Κυκλική Οικονομία για βιώσιμο μέλλον

Κυκλική Οικονομία για βιώσιμο μέλλον

Κυκλική Οικονομία για βιώσιμο μέλλον

Γράφει η Χαρά Μαυρονικόλα, Λειτουργός Περιβάλλοντος - Εμπειρογνώμονας σε θέματα Περιβάλλοντος και Αποδοτικής Χρήσης Πόρων, Έργο LIFE Cyclamen

Το υφιστάμενο μοντέλο της γραμμικής οικονομίας στηρίζεται στην αλυσίδα “παραγωγή-κατανάλωση-απόρριψη”, ενώ στην κυκλική οικονομία το τελευταίο στάδιο αντικαθίσταται με την «επαναχρησιμοποίηση».

Η κυκλική οικονομία έχει μπει για τα καλά στο προσκήνιο, τόσο σε Ευρωπαϊκό, όσο και παγκόσμιο επίπεδο. Διαφαίνεται, ότι μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της ευημερίας στην κοινωνία μας, αλλά και να μειώσει την εξάρτησή μας από τα πρωτογενή υλικά.

Καθώς ο υπερκαταναλωτισμός συνεχίζει να αυξάνεται με ταχύτατους ρυθμούς, αυξάνεται παράλληλα και η παραγωγή αποβλήτων, αλλά και η κατανάλωση πόρων για δημιουργία νέων αγαθών και προϊόντων.

Ο κάθε καταναλωτής απαιτεί καλύτερη ποιότητα ζωής, υψηλότερο βιοτικό επίπεδο και λιγότερο περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Με τα σημερινά δεδομένα και με τον τρόπο που είναι δομημένη η οικονομία μας, η οποία στηρίζετε πλήρως σε ένα γραμμικό μοντέλο ανάπτυξης (δηλαδή: παίρνω, φτιάχνω, χρησιμοποιώ και απορρίπτω) είναι σίγουρο ότι το υψηλό βιοτικό επίπεδο που ζητάμε δεν συμβαδίζει με την προστασία και αειφορία του περιβάλλοντος.

Ο δρόμος του μέλλοντος Η διασφάλιση βιώσιμων προτύπων παραγωγής και κατανάλωσης και η μετάβαση από μια γραμμική οικονομία σε µια κυκλική, προϋποθέτει αλλαγή αντιλήψεων και νοοτροπίας των καταναλωτών σχετικά με την επαναχρησιμοποίηση, την επισκευή, την ανανέωση, την ανάκτηση και την ανακύκλωση υφιστάμενων υλικών και προϊόντων. Ό,τι προηγουμένως θεωρείτο ως “απόβλητο”, μπορεί πλέον να μετατραπεί σε χρήσιμη “πρώτη ύλη”, δηλαδή: παίρνω, φτιάχνω, χρησιμοποιώ και επαναχρησιμοποιώ.

Οι επιχειρήσεις και οι καταναλωτές, θα πρέπει να στραφούν σε εναλλακτικά προϊόντα, τα οποία πέρα από το περιβαλλοντικό όφελος, συνεισφέρουν και στη δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας, ενώ παράλληλα προάγουν την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα. Επίσης, οι επιχειρήσεις μέσω της καθιέρωσης συστημάτων επαναχρησιμοποίησης, μπορούν να εφοδιάζονται με υψηλής ποιότητας εναλλακτικά υλικά, με αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη διάρκεια ζωής των προϊόντων τους και φυσικά το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό όφελος.

Πώς αντιμετωπίζουμε την πρόκληση Ανταποκρινόμενη στις νέες προκλήσεις, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει ως βασική προτεραιότητά της τον τομέα του περιβάλλοντος και της αποδοτικότητας πόρων, με ειδική έμφαση, στο θέμα της κυκλικής οικονομίας. Στο πλαίσιο αυτό, και προκειμένου να προωθηθεί η εφαρμογή των σχετικών πολιτικών, η ΕΕ έχει υιοθετήσει το Υπο-πρόγραμμα για το Περιβάλλον και την Αποδοτική Χρήση Πόρων κάτω από το Πρόγραμμα LIFE, το οποίο αποτελεί το χρηματοδοτικό μέσο της EE για το Περιβάλλον και τη Δράση για το κλίμα.

Στόχος του Προγράμματος LIFE είναι να συμβάλει στην εφαρμογή, τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής και κλιματικής πολιτικής και νομοθεσίας μέσω της συγχρηματοδότησης έργων με προστιθέμενη αξία για την Ευρώπη. Δικαιούχοι του Προγράμματος είναι δημόσιοι φορείς, μη κυβερνητικές οργανώσεις, τοπικές αρχές, πανεπιστήμια, ιδιωτικές εταιρείες και οργανισμοί και γενικότερα οποιοσδήποτε εγγεγραμμένος φορέας σε Κράτος Μέλος της Ε.Ε. Το Πρόγραμμα LIFE το οποίο υφίσταται ως χρηματοδοτικό εργαλείο από το 1992, έχει ήδη συγχρηματοδοτήσει αριθμό έργων που προωθούν και αναδεικνύουν την κυκλική οικονομία όπως για παράδειγμα το Έργο AUTOPLAST-LIFE (LIFE13 ENV/IT/000559).

Σκοπός του Έργου ήταν η δημιουργία ενός συστήματος ανάκτησης και ανακύκλωσης πλαστικών αποβλήτων στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας. Το σύστημα περιλαμβάνει δίκτυο για την συλλογή της δεξαμενής και της εφεδρικής δεξαμενής καυσίμου από οχήματα, καθώς και μια πιλοτική μονάδα ανακύκλωσης για την παραγωγή ανακυκλώσιμου υλικού. Με άλλα λόγια, τα πλαστικά μέρη των οχημάτων, τα οποία υπό κανονικές συνθήκες θα κατέληγαν στις χωματερές, επαναχρησιμοποιούνται με πολλαπλά οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη.

Η αντικατάσταση της πρωτογενής πρώτης ύλης από το ανακυκλωμένο πλαστικό υλικό δημιουργεί οικονομικό όφελος λόγω του χαμηλού κόστους και ελαττώνει το διοξείδιο του άνθρακα που παράγεται από την παραγωγική διαδικασία.

Άλλο ένα έργο που έχει συγχρηματοδοτηθεί από το Πρόγραμμα LIFEείναι το Έργο LIFE MULTIBIOSOL (LIFE14 ENV/ES/000486).

Οι υφιστάμενες πρακτικές στη γεωργία απαιτούν τη χρήση μεγάλων ποσοτήτων από πλαστικό φιλμ και πλαστικές σακούλες για την πρόληψη της ανάπτυξης ζιζανίων, την προστασία των καλλιεργειών από έντομα, τη ρύθμιση του εδάφους και της θερμοκρασίας, αλλά και τη συγκράτηση του νερού και των θρεπτικών συστατικών.

Αυτά τα πλαστικά υλικά μιας χρήσης, συνήθως καταλήγουν στις χωματερές καθώς η ανακύκλωσή τους δεν είναι συμφέρουσα, ενώ προκαλούν σοβαρές αρνητικές συνέπειες στο περιβάλλον. Ως αποτέλεσμα οι κυβερνήσεις αλλά και οι γεωργοί ζητούν πλέον πιο οικονομικά αποδοτικές και περιβαλλοντικές επιλογές. Αυτές τις προκλήσεις έρχεται να αντιμετωπίσει το Έργο LIFE MULTIBIOSOL, στόχος τους οποίου ήταν να επιδείξει ότι είναι δυνατή η βιωσιμότητα και η αποδοτικότητα των γεωργικών πρακτικών με την εισαγωγή ενός καινοτόμου, οικονομικά βιώσιμου και πλήρως βιοδιασπώμενου πλαστικού που δεν θα παράγει καθόλου απόβλητα.

Μάθετε περισσότερα για το Πρόγραμμα LIFE, τις δράσεις του στην Κύπρο, αλλά και το κατά πόσον η δική σας ιδέα μπορεί να χρηματοδοτηθεί, επικοινωνώντας με το Εθνικό Σημείο Επαφής στο 22408926 ή μπαίνοντας στην ιστοσελίδα www.lifecyclamen.com.cy.

Loader