Της Αριάνας Χαριλάου

Τη ρύθμιση στην απασχόληση των ακαδημαϊκών ως οριζόντια ανάγκη και υποχρέωση στη συμμετοχή σε Τεχνοβλαστούς (spin offs), εισηγήθηκε ενώπιον της Επιτροπής Παιδείας της Βουλής, ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης, στο πλαίσιο της συζήτησης των τροποποιητικών νομοσχεδίων που επιτρέπουν τη δημιουργία εταιρειών από πλευράς των δημόσιων Πανεπιστημίων, στις οποίες θα μπορούν να συμμετέχουν ακαδημαϊκοί.

Η εν λόγω εισήγηση προκάλεσε την αντίδραση του Υπουργείου Οικονομικών αλλά και του Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου Κωνσταντίνου Χριστοφίδη, με την εκπρόσωπο του Υπουργείου να σημειώνει ότι η επιστολή της Ελεγκτικής Υπηρεσίας που αφορά την ιδιωτική απασχόληση των καθηγητών δεν αφορά το θέμα της τεχνογνωσίας. «Αν θέλετε να ανοίξουμε γενικά την συζήτηση μπορούν να τα αποσύρουμε όλα και να ξανά συζητήσουμε από την αρχή», σημείωσε.

Από την πλευρά του ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου εξέφρασε την αντίθεσή του με την εισήγηση του Γενικού Ελεγκτή, λέγοντας ότι τα Πανεπιστήμια δεν μπορούν να διέπονται από κανονισμούς δημόσιας υπηρεσίας. Πρόσθεσε πως με την εισήγηση αυτή θα χαθεί ένας μεγάλος αριθμός ακαδημαϊκού προσωπικού, σημειώνοντας πως σήμερα ένα ποσοστό της τάξης του 25% των απόφοιτων ευρωπαϊκών πολυτεχνικών σχολών εργάζονται σε εταιρείες Τεχνοβλαστών.

Το νομοσχέδιο, συζητήθηκε εκ νέου σήμερα στην Επιτροπή Παιδείας της Βουλής, με τον πρόεδρο της Επιτροπής Κυριάκο Χατζηγιάννη να αναφέρει ότι έχει διαμορφωθεί ένα κοινά συμφωνημένο κείμενο, το οποίο έχει τύχει και νομοθετικής επεξεργασίας. Στην ουσία, σημείωσε, δημιουργείται ένα πλαίσιο σύγκλυσης με όρους μέχρι σήμερα ή συμφωνούσαν ή είχαν διαφορετικές απόψεις ή ήθελαν να λάβουν υπόψη διάφορες πτυχές, είτε επί του θέματος του υγιούς ανταγωνισμού στην παροχή υπηρεσιών στην αγορά είτε με αποτελεσματικότερους ελέγχους μέσα από την εργαλιοποίηση του εσωτερικού εργατικού των Πανεπιστημίων.

Το κείμενο που κατατέθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών βρίσκει σύμφωνους τους βουλευτές, ανέφερε, ωστόσο τόνισε ότι υπάρχει μια μικρή λεπτομέρεια που αφορά τη θέση του Γενικού Ελεγκτή, ο οποίος έστω κι αν δεν διαφωνεί με το συμφωνημένο κείμενο, ζητά να ρυθμιστεί στο σύνολο η όλη απασχόληση των ακαδημαϊκών ως οριζόντια ανάγκη και υποχρέωση». «Εμείς θεωρούμε ότι θα πρέπει να εργαστούμε να ολοκληρώσουμε το κεφάλαιο spinoff, δηλαδή τους τεχνοβλαστούς με ειδικές ρυθμίσεις. Η συσσωρευμένη αυτή εμπειρία που θα αποκτήσουμε στο αμέσως επόμενο διάστημα θα μπορούσε να είναι βοηθητική και στο περίπλοκο θέμα της ρύθμισης της απασχόλησης των ακαδημαϊκών και σε άλλους τομείς. Για αυτό το λόγο ζητήσαμε από το Υπουργείο Οικονομικών να εξειδικεύσει την αναφορά τόσο στο νόμο, όσο και στον κανονισμό που να αφορά τους Τεχνοβλαστούς», είπε.

Όσον αφορά το ποσοστό συμμετοχής των ακαδημαικών στο μετοχικό κεφάλαιο των Τεχνοβλαστών**, ο ερευνητής μαζί με το Πανεπιστήμιο δεν μπορούν να ξεπερνούν το 49%**, ανέφερε επιπρόσθετα ο κ. Χατζηγιάννης, τονίζοντας παράλληλα ότι αποτελεί περιουσιακό στοιχείο αυτού του τόπου η δυνατότητα να εμπορευόμαστε τα αποτελέσματα της έρευνας.

Απαντώντας σε ερώτηση, ο κ. Χατζηγιάννης είπε ότι όταν και εφόσον υπάρχει ερευνητικό έργο στη βάσει πατέντας να μπορεί να συσταθεί μια εταιρεία η οποία θα προχωρήσει στη φάση της εμπορευματοποίησης του και ρυθμίζουμε ποιος συμμετέχει, με ποιο τρόπο και πως εργάζεται σε αυτή την εταιρεία. «Λέμε ότι το Πανεπιστήμιο θα συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο, ότι μπορούν να χρησιμοποιούνται και εξοπλισμοί και ενδεχομένως και προσωπικό. Παράλληλα, το δεύτερο κεφάλαιο είναι το γεγονός ότι ο ερευνητής ως τέτοιος του παρέχουμε την δυνατότητα να συμμετέχει σε αυτή την εταιρεία προώθησης του δικού του ερευνητικού αποτελέσματος. Θεωρούμε ότι πρέπει να διασφαλίσουμε την συμμετοχή και των ερευνητών, των ακαδημαϊκών, γιατί απλούστατα αν η ανακάλυψη τους δε διασφαλιστεί μέσα από διαχείριση εταιρείας που συμμετέχει και το Πανεπιστήμιο, τότε θα πάει κάπου αλλού και να την εμπορευτεί με άλλους τρόπους», πρόσθεσε.

Ο βουλευτής του Κινήματος Αλληλεγγύης Μιχάλης Γιωργάλλας σημείωσε ότι οι ακαδημαϊκοί θα πρέπει να είναι απερίσπαστοι στο ακαδημαϊκό τους έργο και όχι ανεξέλεγκτα να μετατραπούν σε επιχειρηματίες παροχής υπηρεσιών. Για αυτό το λόγο, ανέφερε, θα πρέπει να αναζητηθεί η ισορροπία που αφενός μεν να επιτρέπει σε ακαδημαϊκούς να συμμετέχουν σε τεχνοβλαστούς ή να παρέχουν υπηρεσίες έξω από τα Πανεπιστήμια, αλλά μέσα από εξαντλητικό έλεγχο και στη βάση συγκεκριμένων κριτηρίων. «Είναι με ενδιαφέρον που ακούσαμε σήμερα την εισήγηση του Γενικού Ελεγκτή ότι το θέμα της συμμετοχής των ακαδημαϊκών σε τεχνοβλαστούς ή στην εμπλοκή τους σε παροχή υπηρεσιών θα πρέπει να ρυθμιστεί συνολικά και να ισχύσουν τα ίδια που ισχύουν και στην δημόσια υπηρεσία», είπε.

Οι περιορισμοί που εισηγείται ο Γενικός Ελεγκτής αφορούν μόνο το στάτους με το οποίο οι ακαδημαϊκοί θα συμμετέχουν σε όλα αυτά που αφορούν τη δημιουργία νεοφυών επιχειρήσεων είτε τη εμπλοκή τους σε εξωπανεπιστημιακές υπηρεσίες, ανέφερε. «Είναι θέμα συνολικής ρύθμισης και εδώ είναι η ένσταση του Γενικού Ελεγκτή, γιατί από τη στιγμή που βρισκόμαστε μπροστά σε αυτή τη νομοθετική διαφοροποίηση των κανονισμών που υπάρχουν θα πρέπει να ρυθμίσουμε συνολικά το θέμα στα δύο επίπεδα, τη συμμετοχή σε νεοφυείς επιχειρήσεις και τη παροχή υπηρεσιών σε εξωπανεπιστημιακές εταιρείες», πρόσθετε.

Καταγγελίες για σκάνδαλα και διαπλοκές

Από την πλευρά του, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Γιώργος Γεωργίου, αναφέρθηκε σε πρόσφατο δημοσίευμα σε διαδικτυακό μέσο αναφορικά με διαπλοκές στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, σημειώνοντας πως η Αριστερά στήριξε με συνέπεια και αποφασιστικότητα, ενάντια σε όλους όσοι αντιδρούσαν ακόμα και στην ιδέα ίδρυσής τους, τα δημόσια Πανεπιστήμια του τόπου, τονίζοντας ταυτόχρονα πως «αν και σεβόμαστε και εκτιμούμε το ακαδημαϊκό προσωπικό και το έργο που παράγεται στα πανεπιστήμιά μας, όχι όμως τα όποια σκάνδαλα και τις διαπλοκές που αναδεικνύονται το τελευταίο διάστημα και πλήττουν ανεπανόρθωτα την αξιοπιστία και το ρόλο των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων».

Σημείωσε παράλληλα, πως πρόσφατα το ΑΚΕΛ κατήγγειλε στον Γενικό Ελεγκτή, με τεκμηριωμένο τρόπο, συμπεριφορές τις οποίες θεωρεί έκνομες και που ενδεχομένως συνιστούν και ποινικά αδικήματα, οι οποίες παρατηρούνται τόσο στο ΤΕΠΑΚ όσο και στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. «Κάποια από αυτά είδαν και το φως της δημοσιότητας σε διαδικτυακά μέσα. Η διαρροή σαφώς δεν αφορά εμάς. Καμία αντίδραση από τα διοικητικά συμβούλια των Πανεπιστημίων, αντίθετα μάλλον παρατηρείται μια προσπάθεια συγκάλυψης. Το δε διοικητικό συμβούλιο του Πανεπιστημίου Κύπρου ανακαλύπτει σκοπιμότητες πίσω από τις καταγγελίες και ουσιαστικά προεξοφλεί και το όποιο αποτέλεσμα έχει ανατεθεί στον εσωτερικό ελεγκτή του πανεπιστημίου για τη διερεύνηση αυτού του σκανδάλου. Το κύρος και η αξιοπιστία του Πανεπιστημίου Κύπρου δεν πλήττεται από τους καταγγέλλοντες αλλά από πράξεις και παραλείψεις των καταγγελλομένων», ανέφερε.

Τέλος, ζήτησε από τον Γενικό Ελεγκτή να εξετάσει πάραυτα τις καταγγελίες του ΑΚΕΛ και να διερευνήσει όλα τα ενδεχόμενα. Επιπλέον, τόνισε, ότι αποτελεί υποχρέωση όλων μας, ιδιαίτερα των ανθρώπων που είναι επικεφαλής των δύο Πανεπιστημίων να αντιμετωπίσουμε συλλογικά και αποφασιστικά τις όποιες υποψίες ή ενδεχόμενα διαπλοκής ή φαινομένων διαφθορ