Γράφει ο Αντρέας Χατζηκυπριανού, Ειδικός Επιστήμονας, Κέντρο Εφαρμοσμένης Νευροεπιστήμης / Υποψήφιος Διδάκτωρ Κλινικής Ψυχολογίας

Φανταστείτε το εξής σενάριο: Σας αναγκάζουν να εργάζεστε χωρίς τη θέλησή σας, δεν μπορείτε να έχετε πρόσβαση στα λεφτά σας, δεν μπορείτε να δείτε φίλους, δεν έχετε ελεύθερη πρόσβαση στο διαδίκτυο, λαμβάνετε άδεια για να χρησιμοποιήσετε το τηλέφωνό σας και εάν είστε γυναίκα απαγορεύεται να μείνετε έγκυος ή να παντρευτείτε. Επιπλέον, εάν αποφασίσετε να αντιδράσετε, σας κλείνουν σε ψυχιατρική κλινική επικαλούμενοι ότι βρίσκεστε σε μανιακό επεισόδιο. 

Όλα αυτά όλα δεν είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά συμβαίνουν σε μια κατά τα άλλα ανεπτυγμένη χώρα, αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. 

Στις 24 Ιουνίου λοιπόν, συνέβη μια συγκλονιστική αποκάλυψη σε αίθουσα δικαστηρίου στο Λος Άντζελες. Η τραγουδίστρια Βritney Spears, κατέθεσε λεπτομέρειες για τη βάναυση αφαίρεση των δικαιωμάτων της εδώ και δεκατρία χρόνια, καθώς και την κακοποιητική σχέση που βιώνει από τον πατέρα της. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που η τραγουδίστρια ενημέρωνε το ευρύ κοινό με λεπτομέρειες της προσωπικής της ζωής της, σε μια προσπάθεια να κερδίσει πίσω την ελευθερία της. 

Η κατάθεση αυτή δημιουργεί μεγάλη συζήτηση τόσο για τον χειρισμό της ψυχικής υγείας από το νομικό σύστημα, όσο και για τις προεκτάσεις της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων για ελεύθερη βούληση. 

Η ιστορία αρχίζει το 2007 όπου θα μείνει στην ιστορία της ποπ κουλτούρας ως η χρονιά που η πριγκίπισσα της ποπ νοσηλεύτηκε σε ψυχιατρική μονάδα, μετά τη δημόσια κατάρρευσή της. Με συνοπτικές διαδικασίες από την οικογένειά της, εισήχθη σε καθεστώς προσωρινής κηδεμονίας (conservatorship). Αυτή η νομική επιμέλεια ορίζεται από δικαστήριο και προορίζεται για άτομα που δεν θεωρούνται ικανά να λαμβάνουν αποφάσεις για τον εαυτό τους, συνήθως ηλικιωμένα άτομα και άτομα με αναπηρίες. 

Το πρόβλημα είναι πως αυτή η προσωρινή κηδεμονία συμπληρώνει φέτος δεκατρία χρόνια εφαρμογής. Δεν έχει τεθεί ποτέ σε τερματισμό και πίσω από αυτή διαφαίνεται μια «περίπλοκη διαπλοκή». Ερωτηματικά προκύπτουν από το γεγονός ότι αφαιρέθηκαν από την τραγουδίστρια όλα τα προνόμια για ελεύθερη βούληση, ενώ την ίδια ώρα τα δεκατρία αυτά χρόνια έφερε εις πέρας 3 παγκόσμιες περιοδείες (με τα έσοδα των περιοδειών αυτών να αγγίζουν τα 253 εκατομμύρια σύμφωνα με το Wikipedia), επιδιδόταν σε ριψοκίνδυνα χορευτικά νούμερα κατά τη διάρκεια των εμφανίσεων, κυκλοφόρησε 4 άλμπουμ και ήταν κριτής σε παγκόσμιο σόου τραγουδιού.  

Η ακρόαση ήρθε λίγους μήνες μετά το ντοκιμαντέρ των New York Times οι οποίοι έφεραν στο φως πληροφορίες για τις περιορισμένες ελευθερίες της τραγουδίστριας αλλά και την ευθύνη των ΜΜΕ και της κοινωνίας γενικότερα για τη ψυχική της κατάρρευση το 2007.

Οι φανατικοί ακόλουθοι της τραγουδίστριας είχαν φέρει στο φως πολλές από αυτές τις πτυχές στο παρελθόν αλλά η ομάδα της τραγουδίστριας ανέφερε ότι επρόκειτο για θεωρίες συνωμοσίας. 

Η ακρόαση λοιπόν ήταν ένας χείμαρρος από λεπτομέρειες για το καθεστώς που ζει η τραγουδίστρια τα τελευταία χρόνια. Εν συντομία, η ίδια ανέφερε:  

Με ανάγκαζαν να δουλεύω χωρίς τη θέλησή μου επτά ημέρες την εβδομάδα, χωρίς διακοπές…η μόνη παρόμοια κατάσταση στην Καλιφόρνια, ονομάζεται sex trafficking. 

Έχω μια ενδομήτρια συσκευή στο σώμα μου αυτή τη στιγμή, που δεν μου επιτρέπει να αποκτήσω μωρό και η ομάδα της κηδεμονίας δεν μου επιτρέπει να επισκεφτώ γιατρό για να την αφαιρέσω. 

Με είχαν αναγκάσει να πάρω λίθιο, ένα πολύ δυνατό και τελείως διαφορετικό φάρμακο από αυτά που έπαιρνα, όταν αρνήθηκα να συνεχίσω να δουλεύω στο Vegas. Ένιωθα ζαλισμένη και δεν μπορούσα καν να συνομιλήσω. 

Μου έχουν αφαιρέσει την πρόσβαση σε πιστωτικές κάρτες, μετρητά, διαβατήριο και τηλέφωνο. 

Όλοι ζούσαν στο σπίτι μαζί μου…, οι νοσοκόμες, η ασφάλεια…Με έβλεπαν όλοι γυμνή. Δεν είχα ιδιωτικές στιγμές και η πόρτα του δωματίου μου έπρεπε να είναι πάντα ανοιχτή.

Εάν δεν έκανα αυτά που ζητούσαν, δεν επιτρεπόταν να δω τα παιδιά μου ή τον σύντροφό μου. Δεν είχα ποτέ λόγο στο πρόγραμμά μου.

Δεν μπορώ να δω τους φίλους μου που ζουν οκτώ λεπτά μακριά μου

Ο πατέρας μου και όλα τα άτομα που εμπλέκονται σε αυτή την κηδεμονία θα πρέπει να πάνε φυλακή. 

Θα ήθελα επίσης να μπορώ να μοιραστώ την ιστορία μου με τον κόσμο και αυτό που έκαναν σε μένα…αντί να μένουν όλα ιδιωτικά όπως γινόταν όλα αυτά τα χρόνια. Υπάρχουν κι άλλες περιπτώσεις σαν τη δική μου!

Αξίζω να έχω μια ζωή. Έχω δουλέψει όλη μου τη ζωή. Αξίζω να έχω τα ίδια δικαιώματα που έχουν όλοι. 

Οι μαρτυρίες αυτές σοκάρουν και επιρρίπτουν παράλληλα ευθύνες τόσο στο νομικό σύστημα όσο και στο σύστημα υγείας. Κλινικά φαίνεται η τραγουδίστρια να είναι ένα ψυχικά τραυματισμένο άτομο. Μια προσεκτική ματιά στην κατάθεσή της καθώς και στα γεγονότα που έζησε στη ζωή της το επιβεβαιώνει. 

Οι απαρχαιωμένες ψυχιατρικές μέθοδοι αξιολόγησης και οι φαρμακευτικές παρεμβάσεις που έχει υποστεί όλα αυτά τα χρόνια, φαίνεται να είναι επιβαρυντικές αντί βοηθητικές. Καμία ψυχική διαταραχή (εφόσον υπάρχει) δεν δικαιολογεί τη βιαιότητα και τον εκμηδενισμό της ανθρώπινης υπόστασης που έχει εφαρμοστεί σε αυτή την περίπτωση. 

Οι δικαστικές μάχες για την Britney τώρα αρχίζουν. Το ατυχές στην περίπτωση αυτή είναι πως το προφανές -η επιστροφή των ελευθεριών της τραγουδίστριας και ο τερματισμός της κηδεμονίας- εμπίπτουν σε νομικές διαδικασίες οι οποίες συμπεριλαμβάνουν εκατομμύρια κερδών στην ομάδα της κηδεμονίας και σε όσους επωφελούνται από αυτή.  Έτσι η ίδια καλείται  να αντιμετωπίσει το νομικό πλαίσιο για να τερματίσει μια νομική διαδικασία που σχεδιάστηκε για να μην τερματίζεται ποτέ.