Πόσοι «Τζόκερ» υπάρχουν άραγε ανάμεσά μας;

Πόσοι «Τζόκερ» υπάρχουν άραγε ανάμεσά μας;

Είναι εντάξει να μην είσαι εντάξει, φτάνει να κάνεις κάτι γι᾽αυτό

GUEST STAR, γράφει η ψυχολόγος Μαρίνα Σταυρινού

Αυτό είναι ακόμα ένα άρθρο όπως μυριάδες άλλα που υπάρχουν ήδη στο διαδίκτυο για την ταινία του Τζόκερ. Επικρατεί ένα κύμα παράνοιας με αφορμή τις συνεχείς βραβεύσεις του πρωταγωνιστή, της ιστορίας που διηγείται η ταινία και τη σκηνοθεσία της. Λίγους μήνες μετά αφού το παρακολούθησα, ακόμα το σκέφτομαι. Μια ταινία με πολλά μηνύματα, προβληματισμούς και συνειδητοποιήσεις. Πόσοι «Τζόκερ» υπάρχουν άραγε μεταξύ μας;

Ο πρωταγωνιστής της ταινίας, ένας απλός, παραμερισμένος άνθρωπος, απομονωμένος από την κοινωνική νόρμα, με δυσκολία να ενταχθεί μεταξύ των υπολοίπων. Από την αρχή δείχνει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει από τους άλλους όσον αφορά τον εκφοβισμό στους δρόμους και την εξιλέωση. Κατά τη διάρκεια της ταινίας, ο Τζόκερ, προσπαθεί να δείξει όσο πιο ωμά μπορεί τις πραγματικότητες όλων των ατόμων που νιώθουν παρόμοια με αυτόν. Η δυσκολία του να χαμογελά, η ζωή κάτω από το όριο της φτώχειας, η διστακτικότητα του να διατηρήσει διαπροσωπικές σχέσεις, η εξάρτηση του στα αντιψυχωτικά φάρμακα και το προφανές – χωρίς άλλη επιλογή -  Οιδιπόδειο Σύμπλεγμα με την μητέρα του. Η ανάγκη του να «φανεί» η παρουσία του, να σπάσει όλα τα καλούπια του και να αντιδράσει σε ότι τον επιβάρυνε, τον έκανε να ξαναβγεί από το κοινωνικό σύνολο αλλά στο αντίθετο άκρο. 

Φεύγοντας από τον κινηματογράφο, με όσους μίλησα ήταν ταραγμένοι και ένιωθαν ένα αίσθημα δυσφορίας. Αρκετοί ήταν μαζεμένοι και συζητούσαν ακόμα και στους χώρους στάθμευσης για αρκετή ώρα αφού τέλειωσε η ταινία. Και με κάνει να διερωτώμαι. χρειαζόταν μια ταινία για να μας κάνει να καταλάβουμε πώς μπορεί να νιώθουν αρκετοί από εμάς; Ο Τζόκερ είναι αυτός που θα ξυπνήσει την ενσυναίσθηση μας και να μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε ότι κάποιος μπορεί να υποφέρει;

Η ταινία – αριστούργημα – με τα πολλά μηνύματα που θέλει να περάσει σε κάποιον που τη παρακολούθησε, μπορεί όμως να θεωρηθεί και παγίδα. Θέλει να ξεσηκώσει τον κάθε ένα που αισθάνεται παραμερισμένος; Θέλει να περάσει το μήνυμα ότι όλα λύνονται με τη βία; Ἠ ότι ένας κακός τρόπος ζωής μπορεί να σε εντάξει στο κοινωνικό σύνολο; 

Τελικά η ταινία και ο πρωταγωνιστής βραβεύονται για το αποτέλεσμα και τα έσοδα που είχε η ταινία ή γιατί έδειξε τι μπορεί να συμβαίνει στην πραγματική ζωή; Ο Τζόκερ, όσο και να φαίνεται σαν ένας καμβάς με πολλαπλές διαταραχές προσωπικότητας και ψυχικές ασθένειες, δεν παύει να είναι ένας με τους υπόλοιπους. Χωρίς υπερδυνάμεις, χωρίς εξωπραγματικά θέλω, με αδυναμίες, με ανησυχίες, ένας απλός άνθρωπος. Γι᾽αυτό είναι εντάξει να μην είσαι εντάξει, φτάνει να κάνεις κάτι γι᾽αυτό. 


Γίνε κι εσύ GUEST STAR στέλνοντάς μας τις σκέψεις, τη δουλειά ή δείγμα της τέχνης σου στο [email protected]


Loader