Ένα ντοκιμαντέρ για τον Νίκο Παπάζογλου

Ένα ντοκιμαντέρ για τον Νίκο Παπάζογλου

Ένα ντοκιμαντέρ για τον Νίκο Παπάζογλου
Εγώ κι ο ίσκιος μου

Του Σωτήρη Μπέκα για το musicpaper

"Εγώ κι ο ίσκιος μου". Να πω την αλήθεια, δεν θα μπορούσα να σκεφτώ πιο ταιριαστό τίτλο για το ομώνυμο ντοκιμαντέρ, που σαν και τον “πρωταγωνιστή” του Νικόλα Παπάζογλου, έτσι κι αυτό περιοδεύει ανά την Ελλάδα τον τελευταίο χρόνο.

Είναι φτιαγμένο από υλικά που μάλλον και ο ίδιος ο “Παπάζης” θα επέλεγε σαν συστατικά του. Ποια είναι αυτά; Ομαδική δουλειά, βασισμένη στο κλίμα μιας παρέας που ξεκίνησε από τα βασικά για να φτάσει στα πιο ειδικά, ώστε να ακολουθήσει τα ίχνη που άφησε ξωπίσω του ο Παπάζογλου, με έρευνα που γίνεται με τρόπο βιωματικό και χειροπιαστό, ό,τι ακριβώς χαρακτήριζε και τον “Πους πουλ”.

Οι δημιουργοί του ντοκιμαντέρ (σκηνοθεσία: Μιχάλης Αριστείδου, Ιωάννης Γρηγορόπουλος, με τους Γιώργο Δορλή και Κώστα Σαλλή, ήχος: Γιώργος Σαγανάς, κάμερα: Πέτρος Κολοτούρος) ξετυλίγουν το “κουβάρι” της ιστορίας μέσα από τους συνεργάτες και τους φίλους του Παπάζογλου ακολουθώντας μια διακριτικά ιστορική συνέχεια. Σε αυτή τη διαδρομή, αποκαλύπτονται πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για την πορεία του, ειδικότερα για το ξεκίνημα όταν συμμετείχε σε πιο ηλεκτρικές μπάντες, καθώς και στους Olympians, για ένα φεγγάρι. Με αφορμή αυτό το στοιχείο, ο Πασχάλης (Αρβανιτίδης) χαρίζει προς ακρόαση μέχρι και ανέκδοτο τραγούδι με τη φωνή του Παπάζογλου, ενώ στη συνέχεια μέσα από διηγήσεις του Διονύση Σαββόπουλου, αλλά και των Δημήτρη Κοντογιάννη, Ορφέα Περίδη και Ναταλί Ρασούλη η κουβέντα πάει στην εμβληματική “Εκδίκηση της Γυφτιάς” και στα “Δήθεν”.

Η παρέα ταξίδεψε ως την Κω για να μιλήσει με τις “Μικρές Περιπλανήσεις” και πέρασε απέναντι, στη Νίσυρο για να ανιχνεύσει την αγάπη του για το νησί και την ιστορία πίσω από το σπίτι του, στα Νικιά, το ορεινό χωριό, που ακροβατεί στα υψώματα του Πολυβώτη (του ηφαιστείου).

Μεγάλο ενδιαφέρον έχουν οι αφηγήσεις του Νίκου Καπηλίδη (σε αυτό το σημείο παρουσιάζεται μία σπάνια βιντεοσκόπηση του τραγουδιού “Του χαμού”), του Χρήστου Μέγα (ηχολήπτης), του Μπάμπη Παπαδόπουλου και του Ασκληπιού Ζαμπέτα (κιθαρίστες στη “Λοξή Φάλαγγα”), που αναφέρονται στο πως ο Παπάζογλου καθόρισε έναν ήχο στην ελληνική μουσική σκηνή, αλλά η συνέντευξη με τον Γιώργο Παντζίκη είναι από τα πιο σημαντικά σημεία του ντοκιμαντέρ, με την έννοια πως ο παλιός του φίλος και συνοδοιπόρος, αναφέρεται όχι μόνο στα αυτονόητα, αλλά και στην “αθέατη πλευρά του φεγγαριού” στον χαρακτήρα του Νίκου Παπάζογλου, που μπορεί να στάθηκε η αιτία για διακοπή της συνεργασίας, αλλά σίγουρα όχι της ανθρώπινης αγάπης και της έγνοιας μέχρι τέλους.

Η ταινία αποκαλύπτει και την ιστορία του θρυλικού στούντιο “Αγροτικόν”, ο Σωκράτης Μάλαμας προσθέτει την παραδοχή πως τα λαϊκά τραγούδια που έφτιαξε, έχουν την απαρχή τους στην προτροπή του “Παπάζη”, ενώ η κουβέντα (από τους Γιάννη Αλεξανδρή, Γιώργο Πολυζωϊδη και Νίκο Φαρίνη) ακουμπάει τη… χαμένη δισκογραφική δουλειά του Παπάζογλου, η οποία αναβλήθηκε μετά από πισωγυρίσματα όσων έγραψαν τα τραγούδια. Από τη δική του πλευρά, ο εκ των στενότερων συνεργατών και φίλων του, ο Παναγιώτης Κουτσούρας εξηγεί πως ο Παπάζογλου δεν τραγουδούσε σε δρόμο χιτζάζ, λόγω της έντονης συγκίνησης που του δημιουργούσε η σύνδεση με τα σμυρνέικα τραγούδια, που του έλεγε η μάνα του.

Η ταινία φτάνει προς το τέλος της, με τη σημαντικότερη (κατά τη γνώμη μου) καταγραφή, που είναι η μαρτυρία της προσωπικής φίλης του Παπάζογλου, Νίκης Παπαϊωάννου, η οποία δίνει μια ωμή και συγκλονιστική περιγραφή του χαρακτήρα του, αφτιασίδωτη και αποκαλυπτική που τον περιγράφει ως “ευάλωτος, χαιρόταν εύκολα, θύμωνε επίσης εύκολα και ήταν φωτεινό παιδί”. Έτσι κάπως, παίρνει νόημα ο στίχος “Τώρα όλη η ζωή σου, ένα φιλμ τρελό…

Καθόλη τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ παρεμβάλεται αρχειακό υλικό, το οποίο εμπιστεύτηκε στους δημιουργούς η Βαρβάρα Παπάζογλου, αλλά και άλλοι στενοί συνεργάτες του “Πους πουλ”. Και ενώ η ταινία κάνει fade out, δίπλα στους τίτλους τέλους προστίθεται μία πολύ σπάνια καταγραφή με τον Νίκο Παπάζογλου να τραγουδάει τα “Δώδεκα Ευζωνάκια”, ένα τραγούδι της Ανατολικής Θράκης που μας έχει μάθει ο Χρόνης Αηδονίδης και μας θυμίζει το μεγαλύτερο -ίσως- απωθημένο που μας έχει μείνει από τον “Παπάζη”. Έναν καταγεγραμμένο δίσκο με δημοτικά τραγούδια, που τόσο πολύ ταίριαζαν στη φωνή του…

ΥΓ1 Έχει μεγάλη σημασία να τονιστεί πως η ομάδα παραγωγής του ντοκιμαντέρ αποτελείται από νέους ανθρώπους, που δεν πρόλαβαν παρά στο τέλος της την δημιουργική πορεία του Παπάζογλου. Δείγμα της διαχρονικής του επιρροής στο ελληνικό τραγούδι, και σε γενιές ακόμη και (ήδη) μεταγενέστερες… ΥΓ2 Η ταινία συνεχίζει να προβάλεται ανά την Ελλάδα και θα παρουσιαστεί στις αρχές Οκτωβρίου στη Λέσβο, κατά τη διάρκεια του 6th AegeanDocs-International Film Festival.

Πηγή

Loader