Γράφει ο Μάριος Κωνσταντινίδης

Οι Κύπριοι είμαστε γενικά πολύ συναισθηματικοί ως άνθρωποι. Ίσως να είναι η μεσογειακή και μεσανατολική ιδιοσυγκρασία, δεν ξέρω. Η νηφαλιότητα και η ψύχραιμη αποτίμηση της πραγματικότητας δεν αποτελεί πάντως βασικό μας χαρακτηριστικό ως λαό. Αυτό είναι σίγουρο.

Όταν, δε, βρεθούμε μπροστά σε τόσο τρομερές τραγωδίες όπως ήταν αυτή του Μαρί, ο συναισθηματικός μας παραλογισμός διογκώνεται. Γίνεται ακόμη πιο ασυνάρτητος.

Σίγουρα, αυτό δεν χαρακτηρίζει μόνο τους παραδοσιακά πιο «θερμόαιμους» ως λαούς. Μπροστά σε τόσο ξαφνικά και τόσο ανείπωτα και αδιανόητα ατυχήματα, όπως εκείνο που ζήσαμε στην Κύπρο το απαίσιο πρωινό της 11ης Ιουλίου του 2011, δεν υπάρχει τίποτα πιο ανθρώπινο και τίποτα πιο αιτιολογημένο από την απώλεια της ψυχραιμίας και της νηφαλιότητας.

Λέγοντας αυτά, και με απεριόριστο σεβασμό στις οικογένειες που τόσο βάναυσα βιώνουν την απώλεια των αγαπημένων τους, αισθάνομαι πως θα ήταν καλό να αρχίσει να λέγεται πιο συχνά πως η εθνικιστική ηρωοποίηση των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους εκείνη τη μέρα είναι ζημιογόνα.

Δεν ήταν εθνικοί ήρωες που έχασαν τη ζωή τους μαχόμενοι για την πατρίδα οι δεκατρείς του Μαρί. Ούτε θα βοηθήσει ποτέ στην κάθαρση να συνεχίζουμε να τους αποκαλούμε και να τους αντιλαμβανόμαστε ως τέτοιους, που είχαν απέναντί τους κάποιους «άλλους» που ήταν «εχθροί» . Θύματα ήταν. Τραγικά θύματα μιας πολιτείας που διαχρονικά υπολειτουργούσε (και συνεχίζει να υπολειτουργεί) και μιας αδιάκοπα εμπόλεμης γειτονιάς που, όπως αποδείχθηκε και με τον προχθεσινό αδέσποτο πύραυλο, ενίοτε μαζί με τα ξερά μπορεί να κάψει και τα χλωρά.

Να αγωνιστούμε για μια κρατική μηχανή πιο προληπτική, πιο λειτουργική και πιο σύγχρονη. Αυτό θα ήταν το καλύτερο μνημόσυνο για τους δεκατρείς του Μαρί

Δεν μπορώ ούτε να διανοηθώ το κακό που θα συνέβαινε σε περίπτωση που, εντελώς συμπτωματικά, ο προχθεσινός πύραυλος έπεφτε δέκα ή είκοσι χιλιόμετρα πιο κάτω. Τρομάζω μόνο που το σκέφτομαι. Παρομοίως, δεν μπορώ ούτε και στο ελάχιστο να βιώσω τον πόνο και το σοκ που οι οικογένειες των θυμάτων του Μαρί ένιωσαν και εξακολουθούν να νιώθουν. Ας μην καπηλευόμαστε ωστόσο τη μνήμη τους. Ας σταματήσουμε να στρουθοκαμηλίζουμε με εθνικιστικές ηρωοποιήσεις και μνημόσυνα κι ας πάψει αυτή η τόσο ενοχλητική πολιτική τους εκμετάλλευση.

Να αγωνιστούμε (και να μη σταματήσουμε να αγωνιζόμαστε) για μια κρατική μηχανή πιο λειτουργική, πιο προληπτική και πιο σύγχρονη. Αυτό θα ήταν το καλύτερο μνημόσυνο για τους δεκατρείς του Μαρί. Για μια πολιτεία που τηρεί τους κανόνες ασφαλείας και που δεν εφησυχάζει μπροστά σε ενδεχόμενους και ορατούς κινδύνους. Είναι συλλογική υπόθεση η πρόληψη και η ευθυνοφοβία και όλους μας αφορά. Κάθε μέρα, κάθε ώρα και κάθε στιγμή οι οικογένειές τους μας ζητούν δικαίωση. Κάθε μέρα, κάθε ώρα και κάθε στιγμή οφείλουμε όλοι να είμαστε πιο προσεκτικοί και πιο προληπτικοί με τις δουλειές μας. Αυτό θα ήταν το καλύτερο μνημόσυνό τους.

Σε ό,τι αφορά στην ασταμάτητα εμπόλεμη κατάσταση της γειτονιάς μας, που μας στέλνει από πυρίτιδα μέχρι φονικούς πυραύλους, τι να πω. Σαφώς, αυτό δεν είναι κάτι που μόνοι μας μπορούμε να ελέγξουμε. Το ελάχιστο ίσως που θα μπορούσαμε να κάνουμε είναι να θυμόμαστε πως, οι τόσο εξωφρενικές στιγμές που εμείς ζήσαμε με το Μαρί, οκτώ χρόνια πριν, είναι η συνεχής και πολυετής καθημερινότητα συνανθρώπων μας που κατοικούν λίγα μόνο χιλιόμετρα παραδίπλα.

Αυτό.

Ας αρχίσουμε συνεπώς να βλέπουμε πιο ψύχραιμα την τραγωδία του Μαρί. Οκτώ χρόνια μετά, μπορούμε.