Του Πάρι Δημητριάδη 

Η λεηλασία που διαχρονικά έλαβε χώρα στην περίκλειστη Αμμόχωστο υπήρξε τεράστια, σαρωτική και αδίστακτη, υπάρχει ωστόσο ένα μεγάλο, παραθαλάσσιο ξενοδοχείο που ΔΕΝ λεηλατήθηκε όπως τα υπόλοιπα κτήρια και που η προπολεμική του επίπλωση διατηρείται -μάλλον μέχρι και σήμερα- σχεδόν ανέγγιχτη.

Σύμφωνα με συνέντευξη που έδωσε στην Avant Garde ο αγγλικής καταγωγής Robin Plummer, ο οποίος έκανε έρευνα στα εθνικά αρχεία της Βρετανίας στο Λονδίνο, το Golden Sands Beach Hotel, το οποίο βρίσκεται στην τότε λεωφόρο Τζον Κένεντι και είναι το πρώτο από τα μεγάλα παραθαλάσσια ξενοδοχεία που φαίνονται από τη Δερύνεια αποτελεί μία πολύ ξεχωριστή περίπτωση κτηρίου εντός της περίκλειστης. 

Λόγω του ότι ήταν αγγλικών συμφερόντων και ανήκε σε βρετανικό Όμιλο εταιρειών, το Golden Sands -το οποίο ειρήσθω εν παρόδω αποτελεί εκπληκτικό δείγμα του κυπριακού Μοντερνισμού- δεν λεηλατήθηκε όπως τα υπόλοιπα κτηριακά συγκροτήματα, ξενοδοχεία, μονοκατοικίες και σπίτια στην πόλη - φάντασμα της Αμμοχώστου και είναι ξεκάθαρο πως υπήρξε αυστηρή οδηγία, τόσο κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής όσο και στα χρόνια που ακολούθησαν, το ξενοδοχείο να μην παραβιαστεί και οι εσωτερικοί του χώροι να παραμείνουν ως είχαν. 

Mία φορά τον χρόνο, μάλιστα, μέχρι και τα μέσα ή τέλη της δεκαετίας του 1980, το επιθεωρούσε εκπρόσωπος της αγγλικής εταιρείας, ο οποίος με ειδική άδεια που εξασφάλιζε από τον τουρκικό στρατό έμπαινε εντός της περίκλειστης και επισκεπτόταν το ξενοδοχείο για να διαπιστώσει ποια ήταν η εσωτερική του κατάσταση και κατά πόσο είχαν σημειωθεί ή όχι βανδαλισμοί και κλοπές.

Τα λεγόμενα του κ. Plummer επιβεβαιώνονται από τις σελίδες του βιβλίου The Cyprus Tapes από τον David Matthews.

Το βιβλίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1987 στο Λονδίνο.

Μέσω φωτογραφιών που δημοσιεύτηκαν τότε μέσα στο βιβλίο, απαθανατίζεται η στιγμή που Τούρκοι αξιωματικοί ξεκλειδώνουν την είσοδο του ξενοδοχείου καθώς και ορισμένες εικόνες από την εσωτερική του κατάσταση.

Εντύπωση προκαλεί το ταχύπλοο σκάφος που με πολύ άτακτο και ανοργάνωτο τρόπο ("haphazardly" όπως σημειώνεται ενδεικτικά) τοποθετήθηκε μέσα σε σαλόνι του ξενοδοχείου.

Τουλάχιστον μέχρι και το 2019, που ήταν η πρώτη φορά που είχε επιτραπεί η είσοδος σε τουρκοκυπριακά (μόνο) ΜΜΕ, στις φωτογραφίες που είχαν δημοσιευτεί από το Golden Sands, οι καναπέδες, οι πολυθρόνες και τα φωτιστικά βρίσκονταν ακόμη στις θέσεις τους.

Screenshots από βίντεο που διέρρευσε πριν από 10 χρόνια από το εσωτερικό του ξενοδοχείου:

Φωτογραφίες που είχε δημοσιεύσει το 2019 η τ/κ εφημερίδα YENİDÜZEN

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει επιπροσθέτως ένα βίντεο που δημοσιεύτηκε στο YouΤube ως αφιέρωμα για το Golden Sands μόλις πριν από τρεις εβδομάδες (ανέβηκε στις 18 Οκτωβρίου του 2021) από λογαριασμό με την ονομασία Morton Park Fc.

Mε τον χαρακτηριστικό τίτλο The Untouched Hotel στο εν λόγω βίντεο διάρκειας 22 λεπτών, παρατίθενται μία σειρά από αξιοπρόσεκτες πληροφορίες και λεπτομέρειες για το Golden Sands ενώ το άτομο που το δημοσίευσε ισχυρίζεται στο γραπτό σημείωμα που συνοδεύει την ανάρτηση πως μπήκε με ειδική άδεια μέσα στην περίκλειστη πριν από δέκα χρόνια. Πολύ πριν δηλαδή το μερικό άνοιγμα που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2020.

Ένας αστυνομικός που γνώριζα, αναφέρει ανωνύμως, μου είχε πει για ένα μέρος στο Βαρώσι που ήταν σαν χρονοκάψουλα στο 1974. Το μέρος αυτό δεν ήταν άλλο από το Golden Sands.

«Ήταν ένα ξενοδοχείο, φουλ επιπλωμένο με τα σερβίτσια και τα πιατικά του να τρώνε για δεκαετίες σκόνη περιμένοντας τους επισκέπτες που δεν ήρθαν ποτέ. Το είχε δει ο ίδιος (σ.σ ο αστυνομικός) με τα μάτια του. Tο ξενοδοχείο αυτό ήταν το Golden Sands, που άνοιξε επισήμως τις πόρτες του το 1974 και που θεωρήθηκε τότε state of the art και τομή για την τουριστική ανάπτυξη του νησιού. Κατάφερε να μείνει ανοιχτό μόνο μερικούς μήνες. Μία μέρα ελπίζουμε πως θα λειτουργήσει ξανά».

To Golden Sands παρουσιάζεται να έχει ανεγερθεί σε εκκλησιαστική περιουσία και στο βίντεο στο YouTube γίνεται, με την παράθεση αποδεικτικών φωτογραφιών, αναφορά στη συμφωνία που είχε γίνει μεταξύ Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και του λόρδου Charles Forte, ο οποίος υπήρξε γνωστός Ιταλο - Σκωτσέζος ξενοδόχος της εποχής.

Στην αυτοβιογραφία του, προστίθεται στην ανάρτηση του λογαριασμού Morton Park Fc, ο λόρδος είχε γράψει πως προτίμησε τότε την επιλογή της Αμμοχώστου από τις Σεϋχέλλες ως τοποθεσία για ανέγερση του νέου του ξενοδοχείου.

Ταυτόχρονα, μέσα στο βίντεο, το ευρύτερο τουριστικό συγκρότημα του Golden Sands, που υπενθυμίζεται πως παραδόθηκε στο κοινό λίγους μόνο μήνες πριν την εισβολή, περιγράφεται ως ένα μέρος που προοριζόταν να γίνει κάτι σαν τουριστική Μέκκα της Κύπρου.

Το Golden Sands εμφανίζεται επιπλέον στο χριστουγεννιάτικο επεισόδιο του δημοφιλούς τότε βρετανικού sitcom Steptoe and Son.

Αναφορά γίνεται και στον κάθετο προς την παραλία αρχιτεκτονικό σχεδιασμό του Golden Sands, το οποίο, σε αντίθεση με άλλα ξενοδοχεία στην Αμμόχωστο, κτίστηκε τότε έτσι για να μην κόβει τη θέα από τον δρόμο και να μην προκαλεί σκίαση στη θάλασσα.

Πρόκειται, προστίθεται, γία ένα πολύ προσεγμένο σχεδιασμό που είχε γίνει τόσο από μηχανικούς όσο και από αρχιτέκτονες που εκπροσωπούσαν τότε το λεγόμενο Trusthouse Forte Group.

Το βίντεο είναι κλειδωμένο για αναδημοσίευση σε ιστοσελίδες (κλειδωμένα είναι και τα σχόλια) μπορείς όμως να το δεις ολόκληρο πηγαίνοντας στον σύνδεσμο που αναρτήθηκε.