Οι ΜΜΕ συνιστούν το 99,9% του συνόλου των εταιρειών που είναι εγγεγραμμένες στην Κύπρο και ήταν ανέκαθεν η «ατμομηχανή» στο κυπριακό οικονομικό γίγνεσθαι, ο βασικός παράγοντας της ανάπτυξης, της απασχόλησης και της οικονομικής ευημερίας του τόπου.

Η επιβίωση του ιδιωτικού επιχειρηματικού τομέα βρίσκεται σε κίνδυνο

Παρά τη σημασία του στην τοπική οικονομία, ο τομέας των ΜΜΕ είναι ο μεγάλος χαμένος της οικονομικής κρίσης με: -Ένα στα δύο δάνεια να είναι μη εξυπηρετούμενα, με σημαντικό έμμεσο αντίκτυπο και στα δάνεια των νοικοκυριών -Ένα από τους υψηλότερους δείκτες χρέους εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) -Μία από τις χειρότερες επιδόσεις στην ΕΕ σε ό,τι αφορά στην πρόσβαση σε πηγές χρηματοδότησης.

Ενόψει των ανωτέρω, οι ΜΜΕ του τόπου αντιμετωπίζουν σήμερα σοβαρότατα διαρθρωτικά προβλήματα που θέτουν σε κίνδυνο όχι μόνο τη μελλοντική τους ανάπτυξη αλλά ακόμα και την ίδια την επιβίωσή τους.

Η σχέση μεταξύ επιχειρηματικού και χρηματοπιστωτικού τομέα

Η υγιής και χωρίς στρεβλώσεις λειτουργία της χρηματαγοράς είναι απαραίτητη, ειδικότερα στην Κύπρο όπου η χρηματοδότηση παραγωγικών επενδύσεων διεκπεραιώνεται σχεδόν αποκλειστικά μέσω του χρηματοπιστωτικού/τραπεζικού τομέα. Το ίδιο σημαντική είναι και η κεφαλαιακή (ανά)διάρθρωση των επιχειρήσεων, αφού ο υπερδανεισμός έχει οδηγήσει σε μεγάλο βαθμό στα πρόσφατα προβλήματα της οικονομίας μας.

Τα συμφέροντα του ιδιωτικού επιχειρηματικού και του χρηματοπιστωτικού τομέα είναι άρρηκτα αλληλένδετα.

Ο μεν πρώτος εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από τον δεύτερο για τις χρηματοδοτικές του ανάγκες, η δε ευρωστία του χρηματοπιστωτικού τομέα επαφίεται στην υγιή ανάπτυξη των επιχειρήσεων της χώρας.

Είναι γεγονός ότι οι δίαυλοι επικοινωνίας και οι γέφυρες συνεργασίας μεταξύ επιχειρηματικού κόσμου και των χρηματοδοτριών τραπεζών έχουν διαταραχθεί τα τελευταία χρόνια.

Ένας από τους βασικότερους συντελεστές για την οικονομική ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα του οικονομικού μας μοντέλου είναι η παραγωγική και εποικοδομητική συνεργασία μεταξύ του επιχειρηματικού και του χρηματοπιστωτικού τομέα.

Σε ένα κόσμο που χαρακτηρίζεται από μεταβλητότητα και εντεινόμενη πολυπλοκότητα, με πρωτοφανείς και πολυεπίπεδες τεχνολογικές, ανταγωνιστικές και κανονιστικές αλλαγές, δεν υπάρχει περιθώριο αδράνειας και εφησυχασμού. Η επαναφορά της ισορροπίας και της εμπιστοσύνης μεταξύ επιχειρήσεων και τραπεζών αποτελεί πρώτιστη ανάγκη για τη διασφάλιση και την υγιή ανάπτυξη της οικονομίας.

Τι πρέπει να γίνει Απαιτείται επειγόντως ο επαναπροσδιορισμός ενός ριζικά διαφορετικού μοντέλου-υποδείγματος (paradigm shift), που θα επανακαθορίσει τις σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων και τραπεζών, το οποίο δεν μπορεί παρά να θεμελιωθεί στη βάση του εποικοδομητικού διαλόγου και της διαβούλευσης, της συνεργασίας και της αμοιβαίας εμπιστοσύνης.

Απαιτούνται τολμηρά βήματα από όλους τους εμπλεκομένους: Οι ιδιοκτήτες και οι διευθυντές των επιχειρήσεων -οφείλουν να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα, την ανθεκτικότητα και την ανάπτυξη των επιχειρήσεών τους -έχουν την πρώτιστη ευθύνη, αλλά και τη νομική υποχρέωση, για την επιβίωση των εταιρειών τους και για την κατάρτιση αποτελεσματικών σχεδίων βιώσιμης αναδιάρθρωσης των λειτουργιών και των δανειακών υποχρεώσεών τους -πρέπει να αποκαταστήσουν την επικοινωνία και την εμπιστοσύνη με τις τράπεζες στη βάση διαφανούς εταιρικής διακυβέρνησης, αξιόπιστης πληροφόρησης και συνετών επιχειρηματικών πρακτικών.

Οι τράπεζες -οφείλουν να ενεργούν άμεσα με τις πρώτες ενδείξεις δυσκολιών. Απαιτείται η ύπαρξη εργαλείων έγκαιρης προειδοποίησης (early warning tools) και η δέσμευση ανθρώπινων πόρων για άμεση εμπλοκή με τους δανειολήπτες -ενόψει του μεγάλου αριθμού δανειοληπτών με μη εξυπηρετούμενα δάνεια αλλά και της φύσης των εν λόγω δανείων, χρειάζεται να αφιερωθεί μεγάλη προσπάθεια, χρόνος και πόροι, για την κατάρτιση πραγματικά βιώσιμων, δίκαιων και μακροπρόθεσμων σχεδίων αναδιάρθρωσης -πρέπει να επιδείξουν επιμονή, ανεκτικότητα και αντικειμενικότητα προς όλους τους συνεργάσιμους δανειολήπτες. Ακόμα και τερματισμένοι (σε δικαστική διαδικασία) λογαριασμοί μπορούν να τύχουν, υπό προϋποθέσεις, βιώσιμης αναδιάρθρωσης -πρέπει να επιτελούν τον βασικό ρόλο τους, που δεν είναι άλλος από την υπεύθυνη και λελογισμένη χρηματοδότηση των παραγωγικών τομέων της οικονομίας της χώρας.

Οι πιο πάνω ενέργειες είναι αναγκαίο να στηριχθούν και να ενισχυθούν με την εμπειρογνωμοσύνη εξειδικευμένων χρηματοοικονομικών συμβούλων, οι οποίοι, αφενός, θα επαναφέρουν τις δύο πλευρές στο τραπέζι του διαλόγου, και αφετέρου θα προσδώσουν αξιοπιστία και τεχνοκρατική ευρωστία στη διαδικασία, επενεργώντας ως συνδετικός κρίκος για την διαχείριση των σχέσεων όλων των εμπλεκομένων (stakeholder relationships) και για την εξισορρόπηση των απαιτήσεών τους.

Ρένος Ιωαννίδης, Διοικητικός Σύμβουλος, KPMG Limited, 22 209 000, [email protected]