Συνήθως, βαριέμαι να βλέπω το θέατρο που βλέπω. Συνήθως αφαιρούμαι και δυσκολεύομαι να το κατανοήσω. Προτιμώ να βλέπω σινεμά. Ξεκάθαρα.

Δεν είμαι σίγουρος αν είναι λόγω της παιδικής μας φιλίας και του αναπόφευκτου συναισθηματικού μου δεσίμου μαζί της, όποτε ωστόσο βλέπω την Έλενα Καλλινίκου να παίζει, ξυπνώ. Δεν αφαιρούμαι, ούτε βαριέμαι πια. Ίσως να είναι η χροιά της φωνής της, ίσως η ενέργεια της σκηνικής της παρουσίας. Δεν ξέρω.

Μια πάρασταση, για παράδειγμα, στην οποία πρόσφατα πρωταγωνίστησε και που με τις φρικιαστικές δολοφονίες, έγινε κι αυτή φρικιαστικά επίκαιρη είναι το Dark Vanilla Jungle.

Δες δίλεπτο απόσπασμα:

Μίλησα με την Εβίτα Ιωάννου, που είχε σκηνοθετήσει τη συγκεκριμένη παράσταση και τη ρώτησα:

Εβίτα, γιατί αυτό το έργο; Γιατί το Dark Vanilla Jungle;

Είχα δει το Dark Vanilla Jungle για πρώτη φορά στο Λονδίνο το 2013 και δεν σταμάτησα ποτέ να σκέφτομαι τι έζησα τη μέρα εκείνη στο Soho Theatre. Βασικά έπαθα κάτι σαν εμμονή!

Όταν επέστρεψα Κύπρο, υποσχέθηκα στον εαυτό μου πως το έργο αυτό θα τ’ ανεβάσω. Εκτός απ’ το εξαιρετικά καλογραμμένο κείμενο του Ridley, με συναρπάζει η φυσικότητα με την οποία η ηθοποιός - ερμηνεύτρια (σ.σ πρέπει να) απαγγέλλει το κείμενο. Πρέπει να είναι διατεθειμένη να πλησιάσει όσο πιο κοντά μπορεί στον παράφρονα χαρακτήρα της Άντρεας, πράμα που απαιτεί αυτοεπιβεβαίωση και εξευτελισμό, ταυτόχρονα. Χωρίς όμως ν’ αγγίζει τα όρια της υστερίας και του μελοδράματος.

Το Dark Vanilla Jungle είναι ένας αιφνιδιαστικός μονόλογος που μετεξελίσσεται σ’ ένα καταγγελτικό φεμινιστικό και επαναστατικό ποίημα, γεμάτο αίμα και σπέρμα.

Γιατί η Έλενα;

Η Έλενα είναι για μένα μια σπουδαία ηθοποιός. Δεν νομίζω να μπορούσε άλλη να ενσαρκώσει την Άντρεα καλύτερα, τουλάχιστον προσωπικά, αυτό αισθάνομαι. Πέρα απ’ τη σαγηνευτική της ωμότητα και το αφοπλιστικό της ταλέντο, μεταξύ μας υπάρχει μια χημεία τεράστια. Καταλαβαίνει ακριβώς τι θέλω να πω, πριν καν το πω! Επιπλέον, αγαπώ το θάρρος και την προθυμία να παίζει κάθε φορά κάτι εντελώς καινούριο. Είναι ανοιχτή σε νέες ιδέες. Πάντα.

Δεν μπορείς άλλωστε να είσαι καλός ηθοποιός ή καλός σκηνοθέτης, αν δεν έχεις ειλικρινή και ισχυρή επιθυμία να παρατηρείς, να εξερευνάς και εν τέλει να κατανοείς την ανθρώπινη φύση και συμπεριφορά γύρω σου. Νομίζω πως με την Έλενα μιλάμε μια παρόμοια «γλώσσα», μια γλώσσα που στηρίζεται σ’ ένα ένστικτο ακατέργαστο και σε μια συναισθηματική σύνδεση, μακριά από κάθε τετραγωνοποιημένη λογική.

Η Κύπρος είναι η επιτομή του σεξισμού και του μισογυνισμού, τόσο του εξωτερικευμένου όσο και του εσωτερικευμένου. Πιστεύω ότι το έργο δεν θα «μιλούσε» στον κόσμο αν δεν είχε αποδοθεί στα κυπριακά

H Άντρεα, ποια είναι;

Η Άντρεα είναι όλες αυτές οι κοπέλες που όταν σου μιλάνε για τις σχέσεις τους καταλαβαίνεις πόσο πολύ έχουν κακοποιηθεί. Κι όμως, αυτά τα κορίτσια συχνά θέλουν να ευχαριστούν τους συντρόφους τους, θέλουν την έγκρισή τους, ακόμα κι όταν τους φέρονται άσχημα. Είναι η ιδιοσυγκρασία ενός ανθρώπου με τον οποίο κανείς μας δεν θα’ θελε να ταυτιστεί.

Αν επιτρέψουμε όμως στον εαυτό μας να μας μιλήσει με ειλικρίνεια, ίσως τελικά και να καταλάβουμε από που προέρχεται όλο αυτό. Παρά τις σεξουαλικές κακοποιήσεις που υφίσταται, η Άντρεα παραμένει αθώα και γίνεται εύκολη λεία για τον κάθε επιτήδειο. Σ' έναν κόσμο όμως που χρησιμοποιεί τις νέες γυναίκες σαν να είναι τσίχλες που τις γευόμαστε και τις φτύνουμε γρήγορα κι αβίαστα, η τρέλα μπορεί καμιά φορά να γίνει μεγάλος προστάτης.

Γιατί στην κυπριακή διάλεκτο;

Το κείμενο είχε αρχικά μεταφραστεί στην κοινή ελληνική. Στην πορεία όμως συνειδητοποιήσαμε ότι στην κυπριακή διάλεκτο ο λόγος θα ήταν πιο προσιτός και πιο οικείος.

Το έργο του Philip Ridley διαδραματίζεται στο Λονδίνο και μιλά για τον πάτο της κοινωνίας του. Η ιστορία περιστρέφεται γύρω από τον σεξισμό, τον εσωτερικευμένο μισογυνισμό, τη φτώχεια, τη διάσπαση της κοινότητας και την απώλεια της ανθρωπιάς στη σύγχρονη ζωή. Πιστεύω πως αν δεν είχε μεταφραστεί στην κυπριακή θα ήταν δύσκολο να ταυτιστούμε. Δεν θα μας αφορούσε τόσο πολύ, θα ήταν μία ακόμα τραγική ιστορία που διαδραματίζεται στο μακρινό Λονδίνο. Όλο αυτό όμως είναι πολύ πιο κοντά μας.

Η Κύπρος είναι η επιτομή του σεξισμού και του μισογυνισμού, τόσο του εξωτερικευμένου όσο και του εσωτερικευμένου. Πιστεύω ότι το έργο δεν θα «μιλούσε» στον κόσμο αν δεν είχε αποδοθεί στα κυπριακά. Νομίζω πως η μετάφραση πέτυχε, επειδή έχει μία ιδιαίτερη αυθεντικότητα και επειδή μας έφερε κοντύτερα στον πάτο και της δικής μας κοινωνίας.

Εβίτα, τι σημαίνει για σένα «καλό θέατρο»;

Καλό θέατρο είναι για μένα το θέατρο που σε αφήνει μαγεμένο ακόμα και μετά που ανάβουν τα φώτα. Που πας σπίτι, ξαπλώνεις στο κρεβάτι και η κάθε σκηνή τρέχει ακόμα στο κεφάλι σου. Το θέατρο που είναι αληθινό, ωμό και ευάλωτο.

Το μόνο σίγουρα είναι πως αν είσαι ειλικρινής με το κοινό, θα το πάρεις μαζί σου, οπουδήποτε κι αν θες να πας. Πιστεύω πως, ακόμη κι αν δεν αρέσει στους θεατές εκεί που θα τους πας, αν είσαι μαζί τους ειλικρινής, θα το εκτιμήσουν.

Πουθενά το λεωφορείο μου. Αρκέφκω τζιαι φοούμαι, εν ξέρω γιατί. Κάποιος, κάτι θέλει να μου κάμει κακό. Εν κάτι τέθκιες στιγμές που εννά ήθελα να είχα ένα πέπλο. Μακάρι να είσιε κάπου να χωστώ. Εν κάποιος τζαμε ... Εν άντρας;

*Το λεωφορείο μου! Μπαίνω μέσα. Να χαμογελάσω στον οδηγό; Όι, οι! Κάθομαι πίσω. Ο οδηγός κοιτάζει με που τον καθρέφτη του. Θέλει να με βιάσει; Μάλλον. Εν ένα που τα προνόμια της δουλειάς τη σήμερόν ημέρα. Θα μπορούσε να σταματήσει σε μια γωνία τζιαι – Επόμενη στάση! Δυο άντρες μπαίνουν μέσα. Θέλουν τζιαι τουτοί να με βιάσουν; Μάλλον. Εννα συνωμοτήσουν με τον οδηγό τζιαι θα διαπράξουν ένα ομαδικό βιασμό.

Είμαι στο λεωφορείο του ομαδικού βιασμού. Μάλλον εννα έρτουν τζιαι άλλοι άντρες σε λίο. Το λεωφορείο εννα εν γεμάτο άντρες. Ο οδηγός εννα σταματήσει σε μια γωνιά… Η στάση μου! Κατεβαίνω. Δεν νιώθω ασφαλής Ούτε μια γυναίκα για δείγμα μες τον δρόμο. Εν ουλες σπίτι πίσω που κλειδαμπαρωμένες πόρτες τζιαι τα βιδωμένα παράθυρα. Τζαμε που πρέπει να είναι. Είμαι παλαβή που κυκλοφορώ έτσι ώρα. Αξίζει μου ότι πάθω. Προκαλώ το. Αν μου σύρουν οξύ στο πρόσωπο μόνο εγώ εννα φταίω, εγώ εννα φταίω.

Ακούσατε το τούτο; Τι ένει; Εν άντρας; Εν πρέπει να πανικοβληθώ. Αν αρχίσω να βουρώ εννα έρτουν που πίσω μου. Θέλω να φωνάξω αλλά σε τι εννα ωφελήσει; Μια γυναίκα να φωνάζει τη σήμερον ημέραν ενεν τζιαι κάτι παράξενο. Ο δρόμος μου – Βουρω τώρα. Ακούσατε το τούτο; Κλειθκιά! Πόρτα! Αναπνέει κάποιος; Δεν νιώθω ασφαλής. Γιατί εν νιώθω ασφαλής; Τι έκαμα; Τι έκαμα; Τι έκαμα;

Ο μονόλογος παρουσιάστηκε πρόσφατα στη Λευκωσία στο πλαίσιο του αφυπνιστικού πρτζεκτ Σ Ε Ζ Ο Ν Γυναίκες 2019-2021. Σε παρόμοιο πνεύμα και κλίμα ανεβαίνουν συνεχώς και διάφορες άλλες παραστάσεις. Μάθε τι παίζει τις μέρες αυτές, εδώ