Συνέντευξη στην Ιωάννα Χριστοδούλου 

Φωτογραφίες: Δημήτρης Λούτσιος

*Ευχαριστούμε το Artnaldas Concept Experience για τη φιλοξενία

---

“Τι υπέροχα χαμόγελα είναι αυτά;”, τους ρωτάω μετά απ’ την εγκάρδια χειραψία μας.

“Περάσαμε πολλά. Το χαμόγελο είναι η διαφυγή και η δύναμή μας”, απαντάει ο Navid, “Αμυντικός μηχανισμός το χαμόγελο, σε κάνει να ξεχνάς και σε απαλύνει”, συμπληρώνει ο Sahand. 

Στην κουβέντα που κάναμε, πρωταγωνιστής ήταν ακριβώς αυτό: Το αλληλοσυμπλήρωμα. Για τούτο το λόγο, απ’ το παρακάτω κείμενο, αφαιρέθηκαν οι δημοσιογραφικές ερωτήσεις. Δεν είχαν λόγο ύπαρξης κιόλας, μπροστά σε δύο ανθρώπους που πλέον βρήκαν τις απαντήσεις τους. 

Τα αδέλφια Navid και Sahand Gholipour γεννήθηκαν στο Ιράν. Μας αφηγούνται την ιστορία τους, την περιπετειώδη άφιξή τους στις ελεύθερες περιοχές του νησιού και τη ζωή τους σήμερα, όπως έχει διαμορφωθεί εδώ στο σπίτι τους, την Κύπρο.  

---

Navid: Τη μέρα που γεννήθηκα, στην πόλη Rasht του Ιράν, ο πατέρας μου ήταν στην φυλακή. Είμαστε στο 1982 και, ως κομμουνιστής, είχε φυλακιστεί για πολιτικούς λόγους. Προηγήθηκε η ιρανική επανάσταση του ‘78 και, μετά τη λήξη της, γινόταν ξεκαθάρισμα και μάζευαν τους επαναστάτες. Είχε συλληφθεί αρχικά εκείνη την περίοδο, τον φυλάκισαν για δύο χρόνια και έπειτα τον είχαν συλλάβει ξανά όταν η μητέρα μου ήταν έγκυος σε μένα. Η ανάμνηση που έχω απ’ τον πατέρα μου, τα πρώτα χρόνια της ζωής μου, είναι οι πέτρες που σκάλιζε στη φυλακή μ’ ένα σιδεράκι, με τα ονόματα των μελών της οικογένειάς μας. Είχα ακόμα δύο μεγαλύτερα αδέλφια, ο Sahand γεννήθηκε αργότερα. Ο πατέρας μου, πριν μπει στη φυλακή ήταν τεχνικός διευθυντής σε ένα εργοστάσιο, απ’ τα μεγαλύτερα στη χώρα σήμερα. Η μητέρα μας ήταν δασκάλα. Απ’ το σπίτι μας θυμάμαι τον κήπο με τις τριανταφυλλιές, το συντριβάνι στη μέση της αυλής, τη γιαγιά που έμενε απέναντι.   

Sahand: Ο πατέρας μας έζησε μία δύσκολη ζωή. Είχε φύγει απ' τον τόπο του σε νεαρή ηλικία, πήγε Αμερική με τον στρατό… 

Navid: Εκεί εκπαιδεύτηκε ως τεχνικός στα αεροπλάνα. Αυτό ήταν πριν από την επανάσταση, όταν στο Ιράν είχαμε μονάρχη τον σάχη Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί. Όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, εκεί στην Αμερική είχε έρθει σε επαφή με την αριστερά. 

Sahand: Εντάχθηκε στο αντιπολεμικό κίνημα την περίοδο του πολέμου στο Βιετνάμ ενόσω εργαζόταν για την συμμαχία Αμερικής-Ιράν. Τον προειδοποίησαν τότε να μην εκφράζει τις απόψεις του, παράκουσε και φυλακίστηκε. 

Ο πατέρας μας δήλωνε κομμουνιστής και για την κυβέρνηση κομμουνισμός δεν υπήρχε ούτε υπάρχει. Αν είσαι ακτιβιστής, ενοχλείς. Αν ακούν την φωνή σου, σε ακολουθούν.

Navid: Επιστρέφοντας απ’ την Αμερική έπιασε δουλειά στο εργοστάσιο κι εκεί οργανώθηκε με τους εργάτες. Απεργίες, εξεγέρσεις, επανάσταση και ξανά στη φυλακή. 

Sahand: Κι η μητέρα μας ήταν ακτιβίστρια. Γενιά της επανάστασης κι εκείνη…  

Navid: Ο πατέρας μας φυλακίστηκε ξανά το 1986. Τους είχαν σημαδεμένους τους αριστερούς και τους μάζευαν με το παραμικρό. Μετά κι απ’ αυτό μετακομίσαμε στην Τεχεράνη. 

Sahand: Μας θυμάμαι να μεγαλώνουμε σ' ένα σπίτι που το κάλυπτε κυριολεκτικά μια βιβλιοθήκη. Απ’ το πάτωμα στο ταβάνι. Σ’ εκείνη τη φάση είχε ανοίξει κι ένα βιβλιοπωλείο ο πατέρας μας. 

Navid: Ανέκαθεν ήταν χωσμένος μέσα στα βιβλία. Μικρό με έβαζε να διαβάζω συγκεκριμένα βιβλία και όταν σχολνούσε απ’ τη δουλειά ήθελε να τα συζητάμε. Λογοτεχνία πολλή, Τολστόι, Τσέχωφ. Ενόσω μας είχε και τους τέσσερις παιδιά, γράφτηκε στο πανεπιστήμιο και έγινε καθηγητής αγγλικών. Νομίζω ονειρευόταν να μας δει όλους ακαδημαϊκούς, κάτι που δεν έγινε. Στην Τεχεράνη περνούσαμε ωραία, γεννήθηκε και ο Sahand εκεί. 

Sahand: Ως μία μη προγραμματισμένη γέννα (γέλια). Η μάνα μου ήθελε να προχωρήσει με έκτρωση, κάτι που δεν επιτρεπόταν χωρίς την έγκριση του πατέρα. Σηκώθηκε και πήγε να κάνει την επέμβαση μόνη της και απ’ ότι βλέπετε… απέτυχε (γέλια). Απ’ την Τεχεράνη και μετά από πολλές μετακομίσεις, επιστρέψαμε στη Rasht, εκτός απ’ τον πατέρα και τον μεγάλο μας αδελφό που ήταν τότε στο πανεπιστήμιο. Όταν ξανασυναντηθήκαμε, ο πατέρας μας έκανε σκέψεις να φύγει και πάλι. 

Navid: Φοβόταν. Οι επιπτώσεις των πολιτικών του πεποιθήσεων τον φόβιζαν έντονα. Οι φυλακίσεις που προηγήθηκαν επίσης. Δήλωνε κομμουνιστής και για την κυβέρνηση κομμουνισμός δεν υπήρχε ούτε υπάρχει. Αν είσαι ακτιβιστής, ενοχλείς. Αν ακούν την φωνή σου, σε ακολουθούν. Κάπως έτσι πήρε την απόφαση να φύγει από το Ιράν και κατέληξε στην Κύπρο. Από φόβο. Δυο χρόνια έζησε εδώ πριν μας ζητήσει να έρθουμε κι εμείς. Εγώ και ο μεγαλύτερος μου αδελφός δεν ακολουθήσαμε σε εκείνη τη φάση, ήμασταν στρατό.

Sahand: Μέναμε στη Μέσα Γειτονιά στη Λεμεσό όταν ήρθαμε με την μητέρα και την αδελφή μου. Ο πατέρας μας δούλευε σε ξενοδοχείο, εγώ πήγα σχολείο στην Αμερικανική Ακαδημία. Κάποια στιγμή, όταν δυσκόλεψαν τα πράγματα στη σχέση των γονιών μας, ξαναφύγαμε για το Ιράν. Ο πατέρας μας έμεινε εδώ. 

Navid: Πίσω στο Ιράν όπου βρισκόμουν εγώ, είχα μόλις κλείσει την επιχείρηση graphic design που διατηρούσα και, ας το θέσουμε έτσι, δεν ζούσα και την πιο συμβατική ζωή. Ο πατέρας μου επέμενε να ‘ρθω κι εγώ στην Κύπρο αλλά δεν ήθελα. Όταν αργότερα αντιλήφθηκα ότι το καλύτερο που είχα να κάνω ήταν να το δοκιμάσω, πήρα και τον Sahand μαζί μου. 

Sahand: Δεν υπήρχε τρόπος να έρθουμε νόμιμα στην Κύπρο. Όταν ήρθε ο πατέρας μας είχε εξασφαλίσει visa on arrival ως πολιτικός πρόσφυγας. Για εμάς δεν υπήρχε δικαιολογία με τις αλλαγές που είχαν γίνει αργότερα οπότε ακολουθήσαμε ένα... άλλο δρόμο. Μαζί με την μητέρα μας και μια φίλη της, που είχε κι εκείνη δύο παιδιά, ξεκινήσαμε για την Κύπρο.  

Navid: Απ’ τα κατεχόμενα, αφού δεν υπήρχε άλλος τρόπος, και σχεδόν… κινηματογραφικά.

Sahand: Σουρεάλ θα έλεγα. Ήμουν στα 16 κι ο Navid στα 23. Φτάσαμε σ' ένα ξενοδοχείο στα κατεχόμενα και μετά άρχισε η περιπέτεια. 

"Τρέξτε. Αυτά που βλέπετε να κρατούν είναι αληθινά όπλα. Απλά τρέξτε". Τρέξαμε.

Navid: Ήταν μία διαδικασία που διευθέτησε ο πατέρας μας έτσι ώστε να φτάσουμε στις ελεύθερες περιοχές και έπειτα στη Λεμεσό όπου διέμενε. Μας περίμεναν λοιπόν κάποιοι άγνωστοι έξω απ’ το ξενοδοχείο σε σταθμευμένο αυτοκίνητο και μας κάλεσαν να μπούμε μέσα.  

Sahand: Δεν είχαμε ιδέα ποιο ήταν το πλάνο, απλά τους ακολουθήσαμε, τέσσερις νεαροί και δύο μανάδες.  

Navid: Κάποια στιγμή, κι ενώ το αυτοκίνητο ήταν σε κίνηση, σταματάει και μας ζητούν να μείνουν μόνο οι γυναίκες μέσα και οι άντρες να κατεβούμε και να μπούμε σ' ένα βαν που ήταν σταθμεύμενο δίπλα στο σαλούν που μας μετέφερε. Δεν καταλαβαίναμε τι συνέβαινε, αλλά μας έγνεψαν να προχωρήσουμε. Μπήκαμε στο βαν, μες τα σκοτεινά, δεν βλέπαμε τίποτα, κάναμε εικασίες… 

 

Sahand: Φοβηθήκαμε. Κυρίως γιατί μας είχαν χωρίσει από τις γυναίκες και δεν καταλάβαμε γιατί το έκαναν αυτό. 

Navid: Σήμερα όταν το συζητάμε υποπτευόμαστε ότι μάλλον θα ήταν πιο δύσκολο να κινήσει υποψίες ένα αυτοκίνητο με γυναίκες.

Sahand: Τότε απλά φοβηθήκαμε. Όταν κάποια στιγμή σταμάτησε το βαν, πέρασε από το μυαλό μας ότι θα μας έκαναν επίθεση. Όταν η πόρτα άνοιξε και ο οδηγός μάς είπε ότι οι μητέρες μας είναι καλά και μας έδωσε μία τσάντα με μπουκάλια νερού και χυμούς ηρεμήσαμε. Συνεχίσαμε την πορεία μας και κάποια στιγμή τα δύο αυτοκίνητα σταμάτησαν. 

Navid: Ακόμα δεν ξέρουμε σε ποια περιοχή, ούτε αν θα την αναγνωρίζαμε σήμερα. Το μόνο που θυμάμαι ήταν ότι το ξενοδοχείο μας στα κατεχόμενα ήταν στην Κερύνεια και ότι, λογικά, μας είχαν σταματήσει κάπου στη Λάρνακα. 

Sahand: Ανοίγουν λοιπόν οι πόρτες και μας λένε “Τρέξτε”. 

 

Navid: Πρόλαβαν να μας πουν ότι μας περιμένει αυτοκίνητο στην άλλη άκρη εκείνου του χωραφιού κι ότι έπρεπε να τρέξουμε γρήγορα. Κοιτάξαμε γύρω μας, παντού χωράφια, ατελείωτα χωράφια, και σε κάποια φάση διακρίναμε, σε απόσταση πεντακοσίων μέτρων περίπου, στρατιώτες. 

Sahand: Είμασταν νεαροί, γελούσαμε, δεν καταλαβαίναμε τι ήταν όλο αυτό. Γιατί έπρεπε να τρέξουμε, γιατί είχε στρατιώτες. Όλο το σκηνικό έμοιαζε γελοίο. Δεν αντιληφθήκαμε ότι ήταν επικίνδυνο.  

Navid: Καθώς γελούσαμε μάς είπαν οι οδηγοί που μας είχαν μεταφέρει “Τρέξτε. Αυτά που βλέπετε να κρατούν είναι αληθινά όπλα. Απλά τρέξτε”. Τρέξαμε. Μπήκαμε αμέσως στο αυτοκίνητο που μας περίμενε στην άλλη άκρη κι άρχισε κι αυτό να τρέχει. Νομίζω ήταν Σύριος ο οδηγός, δεν είμαι σίγουρος. Θυμάμαι όμως ότι είχαμε πάρει μία βαθιά ανάσα όταν βρεθήκαμε στο αυτοκίνητο αυτό. 

Sahand: Ελάττωσε ταχύτητα, κατέβηκε σε ένα περίπτερο ο οδηγός και μας έφερε κάτι να πιούμε. Μας είπε να μην ανησυχούμε γιατί τελείωσε, αυτό ήταν, φτάσαμε. 

Navid: Στη Λάρνακα μάς περίμενε ο πατέρας μου με έναν κύπριο. 

Sahand: Έξι χρόνια είχα να τον δω. 

Navid: Κι εγώ δέκα. Η μητέρα μας, κι ενώ οι σχέσεις τους ήταν ήδη ψυχρές, ένιωσε πως είχε κάνει το καθήκον της, έφερε τα παιδιά της. Το πλάνο της εξάλλου ήταν να μας παραδώσει και να φύγει για το Ιράν.

Sahand: Εκείνη και η φίλη της όντως επέστρεψαν στο Ιράν, με την βοήθεια του ανθρώπου που μας είχε περάσει στις ελεύθερες περιοχές. Παρόλο που είχα ξαναζήσει για ένα μικρό διάστημα στην Κύπρο, δεν θυμόμουν τίποτα. 

Navid: Για μένα ήταν η πρώτη φορά. Και η Κύπρος άλλαξε τη ζωή μου. Στο Ιράν όταν ήμουν θα με χαρακτήριζα “ψηλομύτη”. Στην Κύπρο όταν ήρθα ένιωσα ότι η ζωή με άρπαξε και με έριξε κάτω, κάνοντάς με χίλια κομμάτια. Ένιωθα ξένος. 

Sahand: Ωστόσο ήταν καλό το ότι είμασταν και οι τέσσερις νέοι της ίδιας παρέας, σαν οικογένεια. Τα τρία πρώτα χρόνια ήταν εξαιρετικά δύσκολα. Ως ξένοι στην χώρα, μακριά απ’ το σπίτι μας, βιώναμε τα ίδια συναισθήματα και μας βοηθούσε να τα συζητάμε. Εκ των υστέρων ανακαλύψαμε ότι για να νιώσεις κάπου καλά πρέπει πρώτα να νιώσεις καλά μέσα σου. Αλλά πρέπει να περάσεις κάποια διαδικασία για να το αντιληφθείς.  

Navid: Δεν μιλούσαμε καθόλου ελληνικά και τα αγγλικά που ξέραμε δεν νιώθαμε άνετα να τα βάλουμε σε χρήση. 

 

Sahand: Τσακωνόμασταν ποιος θα πάει περίπτερο γιατί νιώθαμε ότι είναι μία δύσκολη διαδικασία όσον αφορά στην επικοινωνία (γέλια). Εγώ μπήκα στο σχολείο, στο ιρανικό της Πρεσβείας εδώ. Μάς έδιναν τα βιβλία, μελετούσαμε μόνοι μας και δίναμε τις εξετάσεις. Τώρα λειτουργεί κανονικά το σχολείο στο Λανίτειο με δασκάλους, τότε δεν είχαμε. Εκπαιδεύτηκα μόνος μου στο σπίτι. 

Navid: Ξεκινήσαμε απ’ το μηδέν. Συνειδητοποιημένος για τους λόγους που έφυγα απ’ τον Ιράν, είχε μόλις εκλεγεί και ο Mahmoud Ahmadinejad τότε, είχα πει ότι θα έκανα ότι δουλειά χρειαζόταν για να επιβιώσουμε. Σχεδίαζα να επιστρέψουμε στο Ιράν μόλις τα πράγματα θα ήταν καλύτερα, πράγμα που εν τέλει δεν έγινε ποτέ. 

Sahand: Βιώσαμε τον ρατσισμό τα πρώτα χρόνια στην Κύπρο.  

Navid: Ήταν δύσκολα, ναι. Νιώθεις άνθρωπος τρίτης κατηγορίας… Εγώ απ’ τους υπολογιστές και τις γραφικές τέχνες στο Ιράν, βρέθηκα να δουλεύω σ' ένα εργοστάσιο με σίδερα στη Λεμεσό. Με ένα αφεντικό που φώναζε συνέχεια, δεν καταλάβαινα κιόλας γρι ελληνικά τότε, ήμουν στα είκοσι κάτι και άκουγα πολλές φωνές και κυπριακές βρισιές μάλλον.  

Sahand: Τα πράγματα δυσκόλεψαν όταν ο πατέρας μας έχασε τη δουλειά οπότε και τη βίζα του. Αρχίσαμε να δουλεύουμε με “μαύρα”, μετακομίσαμε, δύσκολη περίοδος. 

Navid: Άρχισε να αλλάζει κάπως το σκηνικό όταν ένα πρωί παραιτήθηκα από το εργοστάσιο και το αφεντικό που φώναζε χωρίς λόγο. Βρήκα δουλειά σε μία πιτσαρία, έμεινα για αρκετό καιρό εκεί κι η επαφή μου με τον κόσμο, με βοήθησε να έχω περισσότερη αυτοπεποίθηση. Άρχισα να μαθαίνω τη γλώσσα, να γνωρίζω κόσμο. 

Sahand: Όταν κάναμε ένα όμορφο κύκλο ανθρώπων ήταν που καταλάβαμε ότι ίσως και να μην φεύγαμε από την Κύπρο κι αυτό γιατί αρχίσαμε να νιώθουμε καλά εδώ και πως είχαμε δυναμώσει. Η Κύπρος βοηθάει με διάφορους τρόπους  να… “χοντρύνει η πέτσα σου” (γέλια). Τελείωσα λοιπόν κι εγώ το σχολείο, έπιασα δουλειά σε ένα εστιατόριο στον Εναέριο ώσπου κάποια στιγμή ο αδελφός μου ξύπνησε και πάλι... αλλιώς (γέλια). 

Navid: Είχα αποφασίσει πως πρέπει να εργαστώ σε χώρο που να με γεμίζει και να μου αρέσει. Μια δουλειά που ξέρω να την κάνω. Σηκώστηκα λοιπόν εκείνο το πρωί και έγραψα πάνω σε ένα χαρτί με μαρκαδόρο “It’s time to change” και το κόλλησα στον τοίχο. 

Sahand: Το σκεφτόταν καιρό αλλά εκείνη τη μέρα ήταν αποφασισμένος. Κάπως έτσι βρήκε δουλειά στον τομέα του και μάλιστα από τον Χρυσό Οδηγό (γέλια). 

Navid: Όντως. Είκοσι τηλεφωνήματα σε διαφημιστικά γραφεία είχα κάνει εκείνο το πρωί. Κάποιοι δεν απάντησαν, κάποιοι είπαν θα το δούνε. Δυο μου είπαν να στείλω το βιογραφικό μου. Την ίδια μέρα, απ’ το ένα γραφείο, με κάλεσαν για συνέντευξη. Κατέβασα το ακουστικό και είπα “Μα ήταν τελικά τόσο εύκολο;”. Πήρα τη δουλειά ως graphic designer και στην εταιρεία αυτή έμεινα για χρόνια. Κάπως έτσι άλλαξε η ζωή μας στην Κύπρο. Όταν αποκτήσαμε αυτοπεποίθηση.  

Sahand: Επειδή είχα ειδικευτεί στα ηλεκτρολογικά, αποφάσισα να εργαστώ κι εγώ στον τομέα που μου άρεσε, έφυγα απ’ το εστιατόριο και βρήκα δουλειά ως ηλεκτρολόγος. 

Navid: Ήταν σημαντική η περίοδος αυτή γιατί κοινωνικοποιηθήκαμε και κάναμε φίλους, φίλους που διατηρούμε μέχρι σήμερα. Πήραμε μία ανάσα, κοιτάξαμε γύρω μας, την θάλασσα, το βουνό, τη Λεμεσό την ίδια. Αγαπήσαμε την πόλη και τους ανθρώπους της. Γίναμε μέρος της κοινωνίας αυτής. 

Sahand: Βέβαια τη μαύρη σκιά της βίζας και της γραφειοκρατίας την κουβαλούμε καιρό. Από μέλη οικογένειας αιτητή πολιτικού ασύλου που ήταν ο πατέρας μας, η χρονοβόρα διαδικασία, κατά την οποία δεν μπορείς να δουλέψεις κιόλας νόμιμα, είναι ένας δρόμος μακρύς.  

Navid: Έφτιαξαν όμως τα πράγματα απ’ το καιρό που πρωτοήρθαμε εμείς. Έχουμε όμως αυτό το βάρος της νομιμότητας. Είναι σαν να μην υπάρχουμε γι’ αυτή τη χώρα. 

Sahand: Ακόμα και τώρα, που έχουμε προχωρήσει και οι δύο σε γάμο με Κύπριες. 

Navid: Τις συζύγους μας τις είχαμε γνωρίσει σε εκείνη την όμορφη φάση ένταξης και κοινωνικοποίησης που είπαμε πριν. Όταν οι φίλοι μας μάς έκαναν να νιώσουμε πλέον ότι είχαμε ενταχθεί στο κυπριακό περιβάλλον. 

Sahand: Σε καμία περίπτωση δεν νιώθουμε σήμερα ξένοι. Προσωπικά έχω ζήσει όλη μου την ενήλικη ζωή εδώ, έχω φιλίες που μετράνε δεκαετία. Και να μου πει κάποιος ότι με βλέπει ως ξένο δεν με ενδιαφέρει. Μέσα μου νιώθω πιο κύπριος από πολλούς και το λέω με σιγουριά αυτό. 

Navid: Η Κύπρος έχει πολλά καλά που μπορεί κάποιος να μην τα εκτιμά και να μην τα βλέπει. Μικρή χώρα, ηρεμία, οικογενειακοί δεσμοί, δεν υπάρχουν άστεγοι ή βρωμιά ή εικόνες άσχημες που να σου χαλούν την ψυχολογία και τη ζωή. Επίσης η πολυεθνικότητα της χώρας είναι θαυμαστή. Γνωρίζεις κόσμο από διάφορες κουλτούρες, πράγμα όμορφο. Όταν λέμε “σαν την Κύπρο εν έσιει”, εγώ αυτά βλέπω. 

Είμαστε τυχεροί που ζούμε στην Κύπρο. Η χώρα και οι άνθρωποί της με βοήθησαν να βρω τον εαυτό μου. 

Sahand: Για εμάς δεν τίθεται θέμα ταυτότητας. Αυτό το ένιωσα όταν ήμουν δέκα χρονών και είχα έρθει πρώτη φορά εδώ και μετά επέστρεψα στο Ιράν. Εδώ ήμουν ξένος και στο Ιράν ήμουν αυτός που ήρθε από την Κύπρο. Δεν υπάρχει πλέον αυτή η σύγχιση. Εδώ είναι το σπίτι μου, η γυναίκα μου και σύντομα, με το καλό, τα παιδιά μου. 

Navid: Θέλουμε να ξαναπάμε στο Ιράν, ως επισκέπτες, με τις συζύγους μας, να δούμε τη πόλη πως άλλαξε, τους φίλους που έχουμε εκεί. 

Sahand: Εκμοντερνίστηκε η πόλη απ’ ότι μας λένε… 

Navid: Και στο πρώτο μας σπίτι θα ήθελα να ξαναπάω, να περπατήσω στην αυλή… Δεν ξέρουμε όταν θα πάμε με τις συζύγους μας αν θα νιώθουμε τουριστές. Δεν μπορώ να προβλέψω το συναίσθημα. 

Sahand: Τα αδέλφια και την μητέρα μας τους είδαμε πρόπερσι όταν είχαν έρθει στην Κύπρο για τον γάμο μου. “Πάμε πακέτο” ήταν η φάση στο αεροδρόμιο (γέλια), πολλή κλάμα.  

Navid: Η αδελφή μας τέλειωσε λογιστική αλλά έχει ανοίξει ινστιτούτο ομορφιάς στο Ιράν. Ο αδελφός μας εργάζεται στο υπουργείο κοινωνικών ασφαλίσεων και είναι πολιτικά ενεργός στην αριστερά. Είναι επικεφαλής της πόλης του και πρόσφατα είχε συλληφθεί όταν ανάρτησε ένα άρθρο. Τον πήραν για ανάκριση... 

Sahand: Δεκάωρη ανάκριση και δεν είχε καν το δικαίωμα να μιλήσει με τον δικηγόρο του. Του έκλεισαν και τον λογαριασμό στο κοινωνικό δίκτυο. Κατάφερε με την βοήθεια ενός άλλου απ’ το κόμμα να βγει και τώρα αναμένει το δικαστήριο. 

Navid: Συνηθισμένη κατάσταση για το Ιράν. Αν ζεις εκεί και είσαι καλλιτέχνης, ποιητής, συγγραφέας, ηθοποιός… 

Sahand: … αριστερός, ορθόδοξος, γκέι. 

Navid: Οτιδήποτε. Αν αυτό που λες ενοχλεί την κυβέρνηση, γίνεσαι στόχος. Κι όσο πιο μεγάλη η χώρα, τόσο μεγαλύτερο το δίκτυο παρακολούθησης.  

Sahand: Όλα είναι συνδεδεμένα με την ιδεολογία. Αν θες να διαβάζεις συγκεκριμένα βιβλία ή να ακούς συγκεκριμένη μουσική για παράδειγμα, δεν θα σου πει κάποιος μην το κάνεις αλλά θα παρέμβει αν το διαδώσεις κάνοντας “θόρυβο” με τις ιδέες σου. Και δεν αφορά μόνο, ξερωγώ, να διαβάζεις Τολστόι. Μπορεί να αποφάσισες να αφήσεις μακριά μαλλιά και να σε μαζέψει η αστυνομία να σε ρωτήσει γιατί. 

Navid: Μου το έκαναν όταν ήμουν στα 17. Σταμάτησε το περιπολικό δίπλα μου στον δρόμο και με ρώτησαν γιατί φοράω τζην και γιατί έχω μακριά μαλλιά. Είχα να επιλέξω μεταξύ του αστυνομικού τμήματος και του κουρείου. Με πήραν με το περιπολικό στο κουρείο και μου τα έκοψαν. Θυμάμαι που έκλαψα τότε. Απλή καθημερινή ιστορία αυτή. Μου είχαν συμβεί δεκάδες τέτοια. 

Sahand: Οι φίλοι μας που ζουν εκεί είναι αγανακτισμένοι και μας λένε ότι μπορεί η πόλη να άλλαξε αλλά τα πράγματα έγιναν ακόμα πιο σφικτά. 

Navid: Είναι καθαρά οικονομικά τα ζητήματα πλέον. Και ανά πάσα στιγμή αν αποφασίσει κάποιος ότι είσαι ένοχος για κάτι θα συλληφθείς. Βέβαια, όταν ταξιδέψουμε οικογενειακώς με τις συζύγους μας θα είναι διαφορετικά γιατί με τους ξένους είναι πιο χαλαροί. Είμαστε τυχεροί που ζούμε στην Κύπρο. Η χώρα και οι άνθρωποί της με βοήθησαν να βρω τον εαυτό μου. 

Sahand: Διατηρούμε πλέον την δική μας επιχείρηση εδώ, το Lovenlight, τα τελευταία δέκα χρόνια. Ήταν κάτι που άρχισε σαν χόμπι και εξελίχθηκε σε μία δουλειά που αγαπάμε. Σμίξαμε τις τέχνες μας, δώσαμε τον χρόνο και την αγάπη μας, επικεντρωθήκαμε σ’ αυτή τη δουλειά. 

Navid: Με ενθουσιασμό και κέφι. Σήμερα έχουμε το εργαστήρι μας και καλά μηχανήματα, δουλεύουμε με το ξύλο, φτιάχνουμε μεγάλα κομμάτια αλλά και μικροαντικείμενα, δουλεύουμε με παραγγελίες. 

- 

-

Sahand: Νιώθουμε αυτοπεποίθηση για τη δουλειά και τη ζωή μας εδώ. Με το καλό να μεγαλώσουν και οι οικογένειές μας. Θέλω κάποια στιγμή να δω τα παιδιά μου να παίζουν με τα παιδιά του αδελφού μου. 

Navid: Και να ξέρουν μουσική (γέλια). Εγώ τα θέλω να διαβάζουν κιόλας, όχι με το ζόρι όπως μου έκανε ο πατέρας μας αλλά θα χαιρόμουν αν αγαπήσουν το διάβασμα. Κάτι που κράτησα απ' τον Τσε Γκεβάρα που διάβαζα μικρός είναι πως πρέπει να αφήνουμε τον κόσμο να μας αλλάξει για να μπορέσουμε να αλλάξουμε τον κόσμο. Αυτό είναι, έτσι πάει, έτσι ανθίζουν τα πράγματα. Παλαιότερα το είχα καταλάβει αλλιώς. Σκεφτόμουν πως ήταν δουλειά μου να αλλάξω τον κόσμο. Μεγαλώνοντας κατάλαβα ότι αυτός δεν μπορεί να είναι στόχος. Πρέπει πρώτα να είσαι δίκαιος, τίμιος, να μην κλέβεις, να μην λες ψέματα, να χαμογελάς και να είσαι καλός άνθρωπος. Έτσι αλλάζει ο κόσμος. Να φυτέψεις εσύ τον σπόρο σου και τα λουλούδια θα ανθίσουν, κυριολεκτικά και μεταφορικά. 

Sahand: Θα συμφωνήσω με τον αδελφό μου. Θέλουμε δεν θέλουμε, τον κόσμο τον αλλάζουμε. Με τον χαρακτήρα και τις πράξεις μας. Με την υπευθυνότητά μας. 

Navid: Η βία δεν αλλάζει τον κόσμο. Η καλοσύνη και η υπευθυνότητα τον αλλάζει.