Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία που δημοσίευσε η Κεντρική Τράπεζα, το συνολικό ενεργητικό των επενδυτικών οργανισμών καθώς και ο αριθμός τους αυξήθηκαν σημαντικά, φτάνοντας σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Τα στοιχεία καταδεικνύουν πως ο αριθμός των επενδυτικών οργανισμών αυξήθηκε από 114 τον Δεκέμβριο 2017 σε 130 τον Ιούνιο 2018, ενώ το συνολικό ενεργητικό τους έφθασε στα €4.7 δις σε σύγκριση με €4.5 δις τον Μάρτιο 2018, παρουσιάζοντας άνοδο της τάξης του 6%.

Σημαντική Ενίσχυση του κλάδου

Τα στατιστικά στοιχεία που ανακοίνωσε η κεντρική Τράπεζα αφορούν αδειοδοτημένους οργανισμούς, ενώ σημαντικός αριθμός αιτήσεων για αδειοδότηση βρίσκεται στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς προς εξέταση. Το ενδιαφέρον για αδειοδότηση τέτοιων οργανισμών προέρχεται από όλες τις ηπείρους, ενώ σημαντική παραμένει η ζήτηση από χώρες που διαχρονικά στήριξαν τον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών.

Σημειώνεται πως με την ψήφιση από τη Βουλή των νόμων που προνοούν αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των επενδυτικών ταμείων τον περασμένο Ιούλη, το οικοσύστημα της Κύπρου ενισχύθηκε σημαντικά, αναβαθμίζοντας την παγκόσμια θέση της χώρας ως κέντρο προτίμησης για τη δημιουργία και μεταφορά συλλογικών επενδύσεων και σχετικών εταιρειών διαχείρισης.

Το αναθεωρημένο θεσμικό πλαίσιο

Οι νόμοι που ψηφίστηκαν από τη Βουλή κατάφεραν από τη μια να διασφαλίσουν την ανταγωνιστικότητα του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΟΕΕ) και από την άλλη να παρέχουν κίνητρα σε ταμεία και τους διαχειριστές τους να αδειοδοτηθούν και να εγκατασταθούν στην Κύπρο. Επιπλέον, ρυθμίστηκε και η σύσταση και λειτουργία των Καταχωρημένων Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΚΟΕΕ), οργανισμών δηλαδή που εποπτεύονται μέσω αδειοδοτημένου διαχειριστή και δεν υπόκεινται σε αδειοδότηση από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Με τη ρύθμιση αυτή, δηλαδή με την «έμμεση αδειοδότηση» μέσω του διαχειριστή, το θεσμικό πλαίσιο μειώνει σημαντικά το χρόνο που απαιτείται για την έναρξη λειτουργίας ενός ταμείου. Την ίδια στιγμή ρυθμίζονται θέματα που έχουν να κάνουν με το αρχικό κεφάλαιο των ΟΕΕ, το διορισμό θεματοφύλακα ανάλογα με τη μορφή του ΟΕΕ και τις δυνατότητες διοίκησης του μέσω του διοικητικού συμβουλίου των οργανισμών, διασφαλίζοντας τα συμφέροντα των επενδυτών.

Σημαντική εξέλιξη αποτελεί και η τροποποίηση της νομοθεσίας που αφορά την Έκτακτη Εισφορά για την Άμυνα της Δημοκρατίας, με την κατάργηση του ειδικού συντελεστή φορολόγησης της λογιζόμενης διανομής μερίσματος των συγκεκριμένων οργανισμών, εφόσον πλέον θα υπόκεινται σε ειδική έκτακτη εισφορά για την άμυνα 17% στις περιπτώσεις που οι μέτοχοί τους είναι φορολογικοί κάτοικοι (domiciled) της Δημοκρατίας (ο μειωμένος συντελεστής του 3% που χρησιμοποιούνταν προηγουμένως θεωρήθηκε ότι αποτελούσε κρατική ενίσχυση).

Με την ψήφιση των πιο πάνω νόμων, δημιουργείται μεγάλη προοπτική γύρω από τον κλάδο των επενδύσεων στην Κύπρο. Σε αυτό φυσικά συνέτειναν και οι γεωπολιτικές εξελίξεις, όπως κρίσεις σε γειτονικές χώρες και το Brexit. Αναμφίβολα, στόχος των νόμων είναι η περαιτέρω εδραίωση της Κύπρου ως αξιόπιστο και ελκυστικό διεθνές κέντρο επενδυτικών ταμείων. Παράλληλα, όμως, τονίζεται και η ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας και εδραιώνεται η χώρα ως προορισμός για τη δημιουργία ΟΕΕ και εταιρειών διαχείρισης. Το γεγονός αυτό δίνει σημαντικά οφέλη, όπως η δημιουργία θέσεων εργασίας για τη στελέχωση των σχετικών νομικών οντοτήτων, η αύξηση των κρατικών εσόδων λόγω φορολογίας και η κάθοδος διακεκριμένων διεθνών χρηματοοικονομικών οργανισμών λόγω της αυξανόμενης ένδειξης εμπιστοσύνης στον εν λόγω κλάδο.

Πλεονεκτήματα ενός Ταμείου Εναλλακτικών Επενδύσεων στην Κύπρο

Η Κύπρος διαθέτει σημαντικά πλεονεκτήματα όπως τον χαμηλό εταιρικό φόρο, την απαλλαγή από την παρακράτηση φόρων σε μερίσματα όταν λαμβάνονται από φορολογικούς κατοίκους εξωτερικού και την απαλλαγή από τον φόρο κερδών που προέρχονται από την πώληση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων όπως μετοχές, ομόλογα και μερίδια (units) ΟΣΕ/επενδυτικών ταμείων.

Επιπλέον, διαθέτει άρτια καταρτισμένους επαγγελματίες και αξιόπιστο δίκτυο παροχής υπηρεσιών. Έχει ενσωματώσει πλήρως όλες τις ευρωπαϊκές οδηγίες σε σχέση με τα ταμεία και τη διαχείριση του και επιπλέον έχει εφαρμόσει εθνικές νομοθεσίες που προσδίδουν ακόμη περισσότερη ευελιξία. Το θεσμικό πλαίσιο παρέχει λειτουργική ευελιξία, επιτυγχάνοντας ισορροπία μεταξύ της ελευθερίας που δύναται να παρέχεται στον διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων κατά τη λειτουργία ενός επενδυτικού ταμείου και της προστασίας των επενδυτών. Τέλος, το ισχυρό και ταυτόχρονα ευέλικτο νομικό (βασισμένο στο κοινοτικό δίκαιο) και κανονιστικό πλαίσιο της Κύπρου, το καθιστά άκρως ελκυστικό για τους διαχειριστές ταμείων. Μέσα από τη σύσταση ενός κυπριακού ταμείου, οι επενδυτές αποκτούν πρόσβαση σε ένα ποικίλο φάσμα επενδυτικών στρατηγικών κατά τρόπο ομαλό, διαφανή και ρυθμιζόμενο. Το ευέλικτο πλαίσιο που προαναφέρθηκε, διευκολύνει την αποτελεσματική πρόσβαση σε νέες μορφές επενδύσεων. Σήμερα ένα κυπριακό ταμείο μπορεί να αποτελέσει πύλη εισόδου σε αναδυόμενες αγορές, προσφέροντας σημαντικές ευκαιρίες σε διαχειριστές ταμείων που διαθέτουν ένα ισχυρό και ανταγωνιστικό επιχειρηματικό σχέδιο.

Σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο και ανταγωνιστικό επιχειρηματικό περιβάλλον, οι υπηρεσίες και τα προϊόντα που παρέχονται στους πελάτες πρέπει να αλλάζουν τακτικά, με γνώμονα την άμεση εξυπηρέτηση των μεταβαλλόμενων και αυξανόμενων αναγκών τους. Τα επενδυτικά ταμεία, ως νέα προϊόντα στις αγορές σήμερα, μπορούν να λειτουργήσουν ως αποτελεσματικά χρηματοοικονομικά εργαλεία. Για αυτό το λόγο πέρα από τον εκσυγχρονισμό του σχετικού πλαισίου, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς πρέπει να επικεντρώσουν τις προσπάθειες τους προς επίτευξη περαιτέρω ενίσχυσης του κλάδου.

Αντώνης Ρούβας, Διοικητικός Σύμβουλος, Συμβουλευτικές Υπηρεσίες, KPMG Limited