είναι ότι σημασία έχει η αγάπη που θα δείξεις στα παιδιά, για να πειστούν να ακολουθήσουν κάτι, το οποίο στην τελική θα τους βοηθήσει και θα το αγαπήσουν με τη σειρά τους.

Ποια ανάγκη σάς οδήγησε στη σύσταση του ; Όπως προανέφερα, το κάθε παιδί έχει ένα λειτουργικό κόστος, το οποίο σχετίζεται αναλογικά με τον μισθό των καθηγητών της σχολής. Μέχρι σήμερα, αυτό το κόστος πέρα από μένα και τη σύζυγό μου, το επωμίζονταν και ορισμένοι γονείς που τα παιδιά τους φοιτούσαν στο «musicNart», που στήριξαν και με το παραπάνω το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Επειδή, όμως, δεν θέλαμε σε καμία περίπτωση να αναγκαστούμε να μειώσουμε τα παιδιά που στηρίζει το πρόγραμμα, αποφασίσαμε τη δημιουργία του . Ως Ίδρυμα θα μπορούμε να βρούμε χορηγούς, που θα αναλάβουν το κόστος φοίτησης ενός αριθμού παιδιού, με σκοπό να μπορέσουμε να στηρίξουμε ακόμη περισσότερα. Με προσοχή, βέβαια, διότι οφείλουμε να εξασφαλίσουμε ότι όλα τα παιδιά θα συνεχίσουν απρόσκοπτα τη φοίτησή τους, καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο να έχουμε μια χορηγία μόνο για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Άρα, πρέπει να εξασφαλιστεί η φοίτηση των παιδιών που στηρίζουμε ήδη, αλλά και όσων προστεθούν στη συνέχεια.

Προηγουμένως, δεν είχα ιδιαίτερη επαφή με τις Τέχνες. Μέσα από αυτή την εμπειρία, διαπίστωσα ότι οι Τέχνες διαμορφώνουν τον χαρακτήρα ενός παιδιού. Είναι καλά τα μαθηματικά, οι επιστήμες, η ιστορία και οι γλώσσες, αλλά εκείνο που θα καλλιεργήσει και θα διαμορφώσει μια προσωπικότητα, στο τέλος της ημέρας, είναι οι Τέχνες

Υπάρχουν σχέδια να επεκταθεί το πρόγραμμα του Ιδρύματος και σε άλλες πόλεις; Το πρώτο βήμα, ήταν να εξελίσσουμε το πρόγραμμά μας με τη δημιουργία του Ιδρύματος. Το δεύτερο βήμα είναι να γνωστοποιήσουμε τη δράση μας, να εδραιωθεί το έργο μας και να στηρίξουμε περισσότερα παιδιά. Το τρίτο βήμα είναι να επεκταθεί η δράση μας σε παγκύπριο επίπεδο. Έχουμε σκοπό να συνεργαστούμε με αναγνωρισμένες σχολές, στις οποίες ως Ίδρυμα θα παρέχουμε την οικονομική στήριξη προκειμένου να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε παιδιά που έχουν ανάγκη. Θεωρώ πως δεν υπάρχουν άνθρωποι της Τέχνης που δεν θα «αγκαλιάσουν» αυτή την πρωτοβουλία. Η τεχνική δυσκολία έγκειται στο ότι πρέπει να δημιουργηθούν πρώτα οι απαραίτητοι μηχανισμοί, ώστε να υπάρχει έλεγχος και διαφάνεια κατά πόσο διατίθενται σωστά τα χρήματα του Ιδρύματος.

Ποια είναι τα άτομα που απαρτίζουν το διοικητικό συμβούλιο του Ιδρύματος; Το σημαντικότερο για μένα είναι ότι βρήκα ανθρώπους που ξέρω πως θα βρίσκονται δίπλα μου σε κάθε βήμα και συμμερίζονται το όραμα του Ιδρύματος. Αυτοί είναι ο Κρίστης Πλαστήρας, ο Λευτέρης Ελευθερίου, ο Νεκτάριος Μαρκέτος, ο Περικλής Κλείτου και η Έλενα Μανιατοπούλου Χατζηπαναγή.

Πόσο καιρός χρειάστηκε να βρεις τα άτομα και να «στήσεις» το Ίδρυμα; Γύρω στα δυο χρόνια, καθώς το σημαντικότερο ήταν να γίνουν όλα σωστά, κάνοντας μελετημένα βήματα. Θέλω πάνω από όλα, να υπάρχει διαφάνεια.

Αγχωτική διαδικασία; Πάρα πολύ, καθώς έπρεπε να επιλέξω κόσμο που να συμμερίζεται το όραμά μου, να αντιληφθεί τι είχαμε σκοπό να κάνουμε, ώστε να συνεισφέρει με τη σειρά του.

Το να βρείτε τα χρήματα για να λειτουργήσει αυτό το φιλανθρωπικό Ίδρυμα, είναι ο μεγαλύτερος «πονοκέφαλος»; Τα έξοδα για τον πρώτο χρόνο λειτουργίας, τα έχουμε καλύψει μέσω της σχολής, καθώς τον περασμένο Μάιο πραγματοποιήθηκε η παράσταση «Mulan», με χορηγό την «Bernhard Schulte Shipmanagement» και υποστηρικτή τη (link ετοίμασαν την πρώτη ραδιοφωνική μας ενημέρωση προς το κοινό. Υπάρχουν τρεις τρόποι για να στηρίξει κανείς το έργο μας. Ο πρώτος είναι κάνοντας μια εισφορά, με βάση την οικονομική του δυνατότητα. Ο δεύτερος είναι «υιοθετώντας» ένα ή περισσότερα παιδιά, καλύπτοντας το κόστος φοίτησής τους, είτε πρόκειται για φυσικό πρόσωπο, είτε για μια εταιρεία ή έναν Οργανισμό. Ο τρίτος είναι μέσω του εθελοντισμού. Οι εθελοντές καλούνται να καταβάλλουν το ποσό των 30 ευρώ τον χρόνο και παράλληλα να βοηθάνε με όποιο τρόπο μπορούν. Μάλιστα, μετά την πάροδο των δυο χρόνων, θα έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι. Έτσι, θα μπορούν να εμπλακούν πιο ενεργά με το Ίδρυμα, αν το επιθυμούν. Παράλληλα, μέσω του κύκλου τους, θα μπορούν να διαπιστώσουν κατά πόσο υπάρχουν παιδιά που χρειάζονται τη βοήθεια μας και έτσι το Ίδρυμα θα μεγαλώσει μέσω των εθελοντών.

Για σένα, ποιο είναι το πραγματικό νόημα της Τέχνης; Το ότι οποιαδήποτε μορφή Τέχνης, μπορείς να τη μοιραστείς με τους άλλους. Όταν ασχολείσαι με τις επιστήμες, θα μεταδώσεις τη γνώση σου όταν ανακαλύψεις κάτι καινούργιο. Αυτό δεν ισχύει με τις Τέχνες. Παίζεις πιάνο και μοιράζεσαι τη μουσική με το κοινό.

Δεν είναι τυχαίο που λένε ότι ένα φτωχό παιδί, μ΄ένα μουσικό όργανο στα χέρια, δεν είναι καθόλου φτωχό. Αν βοηθήσεις ένα παιδί με προβλήματα να μάθει ένα μουσικό όργανο, αυτομάτως θα του παρέχεις μια συντροφιά. Έναν νέο «φίλο». Αυτό θέλουμε ουσιαστικά να προσφέρουμε σε αυτά τα παιδιά

Να υποθέσω ότι όλα αυτά τα χρόνια έχεις κερδίσει πολύ περισσότερα, απ’ όσα έχει προσφέρει; Αρκεί και μόνο το χαμόγελο αυτών των παιδιών; Δεν είναι μόνο το χαμόγελο. Το να μπαίνω στο αυτοκίνητο και να πηγαίνω να παρακολουθήσω έναν διαγωνισμό ή μια παράσταση, όπου συμμετέχουν παιδιά, που μέσω εμάς έμαθαν να αγαπούν μια Τέχνη, ενώ έφτασαν σε σημείο να βραβεύονται για την απόδοσή τους γιατί αφοσιώθηκαν σε αυτό που κάνουν, λες χαλάλι όσα έκανες. Πόσο μάλλον όταν ανοίγει η πόρτα της σχολής και μπαίνουν μέσα παιδιά που σε αγκαλιάζουν επειδή τους έδωσες τη δυνατότητα να βρίσκονται εκεί… Βουρκώνουν τα μάτια σου. Για αυτό, θέλεις να προσφέρεις αυτή τη δυνατότητα σε όσα περισσότερα παιδιά γίνεται.