Θεσμικά, οι εταιρείες επαγγελματικών υπηρεσιών είναι δεσμευμένες στην παροχή ασφαλούς και υγιούς περιβάλλοντος εργασίας για το προσωπικό τους. Σύμφωνα με τη σχετική ισχύουσα νομοθεσία, κώδικες καλής πρακτικής και διεθνή πρότυπα, οι εταιρείες επαγγελματικών υπηρεσιών οφείλουν να μεριμνούν και να εργάζονται για την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων τους καθ’ όλη τη διάρκεια της εργασίας τους, προστατεύοντας τους τόσο από εργατικά ατυχήματα, όσο και από τυχόν μελλοντικές επαγγελματικές ασθένειες που τείνουν να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια ή ως συνέπεια της εργασίας των εργαζομένων στην εταιρεία.

Βήμα 1 - Σύστημα διαχείρισης Ασφάλειας και Υγείας της εργασίας

Αρχικά, πρέπει να σχεδιαστεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης Ασφάλειας και Υγείας της εργασίας που θα περιλαμβάνει συχνούς βελτιωτικούς ελέγχους, με στόχο την αποτελεσματική διαχείριση των εργασιακών κινδύνων και τη λήψη προληπτικών και διορθωτικών μέτρων για τον περιορισμό τους. Ειδικότερα για την τήρηση αυτών των διαδικασιών, στην KPMG έχει δημιουργηθεί ξεχωριστό εγχειρίδιο Ασφάλειας και Υγείας το οποίο περιλαμβάνει όλες τις απαιτούμενες Κανονιστικές Διοικητικές Πράξεις που αφορούν άμεσα και έμμεσα την εταιρεία. Το εγχειρίδιο διέπεται από το διεθνές πρότυπο OHSAS 18001/ISO 45001 και συντονίζεται κυρίως από τον Λειτουργό Ασφάλειας και Υγείας, τους επιτρόπους Ασφάλειας και Υγείας και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της εταιρείας.

Βήμα 2 - Μελέτη Αποτίμησης Επικινδυνότητας

Η εταιρεία οφείλει να διενεργεί αριθμό Μελετών Εκτίμησης της Επικινδυνότητας (ανάλογα με κάθε εγκατάσταση και τοποθεσία) μέσω των οποίων οι πιθανοί εργασιακοί κίνδυνοι εντοπίζονται, αξιολογούνται ενώ προτείνονται μέτρα για εξάλειψη των κινδύνων ή μείωση του ρίσκου σε αποδεκτά όρια. Βάσει των ευρημάτων μιας Μελέτης Εκτίμησης Επικινδυνότητας καθορίζονται στόχοι οι οποίοι παρακολουθούνται και αναθεωρούνται συστηματικά για τη συνεχή βελτίωση της απόδοσης της ασφάλειας και της υγείας στην εργασία.

Βήμα 3 - Επιτροπές Ασφάλειας και Υγείας

Πολύ μεγάλο και βασικό ρόλο σε μια εταιρεία έχουν οι επιτροπές Ασφάλειας και Υγείας. Συνήθως καταρτίζεται μια επιτροπή για κάθε εγκατάσταση, με τα μέλη της να αποτελούνται από όλες τις βαθμίδες και θέσεις του προσωπικού, και τα οποία αναφέρονται στον υπεύθυνο Διευθυντή Ασφάλειας και Υγείας του κάθε κτηρίου (συνήθως πρόκειται για διευθυντικό στέλεχος της εταιρείας σε όλες τις περιπτώσεις). Σε όλες τις συναντήσεις των επιτροπών ανεξαιρέτως (όπως και μέλος σε αυτές) οφείλει να είναι παρών και ο Λειτουργός Ασφάλειας και Υγείας. Η γενική ευθύνη βαραίνει τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της εταιρείας. Με αυτό τον δομημένο τρόπο διαχείρισης των προβλημάτων, θεμάτων και μέτρων, προτείνονται εισηγήσεις μέσω των επιτροπών που αφορούν όλο το προσωπικό με συνεχή ενημέρωση και εμπλοκή του ίδιου του Διευθύνοντα Συμβούλου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την άμεση, έγκαιρη αλλά και χρηστή ανάμειξη της διοίκησης σε θέματα που άπτονται της ασφάλειας και της υγείας του προσωπικού.

Βήμα 4 - Στόχοι Βελτίωσης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία

Το Σύστημα Διαχείρισης της Ασφάλειας και Υγείας της εργασίας συνήθως εστιάζει σε προκαθορισμένους στόχους βελτίωσης της Ασφάλειας και Υγείας στην εργασία. Στην KPMG για παράδειγμα, το εν λόγω σύστημα εστιάζει στα πιο κάτω συγκεκριμένα θέματα που αφορούν:

• Βελτίωση της υποδομής και επιμέρους εγκαταστάσεων • Συνεχής και συστηματική πληροφόρηση, ενημέρωση και κατάρτιση των εργοδοτουμένων σε θέματα εργασιακής ασφάλειας και υγείας • Συνεπής παρακολούθηση του περιβάλλοντος εργασίας για το προσωπικό • Εργονομία • Οδήγηση • Εργασία και έκθεση σε νέους χώρους στις εγκαταστάσεις των πελατών • Ταξίδια στο εξωτερικό • Ενοικίαση και χρήση κτιριακών εγκαταστάσεων • Χρήση υπεργολάβων και προμηθευτών για τη διενέργεια διάφορων τεχνικών εργασιών ή εργασιών υποδομής.

Βήμα 5 – Θεσμός Ιατρού Εργασίας

Με στόχο την προστασία της υγείας των υπαλλήλων από κινδύνους που ενέχει η φύση της εργασίας (π.χ. μυοσκελετικά και οφθαλμολογικά συμπτώματα, εργασιακό άγχος), ολοένα και περισσότερες εταιρείες αποφασίζουν να συνεργαστούν με εταιρεία παροχής Ιατρού Εργασίας για το προσωπικό, τόσο για την αντιμετώπιση των εργατικών ασθενειών αλλά κυρίως για την έγκαιρη διάγνωση και πρόληψή τους.

Μετά από εσωτερική ενημέρωση του προσωπικού, ο Ιατρός Εργασίας συναντιέται με όλο το προσωπικό που εργάζεται στην εταιρεία και το εξετάζει για τυχόν προβλήματα ελέω εργασίας, δημιουργώντας παράλληλα προσωπικούς ιατρικούς φακέλους για όλους τους υπαλλήλους. Με αυτό τον τρόπο ο ιατρός έχει την ευκαιρία να γνωρίσει το προσωπικό σε πρώτο στάδιο και μετέπειτα προγραμματίζει να το παρακολουθεί ιατρικά σε τακτά χρονικά διαστήματα. Για παράδειγμα το εργασιακό άγχος, το οποίο είναι από τους παράγοντες που συναντιέται συχνά σχεδόν σε όλες τις φύσεις εργασίας, είναι τώρα εφικτό να αναγνωριστεί και να μετρηθεί μέσω της συνεργασίας των υπηρεσιών του Ιατρού Εργασίας, του Λειτουργού Ασφάλειας και Υγείας και του Τμήματος Ανθρώπινου Δυναμικού. Έτσι η εταιρεία είναι σε θέση να εφαρμόσει μέτρα ως προς την αντιμετώπιση του, προτείνοντας στο προσωπικό μεθόδους και τρόπους διαχείρισης του άγχους και της πίεσης που προέρχονται από την εργασία.

Η Ασφάλεια και Υγεία πρέπει να αποτελούν προτεραιότητες στην ατζέντα των διοικητικών συμβουλίων των εταιρειών. Ένα ασφαλές και υγιές περιβάλλον ενέχει θετικά στοιχεία όπως η μείωση ρίσκου εμφάνισης εργατικών ατυχημάτων, η μείωση πιθανότητας εμφάνισης επαγγελματικής ασθένειας, η μείωση του χρόνου επιστροφής στην εργασία μετά από κάποιο χρονικό διάστημα λόγω εμφάνισης επαγγελματικής ασθένειας, η μείωση των αδειών ασθενείας, η καλύτερη επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ υπαλλήλων και η ραγδαία αύξηση ηθικού και ικανοποίησης των υπαλλήλων. Όλα αυτά οδηγούν στην επίτευξη των απώτερων σκοπών μιας εταιρείας, όπως η βέλτιστη παραγωγικότητα, απόδοση και ποιότητα υπηρεσιών, σημεία το οποία καθορίζουν και χαρακτηρίζουν μια εταιρεία στην αγορά και την κοινωνία με βάση τα σημερινά δεδομένα.

Ιάκωβος Λεμεσιανός, Λειτουργός Ασφάλειας και Υγείας, KPMG Limited