Η ολοκαίνουργια Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου, φέρει την υπογραφή του διάσημου πλεόν και στην Κύπρο αρχιτέκτονα, Jean Nouvel.

Το Κέντρο Πληροφόρησης - Βιβλιοθήκη «Στέλιος Ιωάννου» (ΚΕΠ), έχει μια απόσταση από τα υπόλοιπα κτήρια του Πανεπιστημίου, γεγονός που στα μάτια μας, φάνηκε πως του δίνει χώρο να αναπνέει.

Βρίσκεται βορειανατολικά της Πανεπιστημιούπολης και πρόκειται για έναν τεχνητό λόφο, παρομοίου σχήματος με τους παρακείμενους στην περιοχή, ιδιαίτερα με το λόφο του Άρωνα με το χαρακτηριστικό οροπέδιο, που δεσπόζει στη νότια πλευρά, απέναντι από τον ποταμό Καλόγερο.

Μια έγχρωμη μεμβράνη, καλύπτει ολόκληρο το κτήριο και αφήνει "εκτεθιμένο" μόνο τον θόλο. Η μεμβράνη λειτουργεί κι ως ηλιοπροστασία, καθώς πρόκειται για ένα έργο το οποίο βασίζεται στις αρχές τις βιοκλιματικής προσέγγισης.

Κι ενώ το εξωτερικό της βιβλιοθήκης είναι πολύ ταπεινό, το εσωτερικό είναι εντυπωσιακότατο, αλλά συνάμα δωρικό και επιβλητικό.

Μπαίνοντας, αισθάνεσαι πως εισήλθες σε μια σπηλιά. Πριν ακόμη μπεις στην βιβλιοθήκη, βρίσκεται σε έναν διάδρομο κυλικό που λειτουργεί σαν διαχωριστικό ανάμεσα στη βιβλιοθήκη και τους βοηθητικούς χώρους.

Το κτήριο συνολικού εμβαδού περίπου 15.700 τμ αναπτύσσεται κατακόρυφα σε 5 επίπεδα, και στεγάζει εκτός από το ενιαίο χώρο της βιβλιοθήκης, τον πυρήνα του Κέντρου Γλωσσών, το Κέντρο Τεχνολογικής Υποστήριξης της Διδασκαλίας και την Υπηρεσία Πληροφορικών Συστημάτων.

Κοιτάζοντας ψηλά, προεξέχουν σε κόκκινη απόχρωση, τεράστια κουτιά. Πρόκειται για τα booths ανάγνωσης.

Μπαίνοντας μέσα και περπατώντας προς το κέντρο, όπου βρίσκεται ο κώνος, θεωρείς πως όλα περιστρέφονται γύρω από αυτόν, μέχρι να σηκώσεις το βλέμμα σου για να συνειδητοποιήσεις πως τελικά είναι ο θόλος της οροφής που δίνει χαρακτήρα στο έργο.

Όλα είναι όμορφα, τακτοποιημένα, καθαρά, μοντέρνα, ψηφιακά. Όταν όμως μπαίνεις στον ανελκυστήρα, ανεβαίνεις στον 3ο όροφο, αντικρύζεις από τη μία τις προτομές του ζεύγους των δωρητών κι από την άλλη το πιάνο μπροστά από τον κώνο και από πάνω σου τον θόλο με όλες τις λεπτομέριες να ξεδιπλώνεται και να σε σκεπάζει, το αίσθημα είναι απερίγραπτο και κυμαίνεται στις αποχρώσεις του εμβληματικού.

Η ιδιαίτερη αυτή διαφώτιστη κατασκευή, διαμέτρου περίπου 40 μέτρων, διαχέει το φυσικό φως στο μεγάλο αναγνωστήριο του 3ου ορόφου σε ελεγχόμενο επίπεδο για την οπτική άνεση των χρηστών. Στην κορυφή του θόλου, ένας ηλιοστάτης διαμέτρου 5 μέτρων , κατευθύνει κατακόρυφα μία δέσμη φωτός μέχρι και το χαμηλότερο επίπεδο του κτηρίου.

Ο ηλιοστάτης είναι μία περιστρεφόμενη εξειδικευμένη κατασκευή με περιστρεφόμενες περσίδες και φωταγωγό οροφής.

Το φυσικό φως διαχέεται σε όλα τα αναγνωστήρια των χαμηλότερων επιπέδων μέσω ανάκλασης της δέσμης φωτός στην επιφάνεια ενός κώνου ύψους 24 μέτρων, που είναι χωροθετημένος στο κέντρο του εσωτερικού κεντρικού αίθριου.

15.700 τετραγωνικά μέτρα, 620.000 έντυποι τόμοι, 190.000 συνδρομές σε τίτλους ηλεκτρονικών βιβλίων, 900 θέσεις μελέτης, 24ωρη λειτουργία

Το έργο κόστισε συνολικά 33 εκατομμύρια ευρώ, ανάμεσα στα οποία και η δωρεά ύψους 8 εκατομμυρίων της Έλλης Ιωάννου στη μνήμη του συζύγου της, Στέλιου Ιωάννου. Η οικογένεια των δωρητών κάλυψε και την αμοιβή του αρχιτέκτονα Jean Nouvel, η οποία ανέρχεται στα 2 εκατομμύρια ευρώ. Η επιλογή του αρχιτέκτονα έγινε από τον Δάκη Ιωάννου και υπήρξε απευθείας ανάθεση για αυτό και η αμοιβή του καλύφθηκε από την οικογένεια.

Ο αρχιτέκτονας Jean Nouvel είπε για το συγκεκριμένο έργο ότι «κάθε βιβλιοθήκη αποτελεί χώρο γνώσης και έκφρασης είναι όμως και μάρτυρας της ιστορίας του τόπου σας. Ήθελα αυτό το έργο να μοιάζει με ποίηση, να είναι ένα έργο τέχνης».

Φιλοδοξία του πανεπιστημίου είναι να αναπτύξει μια στενή σχέση με τα σχολεία και νηπιαγωγεία, προωθώντας την κουλτούρα της φιλαναγνωσίας.

Υπάρχουν 900 θέσεις μελέτης κάποιες εκ των οποίες στα booth ανάγνωσης που παρατηρείς μπαίνοντας. Το κύριο τμήμα της βιβλιοθήκης, δεν λειτουργεί σε 24ωρη βάση, ωστόσο ένα τμήμα της, είναι ανοικτό για το κοινό όλο το 24ωρο, ενώ επιστροφές βιβλίων θα μπορούν να γίνονται αυτόματα σε ειδική θυρίδα, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Όλα τα βιβλία έχουν σημανθεί με μικροτσίπ, ώστε τίποτα να μην εξέρχεται χωρίς να καταγραφεί.

Οποιοσδήποτε μπορεί να μελετήσει στο Κέντρο Πληροφόρησης - Βιβλιοθήκη «Στέλιος Ιωάννου» (ΚΕΠ), ανεξάρτητα αν πρόκειται για φοιτητή του συγκεκριμένου ή κάποιοιυ άλλου Πανεπιστημίου, ερευνητή ή ακαδημαϊκό, ενήλικα βιβλιοφάγο ή παιδί.

Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020».