HIV: H εκδίκηση του θεατρικού εδώ και τώρα

HIV: H εκδίκηση του θεατρικού εδώ και τώρα

Γράφει ο Βαγγέλης Γέττος


«Δεν θα ακούσετε εδώ τίποτα που δεν έχετε ξανακούσει. Δεν θα δείτε εδώ τίποτα που δεν έχετε ξαναδεί. Δεν θα δείτε εδώ τίποτα από αυτά που βλέπατε πάντα εδώ.» αρθρώνει στυγερά, αδυσώπητα, στεγνά ένας από τους ήρωες του Αυστριακού Πέτερ Χάντκε στο κοσμογονικό του θεατρικό έργο ‘’Βρίζοντας το κοινό (1)’’. Στην πρεμιέρα της Φρανκφούρτης, το 1966, συγγραφέας και ηθοποιοί συνελήφθησαν και κρατήθηκαν από την αστυνομία. 53 χρόνια αργότερα ο Χάντκε βραβεύεται με Νόμπελ έχοντας προσφέρει στο θέατρο και την τέχνη λιγότερο ή περισσότερο αυθεντικούς επιγόνους.

3 από αυτούς εμφανίζονται αυτό τον καιρό στην Κύπρο με την παράσταση HIV. Τους είδα την Δευτέρα το βράδυ, μετά από μια δύσκολη μέρα στη δουλειά, λίγη αμφίπλευρη γκρίνια στο σπίτι και πολλή σκόνη της βαριάς ατμόσφαιρας των ημερών στα μάτια μου που μου θόλωσαν τους φακούς μέσα στο κατράμι του Warehouse 612. Και ξαφνικά, από τις πρώτες στιγμές που η Βασιλική Κυπραίου άρχισε να μιλά, όλα αυτά έγιναν σκόνη, χάθηκαν σαν ηλίθιες, φάλτσες σημειώσεις, σα μια λίστα σούπερ μάρκετ που πετάς μαζί με το πλαστικό της προσφορά αφρόλουτρων 1+1 δώρο.


ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΔΩ: Το HIV του Θανάση Τριαρίδη μάς αφορά όλους


Την υπόθεση «μπορείτε να την βρείτε στο google» όπως αναφέρει εμμονικά, επαναλαμβανόμενα εξοργισμένα ο συγγραφέας Θανάσης Τριαρίδης. Αν και είναι μια υπόθεση, ένα θέμα για το οποίο «δεν έχετε δικαίωμα να μην γνωρίζετε. Απαγορεύεται να μην γνωρίζετε. Μπείτε στο google. Για τόσα και τόσα δεν μπαίνετε;». Είναι η ιστορία της Epiphany Goodman, της Αφρικανής που έπεσε θύμα trafficking, αλλεπάλληλων βιασμών και βασανιστηρίων ώσπου να φτάσει στην Αθήνα και να «συλληφθεί» από την μεσαιωνικής έμπνευσης προεκλογική σταυροφορία των Λοβέρδου και Χρυσοχοΐδη στο παραπέντε τον εκλογών του 2012. 

Η Epiphany Goodman, ένα από τα θύματα της υπόθεση των οροθετικών γυναικών που αυτοκτόνησε κρατούμενη με το καζανάκι της τουαλέτας. 

Η Epiphany Goodman που πάνω στο πτώμα της διατηρεί μέχρι σήμερα την βουλευτική του έδρα ο κανιβαλικής πολιτικής πρακτικής Ανδρέας Λοβέρδος, ενώ ο σοσιαλιστής Μιχάλης Χρυσοχοΐδης ξαναγίνεται μετά από 10 χρόνια Υπουργός Δημόσιας Τάξης σε μια ακραία νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση. 

Η Epiphany Goodman, η παράπλευρη απώλεια μίας απελπισμένης επιχείρησης διάσωσης των καταρρεόντων υπό το βάρος του απάνθρωπου 1ου μνημονίου και της κοινωνικής εξέγερσης 2010-2012 εκλογικών ποσοστών του ΠΑΣΟΚ. 

Συγγνώμη, δεν έχετε δικαίωμα να μην τα γνωρίζετε όλα αυτά. «Υπάρχει το google.»

Αυτό είναι το απλούστατο νόημα μιας μη-παράστασης, μίας μη-ερμηνείας, μίας μη-αναβίωσης της Epiphany Goodman. H ευφυής σκηνοθετική προσέγγιση της Έλενας Σωκράτους και του Οδυσσέα Κωνσταντίνου τοποθετεί μια ηθοποιό -όχι επί σκηνής αλλά μπροστά μας, μαζί μας και ενίοτε απέναντι στην κτηνώδη άγνοιά μας- να αρνείται πεισματικά να μας αναπαραστήσει τα τραγικά επεισόδια της ζωής της Αφρικανής σκλάβας του σεξ. Αφήγηση, λόγος, κείμενο: ο Σοφοκλής ήλθε, είδε και απήλθε μέσα από τα σκοτάδια του ΣΟΠΑΖ για να συμμετάσχει σαν παρουσιαστής ενός από εκείνα τα reality show που παρουσίαζε ο Ανδρέας Μικρούτσικος τη δεκαετία του ’90 στην Ελλάδα όπου συγγενείς αλληλοσπαράσσονταν ζωντανά στο πλατό. 

Κι εμείς, οι διψασμένοι για αίμα, για κακομοιριά, για λύτρωση θεατές. 

Οι ανακουφισμένοι που αυτά δεν συνέβησαν σε εμάς, στην κόρη μας, στην αδελφή μας, στη μητέρα μας. 

Οι αισθανόμενοι ασφαλείς με τη λίστα του σούπερ μάρκετ καθώς την πετάμε στα σκουπίδια μαζί με το πλαστικό της προσφορά αφρόλουτρων 1+1 δώρο.

Και εκεί, προς το τέλος θυμήθηκα τον στίχο του Μάλαμα, «όλα συμβαίνουν τώρα, όλα σε μια στιγμή (2)» πλάι πλάι με την ‘’εδώ και τώρα’’ προσέγγιση του μεγάλου ψυχοθεραπευτή Ίρβιν Γιάλομ (3). Όλα πάνω σε ένα σώμα. Όλα πάνω σε ένα πρόσωπο που έλεγε την ιστορία μιας Άλλης, αρνούμενη να γίνει το φάντασμά της και να ικανοποιήσει την αναίμακτη αποχώρησή μας μετά το τέλος της παράστασης. Χωρίς τίποτα άλλο. Μόνο με ένα παρακλητικό ουρλιαχτό να σκεφτούμε μια γυναίκα που αυτοκτόνησε επειδή κανείς μας δεν ήταν εκεί. 


ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΔΩ: «Πείτε πως δεν πήγατε θέατρο»: Οι σκηνοθέτες του HIV, Έλενα Σωκράτους και Οδυσσέας Κωνσταντίνου, απαντούν σε τρεις ερωτήσεις μας


Στο παραπέρα της παράστασης, η ομάδα εκδικήθηκε θριαμβευτικά μια τρέχουσα ακαταλαβίστικη και σαδιστικά ελιτίστικη τάση τμήματος του κυπριακού θεάτρου να ασχολείται μέσω μίας γελοίας επικαιρικότητας με σύγχρονα θέματα. «Κι επιτέλους, σκασμός, οι διάφοροι και διάφορες νεοφώτιστοι του in-yer-face θεάτρου και των παρακλαδιών, πολύ μιλήσατε», θα μπορούσε να παραφράσει κανείς του στίχους του Τριπολίτη.

Περάστε μια βόλτα από την κόλαση. Δεν θα πάθετε και τίποτα. Αν πάλι ανησυχείτε, «τσεκάρετέ το στο google». Έτσι, τουλάχιστον δεν θα έχετε δικαίωμα να πείτε «εγώ δεν γνώριζα».


1. Βρίζοντας το κοινό, Πέτερ Χάντκε, Ελεύθερος Τύπος, 1990 

2.  Τίποτα δε χάθηκε, από το δίσκο ‘’Ο φύλακας κι ο βασιλιάς’’ του Σωκράτη Μάλαμα, Lyra, 2000

3. Το δώρο της ψυχοθεραπείας, Ίρβιν Γιάλομ, Άγρα, 2004

Loader