Η Κύπρος βρίσκεται ψηλά σε όλες τις διεθνείς κατατάξεις που σχετίζονται με τον αριθμό και την ποιότητα των διεθνών επιστημονικών δημοσιεύσεων, καθώς και την προσέλκυση ανταγωνιστικής χρηματοδότησης από τα ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ), Δρα. Βασίλης Τσάκαλος.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων με την ευκαιρία της Εβδομάδας Ερευνας και Καινοτομίαςχρ, ο κ. Τσάκαλος κλήθηκε να αξιολογήσει τον τομέα της έρευνας στην Κύπρο σε σχέση με άλλες χώρες. Οπως είπε, η Κύπρος "βρίσκεται ψηλά σε όλες τις διεθνείς κατατάξεις που σχετίζονται με τον αριθμό και την ποιότητα των διεθνών επιστημονικών δημοσιεύσεων, καθώς και την προσέλκυση ανταγωνιστικής χρηματοδότησης από τα ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα" και πρόσθεσε ότι "τα δεδομένα αυτά φανερώνουν την πολύ υψηλή ποιότητα των εγχώριων ερευνητικών δραστηριοτήτων που υλοποιούνται τόσο από ερευνητικά και ακαδημαϊκά κέντρα όσο και από τις καινοτόμες επιχειρήσεις".

"Εντυπωσιακή" η ανταπόκριση στο RESTART, μικρή όμως η ερευνητική δαπάνη στην Κύπρο

Επιπρόσθετα, ανέφερε ότι "η ανταπόκριση στο εθνικό μας πρόγραμμα χρηματοδότησης RESTART 2016-2020 του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας, είναι εντυπωσιακή, αφού σε αυτό υποβάλλονται τέσσερις περίπου φορές περισσότερες προτάσεις από αυτές που μπορεί το Ίδρυμα, βάσει διαθέσιμου προϋπολογισμού, να χρηματοδοτήσει".

Εντούτοις, είπε, δεν μπορεί να παραγνωρίσει κάποιος ότι η συνολική ερευνητική δαπάνη στην Κύπρο ως ποσοστό επί του ΑΕΠ είναι μικρή σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, καθώς και το ότι η ερευνητική δραστηριότητα, σε γενικές γραμμές, δεν είναι συνδεδεμένη με την πραγματική οικονομία.

Επιπλέον, ανέφερε πως το οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων, το οποίο μπορεί να αποτελέσει μοχλό διαφοροποίησης του μίγματος επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στην Κύπρο, βρίσκεται ακόμα σε πολύ πρώιμο στάδιο ανάπτυξης.

Νέα εποχή σηματοδοτεί το εθνικό πλαίσιο στρατηγικής για την έρευνα

Ερωτηθείς πώς μπορεί η Κύπρος να βελτιωθεί στον τομέα αυτό, ο κ. Τσάκαλος είπε ότι η ολοκλήρωση από το Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας του νέου εθνικού πλαισίου στρατηγικής για την έρευνα και την καινοτομία για την περίοδο 2019-2023, και η παρουσίασή του στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, σηματοδοτεί μία νέα εποχή, αφού επιχειρείται μία ολοκληρωμένη αντιμετώπιση όλων των σύνθετων προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο τομέας.

Το νέο πλαίσιο στρατηγικής, ανέφερε, αποτελείται από τρεις κύριους πυλώνες, την ερευνητική αριστεία, τη μεταφορά γνώσης και τεχνολογίας και την καινοτόμο επιχειρηματικότητα και από έναν αριθμό υποστηρικτικών πυλώνων όπως η αποτελεσματική διακυβέρνηση, η αλλαγή κουλτούρας, η διεθνοποίηση, η επικοινωνία και ο ψηφιακός μετασχηματισμός.

Είπε ότι το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας συνεισέφερε στη δημιουργία του πλαισίου στρατηγικής και καλείται, ως εκτελεστικός βραχίονας του συστήματος διακυβέρνησης, να προωθήσει ένα μεγάλο μέρος των δράσεων που περιγράφονται σε αυτό.

"Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα νέων δράσεων που πηγάζουν από το νέο πλαίσιο στρατηγικής αξίζει να αναφέρω τα τρία προγράμματα προώθησης της επιχειρηματικής καινοτομίας, προϋπολογισμού 18 εκατομμυρίων τα οποία πρόκειται να ανακοινώσουμε μέσα στις επόμενες ημέρες. Τα νέα προγράμματα φιλοδοξούν να δώσουν σημαντικό κίνητρο σε πολλές δεκάδες νεοφυείς ή υφιστάμενες επιχειρήσεις να αναπτύξουν καινοτόμα και διεθνώς ανταγωνιστικά προϊόντα και υπηρεσίες που θα μπορούν να διεισδύσουν στη διεθνή αγορά", συνέχισε ο κ. Τσάκαλος.

Σημειώνεται ότι πρόσφατα, το Ιδρυμα μετονομάστηκε από Ιδρυμα Προώθησης Ερευνας σε Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας. Οπως είπε ο κ. Τσάκαλος, μετονομασία αυτή αποτελεί μια πρόσφατη απόφαση της πολιτείας έτσι ώστε να αντικατοπτρίζει τον διευρυμένο ρόλο του στο νέο Σύστημα Διακυβέρνησης της Έρευνας και της Καινοτομίας ως εκτελεστικός βραχίονας της κυβέρνησης για τα θέματα έρευνας και καινοτομίας

Το νέο σύστημα περιλαμβάνει νέους θεσμούς και σώματα, όπως το νέο Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας, τον Επικεφαλής Επιστήμονα, τους «Συντονιστές Ε&Κ» σε όλα τα Υπουργεία. Προβλέπει, επίσης, την ενιαία και ολοκληρωμένη προσέγγιση των θεμάτων Έρευνας και Καινοτομίας σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένης της ολοκληρωμένης ένταξης των θεμάτων Έρευνας και Καινοτομίας στο χαρτοφυλάκιο του Υπουργού Οικονομικών.

Εξήγησε ότι "σε πρακτικούς όρους, θα σχεδιάζουμε και θα διαχειριζόμαστε πλέον προγράμματα και πρωτοβουλίες για την προώθηση της επιχειρηματικής καινοτομίας και της μεταφοράς τεχνολογίας από τα ερευνητικά εργαστήρια στην αγορά, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης της ανάπτυξης νεοφυών επιχειρήσεων".

Επίσης, πρόσθεσε ότι "υποστηρίζουμε πλέον εντατικά τη λειτουργία ολόκληρου του νέου συστήματος διακυβέρνησης έρευνας και καινοτομίας και των νέων θεσμών του και προωθούμε με συγκεκριμένες δράσεις την επικοινωνία εντός και εκτός του εγχώριου οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας".

Η Εβδομάδα Ερευνας και Καινοτομίας και η έκθεση CERN

Ο κ. Τσάκαλος είπε ότι το πλούσιο πρόγραμμα της «Εβδομάδας Έρευνας και Καινοτομίας», η οποία πραγματοποιείται για έκτη χρονιά από το ΙδΕΚ, περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δράσεων που θα πραγματοποιηθούν σε συνεργασία με ακαδημαϊκά ιδρύματα και ερευνητικά κέντρα, σε όλες τις πόλεις της Κύπρου.

Μεταξύ άλλων, ανέφερε, περιλαμβάνονται συναντήσεις σε «επιστημονικά καφενεία», προβολές κινηματογραφικών ταινιών, θεατρικά δρώμενα, εκπαιδευτικά εργαστήρια, ημερίδες και παρουσιάσεις με τη συμμετοχή διακεκριμένων ομιλητών, ενώ για πρώτη φορά φέτος έρχεται στην Κύπρο η διαδραστική έκθεση CERN.

Για την έκθεση CERN είπε ότι παρουσιάζεται με διασκεδαστικό και εύκολα κατανοητό τρόπο η ερευνητική δραστηριότητα που διεξάγεται στις υπόγειες εγκαταστάσεις του CERN, του μεγαλύτερου πειραματικού κέντρου ερευνών φυσικής στον κόσμο, στο οποίο επιδιώκεται να δοθούν απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα που σχετίζονται με τη δημιουργία του σύμπαντος.

Η έκθεση, που φέρει τον τίτλο «Το Πείραμα του Αιώνα!», φιλοξενείται στο Nicosia Mall από τις 25 Μαΐου μέχρι τις 2 Ιουνίου. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να κατανοήσουν με διαδραστικό τρόπο τα πειράματα που γίνονται στο CERN και να παίξουν μέσω σχετικών εφαρμογών.