Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της διοργάνωσης Γιάγκος Χατζηγιάννης που μίλησε στην Avant Garde ανέφερε πως πλέον το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Λεμεσού έχει καθιερωθεί ως μια εκδήλωση που προσφερει ποιοτικό περιεχόμενο και είναι δομημένη με ένα τρόπο που ο θεατής είναι στο επίκεντρο.

«Ο βασικός μας στόχος», εξήγησε, «είναι να δίνουμε την ευκαιρία στον Κύπριο θεατή να δει και να απολαύσει μερικές από τις καλύτερες ταινίες ντοκιμαντέρ της χρονιάς, παρακινώντας τον να σκεφτεί και να συζητήσει για θέματα που μας απασχολούν όλους. Πιστεύουμε ακράδαντα στη δύναμη που έχει η τέχνη του ντοκιμαντέρ για να περάσει κάποια μηνύματα, έτσι μέσα από τις προτεινόμενες επιλογές κάτι καλό και ωφέλιμο μπορεί να πάρει ο καθένας από εμάς».

Πώς επιλέγονται κάθε χρόνο τα ντοκιμαντέρ που θα προβληθούν στο πλαίσιο της διοργάνωσης; Με ποια κριτήρια;  

Κάθε φορά που είμαστε στην διαδικασία επιλογής έχουμε κατά νου πάντα τον θεατή και το ερώτημα που βάζουμε πρώτα από όλα στον εαυτό μας είναι τι εμπειρία θα προσφέρει η θέαση μιας συγκεκριμένης ταινίας και τι θα δώσει σε αυτόν που την παρακολουθεί. Κάθε ταινία που επιλέγουμε είναι για εμάς ένα μικρό, απρόβλεπτο ταξίδι και ένα παράθυρο προς τον κόσμο.

Τι ξεχωρίζετε από τη φετινή διοργάνωση; 

Αυτό που ξεχωρίζει φέτος είναι, και είναι αυτό που λέμε κάθε φορά, το πρόγραμμα του Φεστιβάλ. Νιώθουμε πολύ τυχεροί που χρόνο με τον χρόνο έχουμε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε στο κοινό μας μερικές από τις καλύτερες και πιο πολυσυζητημένες ταινίες της τρέχουσας χρονιάς. Πέραν από αυτό, φέτος είναι η τρίτη χρονιά που το Φεστιβάλ πραγματοποιείται σε συνθήκες πανδημίας. Αυτό φέρνει ένα πρόσθετο βάρος και δυσκολία στην παραγωγή, είμαστε όμως αισιόδοξοι ότι όλα θα πάνε καλά, με την δέουσα προσοχή φυσικά στα υγειονομικά μέτρα και στην ασφάλεια του κοινού.

Πώς αρχίζει η φετινή διοργάνωση και τι να περιμένουμε στη συνέχεια μέχρι και τη λήξη;

Το Φεστιβάλ αρχίζει με ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ από την Κίνα αλλά με έντονο το ελληνικό στοιχείο, το «A Marble Travelogue», σε σκηνοθεσία Sean Wang, μια συμπαραγωγή Ολλανδίας, Χονγκ Κονγκ, Γαλλίας, και Ελλάδας. Γενικά να περιμένουμε 8 βραδιές γεμάτες ιστορίες και αφηγήσεις από τον κόσμο του σήμερα, δοσμένες μέσα από μια έντονα δημιουργική ματιά.

Τι θα λέγατε σε κάποιον που δεν γνωρίζει, ίσως, το φεστιβάλ για να καταλάβει περί τίνος πρόκειται και να τον δελεάσετε να το παρακολουθήσει;

Ποτέ δεν ένιωσα την ανάγκη ότι πρέπει να «δελεάσουμε» κάποιον για να έρθει στο Φεστιβάλ. Εμείς κάνουμε μια συγκεκριμένη πρόταση. Ο κόσμος που τόσα χρόνια στηρίζει και πραγματικά αγαπά το φεστιβάλ είναι αυτός που τον ενδιαφέρει το τι συμβαίνει γύρω μας, θέλει να μάθει για μια άγνωστη πτυχή μιας μακρινής και ενδεχομένως άσημης γωνίας του πλανήτη μας, και επιλέγει να περάσει ένα αυγουστιάτικό βράδυ, αντί ανέμελα σε κάποια παραλία, παρακολουθώντας ταινίες οι οποίες καταπιάνονται με θέματα που είναι σημαντικά και επείγοντα και αφορούν την κοινωνία του σήμερα.

Πώς κρίνετε την παραγωγή ντοκιμαντέρ στην Κύπρο; Σε ποιο στάδιο βρισκόμαστε σήμερα; Είστε αισιόδοξος για το μέλλον;  

Παρότι ως κινηματογραφικό είδος το δημιουργικό ντοκιμαντέρ δεν είναι τόσο διαδεδομένο στον τόπο μας, υπάρχει εδώ και μερικά χρόνια μια εξελικτική πορεία του είδους και αυτό γιατί υπάρχουν νέα παιδιά με σπουδές και εμπειρίες από το εξωτερικό που προσπαθούν να βρουν και να εκφράσουν τη δική τους φωνή μέσα από το έργο τους. Σίγουρα πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι και είμαι βέβαιος ότι στο άμεσο μέλλον θα δούμε πολύ καλές δουλειές από Κύπριους δημιουργούς.

Τι σημαίνει για εσάς «καλό» ντοκιμαντέρ; Ποια χαρακτηριστικά πρέπει να έχει; 

Μας ενδιέφερε πάντα και εκεί εστιάζουμε την προσοχή μας στο ντοκιμαντέρ του δημιουργού, ένα κινηματογραφικό είδος που ναι μεν καταπιάνεται με το πραγματικό αλλά φέρει έντονα την προσωπική σφραγίδα του σκηνοθέτη και προκύπτει μέσα από μια χρονοβόρα και κοπιαστική δημιουργική διαδικασία. Το είδος αυτό δεν προσπαθεί να αποδείξει κάτι αλλά να ενεργοποιήσει την κριτική ικανότητα του θεατή, δίνοντάς του ερεθίσματα παρμένα μέσα από τις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές και περιβαλλοντικές αλλαγές που μας περιβάλλουν.

Πόσο αντικειμενικό μπορεί να είναι ένα ντοκιμαντέρ; 

Το είδος που προβάλλουμε εμείς καθόλου, ούτε παριστάνει ότι είναι. Την στιγμή που επιλέγει ο σκηνοθέτης να στρέψει την κάμερα του προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση, τότε επιλέγει την ιστορία που θέλει να διηγηθεί μέσα από την δική του οπτική γωνία.

Ποιους θεωρείτε σήμερα κορυφαίους του είδους (του ντοκιμαντέρ) και γιατί;

Όπως σε κάθε δημιουργικό τομέα, υπάρχουν πολλοί σπουδαίοι και αξιόλογοι δημιουργοί όπου ο καθένας βάζει το λιθαράκι του προς την εξέλιξη της τέχνης του. 

Τέλος, πείτε μας το δικός σας top5 των καλύτερων ντοκιμαντέρ όλων των εποχών.  

Θα προτιμούσα να σας έλεγα τα 5 που άφησαν το στίγμα τους και σημάδεψαν αν θέλεις την εξέλιξη του Φεστιβάλ μας. Θυμάμαι το «The Cove» του Louie Psihoyos το 2009, το «The Monastery: Mr. Vig and the Nun» της Pernille Rose Grønkjær το 2007, το «Our Daily Bread» του Nikolaus Geyrhalter το 2006, το «Summer of Soul» του Questlove το 2021, το «I Am Not your Negro» του Raoul Peck το 2018 και τόσα άλλα. Υπάρχουν και μερικά τέτοια και φέτος αλλά ας αφήσουμε να μας πουν για αυτά οι φίλοι του Φεστιβάλ!

Το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Λεμεσού θα πραγματοποιηθεί 1-8 Αυγούστου στον Χαρουπόμυλο Λανίτη στη Λεμεσό. Περισσότερες πληροφορίες και το πρόγραμμα ΕΔΩ