Η γοητεία της κυρίας Σεραφίνας Πασατέμπο

Η γοητεία της κυρίας Σεραφίνας Πασατέμπο

Είδαμε νέο έργο του Κώστα Μαννούρη «Πασατέμπο» σε σκηνοθεσία Κώστα Σιλβέστρου που ανεβαίνει από την ομάδα «Σόλο για τρεις» στο θέατρο Χώρα

Θεωρώ πως είναι ευλογία να μπορούμε να παρακολουθούμε στις εγχώριες σκηνές μας σύγχρονα κυπριακά έργα γραμμένα από νέους Κύπριους θεατρικούς συγγραφείς. Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε να σχηματίζεται μία νέα γενιά Κυπρίων θεατρικών συγγραφέων που αρχίζει να σχηματίζει τα δικά της χαρακτηριστικά γνωρίσματα ξεφεύγοντας από τις παρωχημένες, ίσως, θεματικές των προηγούμενων δεκαετιών. Βέβαια, οι εποχές μετατοπίζονται, η ματιά των νέων γενιών αλλάζει και κατ’ επέκταση διαφοροποιείται και η εγχώρια θεατρική γραφή.

Κύριος εκπρόσωπος, θα έλεγα, αυτής τη νέας γενιάς των σύγχρονων Κυπρίων θεατρικών συγγραφέων είναι ο Κώστας Μαννούρης. Βραβευμένος, ήδη, δύο φορές από τα Βραβεία Θεάτρου ΘΟΚ για τα έργα του «Απόψε θα πετάξω την τέφρα σου» και «Της οικίας ημών εμπιπραμένης...» ο Μαννούρης κατάφερε σε μικρό χρονικό διάστημα να καθορίσει τα χαρακτηριστικά της γραφής με κύρια γνωρίσματά του τις παρεκλίνουσσες περιπτώσεις ανθρώπων με περίεργα ονόματα, η χιουμοριστική διάθεση που παρεμβάλλεται στη δραματική αφήγηση και η γλώσσα του. Ο Κώστας Μαννούρης κεντάει με τα ρήματα, τα επίθετα, τις παρεμβολές της αρχαίας ελληνικής και καθαρεύουσας στα κείμενά του και με χειρουργική ακρίβεια τοποθετεί σε σειρά τις λέξεις. 

Η τελευταία δουλειά του Κώστα Μαννούρη «Πασατέμπο» σε σκηνοθεσία Κώστα Σιλβέστρου και τον υπέροχο Χάρη Αττώνη να υποδεύεται την Σεραφίνα Πασατέμπο αποτελεί και την πιο ώριμή του στιγμή. Επιλέγοντας πολύ ορθά το είδος του μονολόγου, που του ταιριάζει απόλυτα ο Μαννούρης δημιούργησε μία φανταστική ηρωίδα, την Σεραφίνα Πασατέμπο η οποία αφηγήθηκε το εξαιρετικό του κείμενο με περίσσιο ταλέντο και δραματουργική σοβαρότητα χωρίς να παρεκκλίνει στιγμή από τις ψυχολογικές μεταπτώσεις του ρόλου. 

Μία ισχυρή τριάδα δημιουργών που έδωσε επί σκηνής ένα σύγχρονο κυπριακό έργο για το οποίο δεν έχουμε παρά μόνο περηφάνια και αισιοδοξία για το μέλλον να αισθανόμαστε. 

Ο θεατρικός μόνολογος αφηγείται την ζωής μίας γηραιάς θεατρίνας, της Σεραφίνας Πασατέμπο η οποία όμως γεννήθηκε Αντώνης. Στα 14 του χρόνια ο Αντώνης αφήνει πίσω την ζωή στο χωριό και την οικογένεια του για να ακολουθήσει το όνειρό του μαζί με τα μπουλούκια της εποχής. Μπορούσε, λέει να παίζει και ανδρικούς και γυναικείους ρόλους κι αυτό εξαρτιόταν από της ανάγκες του θιάσου. 

Ο Χάρης Αττώνης είναι απόλυτα εκτεθειμένος στη σκηνή. Μόνος με φόντο στην αρχή την γυαλιστερή κόκκινη θεατρική κουρτίνα. Ο λόγος του, οι εκφράσεις του, οι μιμήσεις, οι εναλλαγές της λύπης, της χαράς, των αναμνήσεων με το σήμερα που βιώνει αυτή η γηραιά θεατρίνα δεν με άφησαν στιγμή να αντιληφθώ την έκθεσή του. Ο Χάρης Αττώνης είναι ένας σπουδαίος κωμικός που σε αυτή την περίπτωση κατάφερε με μαεστρία να κατευνάσει το κωμικό του ταμπεραμέντο και να το παντρέψει αρμονικά με τις διαδοχικές δραματικές στιγμές που είδαμε να βιώνει επί σκηνής η Σεραφίνα. 

Το έργο στο σύνολό του συνεπαίρνει τον θεατή μέσα από την εκπληκτική αφήγηση του σπουδαίου Χάρη Αττώνη που αφήνοντας την κόκκινη κουρτίνα και τα ανδρικά ρούχα, γίνεται ξανά Σεραφίνα και μπαίνει στον χώρο του, σε ένα υπέροχο σκηνικό που είναι το διαμέρισμά της στην Κυψέλη τα τελευταία 25 χρόνια. Εκεί, ζει με τις αρρώστιες της που της αντιμετωπίζει ηρωικά και με χιούμορ. Ανάμεσα σε τραγούδια εποχής, νάζια και κωμικά στιγμιότυπα η αφήγηση μεταπηδά από το γέλιο στο δάκρυ και από την χαρά στη λύπη όπως ακριβώς και η ζωή. 

Η γλώσσα του Κώστα Μαννούρη βρίσκει τον απόλυτο εκφραστή της. Το λεξιλόγιο, οι παρομοιώσεις, τα ρήματα, οι συνηρήσεις, τα γλωσσικά παιχνιδίσματα που χρησιμοποιεί ο Μαννούρης λειτουργούν μαγευτικά επί σκηνής με τον Κώστα Σιλβέστρο να βρίσκει πεδίο για τις σκηνοθετικές του μαεστρίες που τόσο πολύ αγαπά. 

Η Σεραφίνα, δεν έγινε ποτέ πρωταγωνίστρια. Δεν βίωσε την δόξα των πρώτων ρόλων και δεν ήταν το ζητούμενό της. Υποδυόταν δεύτερους και τρίτους ρόλους συμμετείχε ακόμα και ως κομπάρσος. Ο Μαννούρης διερευνά τον ψυχισμό ενός ανθρώπου που γεννήθηκε αγόρι, θέλησε να είναι κορίτσι, αγάπησε το θέατρο, δεν έγινε ποτέ πρώτο όνομα αλλά κατάφερε να γίνει πρωταγωνιστής στη ζωή του. Ένα έργο ψυχογράφημα ενός ανθρώπου που πλήρωσε το τίμημα των επιλογών, των θέλω, των αγαπώ του που δεν ήταν άλλο από την μοναξιά. Μία μοναξιά από επιλογή, που την βιώνει με γενναιότητα. 

Αν και φαίνεται πως η Σεραφίνα να βρίσκεται σε μία κατάθλιψη εντούτοις ξέρουμε πως είναι μία ύπαρξη χορτάτη. Έκανε αυτό που ήθελε στη ζωή της, αγάπησε τον εαυτό της και έγινε αποδεκτή πρώτα από την ίδια και έπειτα από τον κύκλο της. Αντιμετωπίζει την πραγματικότητά της με ρεαλισμό παρά την ρομαντική της φύση. 

Το «Πασατέμπο» είναι μία παράσταση με γλώσσα ζωντανή, ρέουσα, γλυκόπικρο χιούμορ, έναν ηθοποίο που παίζει με κάθε του κύτταρο. Το βλέμμα, οι κινήσεις των χεριών, η εξαιρετική ισορροπία που τηρήθηκε ανάμεσα στον ρόλο και την καρικατούρα ανέβασαν ακόμα περισσότερο την παράσταση. 

Η Σεραφίνα φαίνεται πως έζησε μία ζωή σκληρή, δυστυχισμένη, γεμάτη ανασφάλειες. Λάθος, η Σεραφίνα έζησε μία ζωή όπως την ήθελε.  

 

Loader