Με την Ισλανδία να τραβάει τα βλέμματα στο φετινό Μουντιάλ άνοιξε και πάλι η συζήτηση “γιατί όχι και η Κύπρος;” αφού η νησιωτική αυτή χώρα του παγωμένου βορρά είναι μισή από τη δική μας (σε πληθυσμό τουλάχιστον). Πέρα λοιπόν από τη συμμετοχή της στο Παγκόσμιο Κύπελλο, που αναπτέρωσε τις δικές μας ελπίδες για είσοδο μια μέρα στα μεγάλα σαλόνια, βρήκαμε άλλους έξι λόγους που θα θέλαμε πολύ να μοιάσουμε στη σαγηνευτική και ιδιόμορφη αυτή χώρα των Βίκινγκς

Απαγόρευσαν το αγοραίο σεξ, διώκεται ποινικά μόνο ο πελάτης και έκλεισαν όλα τα στριπτιτζάδικα

Κι ενώ στην Κύπρο τα καμπαρέ και τα κωλόμπαρα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της κουλτούρας μας (κι αν θυμάστε μέχρι πρότινος μεγαλύτερος νταβατζής όλων ήταν το ίδιο το κράτος) στην επίσης μικρή και νησιωτική Ισλανδία έχουν απαγορευτεί από το 2010 ενώ την προηγούμενη χρονιά ψηφίστηκε ο νόμος που ποινικοποιεί το αγοραίο σεξ (διώκεται ο πελάτης αλλά όχι η εκδιδόμενη γυναίκα που αντιμετωπίζεται ως θύμα) κάτι που ισχύει επίσης στη Σουηδία και τη Νορβηγία. Ο λόγος δεν έχει να κάνει με σεμνοτυφία, ταμπού ή πισωγύρισμα, μιλάμε άλλωστε για ένα από τα πιο προοδευτικά κράτη του κόσμου, αλλά από σεβασμό προς τη γυναίκα και μόνο - άλλωστε οι μισοί πολιτικοί εκεί είναι γυναίκες και ο νόμος ψηφίστηκε επί πρωθυπουργίας Jóhanna Sigurðardóttir που υπήρξε η πρώτη δηλωμένη gay αρχηγός κράτους της ιστορίας. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι η πορνεία στην Ισλανδία εξαλείφθηκε όμως περιορίστηκε αρκετά καθώς με το φόβητρο της σύλληψης έπεσε ραγδαία η ζήτηση. Συγκρίνετε τώρα αυτό *με την κυπριακή πατέντα της Αστυνομίας να βάζει ανθρώπους της ως πελάτες να κάνουν πρώτα σεξ με τις ύποπτες για πορνεία, να τις συλλαμβάνουν και να συλλέγουν τα χρησιμοποιημένα προφυλακτικά ως τεκμήρια *και κάτι μου λέει πως δεν πρόκειται να διαγωνιστούμε για τον τίτλο της “πιο φεμινιστικής χώρας”. *Ποτέ *όμως.

Έχουν εξαλείψει το χάσμα στην πληρωμή ανδρών - γυναικών ενώ η χώρα έρχεται πρώτη στον κόσμο στην ισότητα των δύο φύλων για εννέα συνεχόμενα χρόνια! Τον περασμένο Ιανουάριο τέθηκε σε ισχύ ο νόμος που απαγορεύει τη μισθολογική ανισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες και ιδιωτικές επιχειρήσεις με προσωπικό άνω των 25 ατόμων, καθιστώντας έτσι την Ισλανδία τη μοναδική χώρα του πλανήτη όπου η ισότητα ανδρών-γυναικών είναι νόμος του κράτους. Όποιος δεν συμμορφωθεί τον περιμένει τσουχτερό πρόστιμο όμως ίσως να μην χρειαστεί καν στην παγωμένη αυτή χώρα έννοιες όπως πατριαρχία, ανδρικές/γυναικείες δουλειές και διακρίσεις φύλου είναι πλέον ξεπερασμένες (ο ίδιος νόμος καταργεί και τις διακρίσεις που γίνονται με αφορμή την εθνότητα, την ηλικία, τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την αναπηρία του ατόμου). Τουλάχιστον το 50% της κυβέρνησης και του κοινοβουλίου αποτελούνται από γυναίκες το ίδιο και τα ΔΣ των μεγαλύτερων εταιρειών της χώρας (σε κάποια μάλιστα οι γυναίκες αποτελούν τα 2/3) ενώ η χώρα βρίσκεται στην πρώτη θέση της έκθεσης του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για την ισότητα των δύο φύλων για 9 συναπτά έτη. Όμως αυτό δεν έγινε από τη μια μέρα στην άλλη, χρειάστηκε σκληρός και μακροχρόνιος αγώνας εκ μέρους των γυναικών με αποκορύφωμα το “Γυναικείο Ρεπό” της 24ης Οκτωβρίου 1975 όπου το 90% των γυναικών της χώρας απείχαν από τις δουλειές και τα οικιακά τους καθήκοντα παραλύοντας -κυριολεκτικά- το κράτος ενώ 25.000 από αυτές (όταν ο συνολικός πληθυσμός ήταν 220.000!) διαδήλωσαν στο κέντρο του Ρέικιαβικ ζητώντας σεβασμό και ισότητα. Την επόμενη χρονιά ψηφίστηκε νόμος που κατοχύρωνε την πολυπόθητη ισότητα - αν και όχι στους μισθούς κάτι που επιτεύχθηκε 40 χρόνια αργότερα. Στην Κύπρο ανάλογη μαζική κινητοποίηση γυναικών και πολυπληθή συγκέντρωση στο κέντρο της Λευκωσίας είχαμε στα εγκαίνια του H&M το 2016.

Το κράτος ξοδύει τα περισσότερα για τη δημόσια υγεία από κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα Η Ισλανδία διαθέτει ένα από τα πιο ανεπτυγμένα συστήματα δημόσιας υγείας στον κόσμο (15ο στην παγκόσμια κατάταξη) και δουλεύει τόσο καλά το αφιλότιμο που δεν υπάρχουν καν ιδιωτικά νοσοκομεία ενώ η ιδιωτική ασφάλιση είναι πρακτικά ανύπαρκτη. Διόλου περίεργο βέβαια αν αναλογιστεί κανείς η χώρα βρίσκεται στην 11η θέση στην παγκόσμια κατάταξη σε ότι αφορά τις δημόσιες δαπάνες για την υγεία έχοντας 3,7 γιατρούς και 15,3 νοσοκόμες ανά 1000 κατοίκους (3,1 και 8,4 αντίστοιχα ο μέσος όρος των ανεπτυγμένων τα φορολογικά έσοδα του κράτους και μόλις το υπόλοιπο 15% απευθείας από τους πολίτες. Η Κύπρος εξακολουθεί να ξοδεύει τα λιγότερα από κάθε άλλο ευρωπαϊκό κράτος (μόλις 6,8% επί του ΑΕΠ) με την κρατική συμμετοχή στις δαπάνες να φτάνει το 42,6% ενώ ένα 43,9% πληρώθηκε απευθείας από τις τσέπες μας (όλα στοιχεία του 2015). Δεν πειράζει θα πείτε, εμείς πληρώνουμε δισεκατομμύρια για λιμουζίνες, έργα-μακέτες, τριπλές συντάξεις αξιωματούχων, συντήρηση ενός δυσανάλογα τεράστιου και αδηφάγου δημόσιου τομέα, ξελάσπωμα χρεοκοπημένων τραπεζών και εξοπλισμό προορισμένο να τον βάλουμε μια μέρα εκεί που δεν βλέπει ο ήλιος.

Έστειλαν 26 τραπεζίτες στη φυλακή για την οικονομική κρίση του 2008 Η Ισλανδία είναι η μοναδική χώρα όπου έχουν καταδικαστεί πρώην τραπεζίτες για παραπτώματα που διέπραξαν πριν και κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008. Από το 2010 έχουν καταδικαστεί 26 στελέχη τραπεζών για την πρόκληση της κρίσης που ανάγκασε την κυβέρνηση να επιβάλει, μεταξύ άλλων μέτρων, και τον έλεγχο στην κίνηση κεφαλαίων ενώ άφησε τις τρεις μεγάλες τράπεζες της χώρας να χρεοκοπήσουν. Η οικονομία ανέκαμψε σταδιακά από τότε (κυρίως χάρη στον πρωτογενή τομέα και μία έκρηξη στον τουρισμό που προκάλεσε η υποτιμημένη κορώνα) και σήμερα η Ισλανδία διατηρεί το 15ο υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα στον κόσμο. Τι ρωτήσατε; Πόσοι από τους υπεύθυνους της δικής μας κρίσης βρίσκονται στη φυλακή; Εε ναι, από υγεία μια χαρά, εσείς;

Είναι υπερήφανοι για την καταγωγή τους και αγαπούν την πατρίδα τους παραμένοντας ένας πραγματικά προοδευτικός και φιλελεύθερος λαός Ως απευθείας απόγονοι των Βίκινγκς οι Ισλανδοί είναι περήφανος και μαχητικός λαός, το είδαμε άλλωστε από την κρίση του 2008 όταν γκρέμιζαν κυβερνήσεις, ξανάγραφαν το Σύνταγμα κι έστελναν τους υπαίτιους στη φυλακή. Λατρεύουν τις παραδόσεις τους, είναι πλάσματα της συνήθειας και πιστεύουν πολύ στην ομαδικότητα και τη συνεργασία καθώς, όντας πάντα μια χούφτα νοματαίοι, επιβίωναν ανά τους αιώνες σε ενίοτε σκληρό κι εχθρικό περιβάλλον προσέχοντας ο ένας τα νώτα του άλλου. Έχουν βέβαια κάποια κολλήματα, όπως πχ το όνομα του παιδιού σου θα πρέπει να εγκριθεί από την Εθνική Επιτροπή Ονομάτων ώστε να συνάδει με τις ισλανδικές παραδόσεις, όμως παρά το μικρό μέγεθος, την κλειστή νησιωτική κοινωνία και το ένδοξο παρελθόν (σας θυμίζει κάτι;) παραμένει ένας από τους πιο προοδευτικούς λαούς του πλανήτη με μηδενική ανοχή (ως κράτος και ως κοινωνία) στον ρατσισμό, τον σεξισμό, την ομοφοβία, τη μισαλλοδοξία και γενικά την παρεμπόδιση της ελευθερίας (η κυβέρνηση θέσπισε το σύμφωνο συμβίωσης ομόφυλων ζευγαριών ήδη από το 1996 το οποίο αντικατέστησε με κανονικό γάμο το 2010). Είναι από τους πιο χαρούμενους και ικανοποιημένους από τη ζωή τους λαούς του κόσμου (παρά το γεγονός ότι έχουν τουλάχιστον μία έκρηξη ηφαιστείου κάθε τέσσερα-πέντε χρόνια), το 23% του πληθυσμού δηλώνουν άθεοι ή αγνωστικιστές αλλά κι ακόμα αυτοί που πιστεύουν έχουν μία μάλλον χαλαρή σχέση με τη θρησκεία (κυρίως Λουθηρανοί που βασικά είναι το χριστιανικό αντίστοιχο του decaf). Και πως να μην είναι ευτυχισμένοι όταν το 95% του πληθυσμού έχει πρόσβαση στο internet και σε όλη την επικράτεια δεν υπάρχει κουνούπι ούτε για δήγμα (ναι ρε συ με ήτα, γκούγκλαρέ το).

Παρά το ότι είναι μια αγορά των 350.000 διαθέτουν μία ανθηρή τηλεοπτική παραγωγή που εξάγεται σε όλον τον κόσμο Η δικαιολογία “μπου χου χου είμαστε μικρό μέρος δεν έχουμε τα budget ή τους ανθρώπους για να κάνουμε καλή τηλεόραση” (σας θυμίζει κάτι;) δεν έκατσε ποτέ καλά με τους Ισλανδούς που εξακολουθούν να γυρίζουν γαμάτες τηλεοπτικές σειρές που κάνουν τον γύρο του κόσμου (το **Hamarinn/The Cliff** του 2009 είχε μεταδοθεί από το ΡΙΚ πριν από μερικά χρόνια) ενώ το διασημότερο εξαγώγιμο τηλεοπτικό προϊόν τους είναι αναμφίβολα το παιδικό **LazyTown** (2002-16). Σίγουρα υπάρχουν τα σαπούνια και οι κωμωδίες που είναι μόνο για εσωτερική κατανάλωση (χρειάζονται κι αυτά) όμως για ένα τόσο μικρό και σχετικά κλειστό μέρος διατηρούν μία τηλεοπτική εξωστρέφεια, επιλέγοντας πολλές φορές είδη και θεματικές οικουμενικής αποδοχής όπως αστυνομικά μυστήρια, θρίλερ και δικαστικά δράματα. Η αστυνομική σειρά **Trapped** (φωτο), δημιουργία του γνωστού Ισλανδού σκηνοθέτη **Baltasar Kormákur** (Everest, Adrift) γνώρισε μεγάλη επιτυχία όταν μεταδόθηκε από το βρετανικό BBC Four αλλά και άλλα ευρωπαϊκά δίκτυα ενώ τώρα κάνει δεύτερη καριέρα μέσω του Netflix μαζί με άλλα ισλανδικά θρίλερ όπως το **The Lava Field**. Οι Ισλανδοί συνεισφέρουν τα μέγιστα στο αποκαλούμενο “νορδικό (ή σκανδιναβικό) νουάρ” αξιοποιώντας στο έπακρο τα άγριας ομορφιάς παγωμένα και τραχιά τοπία του νησιού πετυχαίνοντας μία ψυχρή, απειλητικά ζοφερή ατμόσφαιρα.