Παλαιώνει το Ξυνιστέρι; Ναι, παλαιώνει.

Πάει στο Ξυνιστέρι το βαρέλι; Ναι, αν γίνει καλή δουλειά 

Μα το Ξυνιστέρι δεν πρέπει να το πίνουμε φρέσκο; Ναι αλλά δεν αναιρούνται τα πιο πάνω.

Μα έχει πορτοκαλί Ξυνιστέρι; Και πορτοκαλί έχει και αφρώδες. 

Πρέπει να αγαπάμε το Ξυνιστέρι, τι κι αν το όνομα του εικάζεται ότι προκύπτει από την έλλειψη οξύτητας (ξινό-υστερεί) η πλέον πολυφυτεμένη λευκή ποικιλία της Κύπρου δεν αποτελεί τον φτωχό συγγενή στον κυπριακό αμπελώνα.

Το ξυνιστέρι αποτελεί την πρώτη γηγενή ποικιλία που «επαναστάτησε» και δήλωσε παρούσα απέναντι στις ξένες ποικιλίες που ήταν κυρίαρχες στο κυπριακό οινικό γίγνεσθαι. Αφού λοιπόν ανακατεύτηκε με άλλες και συμμετείχε σε χαρμάνια με Sauvignon Blanc, Chardonnay, Semillon κ.ά ξεχώρισε και κέρδισε τη δέουσα προσοχή που της αρμόζει, «αναγκάζοντας» σχεδόν όλα τα οινοποιεία του τόπου να έχουν έστω μια μονοποικιλιακή έκδοση.

Τα χαρακτηριστικά της ποικιλίας διαφέρουν ανάλογα με το υψόμετρο, το κλίμα, τη μορφολογία του εδάφους, στο οποίο καλλιεργείται. Έτσι, παρά την επικρατούσα λεμονάτη, δροσερή και μέτρια σε οξύτητα γεύση, σε υψηλά υψόμετρα θα συναντήσουμε Ξυνιστέρια με ικανοποιητική οξύτητα και μεταλλικό χαρακτήρα. Και αν είμαστε περήφανοι για τη Ζιβανία και την Κουμανταρία, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι και τα δύο μας τα χαρίζει η αρμονική συνύπαρξη από Ξυνιστέρι και ντόπιο Μαύρο. Αυτή η οινική συνύπαρξη, όπου τα χαρακτηριστικά του ενός συμπληρώνουν το άλλο δημιουργώντας ένα διαχρονικό ντουέτο που αντέχει στο χρόνο σαν ένα ερωτευμένο ζευγάρι.

Αγαπημένα Ξυνιστέρια για να δοκιμάσετε:

Επιλογή 1

Ξυνιστέρι 2018, Οινοποιείο Μονόλιθος

Το οινοποιείο Μονόλιθος στις νότιες πλαγιές του Τροόδους στο χωριό Πάχνα. Μπορεί να μην είναι από τα πιο επισκέψιμα οινοποιεία αλλά ο κ. Χαράλαμπος Περικλέους με το μεράκι του δίνει χαρακτήρα σε κάθε ένα από τα κρασιά του. Το Ξυνιστέρι 2018 μας έκανε τρομερή εντύπωση από την πρώτη φορά που το δοκιμάσαμε (δεν είναι τυχαίο και το Χρυσό μετάλλιο στη Λυών) ένα μικρό διαμάντι του κυπριακού αμπελώνα. 

Εμφανές πέρασμα από βαρέλι, ξυροκαρπάτα αρώματα ελαφρώς τονισμένη οξύτητα και μακρά επίγευση. Με τρεις λέξεις, ένα πλούσιο κρασί.

Επιλογή 2

Ξηρικά 2018, Βουνί Παναγιάς 

Ξυνιστέρι και Βουνί Παναγιάς, όλους το μυαλό μας πηγαίνει στην Αλίνα μια από τις πρώτες εμφιαλώσεις του οινοποιείου και ένα από το πιο αναγνωρισμένα κυπριακά κρασιά. 

Τα Ξηρικά παίρνουν το όνομα τους λόγω της μηδενικής άρδευσης των αμπελώνων (άνυδρα ή άνεδρα). 

Παλιοί αυτόριζοι αμπελώνες Ξυνιστεριού έδωσαν τον καρπό τους για την οινοποίηση που πραγματοποιήθηκε με αυθόρμητη ζύμωση σε δεξαμενή και παρέμεινε στις φίνες οινολάσπες για 9 μήνες.

Επιλογή 3

ΠΟΠ Πιτσιλιά 2018, Οινοποιείο Τσιάκκας

Το πρώτο κρασί ΠΟΠ από το οινοποιείο Τσιάκκας, όπου η ωρίμανση για 6 μήνες σε παλιά  βαρέλια Κουμανταρίας, καθώς και η επιλογή του καλύτερου αμπελώνα την εκάστοτε χρονιά, δημιουργούν ένα σύνθετο και πολύπλοκο κρασί που θα το λατρέψετε απ' την πρώτη γουλιά.

Επιλογή 4

Ξυνιστέρι Βασιλικόν

Δεν χρειάζονται συστάσεις για αυτό το κρασί. Ένα οινοποιείο συνώνυμο με το Ξυνιστέρι όπου από το 1993 τοποθετεί στο τραπέζι μας το καλό κυπριακό κρασί. Προς Θεού δεν πρέπει να υποτιμηθεί λόγω της τιμής του, το Ξυνιστέρι από το οινοποιείο Βασιλικόν αποτελεί ένα δείγμα τυπικότητας για το Ξυνιστέρι και πιστέψτε με αντέχει στον χρόνο.

* Ο Σταύρος Ζαχαρία είναι συνιδιοκτήτης του καφενείου 7 Κλειδιά στη Λευκωσία