Guest star, γράφει η Ανδρομάχη Σοφοκλέους

Ο τίτλος του βιβλίου έσιει πολλές σημασίες, αλλά, προσωπικά, βρίσκω τραγικά ειρωνικό ότι με την κανονικοποίηση της διχοτόμησης που έσιει επέλθει στην ελληνοκυπριακή κοινότητα, η ίδια η ηγεσία της σήμερα αναζητεί τον «νέο Ντενκτάς», τζείνον ο οποίος εν να δώκει άλλοθι για ό,τι μας συμβαίνει. Τόσο τα μέσα όσο τζαι οι πολιτικές ηγεσίες των Ελληνοκυπρίων επροσπαθήσαν να παρουσιάσουν τον Ακιντζί ως «μαριονέτα της Τουρκίας», αλλά εν τους άφηκε. Σήμερα, έχουμε τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας να δρα με τέθκοιον τρόπον που να δείχνει ότι περιμένει να φύει ο Ακιντζί, τζιαι να φανερωθεί ένας «νέος Ντενκτάς» στην ηγεσία των Τουρκοκυπρίων. Με όσα έχουν συμβεί τούτα ούλλα τα χρόνια λοιπόν, η ελληνοκυπριακή πλευρά έσιει φτάσει στο σημείο που να αναζητεί τον φορέα των διχοτομικών ιδεών του Ντενκτάς. 

Ο διττός ρόλος του Γρηγόρη Ιωάννου που ξεδιπλώνεται μέσα στο βιβλίο εν σημαντικός, αφού που τη μια βλέπεις έναν κοινωνικό επιστήμονα να αναλύει ορθολογιστικά τζαι χωρίς ευσεβοποθισμούς την κατάσταση τζαι πώς εφτάσαμεν δαμέ, ενώ την ίδια στιγμή βλέπεις έναν ακτιβιστή ο οποίος ελπίζει στην ανατροπή ούλλων τζείνων που περιγράφει. Τούτην την προσέγγιση θα ακολουθήσω στην ανάλυση μου, αφού πιστεύκω ότι το βιβλίο ενε γράφτηκε για να γίνει  η «ταφόπλακα» της επανένωσης, αλλά για να μας ξυπνήσει που τον συνειδησιακό μας λήθαργο. Πρέπει λοιπόν να δούμε τι κάμνουμεν που δαμέ τζιαι δα αφού έχουμεν ακόμα λλίο χρόνο. Εξάλλου, ουδείς πολιτικός του σήμερα εν σε θέση να αναφερθεί ανοιχτά σε διχοτόμηση. Ακόμα. Στην ανάλυση μου, προτιμώ να μεν εστιάσω στην πτυχή της ακροδεξιάς, αλλά σε ούλλα τζείνα που το βιβλίο βοηθά μας να συνθέσουμε στο μυαλό μας, με το βλέμμα στο μέλλον. 

Ο συγγραφέας αναλύει διεξοδικά στο βιβλίο το πώς επικράτησε η κουλτούρα της διχοτόμησης στην ελληνοκυπριακή κοινότητα, ενώ κάμνει σε να σκεφτείς ούλλες τες διχοτομικές αναφορές που έχουμε στην καθημερινότητά μας όπως το «το Κυπριακό ελύθηκε το 74 σιορ», ή το «πού να πάμε να ανοίουμε φάλλιες τωρά με μια λύση». Βλέπουμε δηλάδη πώς, χωρίς να το καταλαβαίνουμε ακόμα, ενσωματοποιήσαμε τη διχοτόμηση στο λόγο μας. Τούτη η κουλτούρα κατ' εμένα φανερώνεται τόσο μέσα που την άρνηση των Ελληνοκυπρίων να διεκδικήσουν την παρουσία τους στο βόρειο μέρος του νησιού, ακόμα τζιαι υπό τες παρούσες συνθήκες, αλλά τζιαι μέσα που την αδυναμία ενός μεγάλου ποσοστού των Ελληνοκυπρίων να αναγνωρίσουν στους Τουρκοκύπριους δικαίωμα στην Κυπριακή Δημοκρατία. 

Αναφορικά με το πρώτο θέμα, η σύνδεση των πλείστων Ελληνοκυπρίων με τα κατεχόμενα εν μέσα που τις θύμησες των παππούδων τους τζιαι όι μέσα που μια συνειδητή απόφαση για επαναδιεκδίκηση της παρουσίας μας στο βόρειο μέρος της Κύπρου,ακόμα τζιαι υπό συνθήκες κατοχής. Που την άλλη, περιστατικά όπως η διεκδίκηση περιουσιών που τους Τουρκοκύπριους στα εδάφη που ελέγχονται που την Κυπριακή Δημοκρατία αλλά τζιαι οι αντιδράσεις στην πρόταση του ευρωβουλευτή κ. Κιζίλγιουρεκ για να αναγνωριστεί η τουρκική γλώσσα ως επίσημη γλώσσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποδεικνύουν ότι η αντίληψή μας περί ΚΔ περιορίζεται σε αυτήν που διαμορφώθηκε μετά το 1964 τζιαι υπό το δίκαιο της ανάγκης. 

Τούτη η κουλτούρα της διχοτόμησης επηρεάζει τζιαι τη σχέση μας με τους Τουρκοκύπριους, οι οποίοι φέρουν το «τραύμα» της περιόδου 2002-2004. Οι συνθήκες της εποχής εξηγούνται αναλυτικά που τον συγγραφέα στο βιβλίο, ο οποίος κάμνει μας να σκεφτούμε ότι οι Τουρκοκύπριοι αρνηθήκαν τες ιδέες του Ντενκτάς με την εξέγερση τους την περίοδο 2000- 2002 τζιαι έπειτα με τη στήριξη του σχεδίου Ανάν, το οποίον ο Ντενκτάς εν εστήριζεν. Αντίθετα, οι Ελληνοκύπριοι εν εκαταφέραν να αφουγκραστούν τες συνθήκες των Τουρκοκυπρίων. Τούτο, με έναν τραγικό τρόπο, οδήγησε στην περαιτέρω ενδυνάμωση των απόψεων του Ντενκτάς στην Τουρκοκυπριακή κοινότητα, που προονούν την πίστη στη ξεχωριστή κρατική τους οντότητα. 

Μια ματιά στην κυπριακή κοινωνία φανερώνει ότι, στην παρούσα φάση, υπάρχουν κάποια ρεύματα με κοινές διεκδικήσεις. Τούτο βλέπουμε σιγά-σιγά να γίνεται με το κίνημα για το περιβάλλον που φαίνεται να αντιλαμβάνεται την Κύπρο στην ολότητα της τζιαι εν εδηλητηριάστηκεν που διχοτομικές απόψεις

Αυτή η άρνηση των Ελληνοκυπρίων να αφουγκραστούν τους Τουρκοκύπριους, φανερώνεται τζιαι με την άρνησή μιας μερίδας Ελληνοκυπρίων, να αναγνωρίσουν τα βιώματα τζιαι τον πόνο των Τουρκοκυπρίων ως μέρος των βιωμάτων ούλλων των Κυπρίων, ως βιώματα της κοινής μας πατρίδας τζιαι την ανάγκη να δούμε πως προχωρούμε. Το επίσημον αφήγημαν που αναφερόταν στους Ελληνοκύπριους ως το μοναδικό θύμα του Κυπριακού προβλήματος, οδήγησε τζιαι στην επικράτηση της ψευδαίσθησης ότι το θέμα των «αγνοουμένων» αποτελεί αποκλειστικό τραύμα των Ελληνοκυπρίων, όπως εξηγεί ο συγγραφέας λεπτομερώς. Τούτον ούλλον το σκηνικόν έφερεν τζιαι την αδρανοποίηση των Ελληνοκυπρίων οι οποίοι συμπεριφέρονται ωσάν να περιμένουν έναν σωτήρα. 

Πιστεύω ότι ούλλο τούτο που ξεδιπλώνεται στο βιβλίο ουσιαστικά φανερώνει την αδυναμία μας να δημιουργήσουμε ένα όραμα τζιαι ένα πλάνο για την κοινή μας πατρίδα. Πολλές φορές εν ενδιαφέρον να παρατηρηθεί ότι ακόμα τζιαι οι αναφορές μας στην ομοσπονδιακή Κύπρο γίνονται με όρους του παρελθόντος τζιαι «πόσο ποσοστό θα πάρουμε», «πόσο θα δώσουμε». Αδυνατούμε λοιπόν να κοιτάξουμε στο μέλλον τζιαι να σκεφτούμε ότι σε μια ομοσπονδιακή Κύπρο, ούλλη η χώρα θα είναι ελεύθερη, που πάρα πολλά, τζιαι θα μας ανήκει, ενώ η επανένωση εννα αννοίει νέες προοπτικές για τον τόπο. 

Σήμερα βρισκούμαστε σε συνθήκες όπου η νέα γενιά μεγαλώνει μέσα σε ένα πλαίσιο κανονικοποίησης της διχοτόμησης στο μυαλό πολλών τζιαι μια ντε φάκτο αντίληψη της Κύπρου ωσάν να τελειώνει στην πράσινη γραμμή. Την ίδια στιγμή, ενώ ούλλες οι έρευνες δείχνουν ότι ο κυπροκεντρισμός αυξάνεται, η αντίληψη των νέων για το τι εστί «Κυπραίος» εν συμπεριλαμβάνει απαραίτητα τους Τουρκοκύπριους. Παράλληλα, η διαχρονική χρήση του Κυπριακού ως εργαλείον επιβίωσης που τες πολιτικές δυνάμεις, δημιουργεί αντανακλαστικά απάθειας στους νέους, αφού το Κυπριακό ούτε τους απασχολεί, ούτε τους αγγίζει. Τούτη η άγνοια σε συνδυασμό με απάθεια, που παρουσιάζεται στο βιβλίο μέσα που τες εμπειρίες του συγγραφέα με τους φοιτητές του, μπορεί τζιαι να αφήνει παράθυρα αισιοδοξίας αν δημιουργηθούν οι κατάλληλες δυνάμεις επί του εδάφους, κάτι που μπορεί να επισπευθεί με την αναμενόμενη ραγδαία αλλαγή του στατους κβο. Μια ματιά στην κυπριακή κοινωνία φανερώνει ότι, στην παρούσα φάση, υπάρχουν κάποια ρεύματα με διεκδικήσεις τζιαι στες δκυο κοινότητες με ανθρώπους που μπορούν να αντιληφθούν ότι ενωμένοι έχουν περισσότερες δυνατότητες για υλοποίηση των στόχων τους. Τούτο βλέπουμε σιγά-σιγά να γίνεται με το κίνημα για το περιβάλλον που φαίνεται να αντιλαμβάνεται την Κύπρο στην ολότητα της τζιαι εν εδηλητηριάστηκεν που διχοτομικές απόψεις. 

Στο σήμερα, όσοι ενδιαφερόμαστε για την πορεία του τόπου, οφείλουμε να δουλέψουμε για να κάνουμε τη νέα γενιά να καταλάβει ότι η κάθε πτυχή της ζωής επηρεάζεται που το άλυτο Κυπριακό πρόβλημα σε πολλά επίπεδα, τζιαι να δουλέψουμε για να δημιουργήσουμε το όραμα τζιαι τη διάθεση για δημιουργία πλάνου για μιαν επανενωμένην Κύπρον. Είμαστε στη διχοτόμηση, βιώνουμε την, ενώ διολισθαίνουμε σε σιειρόττερες ατραπούς. Έχουν όμως ανοιχτεί αρκετές δίοδοι επικοινωνίας ανάμεσα στους ανθρώπους της Κύπρου για να μπορούμε να δουλέψουμε για να ανοίξουμε τζι άλλες, υπό τις όποιες συνθήκες. Το βιβλίο του Γρηγόρη Ιωάννου σίουρα ήρτεν σε μιαν στιγμή δύσκολη, αλλά εν τωρά που χρειαζόμαστε τούτα τα ερεθίσματα με ξεκάθαρες αλλά τζιαι οδυνηρές αποτυπώσεις της πραγματικότητας. Στο σιέρι μας είναι πλέον να τα χρησιμοποιήσουμε, αν θέλουμε να ανατρέψουμε την πορεία μας προς την οριστικοποίηση της διχοτόμησης στη χώρα.

Γίνε κι εσύ GUEST STAR στέλνοντάς μας τις σκέψεις, τη δουλειά ή δείγμα της τέχνης σου στο [email protected]