Οργασμός οικοδομικής ανάπτυξης παρατηρήθηκε στη Λεμεσό την τελευταία δεκαετία, με δεκάδες ουρανοξύστες και νέα, υπερμοντέρνα κτιριακά συγκροτήματα και εγκαταστάσεις να έχουν ξεφυτρώσει σε διάφορα, διάσπαρτα σημεία της πόλης.

Θεόρατοι, εμβληματικοί πύργοι, που έχουν όμως, σύμφωνα με μεγάλη μερίδα πολιτών, ανεγερθεί «άναρχα και ατσούμπαλα», χωρίς προσεκτικό σχεδιασμό και με εκκωφαντική ασέβεια στο φυσικό και αστικό περιβάλλον. Τα σχέδια πάντως που βρίσκονται στα σκαριά ή που έχουν ήδη εγκριθεί από τις αρμόδιες πολεοδομικές και άλλες αρχές προνοούν την ανέγερση δεκάδων ακόμη νέων τέτοιων μεγαθηρίων.

Η φυσιογνωμία της άλλοτε μικρής, παραλιακής πόλης, άλλαξε.

Τι θα γίνει ωστόσο τώρα που το νέο κυπριακό όνειρο μέσα σε μία νύχτα κατέρρευσε; 

Το ντόμινο πολιτικών εξελίξεων και ανατροπών που πυροδότησε το πρόσφατο, ντροπιαστικό για τη χώρα μας και την κατάντια της, ρεπορτάζ του Al Jazeera, αιφνιδίασε και τρομοκράτησε τη διεφθαρμένη κυβέρνηση της Κύπρου και προκάλεσε τον απότομο και άγαρμπο τερματισμό του Επενδυτικού Προγράμματος.

Χρυσά διαβατήρια no more. Θα ζωντανέψουν ποτέ οι δεκάδες ουρανοξύστες στη Λεμεσό ή θα μείνουν ακατοίκητοι και ατελείωτοι;

Είναι η Λεμεσός το νέο μεσογειακό Ντιτρόιτ;

Η μεγαλούπολη του Ντιτρόιτ στις Ηνωμένες Πολίτες κάποτε θεωρούνταν το έμβλημα του αμερικανικού ονείρου. Μετά όμως από μια μακρά περίοδο αγωνίας και παρακμής, η μητρόπολη πτώχευσε. Mετατράπηκε σε πόλη - φάντασμα. Το Ντιτρόιτ πτώχευσε μετά από μια εικοσαετία παρακμής της βιομηχανίας του αυτοκινήτου, αλλά και γιατί το 2007 έσπασε η φούσκα των ακινήτων το 2007, η οποία αποτελείωσε την πόλη. Bρε τι μας θυμίζει....

Στην καρδιά του πτωχευμένου Ντιτρόιτ υψώνονται κατά μήκος του ποταμού οι μυθικοί ουρανοξύστες της General ­Motors, αντιπροσωπευτική εικόνα από τα περασμένα μεγαλεία και διηγώντας τα να κλαις.

Εγκαταλελειμμένα κτίρια, έρημοι δρόμοι, στοιβαγμένα αυτοκίνητα συνθέτουν το σκηνικό στο Ντιτρόιτ. Εικόνες παρακμής, που δεν θυμίζουν σε τίποτα την πόλη σύμβολο της αμερικανικής οικονομικής ισχύος.

Η άλλοτε έδρα της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας έγινε ο μεγαλύτερος δήμος στην ιστορία των ΗΠΑ που κήρυξε πτώχευση, υπό το βάρος του τεράστιου χρέους στα «κόκκινα» ταμεία του.

«Παρίσι της Δύσης», Motor City, Motown: προσωνύμια που αποτύπωναν όχι μόνο την οικονομική ευημερία, αλλά και τη μοναδική μουσική κουλτούρα της πόλης. Όλα αυτά όμως ανήκουν πλέον στο παρελθόν.

Η αντίσταση του Ντιτρόιτ στην κρίση είναι δύο ταχυτήτων και οι αντιθέσεις είναι ορατές. 

Παντού υπάρχουν ξεβαμμένα και ερειπωμένα κτίρια, σαν να βγαίνουν από ταινία τρόμου ενώ περισσότερα από 70.000 κτίρια και σπίτια είναι έτοιμα να καταρρεύσουν. Εμπορικά, εκκλησίες, σχολεία και κυρίως σπίτια. Μέσα σε 10 χρόνια το 1 στα 10 σπίτια έχει κατασχεθεί από τις τράπεζες και τα υπόλοιπα τα εγκατέλειψαν οι ιδιοκτήτες τους, κυρίως από τη μεσαία τάξη, που δεν μπορούσαν να ξεπληρώσουν τα στεγαστικά δάνεια, πιεζόμενοι από τη βαρύτατη φορολογία των ΗΠΑ.

Ο πληθυσμός της πόλης μειώθηκε αισθητά ενώ το ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια επικεντρώθηκε στο να σταθεί τουλάχιστον στα πόδια του το κέντρο της πόλης, που θα αποτελέσει και τη «μηχανή» για τα μελλοντικά έσοδα. Σε δεύτερη φάση έρχονται τα κοντινά προάστια, τα οποία θα πρέπει να απελευθερωθούν από τα ερείπια, επιχείρηση που απαιτεί χρόνο και αφήνει πίσω της ένα τοπίο παράδοξο.

Μία νέα αρχή

Μετά από μια εξαιρετικά δύσκολη πενταετία, το Ντιτρόιτ άρχισε δειλά δειλά να στέκεται στα πόδια του. Πλούσιοι ιδιώτες και απλοί πολίτες βοήθησαν και προσέφεραν στην πόλη τους ενώ άξιος αναφοράς είναι ο επιμέρους προσανατολισμός της πόλης σε νέους ορίζοντες.

Τα ιστορικά κτίρια του κέντρου, όπως το τεράστιο νεοκλασικό της Πυροσβεστικής υπηρεσίας, μεταμορφώθηκαν σε συγκροτήματα γραφείων ή προσεγμένα ξενοδοχεία και τα μουσεία διαφοροποίησαν τον τρόπο λειτουργίας τους.

Το Μουσείο Τεχνών του Ντιτρόιτ, για παράδειγμα, που φιλοξενεί έργα των Βαν Γκογκ και Πικάσο κατάφερε να εξασφαλίσει χορηγίες πολλών εκατομμυρίων, κάνοντας άνοιγμα σε ταξιδιώτες που λατρεύουν την τέχνη.

Επιπλέον, οι μετανάστες της πόλης σχημάτισαν σωστά δομημένες γειτονιές που βοήθησαν στη γαστρονομική έκρηξη της πόλης, με μπόλικα έθνικ εστιατόρια να ανοίγουν από αυτούς. Παράλληλα, νεαροί καλλιτέχνες και σχεδιαστές αξιοποίησαν τη βιομηχανική κληρονομιά της πόλης και την ανέδειξαν μέσα από νέο φακό.

Είναι η Λεμεσός, τηρουμένων των αναλογιών, το νέο μεσογειακό Ντιτρόιτ; Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις από τη νέα φούσκα στα ακίνητα, ποιο το μέλλον μας και ποια τα διδάγματα;